Выступление на родительском собрании на тему ?хлак т?рбиясе
€хлак – кешенеS эш-х‰р‰к‰тл‰ренд‰,к™нд‰лек тормышында билгеле бер калыпка салынган, билгеле бер кыймм‰тл‰рне т‰шкил ит‰ торган сыйфат. €хлак сыйфатлары, гад‰тт‰, ‰хлакый аS, ‰хлакый кыймм‰тл‰р, ‰хлакый хисл‰р кебек т™шенч‰л‰р аша билгел‰н‰.
БаланыS ш‰хес буларак формалашуында ‰хлак т‰рбиясе т™п k‰м иS ‰k‰миятле урынны били. €хлак т‰рбиясе – т‰рбия эше системасыныS _з‰ге, иS м™kим юн‰леше. Бала _з эшч‰нлеге д‰вамында, аралашу вакытында д™ньяга, кешел‰рг‰ м™н‰с‰б‰тт‰ ‰х-лак нигезл‰рен туплый.
Аралашу кеше эшч‰нлегенеS барлык ™лк‰л‰ренд‰ туа. € инде ‰хлак м‰сь‰л‰се н‰къ мен‰ аралашу д‰вамында чагылыш таба. ШуSа к_р‰ аралашу k‰м ‰хлак k‰рвакыт – балалар уенында да, укуда, спорт ярышларында, хезм‰тт‰ д‰ - бер-берсен‰ тыгыз б‰йл‰нг‰н.
€хлак т‰рбиясе процессында укытучы-т‰рбиячел‰рнеS роле зур. Алар тиешле шартларны тудыра, эшне оештыра,- балаларныS укуы, хезм‰те, ялы, уены k‰м k‰рт™рле эшч‰нлеге д‰вамында ‰хлак м™н‰с‰б‰тл‰рен тиешле якка юн‰лт‰.
Кыскасы, ‰хлак т‰рбиясе процессы укучы баланыS k‰рт™рле эшч‰нлеген‰ _теп кер‰, д™ньяга карашында, кешел‰р бел‰н _зара м™н‰с‰б‰тл‰ренд‰ чагыла, аныS ш‰хесенд‰ге т™п чалымнарны билгели.
€хлак т‰рбиясе бир_неS т™п бурычлары укучы балада ‰хлак т‰Gриб‰се тудырудан гыйбар‰т. Яхшыны – яманнан, яманны яхшыдан аера бел_ сыйфатлары кешед‰ яшьт‰н _к т‰рбиял‰н‰. Ул аларны к™нд‰лек тормышы, эше, эшч‰нлеге, башкаларга м™н‰с‰б‰те бел‰н ныгыта бара. Балачакта барлыкка килг‰н ‰хлак нормалары кешене гомер буена озата кил‰. Гаил‰д‰ ‰хлаклы м™н‰с‰б‰тл‰р т‰рбиял‰_- укучыда ‰хлак сыйфатлары т‰рбиял‰_ ™лк‰сенд‰ иS м™kим юн‰лешл‰рнеS берсе. Гаил‰д‰ге м™н‰с‰б‰тл‰р, билгеле булганча, кеше к_Sелен‰ гомерлек тир‰н эз калдыра, алар, гад‰тт‰, артык нечк‰ k‰м даими була; ‰леге м™н‰с‰б‰тл‰р барлык ‰хлакый м™н‰с‰б‰тл‰рнеS нигез ташына ‰верел‰.
F‰мгыятGк‰ ‰хлаклы м™н‰с‰б‰т т‰рбиял‰_, дим‰к, укучыда граж-данлык хисл‰ре, патриотизм, иGтимагый k‰м рухи активлык т‰рбиял‰_ _зен G‰мгыятьнеS тулы хокуклы k‰м G‰мгыять алдындагы бурычларын тоя белг‰н граждан итеп хис ит‰рг‰ тиеш.
Укучы баланыS хезм‰тк‰ м™н‰с‰б‰тен билгел‰_че т™п к_рс‰ткеч- аныS хезм‰тнеS ‰k‰миятен аSлый бел_е, башкарган эшенеS н‰тиG‰се ™чен Gаваплылык тоюы, хезм‰т с™юч‰нлеге k‰м ‰лб‰тт‰, башкаларныS хезм‰тен ихтирам ит‰ бел_е.
М‰х‰бб‰т диг‰н олы, б™ек хис т‰ иS беренче н‰_б‰тт‰ н‰къ мен‰ гаил‰д‰ барлыкка кил‰. Ата-анага м‰х‰бб‰т, туганнарны ярату, х™рм‰т ит_ хисе бала тормышыныS кил‰ч‰генд‰ м™kим роль уйный.
Еш кына кайбер гаил‰л‰рд‰ ™лк‰нн‰р балаларга карата д™рес м™н‰с‰б‰тт‰ тормыйлар: я аларны артык бит‰рлил‰р, яки “сукырларча” нык яратып, бик ирк‰ итеп _стер‰л‰р...
