?азіргі кезе?де білім беруді? т?рбиелік ?леуетін арттыру
Т_сініктеме
1. Т_сінік хат
`лы АбайдыS шыCармашылыK мaрасы – халKымыздыS Cасырлар бойы маSызын жоймайтын рухани Kазынасы. АбайдыS с™зі – KазаKтыS бойтaмары, Абайды тану, баCалау, насихаттау, оKыту – KоCамдыK ой-санада тыS серпілістер туCызып, маKсаткерлікке жaмылдырады. Заман, уаKыт талабына орай Абайды жаSа Kырынан тану, Cылыми тaрCыдан тыS байламдар жасалуы – заSдылыK. Курсты оKыту барысында Абай мaрасыныS XX CасырдыS 30-60 жылдарындаCы зерттелу жайы Kарастырылды; `лы аKынныS ™мір жолынан, туып-™скен ортасы мен ‰деби мектебі, т‰лім-т‰рбиелік м‰ні зор Kарас™здері, ™леSдері, аудармалары мен поэмалары, поэзияCа KойCан биік маKсаттары, Kазіргі абайтанудаCы ™зекті м‰селелер топтастырылып берілді; Абай шыCармашылыCындаCы тaлCа болмысы, толыK адам танымдарыныS идеялыK-к™ркемдік aстаным негізіндегі байламдарын байыпты баCдарлауCа назар аударылды; АбайдыS талантты аKын ш‰кірттерініS шыCармашылыCына к™Sіл б™лінді. ТаKырыптыK-к_нтізбелік жоспарда Абай JaнанбайaлыныS: KазаK ‰дебиетініS к™шбасшысы ретіндегі KaбылыстыK сипатын; аKындыK ‰лемін, ™леS ™неріндегі Kайталанбас ™згешелігі мен шеберлігін; шыCыс пен еуропа, орыс ‰дебиеті классиктерініS туындыларымен жете танысуын ж‰не оныS шыCармашылыK, аKындыK ™неріне игі ыKпалын тигізіп, поэзия мен Kарас™з жанрында теSдессіз д_ниелер тудырCандыCын; АбайдыS ‰деби мaрасыныS аударма арKылы д_ниеж_зі халыKтары ‰дебиетініS алтын Kорына KосылCан ж‰дігер туындылар екендігін; Абай шыCармашылыCыныS aлттыK ‰дебиетіміздіS ™ркендеуіне жасаCан идеялыK-к™ркемдік ыKпалын; Абайтану ілімін KалыптастырCан М.€уезовтіS АбайдыS аKындыK д‰ст_рініS негізгі арналарын сараптап, АбайдыS аKындыK мектебін айKындап, оныS аKындыK айналасын Cылыми ж_йелеп беруініS маSызы мен м‰нін оKушыныS Cылыми негізде aCынуына ж‰не тарихи, Cылыми Kaнды н‰тижелерін тереS танып, білуіне баCытталCан. Курсты оKытудыS маKсаты: `лы аKын шыCармаларын тереS де, жан-жаKты таныту арKылы елжанды, халKымыздыS ‰дебиетін, ™нерін, салт-д‰ст_рін, м‰дениетін, тілін aлттыK KaндылыK ретінде баCалайтын, эстетикалыK талCамы жоCары, білім, білік, даCдылармен KаруланCан, т_йген ойларын іс ж_зінде ™з к‰десіне жарата білетін, aлттыK сана-сезімі KалыптасKан, ™ркениетті KоCамда ™мір с_руге лайыKты, тереS ойлайтын дара тaлCа Kалыптастыру. Курсты оKытудыS міндеттері: 1) KазаK с™з ™неріндегі АбайдыS орны мен аKындыK болмысын тану. Абай шыCармаларын оKып, білудіS ™зектілігін, абайтану CылымыныS мол мaрасы – KазаK ™мірініS тарихи факторы іспеттес екендігін aCындыру; 2) аKынныS