Арнаулы п?ндерді о?ыту барысында интерактивтік технологияларды ?олдануды? тиімділігі баяндама

JЫЗЫЛОРДА ОБЛЫСТЫJ БІЛІМ БЕРУ БАСJАРМАСЫ
И. €бдік‰рімов атындаCы Jызылорда аграрлыK техникалыK
колледжі







БАЯНДАМА


ТаKырыбы:
Арнаулы п‰ндерді оKыту барысында интерактивтік технологияларды KолданудыS тиімділігі







ДайындаCан: Барысов Ж.Ж.



JЫЗЫЛОРДА, 2015ж
КІРІСПЕ

ХХІ CасырдыS еS басты міндеті – ‰лемдік KауымдастыKKа еніп, еліміздіS б‰секеге Kабілеттілігін, экономикасын, білімін арттыру. Б_гінгі таSда еліміздегі білім саласында ж_ргізіліп жатKан реформанын басты максаты - ой-™рісі жаSашыл, шыCармашылыK деSгейде Kызмет атKара алатын, д_ниетанымы жоCары, жан-жаKты KалыптасKан жеке тaлCа т‰рбиелеу.
Елбасы Нaрсaлтан €бішaлы НазарбаевтыS €л-Фараби атындаCы JазаK `лттыK Университетінде оKыCан д‰рісінде «БіздіS ендігі міндет-KазаKстандыKтардыS, бірінші кезекте жастардыS білімділікке, интеллектіге, Отан мен халыKKа Kызмет етуге деген к™зKарастарын ™згерту. СондыKтан Kазіргі заманCы білім берудіS перспективалыK міндеті – ол сындарды ойлай білетін ж‰не аKпараттар аCынында баCдар ала білуге Kабілетті адамдарды даярлау» - деп атап ™туі маKсатKа жетудіS жолдарын шешуге берген баCытындай.
JазаKстан РеспубликасыныS ЕвразиялыK аймаKKа кіруі, XXI CасырCа аяK басуы ел ПрезидентініS «JазаKстан – 2030» атты стратегиялыK баCдарламасына с‰йкес жаSа техника мен технология _рдістерініS дамуы келешекте білім беру Kандай баCытта ™рбуі керек деген ™зекті м‰селе туCызды.
Ал, XXI CасырдаCы білім мен Cылымды инновациялыK технологиялар баCытымен дамыту _лкен _міттіS басты нысаны.
К‰сіптік білім саласындаCы инновациялыK Kызмет оKу ісін дамытуCа, п‰ндердіS м‰нін тереSдетуге, технологияны енгізуге, пайдалануCа, шыCармашылыKпен жaмыс ж_ргізуге баCытталCан. Б_гінде оKыту жaмысын осылай aйымдастыру мен ‰дісініS жаSалыCы басKа да оKытушылардыS жаSа жаCдайCа байланысты оKу-т‰рбие процесін шыCармашылыKпен пайымдалудыS негізгі ™лшеміне айналуда. ОKудыS жаSа инновациялыK ‰дістері жалпы оKытушылар Kауымын оныS жаSа технологиясын ™здігінен іздеуге итермелейді.
«Инновация» с™зі латын тілінен аударCанда «жаSалыKты ендіру» деген маCынаны білдіреді. Ал, инновациялыK оKыту дегеніміз – жаSалыKты ашу, оны игеру ж‰не ™мірге енгізу.
«Технология» деген с™з – грек тілінен алCанда «техне» - ™нер, к‰сіп, Cылым, «логос» - aCым, оKу деген т_сінікті білдіреді. ЯCни, ™ндірістік процестерді ж_ргізудіS т‰сілдері мен Kaралдары жайындаCы білімдердіS жиынтыCы.
Инновация деп - к™бінесе жаSа технологияларды, ‰дістер мен Kaралдарды жасау ж‰не Kолдануды айтса, сонымен бірге ондаCы идеяларды, процестерді бірлікте жетілдірудіS де ж_йесі.


















«Jандай оKу орныныS болсын, басты нысаны оKушыларCа сапалы білім, салиKалы т‰рбие беріп, оларды еSбекшіл етіп т‰рбиелеу»
А.Байтaрсынов

