?д?пле балачак — б?хетле кил?ч?к
Тема: €д‰пле балачак – б‰хетле кил‰ч‰к.
Максат: - укучыларда м‰рх‰м‰тлелек, ш‰фкатьлелек, йомшак к_Sеллелек, р‰химлек, игелеклелек, ягымлылык сыйфатлары т‰рбиял‰_; татар халык авыз иGаты бел‰н таныштыру; ш‰хеск‰ кагылышлы k‰м метапредметлы н‰тиG‰л‰р формалаштыру
Fиkазлау: “ €хлак д‰ресл‰ре” – Вил Казыйханов; вакытлы матбугат материаллары, укучылар ясаган р‰семн‰р; яхшылык турында м‰кальл‰р; журнал “ Яхшылык эшл‰рг‰ ашыгыйк!” , ноутбук.
Эш барышы
Актуальл‰штер_
( уSай психологик хал‰т тудыру)
Ис‰нмесез укучылар! К‰ефл‰регез ничек?
- Мен‰ шулай к‰ефл‰регез k‰рвакыт яхшы булып торсын!
Д‰рест‰ д‰ мин сезд‰н мин бары тик тулы k‰м матур Gавап кына к™т‰м.
Т™п ™леш.
1 (Тыныч кына бишек Gыры яSгырый).
Укытучы: j‰р ата-анага шатлык булып д™ньяга бала туа. Аны к_рг‰н k‰р кеше изге тел‰кл‰р ген‰ тели. Бала к™нн‰н-к™н _с‰.
Бил‰_с‰д‰ ята сабый балам
Кулларыма аны мин алам.
К_з тидерм‰ я раббым бер аллам
Т‰_фикълы булып _с син балам.
АныS нинди булып _с‰ч‰ге ата-анадан, т‰рбиячед‰н, укытучыдан, дусларыннан k‰м к_п ™леше _зенн‰н тора. €йд‰гез бала кил‰ч‰кт‰ б‰хетле булсын ™чен кечкен‰д‰н _к нинди сыйфатларга ия булырга тиешлеген карап узыйк.
1 нче к_ренеш.
-Балалар, сезнеS бигр‰к матур песиегез бар ик‰н. Ашарына бармы соS аныS? Ул н‰рс‰ ярата?
- Песи с™т ярата. Без аSа с™т бир‰без.
- С™тен эчк‰ч ул нишли ‰ле? (сырпалана)
- Кит ‰ле моннан, сырпаланма, МырауGан, дип малай песиг‰ сугып Gиб‰р‰.
- Малай д™рес эшлиме?
Н‰тиG‰: Х‰тта хайваннар да ярд‰м кулы сузуга р‰хм‰тле. Аларга сугарга ярамый, ‰ сыйпарга кир‰к, миkербанлы булырга кир‰к.
нче к_ренеш.
Р‰сем буенча эш. (Р‰семд‰ картларга ярд‰м ит_, ялгыз картларга булышулар сур‰тл‰нг‰н)
Бу р‰семн‰рд‰ н‰рс‰ к_р‰без?
КайсыгызныS ‰би-бабасы бар?
К_ршел‰регезд‰ ялгыз картлар бармы?
Сез аларга ничек ярд‰м ит‰сез?
Н‰тиG‰: авылыбызда ялгыз ‰би-бабайлар бар. Аларга ярд‰м кулы сузу- ш‰фкатъле булу – безнеS бурыч.
к_ренеш.
Экраннан шигырь укыла. Вил Казыйханов “В™Gдан газабы”.
“ В™Gдан газабы”
Боргалана – сыргалана
Йоклап кит‰лми Л‰л‰.
€нисе д‰ сизеп алды:
“ АвырыйсыSмы ‰лл‰?”
“ Юк”, - диг‰н булды да кызый,
Бер м‰лг‰ туктап калды.
К_зен яшерде юрганга,
Авыр итеп тын алды.
“ €йтк‰ч ‰йтим, ‰ни, - диде-
Б_ген мин трамвайда
Урынымны бирм‰дем, ди,
Басып торган бабайга.
Ышан ‰ни, мондый х‰лл‰р
Башкача кабатланмас
ХатаSны аSлагач, кызым,
В™GданыS газапламас.
Л‰л‰ ни ™чен газаплана?
Н‰тиG‰: Бу бала уйланып й™рм‰г‰н булса каты б‰гырьле булыр иде. Л‰л‰ кебек йомшак к_Sелле булыйк, хаталар кылмаска тырышыйк.
4 нче к_ренеш.
М‰кальл‰р, ‰йтемн‰р (экраннан уку).
€д‰пленеS к_лм‰ге с‰д‰пле, _зе матур гад‰тле.
Мактану хур ит‰, тыйнаклыкка ни Gит‰.
Яхшылык ташны да эрет‰.
F‰нн‰т ‰нил‰рнеS аяк астында.
Матурлык бер к™нлек, игелек м‰Sгелек.
Изгелек итк‰н юлда калмас.
Олыны олы ит, кечене кече ит.
ОлыласаS олыны, олыларлар _зеSне.
Укып чыккач н‰рс‰ уйладыгыз?
Бу татар халык авыз иGатыныS нинди ™лешен‰ карый?
€йе, м‰кальл‰р бик к_п, аларныS k‰рберсе кешене яхшылыкка матурлыкка эт‰р‰. Бу барлык сыйфатларны _зебезд‰ булдырыйк. Р‰хм‰тле булыйк!
нче к_ренеш. Тест. Син _зеSне ничек тотар идеS?
Сыйныфка яSа укучы килде. Ул _зен бик кыюсыз, уSайсыз хис ит‰. (мин аSа ярд‰м ит‰р идем, сыйныф бел‰н таныштырыр идем.
СинеS энеS мен‰-мен‰ елап Gиб‰р‰, ч™нки син сеSлеS бел‰н аны _рт‰деS (ян‰ш‰мд‰гел‰рне б‰хетле ит_ турында уйлар идем)
СинеS дус ишл‰реS к_рше малаен “ачык авыз” k‰м башка кушаматлар бел‰н _ртил‰р
СоSгы вакытта ‰ниеS бик алGыган, арыган т™сле тоела
Н‰тиG‰: Игелекле булыйк, синеS хакта гел яхшы бала дисенн‰р, к_рс‰тк‰н ярд‰мебез бел‰н мактанмыйк.
6 нчы к_ренеш.
“Т‰мле телле бала” дип кемг‰ ‰йт‰л‰р?
“Тылсымлы с_зл‰р” бел‰сеSме?
“Яхшы тел‰кл‰р” тели бел‰сеSме?
К™телг‰н Gаваплар: Б‰хетле бул, ‰йб‰т укы, т‰ртипле бул, ялыS к_Sелле _тсен, ашыгыз т‰мле булсын,эшл‰реS уS булсын, х‰ерле юл....
Н‰тиG‰: ^зеS‰ гел яхшылык тел‰г‰н кебек, б_т‰нн‰рг‰ д‰ шуны тел‰. СинеS хакта бу ягымлы бала дисенн‰р.
Йомгаклау:
-Балалар, без б_ген кешел‰рд‰ булырга тиешле уSай сыйфатлар турында с™йл‰штек. БезнеS k‰ркайсыбызда йодрыгыбыз зурлыгында й™р‰гебез бар. Шул кечкен‰ ген‰ й™р‰кл‰регезг‰ м‰рх‰м‰тлелек, ш‰фкатълелек, йомшак к_Sеллелек, р‰химлелек, игелеклелек k‰м ягымлылык орлыклары сала алган булсам,_земне бик б‰хетле саныйм. СезнеS k‰ркайсыгызга €Д€ПЛЕ БАЛАЧАК - Б€ХЕТЛЕ КИЛ€Ч€К ТЕЛИМ.
j‰р к™н игелекле гам‰лл‰р кылырга, изге эшл‰р башкарырга, кешел‰рг‰ миkербанлы, ш‰фкатьле булырга тырышыгыз.
jич яхшылык эшли алмасаS син
Кешел‰рг‰ бик – бик тел‰п т‰, -
Яхшы тел‰к тел‰,
Ул да кайчак,
Зур к™ч ™ст‰п куя й™р‰кк‰.
€леге с_зл‰р тормышыгызныS девизы булсын диг‰н тел‰кт‰ калам.
Х‰зер тынычлап кына утырыгыз k‰м игътибар бел‰н мине тыSлагыз.
Дога белмим дисеS ниг‰?
Яхшылык – _зе дога!
Бар кеше изгелек кылса,
Яктырыр иде д™нья.
Изгелек ул – беркайчан да
Тузмый торган х‰зин‰.
Яхшылык эшлик k‰рвакыт,
Ул – _зе изге дога.
- Шигырьд‰ с_з н‰рс‰ турында бара?
( укучылар Gавабы)
- Укучылар, быелгы ел республикада нинди ел дип игълан ителде ‰ле?
- Х‰йрия елы.
- Бу ел ни бел‰н _зенч‰лекле инде, без нинди эшл‰р башкарырга тиеш?
- Д™рес, укучылар. Быел башланып китк‰н ел – _зенеS гад‰тт‰н Gылы кышы бел‰н ген‰ т_гел, кешел‰рнеS бер – берл‰рен‰ карата моSарчы к_релм‰г‰нч‰ миkербанлы, ярд‰мчел булулары бел‰н ист‰ калачак.
- Яхшылык н‰рс‰ диг‰н с_з соS ул?
- Нинди кешел‰р ярд‰м ит‰л‰р?
- Карагыз ‰ле тир‰ - юнегезг‰: б™тен акчалы кешел‰р д‰ б‰хетлеме?