мaрат-маKсаттарын, к™ркем-‰деби туындыларын, Cылым, білім, ™нер, т‰рбие м‰селелері туралы ™сиеттерініS маSыздылыCын т_сіндіру арKылы оKушылардыS aлттыK танымын Kалыптастыру, шыCармашылыK Kиялын дамыту, автордыS aстанымын т_сінуге баулу, к™ркем туындыныS тілдік ерекшеліктерін, идеялыK м‰нін талдауCа, пікір алмасуCа _йрету, жастардыS ™мірден ™з орнын табуCа баCыттау; 3) АбайдыS аKындыK мектебі, поэзиясындаCы д‰ст_р мен жаSашылдыK aCымыныS м‰ні мен маSызын рухани кемелдік танымы тaрCысынан таныту, аKынныS к™ркем-‰деби туындыларындаCы aлттыK таным мен рухани-м‰дени KaндылыKтарды оKушылардыS бойына дарыту, аKын идеяларын к_нделікті тaрмыста басшылыKKа алуCа т‰рбиелеу, шыCармаларыныS адамгершілікті, имандылыKты, махаббатты, достыKты, ‰ділеттілікті, татулыKты, бірлікті жырлайтындыCын келер aрпаKKа _лгі-™неге ету; 4) абайтанудыS кезеSдерін саралап, шыCармашылыCындаCы тaлCа, толыK адам концепциясына Kатысты ™зекті м‰селелерді айKындау. `лы аKынныS ™мірбаяндыK тыS деректеріне с_йене отырып, KазаK ‰дебиетіндегі к™шбасшылыK орнын к™рсету; 5) Caлама ойшылдыS философиялыK аKыл-наKыл с™здерініS м‰н-маCынасын ашып, т‰лімгерлік таCылымын с™з ету, KоCамдыK Kaрылыс, азаматтыK к™Sіл к_й, тарихи таным _рдісі туралы жазCан Cылыми-философиялыK трактаттарындаCы к™зKарастарымен таныстыру; 6) аKынныS шетел аKындарыныS шыCармаларын аударудаCы шеберлігі, Kарас™здері, ™леSдері мен поэмаларындаCы аKындыK биік мaрат, адамгершілік идеяларын таныту; 7) Абай ж‰не Kазіргі KазаK ‰дебиетініS рухани байланысын Cылыми негізде пайымдау. Jазіргі абайтанушы CалымдардыS аKын шыCармаларын зерттеу, жинаKтау, жариялау, насихаттау турасындаCы жaмыстарынан хабардар ету;
11 сынып
№
БазалыK
БаCдарлама
Мазмaны
СаCат саны
Мерзімі
Jaзіреттілік
даCды
1
Кіріспе.АдамзаттыS Абайы.
1
П‰н туралы т_сінік, маKсат –міндеттері. АбайтанудыS ™зектілігі. KазаK с™з ™неріндегі АбайдыS орны мен аKындыK болмысын тану. Абай шыCармаларын оKып, білудіS ™зектілігін, абайтану CылымыныS мол мaрасы – KазаK ™мірініS тарихи факторы іспеттес екендігін aCындыру;
2
АбайдыS туCан жері, ™скен ортасы.
1
АKын ™мір с_рген заман, ата-тегі, туып ™скен ортасы, алCан т‰лім-т‰рбиесі.
3
Абай aрпаKтары.
1
4
Абай JaнанбаевтыS ™мірі мен шыCармашылыCы.
1
АбайдыS ‰леуметтік ісіне араласуы, рухани д_ниетанымыныS ™суі ж‰не Kалыптасу кезеSдері
«Абай - KазаK халKыныS aлы аKыны ж‰не аCартушысы».
1
Абай аKындыCыныS бастаулары, аKынныS білім алCан мектептері ж‰не білімін кеSейту арналары
5
АKынныS алCашKы ™леSдері
6
Абай Jaнанбаев жастар т‰рбиесі туралы.
1
7
«Bылым таппай маKтанба».
1
«Bылым таппай маKтанба» ™леSінде жастарды еSбек етіп, оKу оKып, білім алуCа шаKыруы, аKынныS ™сиет айтып, келешекке баCдарлама боларлыK ™леSі, ™леSніS таCылымдыK-т‰рбиелік м‰ні, Cалым болу мен адам болу м‰селесініS ™зара сабаKтастыCы жайындаCы аKын пікірі, АбайдыS Cылыми ой-пікір Kорытуы;
8
АбайдыS Kара с™здері (жинаK)
1
АбайдыS Kарас™здері мазмaндыK, таKырыптыK ерекшелігіне Kарай: KоCам Kaрылысы, ел билеу жайы, оKу, ™нер-білім, т‰лім-т‰рбие, еSбек, шаруашылыK, адамгершілік, мораль, мінез-KaлыK, д_ние, ™мір туралы арнайы б™лімдерге топтастырылып, Cылыми тaрCыдан Kарастыруы
9
Абай JaнанбаевтыS философиялыK, психологиялыK ж‰не педогогикалыK к™зKарастары «Он тоCызыншы» Kарас™зі.
2
АбайдыS адамныS естілігіне психологиялыK, педагогикалыK талдау жасауы, аKынныS ес туралы ой тоKтамы, естігенді еске саKтаудыS маSыздылыCы ж™ніндегі ой-пікірі;
10
АбайдыS философиялыK к™зKарасы «Он жетінші» Kарас™зі.
«Он жетінші» Kарас™зіндегі адамгершілік, имандылыK, адалдыK, парасаттылыK, еSбекKорлыK, KайырымдылыK сияKты ізгі Kасиеттер жайындаCы ойлары, аKыл, Kайрат, ж_рек туралы философиялыK ой т_йіні.
11
Jарас™зіндегі бала т‰рбиесі туралы ой «Оныншы» Kарас™зі.
1
«Оныншы» Kарас™зіндегі бала т‰рбиесі туралы ойы, «Bылымсыз ахирет те, д_ние де жоKтыCын» айта отырып, баланы оKуCа, білім алу жолына баCыттаудыS маSызын к™рсетуі;
12
Абай шыCармаларындаCы Cылым,білім таKырыбы
АбайдыS оKу, білім, Cылым турасындаCы туындыларыныS таKырыбы мен идеясы, аKын шыCармашылыCыныS зор KоCамдыK, танымдыK маSызы;
13
«Білімдіден шыKKан с™з».
1
АбайдыS оKу, білім, Cылым турасындаCы туындыларыныS таKырыбы мен идеясы, аKын шыCармашылыCыныS зор KоCамдыK, танымдыK маSызы;
14
АбайдыS аKын ш‰кірттері
«АбайдыS ™зі тірісінде, оныS айналасына жинаCан талапкер, ™нерлі жастардыS саны к™п болCан. БaлардыS ішінде ‰ншілер, композиторлар, халыK фольклорын жинаушылар, ‰нші аKындар емес, орыс м‰дениетін білуге талпынCан жай к™зі ашыK жастар аз емес еді. Бaлар ‰р буыннан шыKKан болатын.
15
Абай Kарас™здеріндегі т‰лім-т‰рбие м‰селесі
1
Абай Kарас™здерінде к™терілген негізгі м‰селелер ж‰не даналыK ой-пікірлері, аKынныS халKына айтKан ™сиет-насихаттары, Kарас™здеріндегі пікірлерініS ™леSдерінде айтылатын ойларымен тыCыз байланысы, ™зіндік ерекшелігі;
Абай ж‰не орыс ‰дебиеті.
1
5 апта
Орыс аKындарыныS еSбектерін оKуы, аKын аудармаларыныS KазаK ‰дебиетін жаSа ой орамдарымен байытуы, Абай аудармаларыныS ерекшеліктері, Абай ™леSдерініS шет тілдерге аударылуы, ™зге тілге т‰ржімаланCан аKын ™леSдерініS к™ркемдік ерекшеліктері.
