?дістемелік ??рал М?тінмен ж?мысты? т?рлері
1 . Менің отбасым
Менің отбасымда .... адам бар. Олар: әкем, анам, атам ,сіңлім,інім және мен.
Сіңлім екінші сыныпта оқиды,інімнің жасы төртте ,ол балабақшаға барады.Ал ағам - студент ,болашақта заңгер болады, жасы он сегізде. Әке-шешем - мұғалімдер. Мен оқушымын. Біздің отбасымыз өте тату тұрады. Атам мен әжем - зейнеткерлер.
Қазақ отбасының әрбір мүшесінің орны бөлек. Біздің отбсымызда ата-ананың орны ерекше: ақ жүрек әке-күншуақ, ақ жүрек ана-ақбұлақ. Әкем-асқар тауым. Ананың алдында асқар тау да аласа. Әже – ақ жаулықты ,мейірімді жан. Ол-жанұя бірлігін сақтаушы, балалардың тәрбиешісі.
Мен өз отбасымды жақсы көремін.
Сөздік:
Сіңлі-сестренка
Балабақша-детский сад
Жасы он сегізде-ему 18 лет
Зейнеткер-пенсионер
Асқар тау –высокая гора
Тәрбиеші-воспитатель
Аласа-низко
Орын -место
Есте сақта!
Ата-әкенің әкесі
Арғы ата-атаның әкесі.
Жеті ата-сегізінші атаға дейінгі аталар.
Нағашы ата-шешенің әкесі.
Әже-әкенің шешесі, үлкен әже.
Нағашы әже-шешенің шешесі.
Әке жағынан қандастық туыс атаулары: әке,шеше,аға,апа,әпке,тәте,іні,қарындас,сіңлі,баба,ата,әже,немере,шөбере,немене, жекжат, туажат.
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Жаңа сөздерді мәтіннен тауып оқыңдар.
2.Мына сөздерге синоним тап. Мұғалім,әке-шешем,отбасы,үнемі.
3.Жағдаят құрастыр. «Біздің әулет»тақырыбындағы баласы мен әкесі арасындағы сұхбат.
Баласы:-Әке, бүгін бізге қазақ тілі пәнінен үй жұмысына «Өз отбасыларың»жайлы жазып келуге тапсырма берілді.
Әкесі:Өте қызықты тапсырма екен.Менің қандай көмегім керек?
Баласы:Мен біздің әулеттің шын тегін білмеймін ғой.
Әкесі:....
4 .Отбасы тақырыбында бірнеше мақал-мәтел жаз.
5.Өз әулетің туралы шағын әңгіме жаз.
6.Мына мәліметтерді суреттермен сәйкестендір:
342900-76201. Менің атым-Мирас. Мен М. Жұмабаев
атындағы гуманитарлық колледж
жанындағы мектеп-лицейінің 6- сыны-
бында оқимын. Мен өскенде әнші болуды
армандаймын. .
23429000.
Менің атым-Гаухар. Мен Петропавл қа-
ласының №9 мектебінде жұмыс істеймін.
Мен қазақ тілі және әдебиеті пәнінен
сабақ беремін.
34290069215 3. Менің атым –Алима. Мен М. Қозыбаев
атындағы СҚМУ-дың экономика фа-
культетінің 3 курс студентімін. Менің
мамандығым банк ісі және аудит.
4.
Менің атым –Жаслан. Мен гуманитар-
лық колледжде “ақпараттық жүйелер”
мамандығында оқимын. Бітіргеннен
кейін өз мамандығым бойынша жоға-
ры оқу орнына түспекшімін.
«Менің отбасым» мәтіні бойынша «Бала тілімен» ойынын өткізу барысы:
Бірінші бала:Еінші бала:
Ол менің әкемнің анасыол алпыста
Ол көп ертегі, әңгіме біледіол ақылды, әдемі, жақсы адам
Сегізінші наурызда біз оны бізге дәмді тамақ пісіреді
құттықтаймыз онын немерелері бар
Ол кім?Ол кім? (әже)
Мен оны жақсы көремін,
ол да мені жақсы көреді
демалыс күндері мен, мамам, ..... қонаққа, саябаққа барамыз.
Ол маған балмұздақ әпереді. Ол кім? (әке)
2.Жазғы демалыста
Биыл жаз өте ыстық .Мен Азат досыммен бірге «Достық» балалар лагерьіне бардым.
Лагерьде мен өзіме көп достар таптым. Демалыс орнында біздің Айман тәте жетекшіміз әртүрлі қызықты жарыстар ұйымдастырды.Біз суға шомылдық , қызықты ойындар ойнадық. Лагерьде қазақ тілі үйірмесіне қатысып ,мемлекеттік тілді жақсы меңгеруге тырыстым.Маған осы жазғы демалыс өте ұнады.
Келесі жылы біз достарымызбен кездесуге уәде бердік.
Сөздік:
Биыл-В этом году
Әртүрлі-Разные
Үйірме-Кружок
Меңгеру-усвоить
Жарыс- Соревнование
Кездесу-Встретиться
Тапсырмалар:
1. Мәтін бойынша бірнеше сұрақтар құрастыр.
2. Сөйлемді аяқта. Лагерьде суға шомылып, ойын .....
3. «Жетекшіміз» сөзін буынға бөліп, буын түрлерін анықта.
4. «Ойыншық» сөзін сөз құрамына қарай талда.
5. «Менің жазғы демалысым қалай өтті?» тақырыбына эссе дайында.
6.Мына суретті сипатта.
7. Түсіп қалған сөзді ағылшынша ,қазақша, орысша жаз: ...... теңгең болғанша, .... досың болсын.
3. Менің досым.
Менің досым бар.Оның аты - Назерке. Ол алтыншы сыныпта оқиды.Менің досым - өте жақсы адам.Оның көзі қара ,шашы қалың, бойы ұзын.Назеркенің мінезі сыпайы,үлкендерді сыйлайды,кішіге ізет көрсетеді.Оның ермегі - би билеу,ән айту.Назерке - нағыз адал дос.Әрқашан қиын жағдайда досым жанымнан табылады. Мектепте белсенді оқушылардың бірі,сабақты жақсы оқиды.Бос уақытымызда досымыз екеуіміз кітап оқимыз,серуендейміз .Ол- ең сенімді дос.
Сөздік:
Жақсы адам-хороший человек
Сыйлайды-Уважает
Ермек-Увлечение
Нағыз-Самый
Жағдай –Ситуация
Белсенді –Активный
Серуендеу-Прогуливаться
Тапсырмалар:
1.Мәтінді мазмұнда.