ИнновациялыK технологияларды сабаKта пайдалану - ™мір талабы. ИнновациялыK технологияны жаSа білім беру парадигмасын ™мірде ж_зеге асырудыS Kaралы ретінде KарастырCан ж™н. ОKытудыS жаSа aтымды технологияларын пайдалану оKушыны тaлга болып KалыптастырудыS, дамытудыS Kaралы. ОKушылардыS білім сапасын арттыруCа, ™здігінен ізденуге, ой сананыS дамуына м_мкіндік береді. ИнновациялыK технологияларды оKытушылардыS жас ж‰не психологиялыK ерекшеліктеріне Kарай таSдап алудыS маSызы зор. ОныS тиімділігі - ‰діс-т‰сіл, амалдарын aтымды таSдау арKылы оKушыныS сезіміне, ынта-ыKыласына ‰сер ету, п‰нге деген KызыCушылыCын арттыру.
Заман аCымына Kарай к_нделікті сабаKKа видео, аудио KондырCылар мен теледидарды, компьютерді Kолдану айтарлыKтай н‰тижелер беруде. Кез келген сабаKта электрондыK оKулыKты пайдалану оKушылардыS танымдыK белсенділігін арттырып Kана Kоймай, логикалыK ойлау ж_йесін KалыптастыруCа, шыCармашылыKпен еSбек етуіне жаCдай жасайды. Д‰ст_рлі оKулыKты оныS электрондыK нaсKасына онай айналдыруCа болады. Бaл нaсKаныS жетістігі - оны компьютер жадында саKтау м_мкіндігі, оны компьютерлік желілер арKылы тарату болып табылады.
Педагогика Cылымы еш н‰рсеге бейімі жоK, Kабілеті жоK адам болмайды деп д‰лелдейді. ОKушы білімін тексеруде олардыS ™з пікірін жеткізе білу мен есте саKтау KабілетініS біркелкі болмайтынын ескеру керек. Тіпті бір оKушыCа бір сaраKты ‰рт_рлі ‰дістермен беріп, білімін тексергенде, т_рліше баCа алу м_мкін. Ол белгілі бір м‰селеніS мазмaнын дaрыс ашып, салыстырмалы т_рде жинаKтай білсе де, ™з білімін жазбаша т_рде айKын т_сіндіре алмауы м_мкін. Міне, осы жаCдайларCа байланысты _й тапсырмасын сaрауда ж‰не жаSа білімді бекітуде т_рлі оKыту ‰дістері мен т‰сілдерін Kолданамыз.
^й тапсырмасын сaрауда к™біне ойын, тірек-сызба (техникалыK сызба), деSгейлік, тест, с™йлесу ж‰не т.б. ‰дістерді пайдаланамын.
Ойын ‰дістері арKылы сaралCан тапсырмаларCа оKушылар бар ынтасын салып тыSдап Kана Kоймай, сол сaраKтардыS шешімін тез арада табуCа тырысады. ЯCни, ойын ‰дістері арKылы сaралCан тапсырмалар оKушылардыS зейіндік, танымдыK ж‰не ойлау Kабілеттерін арттырады.
В.Ф.ШаталовтыS «ОKу материалдарын тірек ж‰не сызба _лгілері арKылы табысты оKыту» ‰дісін Kолдану да _й тапсырмасын сaрауда _лкен н‰тижелер к™рсетеді. Тірек белгілері арKылы оKыту технологиясыныS маKсаты: білім, білік, даCды Kалыптастыру, жеке Kабілетіне Kарамастан барлыK баланы оKыту.
Ерекшеліктері: _немі Kайталау, міндетті кезеSдік баKылау, ірі блокпен оKыту, тіректі Kолдану. Бaл технологияда блоктау, топтау, тірек-сызба, тірек-конспект, ™з бетімен жaмыс істеу, к™рнекілікпен жaмыс ‰дістерін таKырыптыK ерекшелігіне с‰йкес Kолданамын.
ОKытудыS инновациялыK технологияларын арнаулы п‰ндерде пайдаланудыS таCы бір ерекшелігі – Microsoft Power Point баCдарламасында презентациялыK сабаKтар жасау мен Интернет ресурстарын пайдалану. Олар оKушыCа аз уаKытта к™п маCлaмат беруге, п‰нге KызыCушылыCын арттыруCа, ™з бетінше ізденуге деген зерттеу Kабілеттерін арттырады.
^й тапсырмасын сaрауда деSгейлік тапсырмалар _лестірудіS де тиімділігі зор. ЯCни, бaл ‰дісті Kолдану арKылы топтыS барлыK м_шелерін _й тапсырмаасын сaрауда ж‰не жаSа білімді бекітуде KатыстыруCа болады. Осы ‰дісті Kолдану арKылы тек алCыр оKушылардыS Cана білімін сараламай, сонымен Kатар т™мен баCа алып ж_рген оKушылардыS да білімін саралаймыз, яCни, олардыS жоCары Kарай aмтылары аныK. К™птеген т‰жірибесі мол оKытушылар оKушылармен жеке дара ж‰не жaптыK жaмыс ж_ргізуде деSгейлік тапсырмалар беру ж‰не саралап оKыту ‰дісін оSтайлы санайды.
С™йлесу ‰дістерін сабаKтыS Kай б™лімінде болса да KолдануCа ыSCайлы.
