Сыныптан тыс т?рбие са?аты Ел болашы?ы-білімді ?рпа?.

Тақырып: Ел болашығы-білімді ұрпақ.
Мақсаты: Дарынды оқушыларды анықтау, олардың қабілетін ашу, алған білімдерін өмірде қолдана білу шеберліктерін арттыру. Оқушылардың ойлау қабілетін, тапқырлығын, жылдамдығын, таным белсенділігін арттыру. Еркін сөлеу қабілеттерін ашу. Сергектік, зеректігін дамыту. Өзін-өзі тануға, сұраққа мәдени түрде жауап беруге, айналадағы ортамен қарым-қатынас жасауға, адамгершілікке, ана тілін сүйіп қастерлеуге тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: Сайыс сабақПәнаралық байланыс: әдебиет, тарих, қазақ тілі.Көрнекілігі: Интерактивті тақта,слайттар, қима қағаздар.
Кіріспе сөз.
Нұрлы жұлдыз, бабам тілі, сен қалдың!-деп Мағжан ақын жырлағандай,  құрметті ұстаздар мен оқушылар апталығымыздың бүгінгі күні 8-11 сынып оқушыларымен өткізілетін «Ел ертеңі – дарынды ұрпақ» атты тіл сайысымызға қош келдіңіздер!— Сайысқа төрелік айту үшін қазылар алқасымен таныстырып өтейін. Қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің мұғалімдері Балтабаева А.С.және сурет сабағының мұғалімі Сокова Е.Ю. Әр бөлімнен кейін қазылар алқасы  , ұпайларың бағалап, түсінік беріп отырады.                 —   Ана тілі  қазағымның қаймағы,                     Тілің сенің өміріңнің айғағы.                     Бүгін міне, тіл туралы сайысқа,                     Әр сыныптың білгірлері шығады.
-Бүгінгі біздің сайысымыз 4 бөлімнен тұрады:
1-бөлім – БӘЙГЕ
2-бөлім – ЖОРҒА
3-бөлім – ДОДА
4-бөлім - ЗЕРДЕ
Бәйге.
Сұрақтарға жауап беру. Дұрыс жауапқа 1 ұпай.
М. Әуезовтың атақты романы.
Жатыс септігінің жалғауларын ата.
Қазақ тілінде неше сөз табы бар?
Ыбырай Алтынсарин қай жылдары өмір сүрген?
“Ит өлген жер” фразиологизмінің мағынасы қандай?
«Ғылым таппай мақтанба,
Орын таппай баптанба » — деген өлең шумағын кім жазған?
Белгісіздік есімдігі қандай сөздерден жасалады?
“Үш арыс “ кімдер?
Бір жылда неше ай бар?
Қазақ тілінде неше септік бар? 
Төбе шашы тік тұру — тұрақты сөз тіркесінің мағынасы қандай?
2-оқушы
ҚР-ның валютасы? 
ҚР-ның Ата   Заңы күні ?
Қазақ халқының ұлттық музыкалық аспабы.
Алыс сөзінің антонимі
Жалғаудың неше түрі бар?
Қазақтың тұңғыш ғарышкері
Мұғалім сөзінің синонимі
Сілесі қату –тұрақты сөз тіркесінің мағынасы қандай.
Жиі-сөзінің антонимін ата
Жазушы  Мұқановтың есімі    кім? 
Алғаш рет мектеп ашқан кім?
Қазақтың батыр қыздары кім?
Қазақтың үш биін ата.
Фонетика нені зерттейді?
Қазақстанда алғаш ғарышқа ұшқан кім?
Атақты, алғашқы күрес шебері?
Қазақстан Республикасының тәуелсіздік күні?
Ұлы Отан соғысына қатысқан қазақтың батыр қыздары кімдер?
*Атақты суретші кім
3-оқушы Күй атасы кім?
«Бөбек» қорының президенті кім?
Қазақ тілінде неше дыбыс бар?
Қос сөздер нешеге бөлінеді?
Қазақ тілінде жалғаудың неше түрі бар.
Есімдік неше түрге бөлінеді.
Етістіктің райларын ата.
Есімшенің неше түрі бар.
Үш жұртты ата.
Абайдың әжесі кім?
Шоқан Уәлихановтың шын аты.
Абай Құнанбаев кім?
Айша Биби кесенесі қай қалада?
4-оқушы.
Әбілхан Қастеевтың суреттерін ата.
Тұрлаулы мүшелерді ата.
Асан Қайғы қай ғасырда өмір сүрген?
“Соғым басына” шақыру деген не?
Абылай ханның шын аты кім?
Заттың атын білдіретін сөз табы.
Еліміздің бас қаласы қай қала?
ҚР Конституциясы қанша бөлім, қанша баптан тұрады?
Қазақ хандығының негізін қалаған хандарды ата.