16
АбайдыS наKыл с™здері (жинаK)
Baлама ойшылдыS философиялыK аKыл-наKыл с™здерініS м‰н-маCынасын ашып, т‰лімгерлік таCылымын с™з ету, KоCамдыK Kaрылыс, азаматтыK к™Sіл к_й, тарихи таным _рдісі туралы жазCан Cылыми-философиялыK трактаттарындаCы к™зKарастарымен таныстыру;
17
АбайдыS поэзия жанрлары
Абай поэзияныS ™мір шындыCын жан-жаKты, мол Kамтитын идеялыK, мазмaндыK байлыCы, тереSдігі, лирика туындылардыS жанрлыK ™згешелігі, Kaрылыс бітіміне Kарай ‰р алуан болуын талап
18
Абай шыCармаларындаCы эстетикалыK таCылым
1
Абай шыCармаларыныS эстетикалыK, негізін, аKынныS эстетикалыK, к™зKарасын аныKтау
19
Абай шыCармаларыныS тілі
1
ПоэзияныS к™ркемдік сипаты мен бейнелеу Kaралдарын, тілдіS ырCаKтыK, интонация байлыCын Kолдануында елеулі ™згешеліктер бар. ПоэзиялыK шыCармаларCа т‰н айрыKша Kасиет ™мір Kaбылыстарын тереS эмоциялыK сезімталдыKпен Kабылдап, соCан с‰йкес ‰серлі, тартымды к™ркем бейнелеу.
21
Абай лирикасы
1
Абай лирикасы кеS к™лемді мол Kазына; биігі бітпес, тереSі таусылмас сырлы мaра екенін д‰лелдеу
22
АбайдыS табиCат суреті
1
АбайдыS табиCаттыS к™ркем к™ріністерін жырлайтын лирикалыK туындылары, табиCат Kaбылыстарын к_нделікті ™мірмен, адамдардыS к_нк™ріс, іс-‰рекетімен, к™Sіл-к_йімен астастыра суреттеу шеберлігі;
23
«Желсіз т_нде жарыK ай», «Jараша, желтоKсан мен сол бір-екі ай».
«Желсіз т_нде жарыK ай» ™леSінде аKынныS т_нгі табиCат к™ріністерініS ‰сем суретін поэзия тілімен ™рнектеуі, аKын кейіпкерлерініS сезім толKыныстарын табиCат Kaбылыстарымен астастыра бейнелеуі; «Jараша, желтоKсанмен сол бір-екі ай» ™леSіндегі АбайдыS ™з тaсындаCы KоCамдыK, тaрмыстыK ж_йеге к™зKарасы, елдіS шаруашылыK ‰рекеті, тіршілік т‰сілі, табиCат KабаCын баKKан мінезін суреттеу шеберлігі;
Абай ‰ндерініS таралуы
АбайдыS еS кеS таралCан музыкалыK шыCармалар жанры, музыка ж‰не поэзия ™нерлерініS ортаK туындысы.
24
Абай зерттеу еSбегі
1
Аса к™рнекті аKын-жазушылар шыCармаларыныS тілі екі тaрCыдан зерттеледі. Бірі - KаламгердіS KолданCан тілініS даму барысында оныS алCан орны мен сіSірген еSбегін аныKтау, екіншісі-оныS ™з Kаламына т‰н шеберлік т‰сілдері мен ™зге де тілдік ерекшеліктерін талдау.
25
Абай таCылымы
1
АбайдыS аKындыK жолын KалыптастырудаCы халыK ауыз ‰дебиетініS, шыCыс ж‰не орыс ‰дебиеттерініS ыKпалын атай келіп, оныS шыCармаларыныS шеберлік, д‰ст_р мен жаSашылдыK ерекшеліктерін талдауы
27
Абай Jaнанбаев (Мaхтар €уезов) «Абай жолы» роман-эпопея.
2
JазаK халKыныS aлылыCын - оныS ™ткен ™мірін - тарихын, тарихыныS т_бірлі кезеSдерін, KазаK мінезі KалыптасKан трагикалыK j‰м шыCармашылыK д‰уірлерді Cажайып к™ркемдік к_шпен жарKыратып, ашып, жан-жаKты айKындап, тереSдігі
28
Мaхтар €уезовтыS АбайCа баCа беруі
1
29
Абай аулына саяхат
1
Абай мен Мaхтар есімдеріне байланысты жерлер тарихы туралы баяндау, екі алыптыS туындыларында суреттелетін кейіпкерлер жайында наKты деректер беру.
30
АбайдыS мемориалдыK мaражайы
1
АбайдыS ™мірі мен аKындыK жолына байланысты материалдар жинаKталCан м‰дени мекемемем таныс болу
31
Даналар айтKан асыл с™з
1
32
Абай еSбектеріне Kатысты зерттеулер, ой-пікірлер.
1
Абай ж‰не Kазіргі KазаK ‰дебиетініS рухани байланысын Cылыми негізде пайымдау. Jазіргі абайтанушы CалымдардыS аKын шыCармаларын зерттеу, жинаKтау, жариялау, насихаттау турасындаCы жaмыстарынан хабардар ету;
33
й°АKынныS келешек aрпаKKа арнаCан адамгершілік ™сиеттері.
1
34
Jорытындылау
1
«Jаралды» «Келісілді» «Бекітемін»
€Б отырысы директордыS ОТЖ мектеп
Хаттама №___орынбасары _________ директоры _________
_______ А.€.Т. А.€.Т. А.€.Т.
«_____» 20__ж. «_____» 20__ж. «_____» 20__ж.
К_нтізбелік-таKырыптыK жоспарлау
П‰ні: «Абайтану» курсы
Сыныбы: 11 (KоCамдыK-гуманитарлыK баCыты)
МaCалімі: Ульжебаева Лэззат Кенжебаевна
І жартыжылдыKтаCы саCат саны - 16
ІІ жартыжылдыKтаCы саCат саны - 18
БарлыCы 34 саCат
АпталыK саCат саны - 1
Т_сініктеме
1. Т_сінік хат
`лы АбайдыS шыCармашылыK мaрасы – халKымыздыS Cасырлар бойы маSызын жоймайтын рухани Kазынасы. АбайдыS с™зі – KазаKтыS бойтaмары, Абайды тану, баCалау, насихаттау, оKыту – KоCамдыK ой-санада тыS серпілістер туCызып, маKсаткерлікке жaмылдырады. Заман, уаKыт талабына орай Абайды жаSа Kырынан тану, Cылыми тaрCыдан тыS байламдар жасалуы – заSдылыK. Курсты оKыту барысында Абай мaрасыныS XX CасырдыS 30-60 жылдарындаCы зерттелу жайы Kарастырылды; `лы аKынныS ™мір жолынан, туып-™скен ортасы мен ‰деби мектебі, т‰лім-т‰рбиелік м‰ні зор Kарас™здері, ™леSдері, аудармалары мен поэмалары, поэзияCа KойCан биік маKсаттары, Kазіргі абайтанудаCы ™зекті м‰селелер топтастырылып берілді; Абай шыCармашылыCындаCы тaлCа болмысы, толыK адам танымдарыныS идеялыK-к™ркемдік aстаным негізіндегі байламдарын байыпты баCдарлауCа назар аударылды;
КурстыS маKсаты мен міндеттері:
Курсты оKытудыS маKсаты мен міндеті: `лы Абай JaнанбаевтыS шыCармашылыCын толыK игерту, Абай поэзиясыныS Kaдіретін таныту, аKын шыCармашлыCын ‰лем ‰дебиетімен салыстыра білу. Абайтану» курсы оKушылардыS осы курсты игеру барысында алCан білімдерін одан ‰рі тереSдете т_суге, Абай ™леSдерініS, Kара с™здерініS, поэмаларыныS ж‰не к™ркем аудармаларыныS ішкі табиCатына талдай _Sілу арKылы оларCа аKын талантыныS к™ркемдік-эстетикалыK м‰нін игерту. Абай ™леSдерініS барлыK жанрын саралау, поэмаларыныS к™ркемдік-идеялыK табиCатын ашу, Kара с™здерініS таKырыптыK, т‰рбиелік м‰нін т_сіну.
Курсты оKыту маKсаты:
«Абайтану» курсы оKушылардыS осы курсты игеру барысында алCан білімдерін одан ‰рі тереSдете т_суге, Абай ™леSдерініS, Kара с™здерініS, поэмаларыныS ж‰не к™ркем аудармаларыныS ішкі табиCатына талдай _Sілу арKыры оларCа аKын талантыныS к™ркемдік-эстетикалыK м‰нін игерту
КурстыS міндеттері:
Абай ™леSдерініS барлыK жанрын саралау, поэмаларыныS к™ркемдік-идеялыK табиCатын ашу, Kара с™здерініS таKырыптыK, т‰рбиелік м‰нін т_сіну
ОKушылар білуі тиіс:
- аKын ™леSдерін;
- поэмаларын;
- аудармаларын;
- Kара с™здерін
ОKушылар игеруі тиіс:
- аKын ™леSдерініS к™ркемдік ерекшелігін талдау;
- поэмаларыныS образдар ж_йесін талдау;
- аKынныS аудармашылыK ™нерін талдау;
- Kара с™здерініS идеясын аша білу
10 сынып
І тоKсан (9 саCат)
№
БазалыK
БаCдарлама
Мазмaны
СаCат саны
Мерзімі
Jaзіреттілік
даCды
1
Кіріспе. «Абайтану» курсы туралы т_сінік.
1
1 апта
АбайтанудыS ™зектілігі. JазаKстан РеспубликасыныS Президенті, Елбасы Н.€.НазарбаевтыS Абай туралы с™йлеген с™зі. Абайды оKыту, т_сіндіру, жaртKа таныту жолындаCы абайтану Cылымы мен KазаK мектебініS міндеті туралы
2
JысKаша шолу. АKынныS балалыK шаCы.
1
АKындыCыныS бастаулары, аKынныS білім алCан мектептері ж‰не білімін кеSейту арналары, ауыз ‰дебиеті АбайдыS _лгі алCан Kайнар бaлаCы, KазаKтыS халыKтыK ™леS-жырларын, ертегі, Kисса, аSыз ‰Sгімелерін ‰жесі Зереден, халыK аKындары Дулат, Ш™же, Байк™кше, Балталардан есітіп, жадына тоKуы;
3
Jазіргі абайтану м‰селелерін оKыту
1
Абайтану м‰селесіне Kатысты ‰р алуан к™зKарастар, ‰леуметтік-саяси идеялар, B.ТоCжанов, Н.Т™реKaлов, І.Jабылов, С.МaKанов, Е.Смайылов, З.Шашкин, т.б. Абай еSбектеріне Kатысты зерттеулері, ой-пікірлері.
4
Абай JaнанбаевтыS ™мірі мен шыCармашылыCы.
1
АKын ™мір с_рген заман, ата-тегі, туып-™скен ортасы,алCан т‰лім-т‰рбиесі; ‰леумет ісіне араласуы, АбайдыS рухани д_ниетанымыныS ™су ж‰не Kалыптасу кезеSдері;
5
АбайдыS ЖидебайдаCы музей-_йі.
1
Музей -_йіндегі баCалы бaйымдар мен заттар, м‰дени ж‰дігерлерді саKтайтын KазыналыK Kорлармен таныстыру
6
ШыCармаларындаCы Cылым, білім таKырыбы.
1
жастарды Cылым, білімге _ндеу, халыKтыS болашаCы _шін Cылым-білімніS маSызын, маKсат-міндетін айKындауы, Cылым, білімді уаCыздаCан аCартушы аKынныS аKылды, білімді адамды аса жоCары баCалауы
7
«BылымCа к™Sіл б™лсеSіз», «Интернатта оKып ж_р».
1
™леSініS негізгі таKырыбы, білім алу, Cылым, ™нер _йрену, аKынныS аCартушылыK-демократтыK к™зKарастары, жас ш‰кірттерге «Пайда ойлама, ар ойла» деп, артыK білуге талап Kылуды аманаттауы,
8
Jара с™здері.
1
Jарас™зіндегі аKыл, насихат туралы пікірі, Cылым, білім, ар, aят жайлы пайымдаулары, аKыл, білім ж™ніндегі философиялыK тaжырымы;
9
Jара с™зде айтылCан ой.
1
АKын Kарас™здеріндегі философиялыK ойдыS aлттыK д_ниетаныммен _ндес келетіндігі, АбайдыS ™нер, еSбек, талап, ыKылас-ынта, Kайрат-Kажыр, тереS ой, т.б. адами Kасиеттер турасындаCы ой тaжырымдары
10
АбайдыS философиялыK к™зKарасы «Отыз жетінші» Kарас™зі.
1
Отыз жетінші Kарас™зіндегі АбайдыS д_ниетанымдыK к™зKарастары, адам болмысы жайындаCы танымы, адамдар арасындаCы ™зара Kарым-Kатынастарды т_сіндіруі, аKынныS к™Sілде ж_рген к™рікті ойларын маKал-м‰тел етіп ™рнектеуі
11
Jарас™здеріндегі т‰лім-т‰рбие м‰селесі.