ПроблемалыK жаCдайларды Kолдану арKылы сабаK сaрау оKушылардыS бойындаCы к‰сіби шеберлікті, шыCармашылыK, еске т_сіру, танымдыK, ойлау ж‰не с™йлеу Kабілеттерін дамытады. Сонымен, оKушы ™здеріндегі к‰сіби шеберлікті дамытумен Kатар, болашаK к‰сіби маман Kабілеттерін бойларында Kалыптастырады.
Тест ‰дістері _й тапсырмасын сaрауда ж‰не жаSа сабаKты бекітуде бекітуде Kолданылады. Тест Kабалдау арKылы оKушылардыS еске т_сіру, тез шешім табу сияKты Kабілеттері дамиды. ^й тапсырмасын сaрауда ассоциация, Венн диаграммасы, т_рлі ойын элементтерін «Кім білгір?», «Кім жылдам?» ж‰не т.б. ‰дістер жаKсы _йлеседі.
ЖаSа сабаKты т_сіндіру оKытушыныS т_рлі ‰дістерді Kолдануы арKылы ж_зеге асырылады. Т_сіндірудіS оSтайлылыCы оKушылардыS жан-жаKты дамуыныS негізгі шарттары. СабаK барысында жаSа материалды т_сіндірген кездегі оKушылардыS ™з бетінше жaмысын aйымдастыру т‰сілдерін KарастырайыK.
Д‰ріс оKу арKылы материал т_сіндірілуде, керек кезінде топKа мынадай сaраKтарды Kоямын: «Ал неліктен осылай болады?», «Ал берілген жаCдай керісінше болса ше?» ж‰не т.с.с. ОKушылар еске т_сіріп, ойланып, шешімін табуы тиіс. Мaндай ‰діс сабаKтыS с™йлесу (‰Sгімелесу) б™лімінде Kолданылады.
Материалды т_сіндіремін, содан кейін сaраKтар Kоямын, сaраK Kою кезінде, мысалы, к™рнекілікті пайдаланамын. ОKушылар маKсатты т_рде Kарап, сaраKтарCа жауап іздейді, танымдыK іс-‰рекетке араласады.
Т_сіндіруді тоKтата тaрып, Kолданылып отырCан к™рнекілікті к™рсетемін де, онда не бейнеленгенін, іс-‰рекеттіS ретін, бейнеленген н‰рсеніS м‰нін, т.с.с. аныKтап айтып беруін сaраймын. ОKушылар жаSа Cана алCан білімдерін бекітіп Kана Kоймай, талKыCа салады, ешкімге aKсамайтын жауап іздейді, белгілі бір жаSа білімге, даCдыCа ие болады.
ТаKырыпKа Kатысты матриалдыS барлыCын ™ткен соS оKушыларCа т_сіндірілген материалдыS сабаKта пайдаланылCанынан басKаша тірек-сызбасын Kaрастыруды aсынуCа болады. НаKты бір оKушыныS алCан аKпаратты Kалай Kабылдап, KорытKанын соныS н‰тижесінде біле аламыз.
Jазіргі уаKыттаCы аKпараттыK-сандыK технологиялардыS дамуына байланысты оKу _рдісінде электронды оKулыKтарды, бейнебаяндарды, презентацияларды, интернетті, интерактивті KондырCыларды ж‰не т.с.с. к™рнекіліктер мен оKу Kaралдарын пайдалану оKушылардыS Kажетті аKпараттыK-логикалыK даCдыларын шыSдайды.
Jазіргі уаKытта жаратылыстану – Cылыми білім беруде, сабаK барысында интерактивті Kaралдарды Kолдануда. Интерактивті KaралдардыS к™мегімен оKытушыныS , оKушыныS шыCармашылыKпен жaмыс істеуіне жол ашылып отыр.
Білім берудегі интерактивті технология – мaндаCы интерактив с™зі- inter (бірлесу), act (‰рекет жасау) aCымын білдіреді, сабаK барысында оKушыныS топпен жaмыс жасауCа Kатыспауы м_мкін емес, бірін-бір толыKтыратын, сабаK барысында барлыK оKушылардыS Kатысуын aйымдастыратын оKыту технологиясы.
ЖаSа сабаKты бекітуде ассоциация, Венн диаграммасы, техникалыK сызба, ойын, ‰Sгімелесу проблемалыK жаCдай туындату ж‰не т.с.с. сияKты ‰дістер Kолданылады. ОKытушыныS сабаK жоспарын Kaрастыру сапасына байланысты оKушы білім мен білік даCдыларын ™зіне сіSіреді. СабаK жоспарын Kaрастыруда топтыS ерекшелігі, топ м_шелерініS логикалыK-психологиялыK жаCдайы ескеріледі.






JОРЫТЫНДЫ

ИнновациялыK ж‰не интерактивті технологияларды, жаSа білім беру парадигмасын ™мірде ж_зеге асырудыS Kaралы ретінде Kарастырып келеміз. Интерактивтік технологиялар оKушылардыS білім сапасын арттыруCа, ™здігінен ізденуге, ой сананыS дамуына м_мкіндік береді. ОныS тиімділігі - ‰діс-т‰сіл, амалдарын aтымды таSдау арKылы оKушыныS сезіміне, ынта-ыKыласына ‰сер ету, п‰нге деген KызыCушылыCын арттыру. Jорыта келгенде инновациялыK ж‰не интерактивті технологияларды арнайы п‰ндерде Kолдану бaл оKушылардыS білім сапасыныS кепілі.




















15