Урок по окружающему миру на тему Табигатьт? суны? мог?изалы ?верелешл?ре

Суны ни #чен сакларга кир‰к.
Сафина Г#л_с‰ Солтан кызы, Балтач районы Салавыч к_ппрофильле лицееныS башлангыч сыйныф укытучысы

A) Информация о предмете [Subject Information]

Учитель [Teacher]:
Сафина Г™л_с‰ Солтан кызы – башлангыч сыйныф укытучысы
Дата [Date]:
25.11.2014

Предмет
[Subjects ]:
€йл‰н‰ – тир‰ д#нья
Tема [Topics]
Табигатьт‰ суныz могGизалы ‰верелешл‰ре.


B) Сценарий проблемы PBL [PBL Problem Scenario]

Название проблемы:
Problem Title:
Проблемный вопрос:
(Driving Question):
Суны ни #чен сакларга кир‰к.


Ни #чен безг‰ суны ( Елганы) сакларга кир‰к ? Аны ничек башкарырга?

Опишите запуск проблемы (вы расскажете/прочитаете сценарий) или объясните как иначе проблема будет представлена ученикам (фотографии, видео, рассказ)
-Беренче д‰рест‰ укучыларга видео к_рс‰тел‰. Ул видео Н. А. Рыжовныz «Яш‰г‰н ди бер Елга» ‰кияте буенча т#зелг‰н.
Определите вид проблемы (сценарий-рассказ, диагностика и т.д.)
Сценарий - рассказ
Если возможно, включите героев (персонажей) в рассказ, чтобы он был интереснее для работы
- Бу ‰киятт‰ бер Елга яш‰г‰н. АныS _зенеS яш‰г‰н ягы бик чиста булган. Бервакыт Елга бер ш‰k‰р янына килеп чыга. Анда яш‰_че кешел‰р аны _зл‰ренд‰ калырга чакырганнар k‰м ул риза булган. Башта кешел‰р аны бик кадерл‰г‰нн‰р, л‰кин еллар _тк‰н, кешел‰р елгага иял‰шк‰нн‰р. Аны тел‰с‰ ничек куллана башлаганнар: заводлар т#зег‰нн‰р, аннан Елгага пычрак сулар агызганнар, машиналарын юганнар, порошоклы керл‰рен чайкаганнар. Елга бик к_Sелсезл‰нг‰н, _зен шулай кадерсезл‰г‰нн‰ре #чен ачуы килг‰н k‰м ш‰k‰р кешел‰рен ташлап _з туган ягына китк‰н. Икенче к#нне кешел‰р Елгасыз калганнарын белг‰нн‰р. АларныS аш пешерер , юыныр #чен д‰ сулары калмаган. Ничек итеп Елганы кайтарып була дип баш ватканнар.

Опишите проблемный вопрос, конечный результат и сроки
- Ни #чен суны (Елганы) сакларга кир‰к k‰м аны ничек башкарырга?
-СуныS ‰k‰миятен аSлаулары, аныS кир‰клеген‰ т#шен_л‰ре, суны саклау юлларын табу k‰м саклау.
- 5 нче д‰рес.
Прикрепите сам текст сценария (полную версию с проблемным вопросом, конечным результатом и сроками)

Describe the situation (tell a story) or explain how the problem will be presented to the students (e.g. photographs
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·
·Результаты обучения [Learning Outcomes]:

Связь PBL с учебной программой
«€йл‰н‰-тир‰ д™нья» курсын ™йр‰н_ процессында балаларныS табигатьт‰ге k‰м иGтимагый тормыштагы аерым предметлар k‰м к_ренешл‰р турында т™шенч‰л‰рен системалаштыру k‰м киS‰йт_, аларда _з ш‰k‰рен‰ (авылына), _з Ватанына карата м‰х‰бб‰т т‰рбиял‰_ тормышка ашырыла. Курс табигать k‰м G‰мгыять байлыкларына карата сакчыл караш т‰рбиял‰_г‰, табигый k‰м социаль тир‰лект‰ экологик k‰м ‰хлакый т‰ртип к_некм‰л‰рен формалаштыруга й™з тота.

Оценивание успеваемости учеников : 5 баллы система

Link PBL to the curriculum
Assess learners’ performance

Знания [Knowledge] :
Навыки [Skills] :
Установки [Attitudes] :


Табигатьт‰ су ‰йл‰неше, суныS эреткеч матд‰ , т#че k‰м тозлы сулар . аларныSк#нд‰лек тормышта кулланылышы


Эшл‰рне к_з‰т‰, анализлый белерг‰ ™йр‰т_.

-Туган якныS табигатен‰, сулыкларына карата Gаваплылык хисе т‰рбиял‰_.
Т™г‰л ф‰нн‰р (математика, физика, химия) юн‰лешенд‰ к_заллау;
- Тел ф‰нн‰ре юн‰лешенд‰ к_заллау.
- Реаль тормышта кулланылыш.




D) Таблица IFLA [FILA Chart]:

Таблица FILA должна включать в себя основные аспекты обучения для достижения поставленных задач. График окажется незаменимым, особенно если в решении одной проблемы задействованы более одного фасилитатора.
[Suggested FILA chart. Include key learning issues to ensure that students achieve the intended learning outcomes. This will serve as a critical document especially if more than one facilitator is concurrently facilitating the same problem.]

Факты
[Facts]
Идеи [Гипотезы]
Ideas [Hypothesis]
Обучающие вопросы
[Learning Issues]
План действий
[Action Plans]

Кеше сусыз яши алмый. Су – кеше тормышы #чен ‰k‰миятле матд‰.

Су газсыман хал‰тт‰ була ала.


Су – сыек

Су - каты хал‰тт‰ булла ала.






Су k‰ракыт ‰йл‰нешт‰.

Су парларыннан болытлар хасил була.



Чык k‰м б‰с су парларыннан барлыкка кил‰.
Су – эреткеч матд‰.







Кеше ™чен т™че су кир‰к.
- Жир (Земля) планетасында т#че су запасы кими.


- Су парлары т#ссез, _т‰ к_ренм‰ле.


- Савыт формасын ала.
- 0 градустан т#шс‰ бозга ‰йл‰н‰.
-т#ссез, _т‰ – к_ренм‰ле.
- боз – каты Gисем.
- боз суда батмый.
-Каурыйсыман болытлар була, югары #ем болытлары, #ем болытлар, яSгыр болытлары, катламлы болытлар була.
- Чык k‰м б‰с судан барлыкка кил‰.
- Матд‰л‰рнеS суда эри k‰м суда эреми торганнары була.
Ни #чен су к_п кулланыла?





- Су кайчан парга ‰йл‰н‰?
- Су газ хал‰тенд‰ эссе буламы?


- Тагын нинди _злеге бар?

- Боз ни #чен суда батмый?
- Ни #чен су бозга ‰йл‰н‰?
- Ни #чен бозны авызга кабарга ярамый?





- БолытларныS ни #чен кайсы берсе аста, ‰ кайсы берсе #ст‰ й#з‰.
- Болытлар турында ‰киятл‰р бармы?
- Болытлар ниг‰ безнеS арттан й#рил‰р?

- Су ни #чен кайбер матд‰л‰рне эрет‰, ‰ кайберл‰рен эретми?
Т‰Gриб‰ _тк‰р‰без.
К_з‰т‰без.

Интернет челт‰ренн‰н файдаланабыз.

€ти-‰нил‰рд‰н сорыйбыз.
Химия, физика, математика укытучыларыннан сорыйбыз.

"ст‰м‰ ‰д‰би китаплар бел‰н эшлибез.












E) Подготовка [Preparation]

Ответы на вопросы для поиска фактических данных:
[Responses to anticipated fact-finding questions]

Предполагаемые вопросы
[Anticipated Questions]
Предполагаемые ответы
[Anticipated Answers]

Якынча сораулар
- Табигатьт‰ су ‰йл‰неше ничек бара?
- Су ни #чен юышкынлы, ул су организм #чен куркынычмы?
- Ни #чен диSгез #стенд‰ге болытларныS суы тозлы т_гел, ‰ т#че?