2.Мәтіннің ішінен сын есімдерді теріп, дәптеріңе жаз.
3.Мына сөздерді достықпен қалай баланыстырар едің? Адал, сенімді, бақыт.
4Адал достыққа тиісті сөздерді теріп жаз. Өтірікші, мейірімді,қайырымды,адал,тұйық мінезді,ашық.
4Адал достыққа тиісті сөздерді теріп жаз. Өтірікші, мейірімді,қайырымды,адал,тұйық мінезді,ашық
5.Адал дос болу үшін адамда қандай қасиеттер болу керек?Осы тақырыпқа әңгіме жаз.
6Түсіп қалған сөзді анықта . Адам досымен,ағаш........мықты .
4. Ақша
Тәуелсіздік алған елдің ең бірінші бепгісі –ұлттық валюта . Ақша –асыл қазына, халық байлығы .
Халқымыз теңгені бұрын да пайдаланған . Ерте замандарда теңгелерді Түркістан, Тараз қалаларындағы арнаулы шеберханаларда жасаған .
Ұлттық валютамыз 1993 жылы қарашаның 15-інен бастап айналымға еңгізілді . Теңге –Қазақстан Республикасының бірден – бір заңды төлем құралы .
Теңгенің 16 –ға жуық құпия қорғанысы, белгісі бар .Теңге –біздің дербес ел болғанымыздың белгісі . Басқаның валютасына тәуелді болу – барлық байлығыңды біреудің билігіне беру . Ұлттық валюта –еліміздің даму көзі, әлемдік деңгейге теңелудің алғашқы факторларының бірі . Ол барлық уақытта тәуелсіздігімізді қамтамасыз етеді .
Сөздік:Құпия белгі-секретный знак
Дербес ел- суверенное государство
Қамтамасыз ететін -обеспечивающий
Тапсырмалар:
1.Мәтінді аударып,қысқаша мазмұнын айт.
2.Үстеулердің түрлерін ажыратыңдар. Тұра,Амалсыздан,әншейін,сонша,аса,өте,нағыз,бірталай.
3.Мына валюталар қай елдің ақшасы екенін сәйкестендір.
Болгария иена
Жапон лев
Үндістан сом
Қырғызстан лира
Өзбкстан рупи
Түркия сум
Қытай тугрик
Монғолия юань
Ресей теңге
Қазақстан рубль
4. Оқушылар бір – біріне сұрақ қояды.
«Ақша» деген сөзбен сөйлемдер құрастыру.
Ірі Жинау
Ұсақ Сатып алу
Темір АҚША Алу
Қағаз Беру
Айырбастау
Жасау
Сақтау
5. Мына сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдау:
а. Ұлттық ақша мемлекетіміздің дербестігін білдіреді.
ә. Біз тауарды ақшаға сатып аламыз.
б. Менің досым менен ақша алды.
1. Ұлттық ақша ненің белгісі?
2. Қазақстанның ұлттық ақшасы қалай аталады?
3. Ол қашан шықты?
4. Теңгеде кімнің бейнесі салынған?
.
1. Қазақстанның ұлттық ақшасы туралы әңгімелеу.
2.. Қосымша тапсырма.
«Денсаулық - ақшадан қымбат» деген тұжырымға өз пікірлерін білдіру.
5. Азық –түлік дүкенінде.
Азық-түлікті үлкен дүкендерден және шағын дүкендерден сатып алуға болады.Біз күнде нан, сүт, тәтті тоқашты шағын дүкеннен аламыз. Аптасына бір рет біз үлкен әмбебап дүкеніне барып,азық- түлік сатып аламыз.Үлкен дүкенде азық- түліктердің бағасы арзан.Әмбебап дүкеніне машинамен барамыз. Көлігімізді автотұраққа қойып кетеміз. Үлкен дүкенде бәрі бар.
Ет бөлімінде ет, тұшпара, әртүрлі шұжықтарды сатып алуға болады.
Балық бөлімінде балық,уылдырықтар сатылады.Сүт бөлімінде сүт,айран, май,йогурт, ірімшік бар.Кондитерлік бөлімде әртүрлі кәмпиттер,бал,тәтті тоқаштар сатылады. Алынған заттар үшін қолма қол ақшамен немесе несие картасымен төлем жасауға болады.
Сөздік:
Шағын-не большой автотұрақ- автостоянка
Күнде-каждый день бөлім -отдел
Арзан- дешевый уылдырық-икра
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1. Мәтінді түсініп оқыңдар,сұрақтар құрастырыңдар.
2.»Дүкен» деген сөзді қалай елестетесіңдер? Кластер сызыңдар
Дүкен
3.Берілген сөздердің лайықты тіркесін табыңыздар.
Несие дүкен
Ата-анаммен картасы
Шағын бардым
Бөлімінде ет
4. «Әмбебап» сөзіне фонетикалық талдау жасаңыздар.
5.ДұрысБұрыс
А. Азық-түлік дүкенінде киім сатып алуға болады.
Ә. Азық –түлік дүкендері шағын да,үлкен де болады.
Б. Ет бөлімінде нан, сүт,кәмпит сатып алуға болады.
В. Үлкен дүкендерде тауар аз болады.
Г.Көлікті автотұраққа қоямыз.
Д.Алынған заттар үшін ақша төлейміз.
5.Зат есімдерге көптік жалғауларын жаз.
Дүкен, тұтынушы,сатушы, тауар, кассир,өнім, көлік. (дар-дер,тар-тер,лар-лер).
6.Мына суреттерді сөйлет.
1. ? 2.
3. ? 4
5. ? 6.
7. ? 8.
9. 10.
Нан ?
7. «Азық- түлік дүкенінде»тақырыбында сұхбат дайында.
6. Астана қаласы
. Астана өн бойына халықтың күші мен қайратын жинап, тәуелсіз Қазақстанның мақтанышына айналған Елордасы. Қала күні жыл сайын 6 шілдеде атап өтіледі. Астана белсенді дамып жатқан қоғамның сөресіне айналды. Қаланы Есіл өзені бөліп жатыр. Онда баяу қозалыспен катерлер жүзеді. Осыдан 70 метр және одан да зәулім үйлер көп. біраз жылдар бұрын ғана мұнда саусақпен санарлықтай он қабатты үйлер болған .
Жыл өткен сайын Астана қызмет көрсету саласы дамыған ірі мегапоислке айналып келеді. Жүздеген кафелер мен мейрамханалар, дүкендер, көңіл көтеру ошақтары мен сауда үйлері ашылды.