Тәуке ханның заңдар жинағы
Жыл басынан құр қалған жануар?
Қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы
Астана қаласының бас символы
Қазақ өлкесінде тұңғыш мектеп ашқан
Таңдалған ұяшық бойынша сұрақтар
ЖОРҒА . Дұрыс жауапқа 50- ұпай
Жұмбақ
Тіл жоқ өзінде,
Сөзі бар ізінде. (қалам, ручка, реn)
Жұмбақ
Көкке  шаншып  құйрығын,Келеді  шауып жүйрігім. (жылқы- лошадь- horse)
Жұмбақ
Тастан тасқа секірген,Ұзын салпаң құлақтыҚойдан  маза кетірген. (ешкі- коза- goat)
Жұмбақ
Қабат-қабат қапталған,
Асыл сөзбен апталған,
Парағы бар сөйлейтін,
Ол қазына өлмейтін. (кітап, книга, book)
Жұмбақ
Екі айнасы  бар,Екі найзасы бар. (сиыр- корова – cow)
Жұмбақ
Үй үстінде алтын тас,
Алайын десем табылмас. (жұлдыз, звезда, star)
Жұмбақ Аласа ғана бойы бар,айналдырып киген тоны бар. (қой- баран- sheep)
Жұмбақ
Бір нәрсе жоғарыда от жағып тұр,
Дабылдап дабылын ол қағып тұр.
От жағып, дабыл қағып тұрғанында,
Сабалап төмен қарай су ағып тұр. (жаңбыр, дождь, rain)
ДОДА .
Мақал-мәтел сайысы Берілген мақалдағы жасырын сөзді тауып, мақалды жалғастыру. Дұрыс жауапқа 10 ұпай
1-оқушы
*Тіл — адам ойының … (айнасы)
Аңдамай сөйлеген … (ауырмай өледі)
Ойнап сөйлесең де… (ойлап сөйле)
Тисе терекке, тимесе … (бұтаққа)
Айтылған сөз, … (атылған) оқпен тең
Бал тамған тілден … (у) тамар
Көп сөз — … (бос сөз)
Көп сөз — күміс, аз сөз — … (алтын)
Жасыңда қылжаң болсаң, өскенде …(мылжың) боласың.
Таза сөйлеу – биік … (мәдениеттілік)
2-оқушы
* Жолдасы жақсы жолды болар, (жолдасы жаман қолды болар).
Ұсталы ел озар, (ұстасыз ел тозар).
Дос жылатып айтаты (Дұшпан күлдіріп айтады).
Ерлік білекте емес, (жүректе).
Талапты ерге (нұр жауар).
Ақылды қария – (ағып жатқан дария)
Досы көпті жау алмайды, (Ақылы көпті дау алмайды). Жолдасы жақсы жолды болар, (жолдасы жаман қолды болар).
Ұсталы ел озар, (ұстасыз ел тозар).
Дос жылатып айтаты (Дұшпан күлдіріп айтады).
Ерлік білекте емес, (жүректе).
3-оқушы
Талапты ерге (нұр жауар).
Ақылды қария – (ағып жатқан дария)
Досы көпті жау алмайды, (Ақылы көпті дау алмайды).
Жігіт бір сырлы. (Сегіз қырлы болсын).
Туған жердей жер болмас (Туған елдей ел болмас)
Ел үмітін (ер ақтар).
Жігіт бір сырлы. (Сегіз қырлы болсын).
Туған жердей жер болмас (Туған елдей ел болмас)
Ел үмітін (ер ақтар)
Тіл тас  жарады, тас жармаса…( бас жарады).
4-оқушы
Сөз тапқанға … (қолқа жоқ)
Дос жылатып айтады … (дұшпан күлдіріп айтады)
Шебердің қолы ортақ … (шешеннің сөзі ортақ)
Білекті бірді жығады … (білімді мыңды жығады)
Туған жердің күні де ыстық … (түні де ыстық)
Адам жерге нәр береді … (жер адамға нан береді)
Жалғыз адам орман емес … (жалғыз кірпіш қорған емес)
Батыр туса ел ырысы … (жаңбыр жауаса жер ырысы)
Бірлігі жоқ ел тозады … (бірлігі күшті ел озады)
Ауылдан асқан байлық жоқ
ЗЕРДЕ
Сөзден сөз шығару. Әрбір сөзге 1 ұпай
Қазақстан
Қызылорда
Көкшетау
Қорытынды
Mұхтар Әуезов «Темір тозады, ұрпақ озады. Дүниеде өлмейтін сөз ғана, халқымызбен бірге жасап келе жатқан асыл мұра сөзімізді арзандатып алмайық!» — деген екен. Қазақ тілімізді жете білу арқылы ғана біз өз халқымызды әлемге таныта аламыз. Ұлттық мінез, ұлттық намыс танытайық, құрметті оқушылар! Тіліміздің жұлдызын биіктетейік!