Классный час Тыва бистин оргээвис

Бадылаан__________ Хынаан ______________
Школа директору ДиректорнуS ™™редилге талазы-
/Комбу О.С./ биле оралакчызы /Балы Ч.М-Б./





Класс шагы (8 класс)

«Тыва – бистиS ™ргээвис»



Тургускан: Тыва дыл болгаш
чогаал башкызы Монгуш А.У








Кызыл-Хая,2012ч.


Класс шагы (8 класс)
Темазы: «Тыва – бистиS ™ргээвис»
Сорулгалары:
1. Класс шагынга т™рээн чериниS дугайында кайы хире билирин хынап, янзы- б_р_ айтырыгларга харыылап, билбес ч__лдерин билип алырынга ™™редир.
2. Айтырыгларга шын, дорт харыыларын негеп, с™с курлавырын, уругларныS аас болгаш бижимел чугаазын сайзырадыр.
3. Тыва чуртунга, тыва чонунга, тыва дылынга чоргаарланнып, оларны _нелеп, кадагалап чоруур кылдыр уругларны х_нд_лээчел, камныг, угаанныг м™з_-б_д_шке кижизидер.
Класс шагыныS планы:
Организастыг кезээ.
БашкыныS киирилде с™з_.
1. Тыва чурт дугайында с™с.
2. Аянныг номчулга.
3. Б™л_ктерниS байыр чедириишкиннери.
М™™рей
Т_Sнел.










Класс шагыныS чорудуу:
I. Организастыг кезээ. (Уруглар-биле мендилежир, класс шагынга белеткелин к™™р.)
II. БашкыныS киирилде с™з_ .
1. Тыва чурт дугайында с™с.
Тыва дээрге Россия деп улуг к_р_нениS составында турар республика болур. Ол тускай туктуг, с_лде демдектиг, гимн ырлыг. Тыва чон бо х_ннерге чедир ёзу-чаSчылдарын сагып, т™рээн чериниS казымал-байлаан кадагалап, т™рээн дылын ам-даа чидирбээн. Олар к™шк_н амыдыралдыг чон болгаш тос ч_з_н малды ТываныS девискээринде тудуп, шажын-ч_д_лгезин, уран ч__л_н улам-на сайзырадып, х™гж_д_п турар. ОоS чижээнге делегей чергелиг музейни, В. К™к-оол аттыг х™гж_м-шии театрын, чаа-чаа х_рээлерни адап болур. Бо б_г_ дээрге-ле, ук тыва этностуS бедик культуразыныS херечизи болур. (Бо б_г_н_ интерактивтиг самбырага к™рг_зер)
2. Аянныг номчулга.
Тыва черим - кавайым сен,
Тыныжым сен, судалым сен.
Тыва чонум- дазылым сен,
ДеSнелге чок эртинем сен.
Тыва дылым - агаарым сен,
Дээрже бедиир чалгыным сен.
Ук ш_л_кте ч_н_S дугуйында бижээн- дир? (т™рээн чер-чуртвус, т™рээн чонувус, т™рээн дылывыс дугайында бижип турар.) А силер т™рээн чуртуSарга ынак силер бе, уруглар? Бир эвес т™рээн чериSерге ынак болзуSарза, ооS дугайында кандыг ш_л_ктер билир силер? Т™рээн черинге ынак кижи дээрге т™рээн чериниS дугайында ш_л_кт_ билир кижи болур. (УругларныS ш_л_ктерин дыSнаар)
Б™л_ктерниS байыр чедириишкиннери.
б™л_ктерге чарлып алган болганывыста, бот-боттарынга байыр чедиржир.
1-ги б™л_к «Ховар тывалар»
Кыйгызы: « Тывалар бис, тывалар бис, эрес- дидим тывалар бис!»
2-ги б™л_к «Дамырактар»
Кыйгызы: «Дамырактар каттышкаштыS хем болур».
3-к_ б™л_к «Тывалар»
Кыйгы : «Тывалар аштырбас, тиилеттирбес!»

М™™рей.
Ам м™™рейлеривис эгелээн. Шупту идекпейлиг болуSар.

1.Тыва республикада шупту каш кожуун барыл? (17) Кунгуртуг
Тыва 1-ги РоссияныS маадыры? (С. Шойгу).
3. Республикада каш хоорай барыл? (5)(Ак-Довурак, Туран, Чадаана, Кызыл, )
4. ТываныS бирги президентизи кымыл? (Ооржак Д.Ш.)
5. Кызылда билдингир кижилерниS аттары- биле адаан кудумчуларны ада. (Лопсансанчап, С.Тока, Ленин, Гагарин)
6. ТАР кажан тургустунганыл? (1921ч)
7.Тыва РоссияныS составынче каш чылда киргенил? (1944ч)
8. «60 маадыр» аттыг республика музейи кажан ол ат-биле адаттынганыл? (1942)
9. ТываныS т™в_ болур хоорайны ч__ деп адап турганыл?
(Хем-Белдири – Белоцарск – Кызыл,Красный )
10. Тыва 1-ги «Дириг эртине» деп делегей чергелиг аттыг эртемден?
(М. Кенин-Лопсан).
11. КызылдыS т™п дыштаналга парыгын кымныS ады-биле адааныл? (Гостелло)
12. Тывада эS- не бедик даг. (М™Sг_н-Тайга)

IV. Т_Sнел.
_-- Бо класс шагы адакталды. Онза солун ч_н_ билип алдыSар. Солун болду бе? (Эки харыылаан уругларга белектерни тыпсыр.)
___ Эр хейлер ! Шупту эки киришкен. 1-даа, 2-даа, 3-даа дугаар б™л_ктер найыралдыг-дыр, ынчангыш т™рээн чурттуSарга чоргаарланып, аSаа ынак болуSар!
15