Бүгінгі Астана – жедел қарқынмен дамып жатқан заманауи қала. Сәулет өнеріне келсек, еуропалық және шығыстық үлгілердің жағымды дәстүрлері байқалады. Айналдырған бірнеше жылдың ішінде қаланың халқы үш есеге артты. Аз уақытта қаланың бет-бейнесі де айтарлықтай өзгерді.
lefttop
Зәулім үйлер
Бәйтерек
lefttop
Ақ Орда
Сөздік:
Елорда-столица, центр страны
Ұсыныс –предложение
Зәулім-высотный
Көңіл –настроение
Халық-народ
Күш-сила
Шешім-решение
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып, аударыңыздар.
2.Сұрақтарға жауап дайындаңыздар:
А.Астана қаласы қай мемлекеттің Елордасы?
Ә.Астана қаласы қай жылы құрылды?
Б.Астана күні қай күні аталып өтеді?
В.Бұл қалада нелер бар?
Г.Астана қаласында қандай өзен ағады?
3.Мына сөздерді сөз таптары бойыша кестеге орналастырыңдар.
Қала, зәулім, көшті.өзен, 1997,тез.
Сын есім Зат есім Сан есім Үстеу Етістік
7. Қазақстан жері
Қазақстанның жер бедері алуан түрлі . Онда жазықтар, биіктігі орташа және биік таулы аудандар кездеседі . Ойпатты жерлеріне жататындар: Каспий маңы ойпаты, Батыс Сібір жазығы . Жазық жерлер еліміздің көп бөлігін алып жатыр . Көтеріңкі биік жерлерінде қыраттар мен үстіртер:
Бетпақ Дала, Жалпы Сырт орналасқан . Ұлан –байтақ жеріміздің 40 пайызы – өзен , көл, теңіз, ал 10 пайызы таулы жер . Еліміздің жер көлемінің үлкендігі, бедерінің алуан түрлілігі Қазақстан жерінің ерекшелігі .
Сөздік:
Бедер-рельеф
Алуан- множество
Ұлан –байтақ –обширная
Жазық –равнина
Қырат –возвышенность
Ойпат -низменность
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтіннің қысқаша мазмұнын айтыңыздар.
2. Мәтінді оқу; не түсінгендеріңді тірек сызба бойынша айтыңдар .
ҚР жері
Ойпаттар Жазықтар Қыраттар
Каспий Батыс Сібір жазығы Бетпақ Дала
Маңы ойпаты Жалпы Сырт
3.Мақалды дұрыс құрастыр.
а. Отансыз,ормансыз,адам,бұлбұл.
ә.Бесік,ел,,алтын,іші.
б.Оттан да, Отан, ыстық.
в.-Жұмақ,өз ,әркімнің, ,жері.
4.Өткен шақта тұрған етістіктерді келер шаққа қойып жазыңдар:
Бардым, жаздым,оқыдым,тудым, өстім, тамашаладым, жүгірдім, алдым.
Мысалы: Бардым-барамын.
5. Берілген сұрақтарға жауап дайында:
а .Қазақстан жері қандай жер?
б.Қазақстан жері немен ерекшеленеді?
в .Еліміздің оңтүстігінде нелер өседі?
г .Қазақстан қандай мемлекет?
6.Бос орынды толтырыңдар.
Менің туған жерім Біздің
Сенің Сендердің
Сіздің Сіздердің
Оның Олардың
6 . «Кең-байтақ жерім-Қазақстаным» тақырыбында эссе жазыңдар.
8. Ұлттық ойындар
Қазақ халқының тұрмысы,салт-дәстүрі,ойындары көбінесе төрт түлік малмен байланысты болды. Олар ойынға мал сүйегін, қой құмалағын пайдаланған . Мысалы,мынадай ұлттық ойын түрлері бар: «Асық», «Ақсүйек», «Тобық», «Ханталапай», «Тоғызқұмалақ», «Көкпар», «Қыз қуу», «Бәйге», «Күрес».
Ойын адамның жылдамдылығын, шапшаңдығын ,логикалық ойлау қабілеттерін дамытады. Қазіргі таңда мектеп оқушылары арасында «Тоғызқұмалақ» ойыны сайыс түрінде өтіп тұрады. Қазақ халқының ұлттық ойындарында философиялық мағына жатыр.
Сөздік:
Тұрмыс-быт
Мал сүйегі-кость животного
Асық-альчик
Жылдамдылық-быстрота
Шапшаңдық-ловкость
Философиялық мағына-философский смысл
1.Ұлттық ойындарды ассоциация арқылы көрсет.
Ұлттық ойындар
2.Сұхбатты толықтыр:
-Сен төрт түлік малды білесің бе?
-Иә, ...... .
-Атап шықшы.
-Олар: ...., ..,.....,...,....,.... .
-Ежелде қазақ халқы немен айналысқан?
-Ежелде қазақ халқы........ айналысқан .
-Қазақ халқының қандай ұлттық ойындарын білесің?
-Мен «Ханталапай»,.......,........ білемін.
-Ұлттық ойындар көбінесе неге байланысты болды?
-Ұлттық ойындар көбінесе............ байланысты болған.
3 . Тест сұрақтарына жауап беріңдер:
1Ұлттық ойынның атауын тап.
а .ханталапай
ә .шаңғы тебу
б .шанамен сырғанау
2.Етістік қандай сұраққа жауап береді?
а .кім? не?
ә .неше? қанша?
б .не істеді? не қылды?
3.Етістіктің неше шағы бар?
а .2
ә .5
б . 3
4. «Қыз қуу» қай халықтың ұлттық ойыны?
а .татар
ә . орыс
б . қазақ
5.Өткен шақта тұрған етістікті тап.
а .сату
б .сатушы
ә.сатты
6.Еңбек деген сөздің синонимін тап.
а .жұмыс
ә .мамандық
б .қызмет
7.Күрделі сан есімді көрсет.
а .оныншы
ә .он
б .он бір
8. Қойдың төлі.
а .құлын
ә .қозы
б .бота
9.Ойын сөзінің аудармасын тап.
а .танец
ә .игра
б .вязание
10.Жіктік жалғауының үш жағы бар. Дұрыс па?
а .иә
ә . жоқ
4.Мына сөздерді қазақшаға аудар.
Игра-
Народная-
Воспитывает-
Ловкость-
Логическое мышление
5. Шағын әңгіме құраңдар.
Менің сүйікті ойыным
6.Сурет бойынша жұмыс. Ойын түрлерін анықта.
