Открытый урок по казахскому языку Негізгі ж?не туынды сын есім ( 3 класс)
АKт™бе облысы, Хромтау ауданы
Бастауыш сынып мaCалімі Сарысай орта мектебі.
3-сынып KазаK тілі.
СабаKтыS таKырыбы: Негізгі ж‰не туынды сын есім
МаKсаты: 1) Сын есім туралы т_сініктеріне с_йене отырып, негізгі ж‰не туынды сын есім туралы т_сіндіру.білім беру;
2) ОKушылардыS ой-™рісін, танымдыK Kабілетін с™здіS Kорларын дамыту, негізгі ж‰не туынды сын есімдерді аныKтай т_суге жаттыCулар орындау, ойындар ж_ргізу:
3) ТазалыKKа, aKыптылыKKа т‰рбиелеу, туCан жерін, Отанын Kaрметтеуге т‰рбиелеу.
СабаK т_рі: ЖаSа сабаK
€дістері: С™здік, к™рнекілік, практикалыK.
К™рнекілігі: Сызба, «СаяхатKа шыCу» , «Тамшыларды к™лшікке т_сір» «С™зден с™з шыCару» ойындары бойынша дайындалCан к™рнекіліктер,.
СабаKтыS барысы: I. БаCдарлау- мотивациялыK кезеS, музыка (aйKы) (оKушылардыS к™здері жaмулы, Kимылсыз отырады).
Оян! Оян ботам! Жатпа Kарап
Оян ботам! Тезірек шапшаSыраK!
ШаKырды Kораз мана ‰лдеKашан
Jарап тaр терезеден к_н жалтырап.
1 сaраK:- Неге тaрдыS? Адам неге aйыKтай бермейді? (проблемалыK сaраK)
Jорытынды ой: АдамныS ‰р к_ні ™зіне, ™згеге пайда ‰келуі тиіс.
ЖаKсы, енді «Ояндым» с™зін естігенде к™зімізге не елестейді? (ассосация)
Мектеп, к_н, таS т.б.
К™зіSді аштыS, не к™ресіS? (жарыK)
ЖарыK Kайдан келеді? (к_ннен)
К_ннен не аламыз? (жылу)
Сол жылуды бойымызCа таратып, ж_рекке Kабылдаймыз.
Ж_ректен не шыCады? (тілек)
Олай болса, д‰птерімізге Т.т. ‰демі етіп жазып, бір ауыз тілек жазайыK..
(ЖазCан тілектерін оKушыларCа оKыту)
II. ОперациялыK – орындаушылыK кезеS.
К™ркем жазу Т.т
«СаяхатKа шыCу» ойыны арKылы ережелерді Kайталау.
Елімізде Kандай _лкен Kалалар бар? Осы аталCан KалаларCа кімніS саяхатKа шыKKысы келеді? (Kала аттары жазылCан Kима KаCаздарда сaраKтар берілген)
Астана : С™йлемніS тaрлаулы м_шелерін ата
Алматы: С™йлемніS тaрлаусыз м_шелерін ата
Орал: Jандай с™з таптарын білесіS?
Jызылорда: Зат есім туралы не білесіS?
Семей: Етістік жайлы не білесіS?
JараCанды: Сан есім туралы не білесіS?
АKт™бе: Сын есім туралы не білесіS?
ТаKтадаCы с™йлемге назар аударту.
Ол ™жет адам еді.
БалалардыS талабы таудай.
Айг_л жасыл к™йлек киді.
Данияр т‰ртіпті оKушы.
Тапсырма: С™йлемдерді оKып сын есімдерді табу, с™з Kaрамына талдау.
Jандай aKсастыK бар?
АйырмашылыCы бар ма?
Осы мысалдарCа Kарап сын есім туралы не айтуCа болады?
(ОKушыларCа ой тaжырымдамасын жасатып, ереже шыCарту).
Сын есім негізгі ж‰не туынды болып б™лінеді. Т_бір с™зден болCан сын есімді негізгі сын есім дейміз.таза, _лкен, Kызыл.
Т_бір с™зге жaрнаK жалCану арKылы жасалCан сын есімді туынды сын есім дейміз. Таудай, ™нерлі , сезгіш.
ОKулыKпен жaмыс. 375-жаттыCу (жаттыCуды талдау).
Jосымшалы с™здерді к™шіріп жазу. (Kосымшаны еске т_сіру).
С™з Kaрамына талдау. Jай с™з табына жатады?
Сергіту с‰ті.
БаKыт маCан да ортаK,
БаKыт саCан да ортаK,
БаKыт б‰рімізге ортаK (Kимылмен)
Біз баKытты баламыз.
- Осы с™йлемде сын есім барма? Jандай сын есім? Неліктен?
(1 топ )
ТанымдыK тапсырма. (2-топ)
«С™зден с™з шыCару» ойыны. «Ойлан тап» ойыны
«Jарапайым» с™зінен с™здер шыCару. Кес(...) дік, жa(...)ыK, ой(...)тау,
(Kар, Kара, ара, апа, апай, ай, айым, ым). Д‰п(...)ме, бар(...)та, тоK(...)дыK.
ОKулыKтан тыс тапсырма.
Терме диктант. ШыCармашылыK диктант.
Д‰рігер, аласа, к_н, тереS, жазды .................. к™лде жоK балыK,
Kою, бесінші, ™нерлі, айтты, сaйыK .................. к™лде к™п балыK
(Осы с™здердіS ішінен сын Ал, балалар...........................
есімдерді теріп жазу. Алып KолCа ..........................
III. РефлексиялыK –баCалау кезеSі.
«Тамшыларды к™лшікке т_сіру» ойыны
Бaлттан жауCан тамшыларда сын есімдер жазылCан, негізгі сын есім тамшыларын,
негізгі сын есім атауы жазылCан к™лшікке т_сіру, туынды сын есім тамшыларын, туынды сын есім атауы жазылCан к™лшікке т_сіру. (ойын барысында талдап отыру)
- Ал, балалар, міне,бaлт ыдырап, к_лімдеп к_нніS к™зі шыKты.
Даламдай кеS пейілім
Ж_регім мол мейірім,
Мен _шін жоK уаCыS,
Б‰ріне ортаK шуаCым
Осы жарKыраCан к_ндей мейірімді жан шуаKты, к™Sілі аK, адамCа тек жаKсылыK жасай білетін азамат болыSдар!
БаCалау: (сабаK барысында т_сіндіріп кеткен болатынмын. €рбір оKушыCа жауап беру санына сай жетондар таратылады, соныS санына Kарай баCаланады.
^йге тапсырма. 377-жаттыCу
Ал, балалар, б_гінгі сабаCымызды аKын Дихан €білев аCамыздыS мына ™леS жолдарымен аяKтайыK. (барлыCы бірге)
ТуCан тілім – бабам тілі - ™з тілім!
ТуCан тілім – анам тілі - ™з тілім!
ТуCан тілім – далам тілі - ™з тілім!
ТуCан тілім – адам – тілі - ™з тілім! – деп, ™зіміздіS туCан тіліміз KазаK тілін Kастерлей, Kадірлей білейік.
15