?аза?станны? жер бедеріні? негізгі сипаты. Ашы? саба?. 8 сынып.

Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның жер бедерінің негізгі сипаты.
Сабақтың мақсаты: 1. Қазақстанның жер бедері, оның алуан түрлілігімен оның таралу
ерекшелігіне сипаттама беру.
2. Осы кезеңге дейін алған білімдеріне сүйене отырып өз
беттерімен жұмыс істей білуге дағдыландыру, еске сақтау
қабілетін дамыту.
3. Өз отынын табиғатын сүйе білуге, ұжымдық еңбекке,
ұқыптылыққа, өздігінен іздене білуге тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: Қазақстанның физикалық картасы, жер бедері суреттері,
интерактивті тақта.
Сабақтың түрі: Саяхат сабақ.
Сабақтың әдіс-тәсілдері: Баяндау, сұрақ-жауап, ойын, тест өткізу.
Сабақтың барысы: I – Ұйымдастыру.
II – Жаңа сабққа дайындық.
Бейне көрініс.
Сабақтың тақырыбымен танысу(дәптерге жазу)
Бағалау парағын тарату.
Жер бедері дегеніміз не?
Жер бедері қалай қалыптасады?
Жер бедерінің ірі формаларын атау?
Жазықтар қаншаға бөлінеді?
Таулар қаншаға бөлінеді?
III. Жаңа сабақ.
Қазақстан жер бедерінің басты ерекшеліктері. Қазақстанның жер бедерінде жер бедерінің барлық формалары кездеседі. (бейне сурет)
Оқулықта берілген сұрақтарға жауап беру. (картамен жұмыс)
Биіктігі 2000 метрден жоғары таулар Қазақстанның қай бөлігінде жатыр?
Б)1000-2000 метрдегі таулар еліміздің қай бөлігінде жатыр?
В)500-1000 метрдегі таулар қайда орналасқан?
Г)Қазақстандағы ең биік тау, оның биік шының анықтау.
Д)Қазақстандағы ең терең ойыс, оның абсолюттік биіктігін анықтау.
3. Қазақстанның таулары мен жазықтықтарына карта бойынша саяхат жасау.
I-топ. Таулар.
II-топ. Үстірттер.
III-топ. Қыраттар.
IV-топ. Ойпаттар.
Саяхатқа мынандай жоспар бойынша шығамыз.
А)нысанның атауы
Б)орналасқан орны
В)абсалюттік биіктігі
5. Қазақстанның жер бедерінің басты ерекшелігін анықтау.
А)жер бедеріндегі жазықтар мен аласа таулар Қазақстанның батысында,
солтүстігінде және орталығанда орналасқан .
Б)биік таулы аймақтар, республиканың шығысы мен оңтүстік-шығыс бөлігінде
орналасқан.
В)еліміздің жер беті оңтүстіктен солтүстікке, шығыстан батысқа қарай бірте-
бірте еңістей береді.
Г)биік таулар мен аласа таулар тау аралық аңғарлармен және жазықтармен
алмасып отырады.
Кескін картамен және жұмыс дәптермен жұмыс.
Жер бедерін білудің біз үшін қаншалықты маңызы бар?
Бейне көрініс.
Оқушылардың жауабын тыңдау.
V- Жаңа сабақты бекіту.
«Ғажайып шаршы ойыны»
Қазақстандағы тау, оның биіктігі?
Қазақстандағы ең терең ойыс оның тереңдегі?
Қазақстанның шығысындағы тау?
Қазақстандағы жер бедерінде жазықтар жер бетінің қанша бөлігін алып жатыр?
Қазақстанның солтүстігіндегі жазық?
Қазақстанның үстірттерін атау?
Қазақстанның оңтүстік батысындағы аласа тау?
Қазақстандағы ең биік шың мен ең төменгі ойыстың биіктіктерінің арасындағы айырма қанша?
Жер бедері дегеніміз не?
Қазақстандағы терең ойыс қалай аталады?
VI-Үй тапсырмасын сұрау. (тест)
Қазақтың тұңғыш географ саяхатшысы.
А)С.Тянь-Шаньский
Б)Ш. Уалиханов
В)Махмуд Қашқари
Г)Әбу Насыр Әл-Фараби
2. «Жоңғария очерктері», «Алтыншар» туралы еңбектерін жазған ғалым
А)И.В. Мушкетов
Б)Н.А Северцов
В)Ш. Уалиханов
Г) С.Тянь-Шаньский
3. Қашқария барар жолында Тянь-Шань тауын мередиан бағытта солтүстіктен
оңтүстіктен оңтүстікке өтіп, оның жоталарын түгелдей аралап шыққан ғалым.
А)С.Тянь-Шаньский
Б)Л.С Берг
В)А.Н Краснов
Г)Ш. Уалиханов
4. Тянь-Шань тауы мен Балқаш көлі маңы шөлді аймақтың өсімдіктер жамылғысын зерттеген ғалым.
А) Н.А Северцов
Б)А.Н Краснов
В)Л.С Берг
Г)М.В. Мушкетов
5. Тянь-Шань тауын алғаш рет зерттепа Хан-Тәңірі шыңына жеткен ғалым.
А) Плано Карпини
Б) С.Тянь-Шаньский
В)И.В. Мушкетов
Г)Вилгельм де Рубрук
6. Арал теңізі мен оның маңындағы құмды шөлдерді зерттеген ғалым.
А) Н.А Северцов
Б)Л.С Берг
В)МАхмуд Қашқари
Г) С.Тянь-Шаньский
7. Орталық Қазақстандағы мыс кенін ашқан ғалым
А)Ш. Уалиханов
Б)Страбон
В)Қ.И. Сатбаев
Г)Махмуд Қашқари
8. Ұлы Жібек жолындағы ежелгі қалалар
А)Тараз, Сарайшық, Отырар, Алматы
Б)Шымкент, Түркістан, Құлан, Саудакент
В) Отырар, Қойлық, Қызылорда, Құлан, Саудакент
Г)Сарайшық, Құлан, Отырар, Тараз
9. Каспий теңізін тұйық алап емес, Солтүстік мұзды мұхитының шығанағын санаған ғалым.
А)Страбон
Б)Птоломей
В)Геродот
Г)Эратосфен
10. «Диуани лұғат-ат-түрк» еңбегін жазған ғалым\
А)Әбу Насыр Әл-Фараби
Б)Ибн Хордадбек
В)Әл-Идириси
Г)Махмуд Қашқари
VII. Сабақты қорытындылау, бағалау.
VIII. Үйге тапсырма. Қазақстанның жер бедерінің негізгі
сипаты. Кескін картаға ірі таулар мен жазықтықтарды түсіру.
Өздерің тұрған жердің жер бедерін анықтау.