...? …?
…?
… ? …?
9. Күзгі суретші
Қыс ,Жаз, Көктем және Күз кездесті. Кездесті де тәжікелесті: кім суретті жақсы салады?
Өз суретін бірінші Күз сала бастады. Ең әдемі бояуларды алып, Күз орманға кетті. Барлық ағаштар мен бұталарды күздік бояуға – біреуін сары ,біреуін қып –қызыл түске келтіреді.
Қайың мен жөкенің жапырақтарын Күз лимон сияқты сарымен бояды . Ырғай мен үйеңкінің жапырақтарын піскен алмадай қызартты. Тек қарағай мен шыршаларды қалай бояйтынын білмеді.Қарағай мен шыршаның бұтақтарында жапырақтар емес, инелер бар . Инелерді қалай бояйсың? Жазда қалай болады, солай қалсын.
Міне,осылай қарағайлар мен шыршалар жаздағыдай жасыл болып қалады. Бірақ орман одан да жарқырап, әдемілеу болады.
Сөздік:
шырша-ель
Қайың-береза қарағай-сосна
Ырғай –бузина черная ине-иголка
Жөке-липа
Үйеңкі-клен
Мәтін бойынша тапсырмалар:
Күзде табиғатта қандай өзгерістер болады? Кластер құрастырыңдар.
Күзде жапырақтар сарғаяды.
2.Мәтінді оқып, мына сұрақтарға жауап беріңдер:
а .Кімдер кездесті?
б .Олар не туралы тежікелесті?
ә .Бірінші суретті қай жыл мезгілін сала бастады?
в .Қандай ағаштар боялмай қалды?
3 .Мәтіннен септік жалғаулы сөздерді теріп, септіктерін анықтаңдар. Мысалы: шырша –ның (І-с).
4. Мына мақалдарды аудар:
а .Один день осени кормит тысячу дней зимы.
б .Арпа егіп,бидай орамын деме.
в .Ексең егін, ішерсің тегін.
г .Күз дәнімен көрікті,
Қыс қарымен көрікті.
5. Мына сөздердердің орнын ауыстырып, сөйлем құрастырыңдар.
а .Өте,салқын,кеше,болды.
б .Қандай бүгін,ауа райы.
ә .Ертең ,болады, күн ,тамаша.
в .Соқты, жел, кеше, қатты.
5.Бұл қай кезде болады? (әңгімеле)
6.Көкөністер мен жемістерді ажыратып,қазақша ата.
1
321564015132054248151482090lefttop
7Жұмбақтап сөйлеу ойыны.
Бірінші бала: Екінші бала:
Өзі шар сияқты, Ол біздің жақта өспейді,
сырты қатты, дәмі балдай.ол адамдарға пайдалы,
Ол не?оның аты ..... .
Суды жақсы көреді.
Бірінші бала: Ол не?
Оның сырты жасыл, іші қызыл,
онда витамин көп,
ол ыстықты жақсы көреді.
Ол не?
Бірінші бала: Екінші бала:
Ол саяжайда өседі,Ол сопақ болады,
оның түрі көк,оның түрі жасыл,
онымен салат жасайды.күзде оны тұздайды.
Ол не?Ол не?
8 Оқушылар жемістің, құстың, жануардың атынан сипаттама береді, ал басқалары оларды анықтау керек.
Мысалы: -Мен ... .
-Тәттімін.
-Домалақпын.
-Мені бәрі жақсы көреді.
-Мен ағашта өсемін.
-Күзде қымбат емеспін.
-Мен кіммін? (Алмамын).
9 «Адам - табиғаттың қамқоршысы» тақырыбында эссе жазыңдар.
10. Бос уақыт
«Уақыт алтыннан да қымбат»
Біздің мектепте көптеген үйірмелер жұмыс істейді.Оқушылар өз қалауы бойынша бос уақыттарын осы үйірмелерде өткізеді. Мектепте «Шахматшылар»,»Көркемөнер»,»Математика әлемінде « т.б.үйірмелер бар.Мен Марат досыммен бірге «Математика әлемінде»атты үйірмеге қатысамын. Сенбі ,жексенбі күндері кітап оқимын .Мен бос уақытымды жай кетіргім келмейді,өйткені уақыт алтыннан да қымбат қой.Пайда әкелетін істі дұрыс ойластыру қажет. Егер өз уақытыңды үнемдей білсең ,мақсатыңа жетерсің.
Сөздік: үйірме-кружок
Қатысу- участвовать
Бос уақыт-свободное время
Қымбат-дорого.
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып,мазмұнын айтыңдар.
2Уақыт деген сөзді қалай түсінесіңдер? Әңгімелесу.
Мына сұрақтарға жауап дайындаңдар:
а .Сен бос уақытыңды қалай өткізесің?
б .Уақыт алтыннан да қымбат дегенді қалай түсінесің?
2.Көп нүктенің орнына тиісті сөздерді қойып,бірнеше сөйлем құраңдар.
МЕН ......сыныпта оқимын.
......қатысамын.
......үнемдеймін.
Кестедегі сөздерді қазақша жаз.
Время век год месяц неделя день Свободное время
4.Мына сөздерге жұрнақтар жалғау арқылы туынды сөздер жасап жазыңдар.
Үлгі: біл біл+гіш білгіш
Сөз,оқу,апта,мектеп,кеш,жүз,ай.
5.Мына мақалдарды қазақшаға аудар:
а .Фрукты хороши в свое время.
ә.Деньги пропали –наживешь,время пропало-не вернешь.
б.Что хорошо для вторника не всегда можно использовать в среду.
в .Время дороже золота.
6.Мына сөздерді септе: Уақыт,күн, дәуір.
7.Суреттерге сүйене отырып, «Менің бос уақытым»тақырыбында сұхбат дайында.
11. Сабақтың тақырыбы: Ұстаз - мектептің жүрегі
Эпиграф:
Мен үшін жақсы мұғалім бәрінен артық,
өйткені мұғалім - мектептің жүрегі.
Ы.Алтынсарин.
Қызығушылықты ояту
Кластер толтыру стратегиясы
Тәрбиелі білімді ақылды мейрімді жауапты
Тәрбиелейді Ұстаз оқытады
Суретші әнші ана тәрбиеші мұғалім
II. Тапсырма
1. Мәтінмен жұмыс
Ұстаз - мектептің жүрегі
12
Әр адам өзінің алғашқы мұғалімін үнемі құрметтейді. Ғалым, жазушы, ақын, суретші, музыкант, тракторшы, сауыншы – осылардың қай – қайсысы болса да, алғашқы ұстазын ешқашан ұмытпайды. Шәкірттер жақсы сөздерін, өлеңдерін, шығармаларын алғашқы ұстаздарына арнайды. Себебі, ол ең алғаш сені қарсы алып, бірінші сыныпқа отырғызады.