- Киресенч‰, акча б_леш‰ алмаучы туган – тумачалар, ата – аналар k‰м балаларны б_ген k‰р тарафта очратырга м™мкин. БаксаS, матди муллыкны к_Sел байлыгы гына б‰р‰к‰тле ит‰ ала.
ЯSа белем k‰м к_некм‰л‰р булдыру.
БезнеS б_генге т‰рбия д‰ресебез х‰йрия елы бел‰н б‰йле булачак.
€леге с™йл‰ш_ебез “ Яхшылык эшл‰рг‰ ашыгыйк” исемле журнал чыгару формасында булачак.
ЖурналыбызныS беренче битен ачабыз. Ул: “ Яхшы гам‰лл‰р турында халык” дип атала.
€йтем k‰м м‰кальл‰рне д‰вам итегез:
Кешег‰ яхшылык итс‰S...( _зеS‰ файда булыр)
Яхшылык итк‰н кешенеS ...( файдасын бел)
Яхшылык итс‰S ...( яхшылык к_рерсеS)
Яхшылык ташны да...( эрет‰)
Яхшылык итс‰S, яшер, ...( яхшылык к_рс‰S – белдер).
Яхшылык ит т‰, диSгезг‰ ташла, балык белер, ...( балык белм‰с‰, халык белер).
ЖурналыбызныS икенче битен ачабыз. Бу битт‰ Вил КазыйхановныS “ В™Gдан газабы” шигыре бел‰н танышырбыз. €г‰р д‰ Л‰л‰ киресенч‰ эшл‰г‰н булса, ул нинди эшл‰р башкарыр иде? Н‰рс‰ ул в™Gдан?
( бер укучы шигырьне укый).
“ В™Gдан газабы”
Боргалана – сыргалана
Йоклап кит‰лми Л‰л‰.
€нисе д‰ сизеп алды:
“ АвырыйсыSмы ‰лл‰?”
“ Юк”, - диг‰н булды да кызый,
Бер м‰лг‰ туктап калды.
К_зен яшерде юрганга,
Авыр итеп тын алды.
“ €йтк‰ч ‰йтим, ‰ни, - диде-
Б_ген мин трамвайда
Урынымны бирм‰дем, ди,
Басып торган бабайга.
Ышан ‰ни, мондый х‰лл‰р
Башкача кабатланмас
ХатаSны аSлагач, кызым,
В™GданыS газапламас.
ЖурналныS ™ченче битен ачабыз. АныS бу битен‰ “ Без кылган изгелекл‰р” диг‰н исем бирелг‰н. Х‰зер k‰р укучы _зе башкарган изге эшл‰р бел‰н таныштыра. (укучылар с™йл‰ве)
ЖурналыбызныS д_ртенче битен‰ “ Яхшылыклар – р‰семн‰р䉔 диг‰н исем бир‰без. Сезг‰ “ Кылган яхшы эшл‰ребез” диг‰н темага р‰семн‰р ясап кил‰се иде. €леге битк‰ шушы р‰семн‰рне урнаштырырбыз. ( j‰р укучы _зе ясаган р‰сем турында а‰латып с™йли).
ЖурналыбызныS соSгы битен ачабыз. АныS бу битен‰ “ Яхшылык эшл‰рг‰ ашыгыйк!” дип исем бир‰без. €йд‰гез берг‰л‰п кил‰ч‰кк‰ бурычлар билгелик.
Кешел‰рг‰ игътибарлы, ш‰фкатьле, миkербанлы булырга.
Табигатьк‰, хайваннарга карата м‰рх‰м‰тле булырга.
j‰р к™н игелекле гам‰лл‰р кылырга, изге эшл‰р башкарырга.
Яхшылык барысын да GиS‰ч‰к.
Кылган эшл‰реS бел‰н мактанып й™рм‰ск‰.
Йомгаклау.
Яхшылыкны кеше алдында мактану ™чен эшл‰мил‰р. Татар халкында:
“ Яхшылык ит т‰, диSгезг‰ ташла, балык белер, балык белм‰с‰, халык белер”, - диг‰н ‰йтем бар. Сез д‰ бу с_зл‰рне исегезд‰ калдырыгыз, j‰р
к™н игелекле гам‰лл‰р кылырга, изге эшл‰р башкарырга, кешел‰рг‰ миkербанлы, ш‰фкатьле булырга тырышыгыз.
jич яхшылык эшли алмасаS син
Кешел‰рг‰ бик – бик тел‰п т‰, -
Яхшы тел‰к тел‰,
Ул да кайчак,
Зур к™ч ™ст‰п куя й™р‰кк‰.
€леге с_зл‰р тормышыгызныS девизы булсын диг‰н тел‰кт‰ калам.
j‰м журналыбызны да шуныS бел‰н т‰мамлыйбыз.
15