Б?О, ?арат?бе ауданы, М?хит атында?ы ЖОББМ-ні? технология п?ні м??алімі Жанисова Жазира Султанбековна Металдан б?йым жасау
Бекітемін: Келісемін:
П‰ні: Технология
Сыныбы:8
К_ні:
СаCат саны: 24
СабаKтыS таKырыбы: Металдардан бaйымдар жасау
СабаKтыS маKсаты: Білімділігі: оKушыларды технология сабаCында металдыS Kасиеттерін тереS меSгеруге _йрету. ДамытушылыCы: оKушылардыS есте саKтау интеллектуалды ойлау Kабілетін ж‰не KызыCушылыCын арттыру.
Т‰рбиелік: оKушылардыS технология сабаCына деген KызыCушылыCын арттыра отырып темір aстасыныS мамандыCына ж‰не еSбекKорлыKKа, тиянаKтылыKKа т‰рбиелеу.
СабаKтыS т_рі: СарамандыK сабаK СабаKтыS ‰дісі: т_сіндіру, к™рнекілік, ‰Sгімелеу П‰наралыK байланыс: тарих ,сызу СабаKтыS к™рнекілігі: Металдан жасалCан топса т_рлері,интерактивті таKта,слайд
СабаKKа Kажетті Kaрал-жабдыKтар: JаSылтыр,Kайшы,Kарандаш,сызCыш,шеге,кемпірауыз
СабаKтыS барысы: I. `йымдастыру кезеSі 1. ОKушылармен амандасу, т_гендеу. 2. Сынып тазалыCын тексеру. 3. ОKушы назарын сабаKKа аудару. : II. ^й тапсырмасын тексеру
АCашты к_йдіріп ™рнектеу
1. ЖаSа сабаKты т_сіндіру.
Jазіргі ™ндіріс пен техниканыS негізгі материалдарыныS бірі-металл. Металдар– [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ] мен жылуды жаKсы ™ткізетін, пластикалыK Kасиеті жоCары, жылтыр заттар. Мaндай KасиеттердіS болуы металдардыS ішкі Kaрылымымен байланысты.Металдар негізінен Kара ж‰не т_сті металдар болып екі топKа б™лінеді.
Jара металдар тобына шойын мен болат жатады.Олар темір мен к™міртегініS Kоспасынын алынады. АдамныS ™мірінде темір _лкен Kызмет атKарады.Ол д_ние ж_зінде ™те к™п тараCан.ТабиCатта темір таза к_йінде кездеспейді.Темір таза к_йінде кездеспейтіндіктен ол Kорытпа к_йінде Cана кездеседі.
Jара металдыS еS к™п тараCан т_ріне болат пен шойын жатады. JaрамындаCы к™міртегі 2%-дан аспайтын ,басKа табиCи немесе арнайы Kосылатын Kоспа элементтері бар темір Kорытпасын болат деп атайды.Болат машина жасау ™нерк‰сібінде Kолданатын негізгі металл.
JaрамындаCы к™міртегі 2%-дан асатын темір Kорытпасын шойын деп атайды.Ол Kатты ж‰не морт келеді. ШойынныS KaюCа лайыKты Kасиеттері жаKсы болCандыKтан , ол машина жасау ™нерк‰сібінде кеSінен Kолданады.Одан станоктардыS табанын, KозCалтKыштардыS шыCырын,жылыту радиаторларын,массасы жоCары Kaймалар жасайды.
Т_сті металдарда техника мен ™нерк‰сіпте кеSінен пайдаланады.ОлардыS Kатарына : алюминий, мыс, мырыш,KорCасын,т.б.металдар жатады.Машина жасау ™нерк‰сібінде т_сті металдар таза к_йінде Kолданылмайды, себебі олардыS беріктігі шамалы,‰рі олар жaмсаK келеді.СондыKтан таза металдардыS ‰р т_рлі Kорытпасы Kолданылады.
Машина жасау ™нерк‰сібінде мыстыS екі т_рлі Kорытпасы Kолданады.Олар-жез бен Kола.Мыс пен мырыштыS Kорытпасын жез деп атайды.Жез ™те берік болады ж‰не тоттанбайды.Жезден т_тіктер, гильзалар,™ткізгіштер,т_рлі аспаптар жасап шыCарылады.
Баббиттер-Kалайы мен KорCасын элементтерініS негізінде мыс,никель,кадмий, натрий,т.б.элементтер Kосылып KорытылCан, _йкеліске берік Kорытпалар.Олар KысымCа т™зімді,оSай ™Sделеді.СондыKтан оларды сапалы Kатты заттардыS бетін Kаптау _шін Kолданылады.
Металды т_зету Металды Kолмен т_зететін KaралдардыS Kатарына темір балCа немесе аCаш балCа жатады.JалыSдыCы 0,5 мм металды аCаш балCамен т_зетеді. Металды т_зету _шін арнайы т™с немесе т_зету таKталары Kолданылады. ЖолаK металды т_зету ‰дісі: 1. МайысKан жолаK металдыS бір жаCын KолCап арKылы сол KолыSмен aстап, т™стіS _стіне Kой. ОныS майысKан д™Sес жаCын жоCары Kаратып балCамен соK. 2. МеталдыS д™Sес жерлерін соCуды шет жаKтарынан бастап, ортасына Kарай ауыс. МайысKан жерлердіS т_зеле бастаCанына к™зіS жеткен соS, соCу к_шін біртіндеп азайт.
СарамандыK жaмыс: ЖaKа KаSылтыр металдан білезік, саKина бaйымдарын жасау
ОKушылардан Kандай Kауіпсіздік ережесін білетіндігін сaрау ж‰не де KаSылтырмен жaмыс істеген кездегі Kауіпсіздік ережесімен таныстыру
Металл мен KаSылтырды ™Sдеу барысындаCы Kауіпсіз жaмыс істеу ережелері
1. JаSылтырмен жaмыс істегенде, міндетті т_рде KолCап ки. 2. JаSылтырдыS шетін KиCанда, KолыSды жараKаттап алудан саKтан. 3. JаSылтырдыS бетін тазалаCанда, _рлемей, арнаулы сыпырCышпен сыпыр 4. JаSылтырдыS бетін, жиегін саусаCыSмен сипама 5. Белгі салатын ж‰не aшы ™ткір шапKыларды, _шкір KаSылтырдыS б™лігін KалтаSа салма, лаKтырма, KасындаCы оKушыCа Kарай сілтеме. 6. ЖіSішке сымды aсаKтап KырыKKанда, оныS aнтаCына аса мaKият бол. 7. Темірді Kайшымен жaмыс істегенде, Kайшы белдіS деSгейінен т™мен болсын. 8. Сыммен жaмыс істегенде, оныS екінші aшына саK бол. 9. JаSылтыр дайындаманыS бетін тегістегенде, ™рнекті бедерлегенде, екінші KолыSды соCып алма.
СабаKты Kорыту:
Ал енді б_гінгі сабаCымызды Kорыта айтатын болсаK,KаSылтырдан зергерлік бaйымдар жасап _йрендік,бaдан былайCы ™мірімізге де Kажет болатын пайдалы бaйым жасадыK деп ойлаймын,солай ма?
Енді мына тест сaраKтарын орындайыK!
1. [ Cкачайте файл, чтобы посмотреть ссылку ] мен жылуды жаKсы ™ткізетін, пластикалыK Kасиеті жоCары, жылтыр заттарды Kалай атаймыз?
А) аCаш €) пластмасса Б) металл
2.Металдар нешеге б™лінеді?
А) 2 т_рге; Kара ж‰не т_сті €)3 т_рге; Kара,Kызыл,т_сті Б)4 т_рге; Kара,т_сті,т_ссіз,сары
3.Jара металCа нелер жатады?
А) болат пен жез €) шойын мен болат Б) шойын мен алюминий
4.Т_сті металCа нелер жатады?
А) алюминий,мыс,KорCасын €) шойын мен болат Б) мыс,жез,шойын
5.JаSылтырмен жaмыс істегенде не кию міндетті?
А) халат €) бас киім Б) KолCап
6. Мыс пен мырыштыS Kорытпасын Kалай атайды?
А) шойын €) жез Б) болат
7. JaрамындаCы к™міртегі 2%-дан асатын темір Kорытпасын не деп атайды?
А) жез €) ермексаз Б) аCаш
8. JaрамындаCы к™міртегі 2%-дан аспайтын ,басKа табиCи немесе арнайы Kосылатын Kоспа элементтері бар темір Kорытпасын ........ деп атайды
А) ермексаз €) аCаш Б) болат
9. Металды Kолмен т_зететін KaралдардыS Kатарына ............. жатады.
А) аCаш балта мен ара €) темір балCа немесе аCаш балCа Б) Kайшы мен шеге
10. Металды т_зету _шін арнайы Kандай Kaралдар Kолданылады?
А) т™с немесе т_зету таKталары €) Kайшы мен шеге Б) KысKаш,сызCыш Тест жауаптары:
1-б; 2-а; 3-‰; 4-а; 5-б; 6-‰; 7-а; 8-б; 9-‰; 10-а
СабаKты баCалау: СабаK бойы істеген жaмыстарын баCалау
^йге тапсырма: Жaмысты аяKтау
15