Татар теле ??м ?д?бияты укыткчысыны? ш?хси планы


Б™гелм‰ муниципаль районы аерым предметлар тир‰нтен ™йр‰нел‰
торган 1нче урта м‰кт‰бе


татар теле k‰м ‰д‰бияты укытучысы
Акперова Сирена Миндельевна








Ш‰хси-иGади план








“Укытучы даими укып торганда гына
укытучы була ала”
К. Д. Ушинский












АRЛАТМА ЯЗУЫ
М‰кт‰п алдына куелган бурычлар заман узу бел‰н _зг‰р‰ бара. j‰р чор _зен‰ бер яSарыш алып кил‰. Конкурентлыкка ия ш‰хес т‰рбиял‰_ – х‰зерге м‰гариф алдында торган бурыч. Компьютерлаштыру, бер яктан караганда, уSай, заманча, икенче яктан, укучыларныS аралашуларын, ‰д‰биятка, с‰нгатьк‰ тартылуларын чикли сыман тоела. Бу _з чиратында татар ‰д‰би телен‰ игътибарны кимет‰. Татар ‰д‰би теленеS нормалары ‰д‰би с™йл‰мнеS нигезенд‰ ята. Билгеле булганча, с™йл‰м культурасы - кешед‰ гомуми культураныS бер билгесе. Ул _зенн‰н-узе ген‰ килми, аSа _з с™йл‰меS‰ k‰рчак игътибар ит_ н‰тиG‰сенд‰ ген‰ ирешеп була. КешенеS с™йл‰ме д™рес, анык, т™г‰л k‰м матур булырга тиеш. Бары шундый с™йл‰м ген‰ тыSлаучыга аSлаешлы, _темле була, матур яSгырый. С™йл‰мне д™рес, т™г‰л k‰м анык ит_ ™чен, кешенеS фикер й™рт_е эзлекле, нигезле, ышандыргыч булырга тиеш.
€д‰би телнеS фонетик, орфоэпик, орфографик, лексик, морфологик, синтаксик k‰м стилистик нормаларын ™йр‰т_- татар теле укытучысыныS т™п бурычы.
€ ‰д‰бият ф‰ненеS т™п бурыы-туган якны, табигатен, авылны, халыкны, аныS _тк‰нен, х‰зергесен, халкыбыз k™н‰рл‰рен, иGатын, _зенч‰леген ™йр‰н_ аша укучыларны рухи яктан бай, иGади с‰л‰тле, югары м‰д‰ниятлы, камил с‰лам‰т ш‰хес итеп т‰рбиял‰_.
Бу – б_генге к™нд‰ м‰кт‰п алдында торган иS ‰k‰миятле м‰сь‰л‰л‰рнеS берсе. Бала _зен туган ягыныS бер к_з‰н‰ге итеп тоярга, аныS _тк‰нен, б_генгесен ™йр‰нерг‰, ‰би-бабайлардан калган мирасны сакларга, аны баетуда _зенн‰н ™леш керт_не _змаксат итеп куярга тиеш. Туган як ул-туган йортыбыз, туган авылыбыз. Ватаныбыз... Ул- гомер-гомерг‰ кешел‰р ™чен илkам чыганагы, яш‰_г‰ к™ч k‰м д‰рт бир_че, к_Sел тер‰ге.
Укытучы k‰м балалар бел‰н берг‰ уздырылган чаралар укучыларга патриотик т‰рбия буенча ф‰нни белем алырга, аларда б_генге k‰м кил‰ч‰к тормыш ™чен кир‰кле эзл‰н_, тикшерен_, ачышлар ясый бел_ к_некм‰л‰ре формалаштырырга ярд‰м ит‰рг‰ тиеш.
Белем алуныS т‰мен тою– ул искиткеч могGиза. МогGизаны бары хезм‰т кен‰ тудыра. Хезм‰тк‰ м™н‰с‰б‰т (бу очракта иGади эш) кешенеS рухи тормышында гаять ‰k‰миятле сыйфат. Бу уSайдан танылган педагог В.А. Сухомлинский болай дип язган: “Шатлык хисе к™ч куя, тир т_г‰ k‰м арыганлыкны тоя белг‰н кешег‰ хас. Балачак тоташ б‰йр‰м ген‰ булырга тиеш т_гел. Хезм‰т киеренкелеге юк ик‰н, бала ™чен хезм‰т б‰хете д‰ юк. Шушы олы б‰хетт‰н баланы м‰хр_м итм‰ск‰ кир‰к. Алар яшьт‰н _к хезм‰тнеS т‰мен тоеп, _зл‰ре эшл‰г‰н эшл‰рнеS н‰тиG‰сен к_реп, горурланып _ссенн‰р”. Танылган педагогныS ‰леге киS‰шл‰рен мин _з эшч‰нлегемне оештыруда нигез буларак кабул иттем.
€ югарыда ‰йтелг‰н ш‰хес т‰рбиял‰_ ™чен, укытучы _зе югары м‰д‰ниятле,‰хлаклы, намуслы, яSалыкка, белемг‰ омтылучан, алга карап эш ит‰ торган, k‰р эшк‰ иGади якын кил_- ч‰н, ярд‰мчел, тал‰пч‰н, бер с_з бел‰н ‰йтк‰нд‰, _з эшенеS остасы булырга тиеш. Заман бел‰н берг‰ атлау укытучыдан ™злексез педагогик белем алуны тал‰п ит‰. € ™злексез педагогик белем м™галлимнеS гомуми м‰д‰ни, социаль-‰хлакый, k™н‰ри юн‰лешт‰ге белемн‰рен даими тулыландырып торуы ул, ягъни _з белемен к_т‰р_ ™стенд‰ эшл‰ве. Гомер буе белем туплау- педагогныS –м‰Sгелек юлдашы. “Зыялы кеше т‰рбиял‰_д‰ аеруча н‰тиG‰ле ике к™ч бар,- ди
А. М.Горький,- с‰нгать k‰м ф‰н. Бу к™чл‰р икесе д‰ китапка берл‰ш‰”. Г. Тукай с_зл‰ре д‰ шул ук фикерне ку‰тли: “ Укып барган k‰рбер юлым, k‰рбер с_зем
Була минем юл к_рс‰т_че йолдызым.”
€г‰р татар теле укытучысыныS китап укырга вакыты юк ик‰н, дим‰к аныS бер файдалы эшк‰ д‰ вакыты юк. “Китап-бакча, андагы язулар- шул бакчаныS г™лл‰ре”, дип яза к_ренекле м‰гъриф‰тче К.Насыйри. €леге аталган цитаталар татар теле укытучысыныS яш‰_ девизы булырга тиеш. Бары шул вакытта гына эшебезнеS н‰тиG‰се югары булыр.