1
Абай Kарас™здерінде к™терілген негізгі м‰селелер ж‰не даналыK ой-пікірлері, аKынныS халKына айтKан ™сиет-насихаттары, Kарас™здеріндегі пікірлерініS ™леSдерінде айтылатын ойларымен тыCыз байланысы, ™зіндік ерекшелігі;
12
Абай мaрасыныS орыс ж‰не ™зге тілдерге танылуы.
1
Орыс классиктерімен _ндестігі, аудармашылыK шеберлігі, к™ркемдік Kиял, еркін аударма, аудармаларындаCы aлттыK бояу наKыштар, KоCам мен заман сырыныS м‰н-маCынасы, аKын аудармаларыныS негізгі таKырыбы.
13
Абай аудармаларыныS ерекшеліктері. «JараSCы т_нде тау KалCып».
1
АбайдыS KазаK тілініS Kуатын к™теріп, Kaнарын арттырудаCы шыCармашылыK ізденісіне ауыз ‰дебиетініS, шыCыс, орыс, Еуропа ‰дебиеті мен м‰дениетініS зор ыKпалы болCандыCы, АбайдыS ™леS Kaрылымында да, ойшылдыK, сыншылдыK алымында да орыс ‰дебиетініS ыKпалы бар екендігі,
14
ОзыK ойлы орыс зиялы KауымыныS ™кілдерімен араласуы
1
Орыс классикалыK ‰дебиет д‰ст_рі мен АбайдыS шыCармашылыK байланысы, жаSа KазаK ‰дебиеті к™шбасшысыныS Kалыптасуы, орыс ‰дебиетініS ‰леуметтік аCартушылыK, патриоттыK, эстетик, идеяларын бойына сіSіруі
15
Абай ж‰не Пушкин
1
АбайдыS Пушкиннен аудармалары, аKын аудармасында к™ркем бейнелі ойдыS aлттыK
танымCа сай т‰ржімалануы, «ОнегинніS ™лердегі с™зі» ™леSі АбайдыS ™зініS тапKан к™ркемдік шешімі екендігі, аударманы т_пнaсKамен салыстыра оKыCанда к™рінетін ерекшеліктер;
16
МузыкалыK мaра
1
АбайдыS композиторлыKKа басKалардан ™згеше жолмен келуі, оныS шыCармашылыK заманыныS алдын ораCан жаSалыKтарыныS болуы, Абай ‰ндерініS ырCаKтыK, _ндік, мелодиялыK жаKтарыныS ™зіне дейінгі KазаKтыS халыK ‰ндерінде болмаCан Kасиеттерге ие болуы:
17
Абай ‰ндерініS таралуы «К™зімніS Kарасы», «Айттым с‰лем, JаламKас».
1
Абай музыкасыныSда адам ™міріндегі орнын, оныS поэзиямен KосылCанда к_ші арта т_сетінін
18
Абай JaнанбайaлыныS дінге к™зKарасы
1
АKын шыCармаларындаCы исламдыK д_ниетаным ж‰не Алланы тану туралы философиялыK ойлары, АбайдыS діни танымы;
19
Абай aлы аKын ‰рі ойшыл
1
АбайдыS KазаK халKын д_ниеж_зі м‰дениетініS озыK _лгілерімен, философиялыK, ойымен таныстырудаCы еSбегіне, білім алу, Cылым негіздерін меSгеру жайындаCы педагогикалыK, пікірлеріне KысKаша шолу жасау, ™ткір тілді, ‰жуа-сыKаK ™леSдерініS адам мінезін, психологиясын т_зетудегі т‰рбиелік ‰серіне тоKталу.
20
Абай ж‰не халыK аCарту ісі
1
21
АбайдыS аKындыK д‰ст_рін жалCастырушы аKындар.
1
АKынныS ‰дебиеттегі д‰ст_рін ілгері дамытKан аKындар А.Байтaрсынов, М.Дулатов, С.ТорайCыров, М.Жaмабаев, J.Аманжолов, М.МаKатаев, Т.Айбергенов, т.б.