Ұстаз сендердің білімдеріңе қуанады, сендер нашар оқысаңдар ренжиді. Үй тапсырмасын жақсы орындап, жақсы жауап берсеңдер ,мұғалімің бір жасап қалады,егер сендер үй тапсырмасын орындамай, сабаққа жаман жауап берсеңдер ,оның шашы ағарады.
Ұстаз мейірімді, сезімтал. Мұғалім – бағбан. Ол гүл өсірушімен бірдей. Ол шаршамайды. Ол сенің ақылшың. Сендер ұстаздарыңа еліктейсіңдер. Оның жақсы мінездерін қайталағыларың келеді. Әдемі,сыпайы сөздерін үйренгілерің келеді.
Сөздік
Үнемі – постоянно
шәкірт – ученик
нашар – плохо
бір жасап қалады – доволен
мейірімді – добрый
сезімтал – чуткий,отзывчивый
бағбан – садовник
тәжірибелі – опытный
еліктейсіңдер – быть похожим,подражать
а) Мәтінді мәнерлеп оқыңдар.
ә) Мәтінді аударыңдар.
б) Мәтін бойынша сұрақтар дайындаңдар.
в) Мәтіннен етістіктерді тауып, тұйық етістіктерге айналдырыңдар.
Үлгі: құрметтейді – құрметтеу.
III. Тапсырма
Венн диаграммасы арқылы ұстаз бен оқушының арасындағы ұқсастық пен айырмашылықты табыңыздар.
Оқушы
Ұстаз
Үлгі:
Айырмашылығы: Ұқсастығы:
Үйретеді Үйренеді Сабаққа дайындалады
оқиды
IV тапсырма
Мына нақыл сөздерді пайдаланып, сұхбат құрыңыздар.
Мектеп-білім ордасы, Ұстазы бейілді болса,
Ұстаз-мектеп тұлғасы. Шәкірті зейінді болады.
V тапсырма 5 жол өлең стратегиясы
1.Зат есім -1 Ұстаз
2. Сын есім -2 Мейрімді, сезімтал
3. Етістік - 3 құрметтейді, үйретеді, тәрбиелейді
4. Көңіл-күйді білдіретін сөздер-4 Мейірімді ұстаз баланы тәрбиелейді
5. Синоним -1 Мұғалім
VI тапсырма
«XXI ғасырдың ұстазы қандай болу керек?» деген тақырыпқа эссе жазыңдар.
Керекті сөздер: жауапты, әділ, жас, сұлу, тәжірибелі, инабатты, сыпайы, шығармашыл, нәзік, парасатты т.б.
Қосымша сабақ 13.
Сабақтың тақырыбы: Ұстаз – биік тұлға
1-тапсырма. Өлеңнің мағынасын түсіндір.
Ақырын жүріп, анық бас,
Еңбегің кетпес далаға.
Ұстаздық қылған жалықпас
Үйретуден балаға.
Абай.
2- тапсырма Мәтінмен жұмыс
13. Ұстаз қандай болу керек?
Ұстаз тумысынан өзіне айтылғанның бәрін жетік түсінген, көрген, естіген және аңғарған нәрселерінің бәрін жадында сақтайтын, олардың ешбірін ұмытпайтын… алғыр да зерек ақыл иесі, өте шешен, өнер – білімге құштар, аса қанағатшыл, жаны таза және ар –
намысын ардақтайтын, жақынына да, жатына да әділ,… жұртқа жақсылық жасап, үлгі көрсететін, қорқу мен жасқануды білмейтін батыл, ержүрек болу керек. Білімді жастар шығармашыл, қабілетті ұстаз тәрбиесінен шығады.
Сөздік:
Білімге құштар – сильно увлеченный
мінез -құлық – поведение ,характер,нрав
қанағатшыл – довольство малым
ержүрек болу – быть храбрым,отважным
шәкірт – ученик
ынталы – инициативный
табандылық – стойкость,устойчивость
а) Мәтінді мәнерлеп оқыңдар.
ә) Мәтіннен сын есімдерді теріп жазыңдар.
б) Мәтінге сүйене отыра, кестені толтырыңдар.
Не білемін ? Нені білдім? Нені білгім келеді?
3- тапсырма. Мақалдың мағыналас нұсқасын таңдаңдар.
Білікті бірді жығады, Оқусыз білім жоқ,
Білімді мыңды жығады. Білімсіз күнің жоқ.
Күш-білімде.
Оқу-білім азығы.
4- тапсырма. Сөздерді сәкестендір.
Шәкірт инициативный
ержүрек храбрый
ынталы характер
мінез ученик
5–таспырма. Ұлағат сөздердің мағынасын ашыңдар.
Адамның адамгершілігі жақсы ұстаздан болады.
Абай
2. Ойдағыдай тәрбиелеудің сыры оқушыға деген құрмет сезімінде жатыр.
Р.Эмерсон
4. Мұғалім - зор тұлға, ол күннің құдіретті сәулесі іспетті.
К.Ушинский
5. Мен өзімнің ұстазыма әкемнен кем қарыздар емеспін: әкемнен өмір алсам, ал Аристотельден өмірімді жақсы өткізу туралы біліп алдым.
Александр Македонский
6. Өзінің ұстазынан асып түсуге талпынбаған шәкірт – бейшара.
Леонардо да Винчи
6- тапсырма. Берілген сөздердің орындарын ауыстырып, мақалдарды дұрыс құрастырыңдар.
1. Ұстаз, мен, егіз, мейірі, ана, мейірі (Ұстаз мейірі мен ана мейірі-егіз).
2. Ұлы, ұстаз, өзі, өмірдің (Өмірдің өзі-ұлы ұстаз).
Еске түсіріңіз!
Ауыспалы осы/келер шақтың болымсыз түрі болымсыз жұрнақтар арқылы жасалады :
-ма – ме -ба – бе - па -пе дауысты дыбыстардан кейін, Үнді дыбыстардан кейін м,н,ң; Қатаң дыбыс-
үнді дыбыстардан кейін Ұяң дыбыстардан кейін з,ж тардан кейін;
р,л,й,у ұяң дыбыстардан
кейін б,в,г,д
+й
Болымсыз түрінің ауыспалы осы шағына айналдырыңдар.
Мысалы: Мен көр – ме – й - мін
сөйле –ме - й -сің
бар – ма – й –сыз
Мен Біз
сақта – ма - й – мын жаса…
түсін… аудар…
көр… көмектес…
айт… Сен Сендер
көрсе… апар..
ұмыт… жүр…
бер… жең…
Сіз Сіздер
бол… әкел…
ардақта… жібер…
сыйла… талқыла…
Ол Олар
бекіт түсін..
жығыл кел…
аңғар бекіт…
б) М.Жұмабаевтың рөлінде сұхбат құрастырыңдар.
Үлгі:
-Сіз қай жерде оқыдыңыз?
-Мен ең алғаш медреседен білім алдым, содан кейін .....
-“Педагогика” оқулығын қашан жаздыңыз?
-...
в) Мәтіннен жатыс септігіндегі сөздерді табыңдар.
Еске түсіріңіз!
Жатыс септік заттың мекенін, орналасқан жерін білдіріп, қайда? неде? кімде? қашан? деген сұрақтарға жауап береді. –да/-де, -та/-те,(университет-те) тәуелдік жалғауынан кейін –нда/-нде (университет-і-нде) жалғаулары арқылы жасалады.
г) Еңбек сөзіне математикалық-фонетикалық талдау жасаңдар.
Үлгі:
Тіл=3 д/с
3д/с=1д/ы+2д/з
1д/с= жх/ж1+ах/01+ер/ез/1
2д/з = 01+91+81
тіл а.б-х, т.б-х, б.б-1
3 –тапсырма. Сөз құрамына талдаңдар.
Жерлесіміз, педагогтарының, саласындағы, Қызылжардағы, Мағжанның, шәкірттердің.
4 – тапсырма. Мына сан есімдерді реттік сан есімдерге айналдырыңдар: бір, үш, жеті, тоғыз, он, жүз, жиырма бір, отыз бес, мың.
5 – тапсырма. “Өз ісінің маманы” тақырыбы бойынша жағдаят құрастырыңдар.
14. Ұлттық тағамдар
«Ас –адамның арқауы»
Қазақ халқының ең жақсы көретін негізгі ас дәмдерінің бірі - ет. Одан түрлі тағамдар жасай білген. Ертеректе қазақтар соғым етінен жентек, парша (фарш) деген тағамдар жасаған. Ал ең маңызды тағам –бесбармақ, қуырдақ болып саналады. Сүт тағамдары: май, қатық, сүзбе, айран, көже, қаймақ, ірімшік, құрт, жент, қымыз. Ұннан жасалатын тағамдар. »Нан бар жерде –ән бар» деген. Шай дастарқанының басты асы - бауырсақ. Тағы да шелпек, қиықша, құймақ, жайма нан т.б түрлері бар.
Сөздік: негізгі-основной
маңызды-значимый
ұн-мука
тағам-блюдо
жайма нан-раскатанное тесто.
Мәтін бойынша тапсырмалар.
1. Мәтінді оқып аударыңдар.
2. Мына сұрақтарға жауап беріңдер:
а .Қазақ халқының ең жақсы көретін тағамы қандай?
ә .Ертеректе қандай тағамдар жасаған?
б . Қазақ халқы үшін ең маңызды тағам қандай тағам ?
в.Сүт тағамдарын білесің бе?
3. Суреттерді сөйлет.
Тағамдардың атын анықтаңдар.
2 3.
4. 5. 6.
4. Мына сұхбатты толықтыр:
-Сен қай мемлекетте тұрасың?
-..........
-Бұл елдің ұлттық тағамдарын білесің бе?
-.........
Саған қандай тағам ұнайды?
-.........
-Сүт тағамдарынан не ұнайды?
-...........
-Ертең біздің үйге қонаққа кел.
-Жақсы .......
5. Мына сын есімдерден асырмалы шырай жасаңдар:
Тәтті, дәмді, ащы,тұзды,жақсы, қышқыл, суық, ыстық,салқын, тұщы.
6. Мына сөздердің орындарын ауыстырып, дұрыс сөйлемдер құрастырыңдар:
Бесбармақ , ұнайды, маған.
Халқы,қонақжай қазақ , халық.
Дастарқанының бауырсақ ,шай асы, басты.
7. Жаңылтпаштарды жаттаңдар.доделать
8. Қазақ дастарқанына ас мәзірін жасап, қонақты шақыр. (Тағамдарға байланысты суреттер арқылы).
9. Сұрақтардың жауабын дұрыс шешсеңiз, тiк сызықтың iшiнен қазақтың ұлттық тағамының аты шығады.
2971800222251. Күз қай айдан басталады?
2. Кесе, тәрелке, қазан не?
3. Закон қазақша қалай аталады?
4. Қазақ халқының сусыны не?
5.«Обещание» қазақша қалай
аударылады?
6. «Яд» сөзiнiң қазақшасы қалай?
15. Қазақ тілі кабинеті
Мен №21 мектепте оқимын .Мектеп Тоқсан би көшесінде орналасқан.
Білім мекемесі үш қабатты. Үшінші қабатында қазақ тілі кабинеттері бар. Кабинеттер заманға сай жабдықталған. Қазақ тілі кабинеттерінде интерактивті тақта, компьютер ,ақын-жазушылардың портреттері бар.
Мемлекеттік тілді меңгеру үшін барлық жағдай жасалған. Маған біздің кабинет өте ұнайды.
Сөздік:орналасқан-расположен
жабдықталған-оснащен
мемлекеттік-государственный
білім мекемесі-образовательное учереждение
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып, аударыңдар.
2.Сызбалар бойынша сөз тіркестерін құраңдар.
Сын есім+зат есім
Сан есім+зат есім
Есімдік+зат есім
Зат есім+зат есім
Зат есім+етістік
Берілген сөздерді қазақ тіліне аударып,үш шырай түрін жасаңдар.
Үлгі: короткий-қысқа-қысқарақ , тым қысқа, қып-қысқа.
Теплый, зеленый, высокий, большой, дешевый, образованный, низкий,белый, светлый, чистый, просторный.
Мына мақал-мәтелдерді орыс тіліне аударыңдар.
Оқу-білім бұлағы.
Оқымасаң ,өнер жоқ.
Ойнап сөйлесең де,ойлап сөйле.
5. Аударып,сұраққа жауап беріңдер. Кімнен? Неден? Қайдан?
1.Мен мектептен келе жатырмын.
2.Мұғалім оқушылардан емтихан алып жатыр.
3.Ақ қағаздан дәптер жасап отыр.
4.Сәрсен кітапханадан кітап әкеле жатыр.
5.Кітаптан жазып отырмын.
6. Қазақ тілін не үшін үйреніп жүрсің? Әңгімеле.
16 Сыйлық
Халықта қалыптасқан жарасымды дәстүр бар –сыйлық . Сыйлық ретінде кез келген затты ұсынуға болады :кітап, гүл, ашық хат т .б. Бұл адамға құрмет көрсеткенді білдіреді . Сыйлықты тек мейрам кезінде емес, дағдылы тұрмыс күнденрінде де ұсынуға болады . Сыйлық адамның көңіл – күйін сергітіп, қуанышқа бөлейді . Сыйлықтың қымбат зат болуы міндетті емес, Ол әркімнің мүмкіндігіне байланысты . Ал дұрысында арнайы жасалған сыйлықтар қымбат болып табылады .Әрдайым жақындарына құрмет көрсетіп жүрген адам –бақытты адам болып өзін сезінеді .
Сөздік: Сыйлық –подарок
Ұсыну –преподносить
Арнайы – специально
Бақытты адам –счастливый человек
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтіннің ішінен зат есімдерді теріп жазыңдар.
2.Аналарыңа үлгі бойынша құттықтау ашық хатын жазыңдар .
Қымбатты ана!
Мерекеңіз құтты болсын!
Сізге зор денсаулық , мол бақыт тілеймін!
3.Мына етістіктерді болымсыз түрге айналдырыңдар: ұсындым, бардым, құттықтадым, жаздым, сыйладым, құрметтедім, сезіндім.
4.Көп нүктенің орнына керекті есімдікті жазыңдар.
..барасың .....ұсынамын
....келесіздер ..... қуанды
......құттықтаймын ......тұрады
5.Сурет бойынша әңгіме құрастырыңдар.
6.Сыныптас досыңның туған күніне қандай сыйлық жасар едің? (Сурет салып сөйлеу).
7. « Мен Аяз атадан сыйлық күтемін ».
Шағын әңгіме жазыңдар.
17. Спорт –денсаулық кепілі
Спорт –адам денсаулығына өте пайдалы . Спортпен айналысқан адамның денсаулығы мықты болады. Әр мектепте спорт залдары , әр қалада спорт алаңдары бар. Мемлекет салауатты өмір сүру үшін жағдай жасап жатыр.Балаларға арналған түрлі спорт үйірмелері жұмыс істейді.
Спорттың пайдалары әр түрлi: дененi шымыр қылады, дұрыс тәрбиеленуге септiгiн тигiзедi, басқа адамдармен қарым-қатынастар орнатуға жол ашады, мiнез-құлқын, ахлағын көркейтедi, бойында сенiмдiлiк пен шыншылдықты дарытады, өзiн-өзi қолға алып, шығармашылық қасиеттерiн күшейтедi. Айта кетсек, спорт өмiрде өз орнын табуға, тұлға ретiнде қалыптасуға, қоршаған ортамен қатынас арқылы өз күшi мен неге шамасы жететiнiн түсiнуге итермелейдi. Спорт тұлғаға кiшiпейiл, кешiрiмдi болуға, сәттiлiктер мен жеңiстi қарапайым қабылдап, тәкәппарланбауға үйретедi. Осыған қоса, басқа түскен қайғылар мен жеңiлiстерге қарсы сабырлыққа бейiмдейдi. Біздің елдің туын биік көтеріп жүрген, спорт шеберлері де бар олар : Александр Винокуров,Ж.Үшкемпіров, И. Ильин, С. Қонақбаев .
Сөздік: Пайдалы - полезно
Тұлға –личность
Шебер –мастер
Тәрбие –воспитание
Салауатты өмір салты –здоровый образ жизни
Сенімділік –уверенность
Мәтін бойынша тапсырмалар.
Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңдар.
Суреттер про спорт
2. Жақшаны ашып, сөйлемдерді аударып, жазу. 1.(Күнде, таңертең) я занимаюсь гимнастикой. 2. (Сенбі күні) с семьей выезжаем в горы.
3. (Аптасына екі рет ) хожу в спортвный зал на тренировки. 4.Тренировки (5-6сағат) проводятся. 5.Заниматься спортом(ұнатамын). VI. 1- тапсырма:
3. Диалогты төменде берілген сөз тіркестерімен толықтырып сөйлесу. Сен ертеңгілік жаттығумен күнделікті шұғылданасың ба? - ...................................................................................... - Спорт туралы бағдарламаны қашан көресің? - .................................................................................................. - Спорт үйірмелеріне қашан барасың? - .................................................................................................. - Туристік базаға қай кезде барып тұрасың? - ................................................................................................... - Жақсы демал, денсаулығың мықты болсын! Керекті сөз тіркестері: әр таңда, апта бойы, бос уақытымда, жолдастарымен келіскен күні. Қорытындылау . 4. Тест . Оқушыларды тестілеу арнайы құрал арқылы жүргізіледі. 1. Қазақстанда әлемдік деңгейде дамыған спорт түрі? А) тоғыз құмалақ Ә) бокс Б) қазақша күрес 2. Қазақтың ұлттық ойыны? А) қазақша күрес Ә) бокс Б) жеңіл атлетика 3. Д.Тұрлыханов қай спорт түрімен шұғылданды? А) күрес Ә) волебол Б) бокс 4. Пекин олимпиадасында ауыр атлетикадан алтын медаль алған Қазақстандық спортшы? А) Ж. Үшкемпіров Ә) И. Ильин Б) Б. Сәрсекбаев 5. Бірінші байлық не? А) денсаулық Ә) ақша Б) бақыт 6. Денсаулыққа зиянды әдеттер? А) шылым шегу Ә) спортпен айналысу Б) таңертеңгілік жаттығу
5.Сызбаны толықтырыңдар.
Спорт түрлері:
6 .Мектептегі спортқа байланысты өткізілген іс –шаралар туралы мақала жазыңдар.
18 . Петропавл қаласы
Біз Қазақстанның солтүстігіндегі Петропавл қаласында тұрамыз .Бұл қала 1752 жылы қаланған, Солтүстік Қазақстан облысының орталығы .