УкытучыныS _з белемен к_т‰р_ планы

Белеме (кайчан k‰м кайда т‰мамлаган): Альметьевский государственный инстутит муниципальной службы 2014 год
Белгечлеге буенча эш стажы: 9 ел
Курсларда кайчан k‰м нинди проблема буенча укыган курсы: повышения квалификации учителей татарского языка и литературы в Приволжском межрегиональном центре повышения квалификации и переподготовки работников образования Института психологии и образования ФГАОУ ВО “Казанский (Приволжский) федеральный университет”, по проблеме: "Теория и методика преподавания учебных предметов "Татарский язык" и "Татарская литература" в условиях внедрения ФГОС", 108 часов, 2016 год.
.

Методик тема ™стенд‰ эш
1. Методик тема: “Рус теленд‰ с™йл‰ш_че балаларныS татар теле д‰ресл‰ренд‰ диалогик k‰м монологик с™йл‰м телен _стер_”
2. Тема ™стенд‰ кайчан эш башланган: 06.10.2014
3. Кайчан т‰мамлау к_зд‰ тотыла: 31.05.2019
4. Тема буенча максат k‰м бурычлар: м‰гъл_мат ташкынында _злект‰н белем алу, д™рес ориентлашу, кир‰кле информация-не сайлап алу, гомумил‰штер_ k‰м н‰тиG‰ ясау к_некм‰л‰ре формалаштыруныS заманча метод k‰м алымнарын ™йр‰н_;
аны татар теле, ‰д‰бияты укытуда k‰м т‰рбия эшч‰нлеген д‰ куллану;
т‰Gриб‰ тарату.