Балалар т‰рбиял‰_д‰ гаил‰ т‰рбиясенеS ‰k‰мияте kаман арта бара k‰м ул балага гаять зур йогынты ясый. € без ис‰-м‰кт‰п, укытучылар, _з чиратында, аныS уSай йогынтысын педагогик яктан баетырга, максатчанрак ит‰рг‰ k‰м к™ч‰йтерг‰ тиешбез. Мен‰ шулай эшл‰г‰нд‰ ген‰ гаил‰ бел‰н м‰кт‰пне бер-берсен‰ якынай-тырга м™мкин; ‰ле гаил‰ т‰рбиясенеS сыйфатын яхшырту ™чен, балаларга берд‰м т‰рбияви караш булдырырга тырышырга кир‰к. МоSа ис‰ сыйныф Gит‰кчесе k‰м ‰ти-‰ни бер- берсе бел‰н педагогик телд‰ с™йл‰шк‰нд‰ ген‰, бер _к т‰рбияви с‰яс‰т _т‰г‰нд‰ ген‰ ирешеп була.
j‰р гаил‰-зур k‰м катлаулы д™нья ул. АныS _з гореф-гад‰тл‰ре, традициял‰ре, х‰тта балалар т‰рбиял‰_ м‰сь‰л‰сенд‰_зенч‰лекле карашлары да бар. ШуSа к_р‰ ‰хлак т‰рбиясе бир_ буенча ата-ана-лар бел‰н эшл‰_ индивидуаль якын кил_не сорый. Яхшы психологик хал‰т урнашкан м‰д‰ниятле k‰м белемле гаил‰ бел‰н бер т™рле, ялгыз аналы гаил‰ бел‰н икенче т™рле;к_п балалы гаил‰ бел‰н бер т™рле, бер балалысы бел‰н башкача эшл‰_ тал‰п ител‰.
Укучы-укытучы-гаил‰- мен‰ шушы ™ч як арасындагы м™н‰с‰б‰т-л‰р, уртак тырышлык кына укучыларга ‰хлак т‰рбиясе бир_д‰ уSай н‰тиG‰ бир‰ч‰к. €ти-‰нил‰рг‰ т_б‰нд‰ т™зелг‰н эш программасын т‰къдим ит‰рг‰ була:
- баланыS тышкы кыяф‰тен к_з‰теп тору-к™н саен;
- п™хт‰лекк‰, _з-_знS‰ хезм‰т к_рс‰терг‰ ™йр‰т_-к™н саен;
- режим _т‰вен к_з‰т_-к™н саен;
- ™йг‰ бирелг‰н эшл‰рне _т‰вен к_з‰тх- к™н саен;
- урамда,™йд‰, м‰кт‰пт‰ _з-_зеSне тоту кагыйд‰л‰рен‰, табигатьк‰ сакчыл карарга ™йр‰т_- ел д‰вамында;
- _з балагызныS нинди китаплар укуын, нинди фильмнар каравын барлап тору- ел д‰вамында;
- м‰кт‰пт‰, класста _тк‰релг‰н гаил‰ б‰йр‰мн‰ренд‰, кич‰л‰рд‰ катнашу, д‰ресл‰рг‰ килеп утыру- сыйныф Gит‰кчесенеS эш планы нигезенд‰;
- а‰а-аналар Gыелышларына й™р_- ел д‰вамында;
- гаил‰д‰ уSай психологик хал‰т булдыру- ел д‰вамында.
Барлык гаил‰л‰рд‰ д‰ балалар k‰м ата-аналар буш вакытларын берг‰ _тк‰р‰л‰р, ч™нки авыл м‰кт‰пл‰ренд‰ укучылар бер ген‰ сменада укый, ™лк‰нн‰р д‰ бер ген‰ сменалы эшт‰.ШуSа к_р‰ балалар даими контрольд‰; ял к™нн‰рен д‰ ата-аналар балалары бел‰н _тк‰рерг‰ тырышалар.
€хлак т‰рбиясенеS тулы бер юн‰леше укучы баланыS тир‰-юньг‰, G‰мгыять k‰м кешел‰рг‰, хезм‰тк‰ k‰м башка бик к_п н‰рс‰л‰рг‰ б‰йле м™н‰с‰б‰тл‰рен билгели. Бу юн‰лешнеS кыйбласы гына бер- ул югары ‰хлак сыйфатларына ия булган k‰рьяклап камил ш‰хес т‰рбиял‰_.
Кукмара муниципаль районы Березняк урта гомуми
белем бир_ м‰кт‰бе
Сыйныф Gит‰кчел‰ре семинарында с™йл‰г‰н чыгыш:
Азкомплектлы авыл м‰кт‰бе шартларында ‰хлаклылык т‰р-
биял‰_.
Укытучы: ГазизGанова Н.Н.
2010 нчы ел
15