22
АудармашылыK Kызметі
1
АбайдыS орыс ‰дебиетіне ден Kоюы, орыстыS aлы классиктері Пушкин, Толстой, Лермонтов, Крылов, Салтыков-Щедрин, Некрасовтармен Kатар революционер-демократ аCартушылар Герцен, Чернышевский, ДобролюбовтардыS еSбектерін оKуы, аKын аудармаларыныS KазаK ‰дебиетін жаSа ой орамдарымен байытуы, Абай аудармаларыныS ерекшеліктері;
23
АбайдыS поэзия жанрлары
1
Абай туындыларыныS к™ркем тілі, KазаK поэзиясына енгізген жаSалыCы, аKынныS шеберлік т‰сілдері, даралыK ерекшеліктері, Абай шыCармаларыныS текстологиясы;
24
ТабиCат туралы лирикалыK туындылар мен Kaбылыстар.
1
АбайдыS ™з тaсындаCы KоCамдыK, тaрмыстыK ж_йеге к™зKарасы, елдіS шаруашылыK ‰рекеті, тіршілік т‰сілі, табиCат KабаCын баKKан мінезін суреттеу шеберлігі;
25
«Жыл мезгілдер»
ТабиCат к™ріністерін ™те к™ркем, тартымды кейіптеу бейнелер жасап суреттей отырып, аKын KазаK ™мірініS, тіршілігініS шындыK сипаттары
26
АбайдыS махаббат лирикасы
1
Абай ™леSдеріндегі махаббат, CашыKтыK сезімі, с_йіспеншілік таKырыбы, махаббат лирикасына жататын ™леSдеріндегі философиялыK ой толCамдары
27
«Jор болды жаным», «BашыKтыK, KaмарлыKпен ол екі жол».
1
ЛирикаларындаCы махаббат сезімі, тaраKтылыK, с_йіспеншілік жайындаCы ой-топшылаулары, CашыKтыK, KaмарлыK aCымдарына Kатысты толCаныстары, с_йіспеншілік м‰селелеріне байланысты философиялыK тaжырымдары
28
«Абай жолы» романы.
2
Роман тарихыныS т_бірлі кезеSдерін, KазаK мінезі KалыптасKан трагикалыK j‰м шыCармашылыK д‰уірлерді Cажайып к™ркемдік к_шпен жарKыратып, ашып, жан-жаKты айKындап, тереS т_сіндіру
29
АбайдыS шаCын поэма жазудаCы шеберлігі. «Ескендір» поэмасы.
2
ПоэманыS таKырыбы мен идеясы ж‰не к™ркемдік маSызы, аKын поэмасыныS романтикалыK ж‰не реалистік сипаты, поэманыS сюжеті мен композициясы, эпикалыK дастандаCы Ескендір мен Аристотель образдары, АбайдыS шаCын поэма жазудаCы шеберлігі.
30
АKынныS келешек aрпаKKа арнаCан адамгершілік ™сиеттері.
1
31
АбайдыS JазаKстан тарихында алатын орны
1
32
Jорытынды. Абай- м‰Sгі тірі.
1
Jолданылатын ‰дебиеттер
Негізгі:
Абай .энциклопедия. –А., 1995
Ахметов З. АбайдыS аKындыK ‰лемі. А.1995
€уезов М. Абай Jaнанбаев. А. 1995
Байтaрсынов А. JазаKтыS бас аKыны. А., 1989
Дулатов М. Абай. А., 1991
А. Jaнанбаев шыCармаларыныS 2 томдыK жинаCы. А., 2002
Jазіргі абайтанудыS ™зекті м‰селелері. А., 2004
Jосымша:
8 МaKанов С. ТаSдамалы шыCармалары. 16-том. А., 1980
9 Мaхамедханов Х. Абай мaрагерлері. А., 1995
10 Мырзахметов М. Абайтану. А., 1988
11 Мырзахметов М. Восхождение Мухтара Ауезова к Абаю. А. 1994
12 СыздыKова Р. АбайдыS с™з ™рнегі. А., 1995
13 Сильченко М. Творческая биография Абая. А.
14 ЫсмаCaлов Ж. Абай: аKындыK таCылымы. А., 1994
15