I Ф‰нни – теоретик белемне к_т‰р_

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Алдынгы эш т‰Gриб‰л‰рен ™йр‰н_, кул- лану

Даими


2
Татар теле k‰м ‰д‰бияты буенча альтер- натив программаларны ™йр‰н_

Даими


3
Г.Р‰химовныS “^стерешле укыту методи- касы” буенча эш т‰Gриб‰се булдыру, тел д‰ресл‰ренд‰ куллану

Даими


4
Даими р‰вешт‰ “Гаил‰ k‰м м‰кт‰п”, “М‰гариф”, “Ф‰н k‰м м‰кт‰п”, “Казан утлары”, “Ачык д‰рес”, “Алабуга нуры”
k.б. журнал k‰м газеталары бел‰н танышу, кир‰кле материалларны туплау, куллану

Даими


5
Радио, телевидение буенча кир‰кле тап- шыруларны (“Халкым минем”, “Татар- лар”, “Тамчы шоу”, “М‰д‰ният д™нья- сында” k.б.) карау, укучылар бел‰н фикер алышу

Даими


6
Тел укытучылары семинарларында катна- шу, чыгышлар ясау

Даими


7
Китапхан‰л‰р бел‰н элемт‰д‰ тору

Даими


8
С‰л‰тле балалар k‰м авыр _зл‰штер_чел‰р бел‰н эшл‰_ программасын булдыру k‰м аларны гам‰лг‰ керт_

Даими


II Педагогик-психологик осталыкны _стер_

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Укыту-т‰рбия эшенд‰ яSа технологиял‰р- не куллану, т‰Gриб‰ле укытучыларныS д‰ресл‰ренд‰ булу, т‰Gриб‰ уртаклашу

Даими


2
УкучыларныS психологик _зенч‰лекл‰рен ™йр‰н_
Даими


3
Тел k‰м ‰д‰бият д‰ресл‰ренд‰ компьютер технологиял‰рен куллану: мультимедиа k‰м интеррактив такта куллану, д‰ресл‰р буенча фото k‰м ф‰нни слайдлар ясау; http.belem.ru, [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ], http.tatar.ru, http.matbugat.ru k.б. электрон адреслары бел‰н элемт‰д‰ тору

Даими


4
Районк_л‰м оештырылган семинар, конференциял‰рд‰ катнашу, чыгышлар ясау

Даими


5
УкучыларныS белем ™лк‰сенд‰ активлыгын арттыру максатыннан яSа технология, методлар куллану

Даими


6
ЯSа педагогик алымнарны ™йр‰н_
Даими





III З‰вык д‰р‰G‰сен к_т‰р_

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Илебезд‰ k‰м чит м‰мл‰к‰тл‰рд‰ булган т™п вакыйгалардан х‰б‰рдар булу, аларга карата _з фикереSне булдыру

Даими


2
Эчке k‰м тышкы матурлыкныS гармо- ниясен‰ иреш_

Даими


3
Матур ‰д‰бият, матбугат бел‰н танышу, китапхан‰л‰р бел‰н элемт‰д‰ тору

Даими


4
“С‰лам‰т т‰нд‰ - с‰лам‰т рух” – с‰лам‰т яш‰_ р‰веше алып бару

Даими


5
Татар халкыныS культурасын, тарихын, м‰д‰ниятын ™йр‰н_, милли з‰вык т‰рбия- л‰_

Даими


6
Туган як халкыныS бай мирасын ™йр‰н_, аларны эш т‰Gриб‰сенд‰ куллану

Даими


7
Район k‰м м‰кт‰п тормышында булган м‰д‰ни чараларда катнашу, булу

Даими



IY Укыту процессында кир‰кле булган
норматив документлар бел‰н танышу

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Россия Федерациясе конституциясе
Даими


2
Татарстан республикасы конститутциясе
Даими


3
Закон “Об образовании” РФ, РТ
Даими


4
“Татарстан халыклары телл‰ре турында”гы закон

Даими


5
Татар теле k‰м ‰д‰биятын укыту буенча махсус минимум эчт‰леге

Даими


6
Балалар хокукы турында конвеция
Даими


7
Тел k‰м ‰д‰бият буенча программалар
Даими


8
Берд‰м д‰_л‰т имтиханнары тал‰пл‰ре
Даими


9
Белем д‰р‰G‰сен б‰ял‰_ критерийларын ™йр‰н_

Даими



Y Ата-аналар бел‰н эш

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Ата-аналар бел‰н даими элемт‰д‰ тору
Даими


2
Ата-аналар бел‰н ‰Sг‰м‰л‰р, очрашулар _тк‰р_

Даими


3
Татар теле k‰м ‰д‰бияты буенча _тк‰- релг‰н чараларга ата-аналарны чакыру, ‰леге чараларда аларны да катнаштыру

