Ел та?дыры – тіл та?дыры

Сабақтың тақырыбы: Ел тағдыры – тіл тағдыры
Сабақтың мақсаты:Білімділік:
Оқушыларды өз ана тілінің қадір-қасиетін біліп, өз ана тілінің көркемдігін сезініп, сөз құдіретін түсініп, оның адам өміріндегі маңызын ұғынуға үйрету.
2. Дамытушылық:
Тіл әуезділігін, көркемдігін, байлығын, шешендігін көрсететін нақыл сөздер, мақал-мәтелдер арқылы оқушы дүниетанымын, ой-өрісін дамыту.
3. Тәрбиелік:
Тіл тазалығын сақтау ,мәдениетті сөйлеу, шешендік өнерді оқушы бойына сіңіре отыра, ана тіліне сүйіспеншілігін қалыптастыру, мемлекеттік тіл мәртебесін көтеруге атсалысуға шақыру
Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, әңгімелеу
Сабақтың түрі: ойын сабақ
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі
Психологиялық дайындық.Мақсатымыз - білім алу Міндетіміз – еңбектену Еңбек етіп жұмыла«5»-ке қолды жеткізу.Жолдарыңыз болсын
ІІ.Үй жұмысын тексеру
Сегодня у нас с вами необычный урок,мы вместе с вами отправимся в небольшое путешествие в Страну казахского языка. Құрметті оқушылар, бүгін біз 2 топ: «Жасұлан», «Бәйтерек» Қазақ тілі еліне сапар шегеміз. Алдымыздан көп бекеттер кездеседі. Ондағы тапсырмаларды орындаған топ мүшелері «Қазақ тілі  елінің құрметті азаматтары» атағын жеңіп алады. Как вы думаете какой транспорт останавливается на станциях.Правильно паровоз .

Звук паровоза
.Әділ қазылар алқасын сайлайық
1. «Қайырлы таң» бекеті екі топтың сәлемдесуі. Танысу.
Біздің топ: «Жасұлан»
Біздің ұранымыз: «Тіл бар жерде - өмір бар»
Біздің өлеңіміз: Ана тілің арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте,
Өзге тілдің бәрін біл,
Өз тіліңді құрметте.
Біздің топ: «Бәйтерек»тобы
Ұранымыз: «Сүйемін туған тілді - қазақ тілін»
Біздің өлеңіміз: Тіліміздің бұлағы,
Тірліктің ел жүрегі,
Ана тілін сүйемін,
Отан үшін күйемін.
2.Ой шақыру.
Тіл –сөзін естігенде ойларыңа не келеді?
( бай, көркем, дамыған, құнарлы, ырғақты, мұра,парыз, құрмет, ана тілі, қазына, мемлекеттік тіл, отбасы, рухани байлық, тәуелсіздік, қорғау,ата-баба)