Петропавл –өндірістің, ғылым мен мәдениеттің, өнердің орталығы .Қаламыз Есіл өзенінің бойында тұр, жиырма ықшам аудан бар .Қаламыз әсем, таза. Көп қабатты биік үйлер, театрлар, дүкендер, мектептер орналасқан . Қалада С . Мұқанов атындағы қазақ сазды –драма және қуыршақ театрлары бар . Қаламызда жаңа алаң ашылды . Мұнда М . Жұмабаевқа ескертеіш орнатылған . Петропавлдықтар өз қаласын мақтаныш етеді. Бізге қаламыз ұнайды .
Сөздік: Өндіріс – промышленность
Орталық -центр
Мәдениет –культура
Ықшам аудан –микрорайон
Мақтаныш етеді -гордится
Мәтін бойынша тапсырмалар :
мына сызба бойынша өз пікірлеріңді жазыңдар.
«Петропавл –менің
туып –өскен жерім,
мақтанышым,
себебі........»
Берілген сөз тіркестерді қазақшаға аударыңдар:
В городе Петропавловске, центр культуры, есть памятники, многоэтажные дома, основан в 1752 году, мы гордимся.
3.Суреттерді танып,қай көше екенін және бұл көшеде нелер орналасқанын жазыңдар .
1. 2.
3.
4.Мәтіннің ішінен жалқы есімдерді теріп дәптерлеріңе жазыңдар.
.«Менің туып-өскен жерім .» тақырыбына әңгіме жазыңдар .
19.
-81343576835
Аққу, шортан һәм шаян
( А. Байтұрсынов )
Жүк алды шаян, Шортан, Аққу бір күн,
Жегіліп, тартты үшеуі дүркін-дүркін.
Тартады аққу көкке, шаян кейін,
Жұлқынды суға қарай Шортан шіркін
Бұлардың машақаты аз болмады,
Жұмысы орнына кеп мәз болмады.
Тартса да бар күштерін аямай-ақ,
Асылы, жүк орнынан қозғалмады.
Оншама ол жүк артық емес,
Құр сырттан пәлен деу де тәуір емес.
Бірыңғай тартпаған соң бәрі тегіс.
Жігіттер, мұнан ғибрат алмай болмас,
Әуелі бірлік керек болсаң жолдас.
Біріңнің айтқаныңа бірің көнбей,
Істеген ынтымақсыз ісің оңбас.
Жүк бірақ әлі күнге орнында тұр,
( Оқушылардың мәтінді түсінген-түсінбегендерін суреттеріне қарап анықтап,бағалауға болады)
«Бейнелі жады» оқыта үйрету ойыны. Бұл ойын көрініс (инсценировка) сюжеттік рөлдік ойындарға жатады.
Ойынның мақсаты: мәтін бойынша көрініс көрсету тәсілі оқушыларды ойната отыра, сөйлеуге үйретеді. Рөлге бөліп, кейіпкерлердің сөзін жаттайды, дауыстарын салады, маскаларын, костюмдерін киеді.
Ойынның шарты: мәтінді оқып, мәтіннің мазмұны бойынша көрініс көрсетеді. Бұл ойын алдын-ала дайындықты қажет етеді.
Сөздік:Аққу-лебедь
Шортан-щука
Шаян-рак
Таласу –спорить
Мәтін бойынша тапсырмалар:
1.Мәтінді оқып, мазмұнын айтыңдар.
2.Басты кейіпкерлерге мінездеме беріңдер.
Мына болымсыз түрде тұрған етістіктерді келер шаққа қойып жазыңдар:
тартпады, жазбады, болмады ,тұрмады, келмеді,келіспеді.
«Ғибрат» сөзіне фонетикалық талдау жасаңдар.
Мәтінді оқып болған соң, рөлге бөліп оқыңдар,
кейіпкерлердің маскаларын, киімдерін киіп, көрініс көрсетіңдер.
«Бірлік бар жерде- тірлік бар.» деген сөзді қалай түсінетіндеріңді әңгімелеңдер.
20
«Қазақстан» модулі бойынша нәтиже сабақ.
Қазақстан дейтін менің бар елім,
Жатыр алып жарты дүние әлемін!
Бұл даланы көріп алғаш қуанғам,
Бұл далада өскен жанда жоқ арман!
Қ . Аманжолов
I .Бақылау жұмысы
Қазақшаңыз қалай болады?
1.Моя Родина –Казахстан.
2. Казахстан-многонациональное государство.
3.Символику составляют-Флаг, Герб, Гимн.
4Все природные богатства надо беречь и охранять.
5.Я живу в Северном Казахстане.
6.Я горжусь своим государством.
II. Дұрыс жауап беріңдер.
1.Қазақстанмен шекаралас мемлекеттер:
а .Түркия, Ауғанстан, Өзбекстан, Моңғолия;
ә .Ресей, Қытай, Қырғызстан, Өзбекстан, Моңғолия;
б .Ресей, Қытай, Қырғыстан, Өзбекстан, Түркіменстан;
в .Қырғыстан, Тәжікістан,Иран, Пәкістан.
2.Солтүстік Қазақстанның облыс орталығы қай қала?
а . Алматы;
ә .Қарағанды;
б .Петропавл;
в .Шымкент.
III Астана мен Петропавл қаласы қай өзеннің жағасында орналасқан?
а .Ертіс;
ә .Тобыл;
б .Есіл:
в .Ақсу.
4.Тартылып бара жатқан теңіз:
а .Қапшағай;
ә .Арал;
б .Каспий.
5.Жабайы аңдарды өсіретін жер:
а .қорықтар;
ә .фермалар;
б .үйде .
IV Бос орынға керекті сөзді жазыңдар.
1.Қазақстанның 16 млн.адам.
2 .Қазақстанның 2717,3 мың шақырым.
3 .Қазақстан Азияда
4 .Теңге-Қазақстанның ақшасы.
5 .Солтүстік Қазақстан облысының Петропавл қаласы.
Керекті сөздер:
ұлттық, халқы, шаршы, орналасқан, жер/ көлемі, орта, орталығы.
«Ұлан-байтақ» деген сөздің синонимін көрсет .
а .Үлкен, кең;
ә . ұзақ,алыс;
б .ардақты, бай.
8.Келесі сөйлемдерге грамматикалық талдау жасаңдар.
Үлгі:қандай?ненің? қандай? несі? не? не істеді?
V .Республикасының ең алғашқы астанасы Орынбор болды.
а .Аз уақыттың ішінде Астана қаласы көрікті қалаға айналды.
б .Қаланың ортасынан ағып өтетін Есіл өзенінің екі жағында қала халқы демалады.
Мына мақалдарды қазақшаға аудар:
а .Родина -горячее огня.
б .Человек без Родины-как соловей без леса.