Якынча Gаваплар
- Су парга ‰йл‰н‰, Gылы kава агымнары #ск‰ к_т‰рел‰, салкын kава бел‰н очрашкач су пары суына k‰м бик кечкен‰ су тамчыларына k‰м боз кис‰кл‰рен‰ ‰верел‰. Шулардан болытлар хасил була. Болытка тупланган су, яSгыр, боз яки кар булып, кабат Gирг‰ ява. j‰м шулай табигатьт‰ су ‰йл‰неше д‰вам ит‰.
- юышкынлы су организм #чен куркыныч. Ч#нки
-


Развивающие вопросы [Scaffolding questions]:

Возможные трудности, с которыми ученики могут столкнуться:
[Potential difficulties students will face]
Направляющие вопросы, помогающие ученикам в решении проблемы:
[Guiding questions to help students proceed with the PBL investigation]

- Кеше организмына ни #чен су кир‰к?
- Эссе к#нн‰рд‰ кеше ни #чен к_п су эч‰?



F) Расписание программы PBL [PBL Programme Schedule]

Урок
[Lesson]
Организация процесса PBL
[Stages of PBL Process]
Деятельность
[Activities]
Ресурсы (Фасилитатор)
[Resources (Facilitator)]
Итоговые результаты (Ученики)
[Deliverables (Students)]

1
Формирование команд
[Form Teams]
КОНЭРС структурасы


- Бу фотографиял‰рне н‰рс‰ берл‰штер‰?

-Кайсы фото артык? Ни ™чен?

-Кайсы фотография сезг‰ ошый?

- Ни ™чен?



№1 укучылар Gавап бир‰.

№2 укучылар Gавап бир‰.

К‰газьг‰ язалар, шул фото янына барып басалар.

УкучыларныS фикерл‰ре тыSлана.

Укучылар экологлар, врачлар, укучылар диг‰н ™ст‰л арттларына команда туплап утыралар.

2
Введение в проблему
[Launch the problem]
ДЖОТ ТОТС структурасын кулланалар. СОРТ КАРДС мыслительный прием.
Видео карау
А. Рыжовныz «Яш‰г‰н ди бер Елга» ‰киятенн‰н проблеманы табу.
- Ни #чен Елга китк‰н?
- Ни #чен безг‰ суны ( Елганы) сакларга кир‰к ? Аны ничек башкарырга?
j‰р команда алдында 16 бит бар. Шуларга укучылар _зл‰ренеS уйларын кычкырып ‰йт‰ k‰м яза. уртага куя бара. Язып бетерг‰ч идеял‰рне карап чыгалар.
СОРТ КАРДС кулланып карточкаларны классификациялил‰р, k‰м ни #чен шулай эшл‰г‰нн‰рен аSлаталар.

3
Анализ проблемы
[Analyse the problem]
FILA таблицасын тутыру.
ТОКИН МЭТ кулланып проблеманы чиш_ юлларын эзл‰_.
- Елганы кайтару #чен н‰рс‰ эшл‰рг‰ кир‰к? Ни #чен?
ТОКИН МЭТ кулланып проблеманы чиш_ юлларын эзлил‰р.
Укучылар FILA таблицасын тутыралар. ПроблеманыS чишелеш планын формалаштыралар.