3. Мұғалім сөзі:
Әр халықтың тілі- өзіне тән қымбатты да қимас қазынасы. Сол сияқты біздің ана тіліміз де – алтындай асылымыз, мөлдір маржанымыз, ғажап гауһарымыз.
Өткен ғасырда өмір сүрген француз халымы А. Жорри де Манси
« Қазақ тілі түркі тілдері ішіндегі ең таза тілдердің бірі» деген.
2.«Ойлан » бекеті.   Мақалдарды дұрыс құраңдар1.Ыстық,да,Отан,оттан.2.Бұлбұл,адам,отансыз,ормансыз.3. Айтылған сөз атылған оқпен тең4.Наны,еңбектің,тәтті.
3. «Сандар сыры» бекеті. Жылдар сөйлейді.
1991ж. - Тәуелсіздік алды.
1992 ж. - Ту, Елтаңба, Гимн қабылданды.
1993 ж. - ¥лттық валюта қабылданды.
1995ж. - Конституция қабылданды.
1997ж. - Халықаралық Ассамблея ұйымдастырылды.
4. « Мәтінмен жұмыс» бекеті. « Асыл қазына.»
Өте ертеде бір дана қария өмір сүріпті. Ол дүниеден көз жұмар алдында қасына ұлын шақырып алып:
Балам, менің мына дүниемен қоштасар күнім жақын. Өзіңе қалдырып бара жатқан бір асыл қазынам бар. Сен соны іздеп тап, ұқыпты пайдалан, ұқыпты қолдан,-депті....
Күндердің күнінде бала әкесі қалдырған қазынаны іздеймін деп әбден шаршайды. Бірақ әкеден қалған қазына таптырмайды. Амалы таусылған бала ел ішіндегі көпті көрген бір қариядан сұрайды.
Әкеңнің сөзі рас, балам. Оның саған қалдырған мұрасы –тіл. Сенің әкең сөзге шешен кісі еді ғой. Бәріміз де сөз асылын сол кісіден үйрендік. Тілден қымбат қазына жоқ,- деп ақылгөй қария аталы сөздің шешуін айтып беріпті.
1. Мәтінді мәнерлеп оқу.
2. Мәтінді оқушыларға оқыту.
3. Мәтін бойынша пікірлесім.
А) Философиялық сұрақ.
1) Тілді неліктен мұра етіп қалдырған?
( Халықтың талай ғасырлар барысында жасаған материалдық байлығы мен рухани мәдениетін, әдебиетін, ұлттық дәстүрін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізетін тіл. Қарияның баласына қалдырған асыл мұрасы- тіл арқылы жететін өнер- білім, мәдениет, ғылым, өткен-кеткен тарих, ата-баба дәстүрі.
Б)сұрақтар.
1) Тілді үйрену не үшін керек?
2) Сенің досың қазақша сөйлей ме?
3) Үйде ата- анаңмен қай тілде сөйлесесің?
4) Полиглот деген кім?
5. кезең. .«Кім жылдам»бекеті. Берілген сөйлемдерді аяқтаңдар
Бүгін Астанада тілді дамытуға ... халыққа байланысты
Қазақ тілін ... қазақ тілін білуі тиіс.
Өзге ұлттар да... дұрыс емес.
Тілдің дамуы ... арналған бағдарлама өтті.
Мемлекеттік тілді білмеу ... біздің міндетіміз.
6 кезең «Презентация бекеті»
7. «Полиглот» бекеті
1.Тілі бар, үні жоқ,
өзін адам түсінген.
Сөйлеп тұрған тілі жоқ,
Көп оқисың ішіңнен. (кітап, книга, bоок)
2.Көз - қорқақ, ... - батыр (қол, рука, hепd)
3.Адамды адам еткен не? (еңбек, труд, wогк)
4.Аяғы біреу, колы жоқ,
Шиыр- шиыр жолы көп.
Өзі сөйлей білмейді
Салған ізі сөйлейді. (қалам, ручка, реn)
5.Бетін адам ашады,
Білім нұрын шашады. (кітап, книга, bоок)
8.Жазушы бекеті
8.«Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы». Қатысушыларға белгілі бір тақырыпта қазақша өлеңдер ұсынылады. Олар осы өлеңді дұрыстап, мәнерлеп оқып беруі тиіс.Бұл кезеңде тілдің машықтығы, оқудың тазалығы бағаланады.
Туған тілім- тірлігімнің айғағы,
Тілім барда айтылар сыр ойдағы,
Өссе тілім мен де өсемін,
Өшсе тілім мен де өшемін!
( Ә.Тәжібаев)
9.Қорытынды бекеті
Топтың аты: Тапсырмалар Тапсырмаға берілетін ұпай Топтың жинаған ұпайы
1-тапсырма:«Қайырлы таң» бекеті 5 ұпай-5 баллов
2-тапсырма: «Ойлан » бекеті.   5 ұпай
1мақал- 1 ұпай 3-тапсырма: «Сандар сыры» бекеті 6 ұпай
/1 сан- 2ұпай/ 4-тапсырма: « Мәтінмен жұмыс» бекеті. 5 ұпай 5-тапсырма: «Кім жылдам»бекеті 10 ұпай
/1 сөйлем – 2ұпай 6-тапсырма: «Презентация бекеті»
10 ұпай
7-тапсырма:«Полиглот» бекеті 5 ұпай
1сұрақ-жауап-1ұпай/
8-тапсырма: Жазушы бекеті 5 ұпай
9-тапсырма:«Өлең сөздің патшасы, сөз сарасы» 5 ұпай Жалпы ұпай саны: