Саха литературатыгар уруокта?ынан аа?ыы. Уруок былаана, тиэмэтэ Эр бэрдэ, элик ?т??тэ
Т™рд_с т™г_л_н ыытыллар улуустааEы эдэр учууталлар «^РД^К ДАБААН» к_рэхтэригэр
аkаEас уруок технологическай ыйынньыга.
Учуутал: Колтовская Туйаара Трофимовна
Кылаас: 8-9 кылаас
Предмет: литература (уруок таkынан ааEыы)
Уруок тиибэ: билиини, сатабылы, _™р_йэEи сайыннар
Уруок тиэмэтэ: Эр бэрдэ, элик _т_™тэ
Уруок бэлиэ тыла: Хапсыkыы
Учуутал сыала:
1. Айымньыны ырытыыга тирэEирэн, _™рэнээччилэр бэйэлэрин сайыннарар эйгэлэрин тэрийии.
2. Айымньы уонна киинэ с_р_н санааларыгар тирэEирэн, _™рэнээччигэ т™р™™б_т дойдуга таптал, ч™л олохтоох буолар ™й_- санааны иUэрии.
3.ОEо дириUник толкуйдуурун тус санааларын аhаEастык толору этэллэрин, дакаастыылларын, саUаны арыйалларын ситиhии.
4. Ырытар, тэUнээн к™р™р, толкуйдуур _™р_йэхтэри иUэрии.
Y™рэнээччи сыала:
Айымньыттан быkа тардыы ис хоhоонун кытта билсиkии
Тиэкиkи ырыта _™рэнии
Киинэни кытта тэUнээн к™р__
Айымньыны ааEарга к™E_лээkин, хапсыkыыга туттуллар тыл байытыы,
Айымньыны ырытыыга тирэEирэн, бэйэлэрин тус санааларын аhаEастык этэргэ, дакаастыырга дьулуhуу, _™рэнии
Куолаан б™л™E_нэн _лэ сатабылын иUэринии
С_р_нн__р методическай ньымалар: ырытыы, тэSнээн к™р__.
Уруок технологията: сайаннарылаах _™рэх, бырайыахтааkын, б™л™E_нэн _лэ.
Уруокка туттуллар тэрил: проектор, дуоска, кинигэ, ноутбук, улэ тэтэрээтэ.
Уруок былаана:
Тэрээhин чаас.
Турукка киллэрии
Биирдиилэн _лэ
Паранан _лэ.
Б™л™E_нэн _лэ.
Т_м_к. Бэйэни ырытыныы, сыаналаныы
ДьиэEэ _лэ.
Уруок хаамыыта
Уруок т_h_мэхтэрэ
Учуутал _лэтэ
ОEо _лэтэ
Y™рэх дэгиттэр _™р_йэхтэрэ (УУД):
Тэрээhин чаас
Турукка киллэрии
Дорооболоkуу.
ОEолору б_г_UU_ уруокка к™хт™™х кытыыны ылалларыгар ыUырыы.
Киирии
Киинэ “С_рэхпэр доEотторум бука бары”
(илииттэн тутуkан хапсыkыы т_гэнэ к™ст™р)
Уруок бэлиэ тылын булуу.
ХАПСЫjЫЫ
Билэр- к™р™р _™р_йэх, бодоруhар _™р_йэх
Сыал-сорук туруорунуу
-Бу к™рб_т киинэбит быkа тардыытыттан уонна бэлиэ тылбытыттан сиэттэрэн б_г_UU_ уруокка туох туkунан кэпсэтэр эбиппитий?
ХапсаEай, тустуу
1.Дьарык. Айымньы, киинэни сэргэ тутан ырытыы, ис хоhоонун илдьиритиhии
(Б™л™E_нэн _лэ)
Куолаан толоруу айымньыны, киинэни сэргэ тутан ырытыы
Японец уонна саха уолун киирсиилэрэ. 52 стр.(хапсыkыы т_гэннэрин бэлиэтиир тыллары булуу)
Тустуу албаkын к™рд™р™р тылы бул. 53 стр.
Хапсыkыыга утарыта турууну бэлиэтиир тыллары булуу (214 стр)
Б™E™k_ тургутар, ойуулуур кэрчиги булуу.(214 стр)
Кыайыыны бигэргэтэр тыллары булуу(111 стр)
Бэйэни салайынар- дьаhанар( рягулятивнай) _™р_йэх,
бодоруhар _™р_йэх, харахха онорон к™р™р сатабыл
Бастакы дьарыкка т_м_к
Кылгас-кылгас кэрчиктэри аахпыккытыттан туох санаалар _™скээтилэр.
ХапсаEайга, тустууга анаммыт ханнык айымньылары билэEит?
АаEарга к™E_л__р усулуобуйаны тэрийии. (айымньылар: Т_k_лгэ, Тустууга анаммыт олох о.д.а.)
Киkи хараEар тута к™ст™р,
Ырыа баар. Оннук айымньыны аахпатахпыт
Толору эппиэт
АаEарга к™E_лээkин
2. Дьарык
Слайд. Николай Якутскай уонна Бычырдаан
Н.Якутскай уонна Бычырдаан туох сибээстээхтэрэ буолуой? (Таблица)
Ахтыыны ааEыы
Николай Якутскай
Бычырдаан уонна К__стээх Бааска киирсиилэрэ.
·Бэриллибит этии сыыkатын булуU.
(С™пт™™х этии “Никита Докторов-Бычырдаан ыkыахха да, к™б_™ргэ да туста киирээри туран кымыkы, быырпаEы испэтэ”)
АаEыах иннинэ
АаEан баран
Таблицаны паранан толороллор
Н.Якутскай
Никита Докторов-Бычырдаан
Этиини к™нн™р__гэ _лэ.
“Никита Докторов-Бычырдаан ыkыахха да, к™б_™ргэ да туста киирээри туран кымыkы, быырпаEы с™б_лээн иkэрэ.”
Толкуйдуур, урут билбиккэ истибиккэ олоEуран таайар дьоEуру уkугуннарыы. Таблицанан _лэ.
Иккис дьарыкка т_м_к.
Бу кэпсэтииттэн тугу биллигит?
ДоскаEа суруйуу
Билэрим-Билбэтим
Толору хоруй. Н.Якутскай спортсмен буоларын билбэт этибит. Суруйааччы эрэ быkыытынан билэрбит. Бычырдаа К__стээх Бааска диэн ким да кыайбат киkитин кыайбыт эбит.
Бэйэ санаатын толору аkаEастык этии, бэйэни тургутунуу
Сынньалан.
ХапсаEайдыы, туста киирээри туран эти хааны эрчийии
3 дьарык
Олимпийскай оонньууларга ханыылаах сахаларга ханнык оонньуу баарый?
Сорудах. Эkиги 2017 сылга ^™kээ Б_л__гэ Манчаары оонньууларыгар стадиоUUа ХапсаEайдаkан тустууну к™р™ олороEут. СтадиоUUа хапсаEай туkунан этиилэр суруллан тураллар. Ол этиилэр туох диэн буолуохтарай? Айымньыттан быkа тардыы тылларын туттуохха с™п.
Харбалаах нэkилиэгин спортсменнара.
Биkиги нэkилиэк спортсменнара кимнээхтэри билэEит? Чуолаан хапсаEай, тустуу к™р_Uнэригэр.
Прокопий Александров -Манчаары оонньууларын 1993 сыллаах чемпиона,
Петр Александров- Манчаары оонньууларын 1993-1995 сыллаах чемпиона,
Михаил Николаев -Манчаары оонньууларын 1997 сыллаах 2 миэстэ,
Толя Григорьев- Манчаары оонньууларын 2013 сыллаахха 3 миэстэ,
Дима Донской – Румыния Мангалия куоратыгар ыытыллыбыт кумахха тустууга Аан дойду чемпиона.
Манчаары оонньуулара
Б™л™хх™ арахсаллар.
А4 кумааEыга эбэтэр Power Point программаEа ХапсаEайга аналлаах этиилэри толкуйдууллар. ТоEотун быkаараллар (защита)
Прокопий Александров , Петр Александров, Михаил Николаев, Толя Григорьев, Дима Донской
Билэр- к™р™р _™р_йэх, бодоруhар _™р_йэх
^k_с дьарыкка т_м_к
Манан сиэттэрэн к™рд™хх™ Манчаары оонньууларыгар биkигиттэн __нэн тахсыбыт спорсменнар улууус, республика, россия аатын аатата сылдьара олус кэрэхсэбиллээх.
Бэйэ санаатын этии
Бэйэни салайынар- дьаhанар( рягулятивнай) _™р_йэх,
бодоруhар _™р_йэх, харахха онорон к™р™р сатабыл
Т_м_к
Б_г_UU_ уруокпут тиэмэтигэр с™пт™™х диэбит ™с хоkооUUутугар бэлиэтэ туруорун.
Б_г_UU_ тиэмэбит “Эр бэрдэ, элик _т_™тэ”
1.Киkи киkинэн олорор.
2. Эр бэрдэ, элик _т_™тэ.
3. Ким доEордоох ол дьоллоох
Бэйэни салайынар- дьаhанар( рягулятивнай) _™р_йэх,
бодоруhар _™р_йэх, харахха онорон к™р™р сатабыл
К_нд_ _™рэнээччилэр ч™л туруктаах, саханы саха дэтэр ыччат буола __н_н сайдын. Спорду таптаан, спордунан дьарыктанын.
Дьиэ5э _лэ.
Дневникпытын арыйдыбыт дьиэEэ _лэни суруйдубут. Харбалаахпыт нэkилиэгиттэн т™р_ттээх хапсаEайдьыт, тустуук туkунан ахтыы суруйан кэлии.
Дневникка суруналлар
Бэйэни салайынар _™р_йэх.
“Халбас харата - хапсаEай сайда турдун.
Уруй-айхал,
Уруй-айхал,
Уруй –айхал, айхал, айхал”
Уруй-айхал, Уруй-айхал, Уруй –айхал, айхал, айхал”
Ырыа тыаkыыр. Т_м_ккэ.
15