Разработка урока по истории Казахстана
ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР
Сабақтың тақырыбы Отырықшылар және көшпелілер мәдениеті
Мақсаты Білімділік:VI-IХғ. Мәдени және экономикалық даму ерекшеліктерін анықтап,салыстыру.
Дамытушылық: Оқушылардың салыстыру, қорытынды жасау дағдысын дамыту. Мәдени жетістіктерге баға беру.
Тәрбиелік: Туған жерінің мәдениетін қастерлеуге, оны дамытуға үлес қосуға тәрбиелеу.
Оқыту нәтижесі Дала мен қала мәдениетінің айырмашылығын салыстыра біледі.Өз ойын фактілермен дәлелдей алады.
Түйінді идеясы «Өткеннің тарихын білмей, болашақты болжау мүмкін емес.» Аль-Фараби
Әдіс-тәсілдер Топтық, жұптық, диалог арқылы оқыту, СТО, АКТ, топтық таныстырылым, ассоциация
Уақыты Ресурс Сабақтың мазмұны:
Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
2 мин
Күн бейнесі Сәлемдесу. Достық шеңберіне шақырып, «Күн бейнесімен» амандасып, бір-біріне шын жүректен тілек айтып, сәттілік тілеу. Достық шеңберінде бір-біріне тілегін білдіріп, сәттілік тілейді.
1 мин топ атаулары «Күн бейнесінің» сары және қызыл түсті шуақтарына сәйкес топтасады. Ішкі шеңбердегілер «қызыл түсті», сыртқы шеңбердегі «сары түс»
І топ «Көшпелілер»
ІІ топ «Қалалықтар»
ІІІ топ «Мәдениет» Екі топқа бөлінеді.
І топ «Көшпелілер»
ІІ топ «Қалалықтар»
ІІІ топ «Мәдениет»
2 мин АКТ, ватман қағаздар, түрлі-түсті маркер Есте сақтау: Мәдениет сөзінің мәнін анықтау
Миға шабуыл:
топтар мәдениет сөзіне түсінік беріп, ассоциация құрып, топ болып қорғайды. Топпен тақырыпты ашады.
Ассоциация құрады.
15 мин Видео-фильм, интерактивті тақта, ватман қағаздар,
Маркер АКТ-ны пайдаланып, «Қазақстанның орта ғасырлық мәдениеті» туралы видеофильм көрсету арқылы оқушыларға орта ғасырлық қала туралы мәлімет бере отырып тақырыпты ашу.
Түсіну: Мәтінді оқып негізгісін постерге түсіріп, хабарлама дайында Инсерт әдісі бойынша екі топқа тақырып беріледі.
І топ: Жартылай көшпелі тұрғындардың мәдениеті
ІІ топ: Қала тұрғындарының материалдық мәдениеті.
ІІІ топ: Қала мәдениетінің дамуы
Бағалау. Бес саусақтан жұдырыққа дейін
Сыни ойлау, диалог арқылы жұпта, топта талқылайды. Топ болып тақырыпты түсіндіру.
6 мин Стикерлер
Кластер Қолдану: Қала және дала мәдениеті мен экономикасы арасында байланыс түрлерін топтастыр. Кластер құру
2 мин Үн таспа Сергіту сәті. «Қара жорға» Серігіп қалады.
6 мин
Талдау: Сауданың дамуы қала санының дамуына, мәдениетіне тигізген әсерін дәлелде Сыни ойланып, талдау жасап, топ болып қорғайды.
6 мин Жоба дайындау Синтез: Орта ғасырлық қаланың құрылысын қалай сақтауға болады өз ұсынысыңды жаса. Жоба дайындау
5 мин Стикерлер Бағалау:
Орта ғасырлық қаланың сызбасын сызып, құрылысы өз заманында тиімділігін бағала.
Бағалау: « Бес саусақтан жұдырыққа дейін»
Бес саусақтан жұдырыққа дейін. Бағалау.
Рефлексия:
Синквейн кері байланысқа Өткен тақырып бойынша 1 сөз - зат есім, 3 сөз - сын есім, 2 сөз - етістік,1 сөйлем, 1 сөз – синоним Кері байланыс жазады.
Бағалау: Бағалау парағы арқылы баға қою
Көшбасшы топ мүшелеріне қандай баға, не үшін қойғанын түсіндіріп айтады.
Үй тапсырмасы: 5,6,7 тапсырмаларға ауызша жауап беру
Үй тапсырмасын жазып алу.
ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР
Сабақтың тақырыбы Көшпелілердің материалдық мәдениеті
Мақсаты Білімділік:Материалдық мәдениетті сипаттап, талдау жасап,өзіндік қорытынды жасау.