Даими


4
Ата-аналар ™чен “Ачык ишекл‰р к™не”, ачык д‰ресл‰р _тк‰р_

Март


VI Кабинетта эш

Эш т™ре
Вакыты
^зб‰я

1
Татар теле k‰м ‰д‰бияты д‰ресл‰ре ™чен к_рс‰тм‰ ‰сбаплар: кроссворд, ребус, ‰д‰би м‰сь‰л‰л‰р ясау

Даими


2
Тер‰к схема, таблицаларны барлау, аларныS картотекасын эшл‰_
Даими
Декабрь


3
Тел k‰м ‰д‰бият д‰ресл‰ре ™чен тестлар ясау

Даими


4
Ф‰н k‰м темалар буенча папкаларга материал туплау

Даими


5
Кир‰кле методик k‰м ‰д‰би китапларны булдыру

Даими


6
Д‰ресл‰р k‰м ‰д‰би чаралар ™чен мультислайдлар ясау

Даими



Достижения обучающихся:
муниципальный этап Республиканской олимпиады школьников по татарскому языку, 5 класс, призер, 2015 год;
- международная олимпиада по татарскому языку для учащихся 2-4 классов, победитель, 2015 год;
- международный конкурс сочинений «Мой любимый учитель», сертификат участника, 2015 год;
II Всероссийская олимпиада по татарскому языкознанию «Йомшак керпе», 4 класс диплом, 1место 2015 год;
Всероссийская конкурс-игра “Зир‰к тиен”, участник, 2015 год;
Всероссийский конкурс «Национальная идентичность России: кто мы и кем мы хотим быть?", 7 сертификатов участников, 2015 год;
- Всероссийский конкурс творческих работ «Золотая осень», 1 место, 2015 год;
- муниципальный конкурс рисунков, посвященный памяти поэта Габдуллы Тукая, «Тукай безнеS к_Sелл‰р䉔, 2 место, 2015 год;
- республиканский конкурс «Туган ягым - яшел бишек», свидетельство, 2015 год;
- II Всероссийская олимпиаде по татарскому языкознанию «Йомшак керпе», диплом педагога подготовившего победителя, 2015 год;
- международный конкурс сочинений «Мой любимый учитель». Татар теле. Инфо, диплом победителя, 2015 год
- III Всероссийская олимпиада по татарскому языку языкознанию «Йомшак керпе», I место, 2016 год;
- школьная научно-практическая конференция школьников, посвященная памяти Габдуллы Тукая, 3 место, 2016 год;
- школьный конкурс проектов «Памятники города Бугульма», 3 место, 2016;
- муниципальный конкурс чтецов, посвященный памяти поэта Габдуллы Тукая, диплом, 2 место, 2016 год;
Опыт работы обобщался на муниципальных, республиканских, конференциях, семинарах в форме презентаций, выступлений:
- выступление на Республиканской научно-практической конференции ”Творческий мир Р.Тухватуллина“, сертификат участника, 2015 год;
- выступление на зональном практическом семинаре “Особенности преподавания татарской литературы в русскоязычных группах: разработка рабочей программы по учебному предмету”, сертифкат участника, 2015 год;
- презентация опыта работы “В семье единой” на Республиканском августовском совещании работников образования и науки “Современное образование: новые стратегические ориентиры – новые решения”, 2015 год;
- урок-презентация на муниципальном семинаре учителей татарского языка и литературы школ Бугульминского муниципального района “2015-2016 нчы уку елында укучыларны берд‰м республика тестына ‰зерл‰_ _зенч‰лекл‰ре”, 2015 год;
- участие в межрегиональной научно-практической конференции “Фатих К‰рим – патриот шагыйрь”, 2015 год;
- выступление на муниципальных педагогических чтениях учителей татарского языка и литературы Бугульминского муниципального района «Сыйныф тормышында проект эшч‰нлеге», 2016 год;
- выступление на XIII Республиканских чтениях имени Р. Фахреддина, сертификат участника, 2016 год;
- выступление на V Республиканской научно-практической конференции «Гамил Афзал укулары», диплом, 2016 год;
- участие во Всероссийском конкурсе сочинений “FиS_ к™не”, диплом участника, 2016 год;
- участие во Всемирной контрольной работе по татарскому языку “И туган тел, и матур тел”, в честь 130-летия со дня рождения Габдуллы Тукая, 2016 год.
Являюсь школьным организатором Межрегионального игрового конкурса «Зир‰к Тиен” в 2015- 2016 годах.







 Сухомлинский В.А. Улыма хат. - М.:Просвещение., 1987. - 21 б..












15