Дамытушылық: Олардың әлемдік өркениетіне қосқан үлесінің мәнін ашу.
Тәрбиелік: Оқушыларды мәдени құндылықтарымызды құрметтеуге, сақтай білуге үйрету.
Оқыту нәтижесі Көшпелілердің материалдық мәдениеті олардың тұрмыс тіршілігімен байланысын білу,талдау жасап, қорытындылау. Өз ойын фактілермен дәлелдей алу.
Түйінді идеясы «Өткеннің тарихын білмей, болашақты болжау мүмкін емес.» Аль-Фараби
Әдіс-тәсілдер Топтық, жұптық, диалог арқылы оқыту, СТО, АКТ, топтық таныстырылым, ассоциация, бағалау парағы
Уақыты Ресурс Сабақтың мазмұны
Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
5 мин
«Серпілген сауал» Үй тапсырмасын тексеру: Мұғалім оқушыға сұрақ қойып допты лақтырады.
Жартылай көшпелі шаруашылық дегеніміз не?
Қазақстанның қай өңірінде қалалар саны көбейді?
Шонжарлар қаланың қай бөлігінде тұрды?
Орта ғасырлық қала неше бөліктен тұрды?
Қалалықтардың шаруашылығы қандай болды?
Далалықтардың шаруашылығы туралы не білесің?
Сұраққа жауап береді. Тақырып арасындағы сабақтастықты меңгеріп, есте сақтайды. Оқушы сұрақтың жауабын білсе жауабын айтып мұғалімге лақтырады, білмесе келесі оқушыға лақтырады.
3 мин «Мозаика»
Суреттер бойынша топқа бөлу «Құпия зат»- мына зат бойынша сөйлем құрастыр.
(киіз үй, ат әбзелдері, күйме, киім-кешек, қыш құмыра, ақша)
Осы заттар нені білдіреді? Тақырыпты ашу. Тақырыпты ашады өздеріне мақсат қояды.
2 мин АКТ Есте сақтау: Мәдениет туралы не білесіңдер?
Мәдениет қандай түрге бөлінеді? Электронды оқулықтағы
«Қолөнер» бейнежазба көрсету. Еске түсіреді,анықтайды, айыра біледі. Бейнежазба арқылы ақпарат алып, өз ойын білдіреді.
12 мин ватман қағаздар,
Маркер Түсіну: Иллюстрациялау «Постер»
Қыш құмыра. Металл өңдеу. Сауда
Бағалау. Бес саусақтан жұдырыққа дейін
Сыни ойлау, диалог арқылы жұпта, топта талқылайды. Постер жасау. Топ болып тақырыпты түсіндіру.
2 мин Сергіту сәті «Австралиялық жаңбыр» Сегіту сәтін орындайды
3 мин Кітап,
мұражай
АКТ, флипчарт жасау Қолдану: Бүгінгі тақырыпқа қатыстысын таңда.
Тақырыптық түйінді сөздер
Келтірілген сөздердің қайсысы жатады?
Киіз үй
Сөздер банкісі Біздің тақырып
Тақырыпқа байланысты сөздерді таңдайды.
5 мин Зерттеушілік
диалог
Талдау: Металл өңдеу қандай жетістікке әкелгенін дәлелде. Әр топ өз ойын дәлелдейді. Сыни ойланып, талдау жасап, топ болып қорғайды.
4 мин ватман қағаздар, түрлі-түсті маркер Синтез: Ұлттық материалдық мәдениетті жандандыруда қандай ұсыныс айтар едің?
Бағалау: « Бес саусақтан жұдырыққа дейін»
Жоба дайындау
4 мин Бағалау: « Бес саусақтан жұдырыққа дейін»
Бағалау:
Киіз үйдің құндылығына баға бер. Қазақтар « Шаңырағын биік, босаған берік, кереген кең болсын» деп айтылуының себебін дәлелде.
Топтың ішінде талқылап, өз ойларын айтады.
Бес саусақтан жұдырыққа дейін. бағалау
2мин Рефлексия: Синквейн жазу.
Зат есім-1
Сын есім-3
Етістік-2
сөйлем құру-1
Синоним-1 Кері байланыс жазады.
2 мин Бағалау: Бағалау парағы арқылы баға қою
Көшбасшы топ мүшелеріне қандай баға, не үшін қойғанын түсіндіріп айтады.
1 мин Үй тапсырмасы: 37 бет 5,6,7 сұрақтарға ауызша жауап беру.
Үй тапсырмасын жазып алу.
ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР
Сабақтың тақырыбы Сәулет және өнер
Мақсаты Білімділік:Түркі тілдес халықтардың мәдениетінде ерекше орын алатын сәулет, бейнелеу және қолдаңбалы өнер ескерткіштері жайлы оқушыларға жан-жақты білу, баға беру.
Дамытушылық: Алған білімдерін, сыни тұрғыдан ойлауға үйретіп,шығармашылықпен ұсыныс айтып,ой өрісін дамыту.
Тәрбиелік:Тарихи ескерткіштерді сақтауға тәрбиелеу.
Оқыту нәтижесі Тарихи ескерткіштердің архитектуралық құрылысын және орналасу жерін біледі. Термин сөздерінің мағынасын біледі, тарихи уақытын анықтай алу.Тарихи ескерткіштердің құндылығына баға беру
Түйінді идеясы «Өткеннің тарихын білмей, болашақты болжау мүмкін емес.» Аль-Фараби
Әдіс-тәсілдер Топтық, жұптық, диалог арқылы оқыту, СТО, АКТ, топтық таныстырылым, ассоциация
Уақыты Ресурс Сабақтың мазмұны:
Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
1 мин
«Бейджиктер» әдісі Үш түсті стикерге сөздер жазу.
Өнер ауқымы кең ұғым
Өнер саласы сәулет өнері.
Мүсін өнері ерекше дамыған. Стикердегі сөйлем бойынша топқа бөлінеді.
І топ «Сәулет»
ІІ топ «Мүсін»
ІІІ топ «Бейнелеу»
3 мин АКТ, бейнежазба Қызығушылықты ояту. Бейнежазба көрсету. «Орта ғасырлардағы архитектура және сәулет өнері» көрсетілім көрсету. Бейне жазба көру арқылы жаңа тақырыпқа шығу. Оқушылар өз алдына мақсат қояды..
3 мин Оқулық, А-4, түрлі-түсті маркер Есте сақтау: Мәтінмен жұмыс.
Анықтама беру:
-архитектура
-мешіт
-балбал
-сардоба
-терракота
-көркем керамика
-миф
-кіселер(белдік)
- ғимарат Оқулықта берілген материалмен танысып шығады. Тақырыптың негізгі кілтті сөздерімен танысады . Терминдердің мәні мен мағынасын ашады.
15 мин ватман қағаздар,
маркер.
Постер құру. Түсіну: Тақырыпшалар бойынша оқып түсіну :
- Архитектура (Сәулет өнері)
- Діни сәулет өнері. Бейнелеу
- Мүсін. Қолданбалы өнер (ЖИГСО әдісі)
Бағалау. Бес жұлдыз:
Жақсы
Өте ұнады толықтыру қажет
Сыни ойлау, диалог арқылы жұпта, топта талқылайды. Топ болып тақырыптың негізгі түйінін түсініп, ортақ шешім қабылдайды.Спикер мен көмекшісі қорғайды.
(Көшбасшылық)
6 мин А-4,Стикерлер
М-Я с.
Қолдану: Ақыртас ғимараты мен Мырзарабад, Якка сардобалары қандай құрылыстар? Мақсаты мен міндеті арасындағы байланысты орнату.
А ғ.
Мақсат пен міндет арасындағы байланысты орнату. Сыни тұрғыдан ойлау.
2 мин Сергіту сәті «Кірпі» биі Оқушылар серігіп қалады.
6 мин А-3, маркер,
Ассоциация жасау
Талдау: Діни сәулет өнері, бейнелеу, мүсін, қолданбалы өнерлердің өзіне тән ерекшеліктерін топтастырып дәлелде.
Бейнелеу өнері
Діни сәулет өнері
д
Мүсін өнері
Қолданбалы өнер
Сыни ойланып, талдау жасап, топ болып қорғайды.
6 мин Оқулық, суреттер Синтез: Қазіргі заман құрылысы сол ғасырда салынған құрылыстар сияқты мықты болу үшін не істер едің? Ұсыныс айтады. Жоба дайындау
5 мин Стикерлерге толтыру Бағалау:
Орта ғасырлық тарихи ескерткіштер дүниежүзілік өркениетке қосқан үлесі (дарындылықты анықтау)
Бағалау: « Бес саусақтан жұдырыққа дейін»
Дарынды және талантты оқушылар ойлау қабілеттерін дамыту арқылы өз ойларын еркін түрде тарихи негіздермен байланыстыра отырып баяндайды.
Рефлексия: Өткен тақырып бойынша «Қара жәшік» әдісі бойынша тақырыпты қаншалықты меңгергенін жазады Кері байланыс жазады.
Бағалау: Бағалау парағы арқылы баға қою
Көшбасшы топ мүшелеріне қандай баға, не үшін қойғанын түсіндіріп айтады.
Үй тапсырмасы: 43-беттегі кесте толтыру
Үй тапсырмасын жазып алу.
Термин сөздерді ң мағынасын білем
Негізгі түйінін ұқтым, ойымды дәлелдедім
Алған білімімді қолдандым
Тақырыпты түсіндім
ҚЫСҚА МЕРЗІМДІ ЖОСПАР
Сабақтың тақырыбы Халық ауыз әдебиеті. Жазу және дін, діни наным-сенімдер.
Мақсаты Білімділік:Көне түріктердің және қазіргі қазақ ұлтының наным сенімдерінің арасындағы сабақтастығын көрсете білу.
Дамытушылық: Сыни тұрғыдан оқыту әдіс-тәсілдерді пайдалана отырып, оқушылардың алған білімін жүйелі сөйлеу дағдыларын дамыту.
Тәрбиелік:Ұлттық құндылықтарды қастерлеуге тәрбиелеу.
Оқыту нәтижесі Көне түріктердің наным сенімдерді, онымен қатар жаңа діни әдет ғұрыптардың пайда болуын білу. Түрік әлемі қоғамдық әлеуметтік-экономикалық
және мәдени жағынан дамығаны жөнінде тарихи фактілерді келтіре алу.
Түйінді идеясы Көне түрiктердiң жазба мәдениетi. Руна. «Талас» жазуы. «Кү лтегiн», «Тоныкөк», «Қорқыт Ата», «Оғызнама». Тәңiрi, Ұмай ана, Көкбөрi
Әдіс-тәсілдер Топтық, жұптық, диалог арқылы оқыту, СТО, АКТ, топтық таныстырылым, ассоцияция
Уақыты Ресурс Сабақтың мазмұны:
Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті
2 мин
Бейнефильм
«Кеніннің отқа май құюы» Біз не көрдік?
Неге келін отқа май құйды? Ол ғұрып қашаннан белгілі?
Сабақтың тақырыбына шығу. Оқушылар ойларын айтады.
Сабаққа мақсат қояды.
1 мин Топқа бөлу стикерлер «түймедақ» әдісі бойынша топқа бөлу
«Руна», «Күлтегін», «Көкбөрі» Түймедақтың түсіне байланысты топ құрады.
2 мин АКТ, ватман қағаздар, түрлі-түсті маркер Есте сақтау: сөздік жұмыс « Ыстық орындық» әдісі
Тапсырма: Әр топқа кілтті сөз беріледі.
-руна жазуы
- Талас жазуы
-Күлтегін
-Оғызнама
-Көкбөрі
-Қорқыт ата Орындыққа оқушылар кезекпен отырып сөздердің мағынасын анықтайды.
15 мин ватман қағаздар,
Маркер. Постер құру. Түсіну:
Мәтінмен жұмыс. Топ ішінде мәтінді талдау.
Постер құру. ЖИКСО әдісі. Оқулықта берілген материалмен танысып шығады. Постер құру. Диалог
6 мин кесте Қолдану: Алған білімдерін пайдалану
Кесте толтыру
Жазба әдебиеті Діни наным-сенімдер
атауы мағынасы атауымағынасы
Талас Тәңір
Күлтегін Умай ана
Тоныкөк Жер су
Оғызнама Көкбөрі
Қорқыт ата Басқа діни
ағымдар
Кесте толтырады,алған білімдерін шыңдайды.
6 мин
Талдау: Көне тарихи жазба әдебиетін талдап,оның құндылығы туралы өз дәлеліңді келтір. Сыни ойланып, талдау жасап, топ болып қорғайды.
6 мин Синтез: Қазақ жеріндегі ұлттық мәдениетіне түрктердің ықпалы 5 мин Стикерлер Бағалау:
Көне түркілердің наным-сенімдерімен қазақтардың қазіргі күні қандай сенімдерінен көреміз.
Бағалау: « Бес саусақтан жұдырыққа дейін»
Өз ойын өмірмен байланыстырып дәлелдеу
Рефлексия: кері байланысқа Өткен тақырып бойынша 3 сөйлем, 3 термин, 1 баға (өткен сабаққа баға беру) Кері байланыс жазады.
Бағалау: Бағалау парағы арқылы баға қою
Көшбасшы топ мүшелеріне қандай баға, не үшін қойғанын түсіндіріп айтады.
Үй тапсырмасы: Сұрақтарға ауызша жауап беру.
Үй тапсырмасын жазып алу.