4
Переоценка проблемы
[Reassess the problem]
ФАЙНД ЗЕ ФИБ
структурасы
«Табигатьт‰ суныz могGизалы ‰верелешл‰ре» диг‰н б_лекне ФАЙНД ЗЕ ФИБ структурасын кулланып белемн‰рне камилл‰штереп китик.
- j‰р укучы 3 стикер ала, 3 G™мл‰ язасыз. Ул G™мл‰л‰рнеz 2 се ышанып булмаслык фактлар, ‰ бер G™мл‰гез д™реслекк‰ охшаган уйдырма булсын. Моныz ™чен сезг‰ 2 минут вакыт бирел‰. Эшли башладык.
- Вакыт чыкты, ‰ х‰зер k‰р команданыz №1 укучысы _зенеz G™мл‰л‰рен укый, командадагы калган укучылар фикерл‰шеп д™рес булмаган Gавапны табасыз, фикерегезне ‰йт‰сез. Д™рес булса укучы командага кул чаба, ‰ д™рес ‰йтм‰с‰гез сез ул укучыга кул чабасыз. . Башладык.
- Вакыт чыкты.
Р‰хм‰т, ‰ле ген‰ сез _телг‰нн‰рне иск‰ т™шердегез
Мин сезг‰ серле конвертлар ™л‰ш‰м.
Алар эченд‰ н‰рс‰ бар ик‰н карыйсыз k‰м безнеz « Ни ™чен суны сакларга кир‰к» диг‰н проблема бел‰н нинди б‰йл‰неше бар, уйлыйсыз. Моныz ™чен сезг‰ 20 с вакыт бирел‰.
- Р‰семн‰рд‰ суны пычратучы нинди чыганаклар к_рс‰телг‰н?

- Моны бел_ ™чен ПЛЕЙСМЭТ КОНСЕНСУС кулланып эшл‰п алырбыз. №4 нче участниклар ак к‰газь бите ала, аны 2 тапкыр урталай б™кли, тагы б™кли, маркер бел‰н сызып билгели. 2 минут эченд‰ k‰р укучы м™мкин кад‰р к_бр‰к идея язарга тиеш .
Вакыт чыкты . ( КОПИ КЛЭП)
- € х‰зер Континиус Раунд Робин кулланып идеял‰рне укыйсыз. Идея ошаса баш бармакны ™ск‰ к_т‰р‰без, ошамаса аска каратабыз. Иz уzышлы идеяне бер укучы уртага язып бара. €г‰р сезнеz идея бел‰н ипт‰шегезнеz идеясе туры килс‰ тамгалап барасыз. № 1 участник башлый.
Моныz ™чен k‰рберегезг‰ 20 с вакыт бирел‰ .
- Командалар бик яхшы эшл‰де, бер – беребезне мактап Отлично диик ‰ле . (ЧИЗ)
- К_рг‰небезч‰ сулыкларныz пычрануына к_пме факторлар йогынты ясый. Шуны бетер_ ™чен сез н‰рс‰л‰р эшли аласыз, 20 с уйлагыз.
- Fилк‰ яны парнерыгызга фикерегезне с™йл‰гез, Кара ч‰члел‰р башлый, k‰р укучыга 20 с вакыт бирел‰ .
Вакыт чыкты.
Кабатлап китк‰нд‰ тагы нинди идея k‰м фактлар барлыкка килде, FILA таблицасын тулыландырыгыз. Моныz ™чен сезг‰ 1 минут вакыт бирел‰.

ФАЙНД ЗЕ ФИБ структурасын кулланып белемн‰рне камилл‰штер_.
Бер- беренеS фикерен тыzлау.

























№4 нче участниклар ак к‰газь бите ала, аны 2 тапкыр урталай б™кли, тагы б™кли, маркер бел‰н сызып билгели. 2 минут эченд‰ k‰р укучы м™мкин кад‰р к_бр‰к идея язарга тиеш .

Континиус Раунд Робин кулланып идеял‰рне укыйлар.

5
Презентация решения
[Present the solution]
ДЖОТ ТОТС структурасы
РАФТ яклау




Слайд 1. Без «Ни #чен безг‰ суны ( Елганы) сакларга кир‰к?» проблемасын чишк‰нд‰ суныz ‰k‰мияте турында белемн‰р алдык, шушы проблеманы чиш_ ™чен сез нинди эшл‰р башкардыгыз:

- Сез белемн‰р тупладыгыз, ул белемн‰рне кемг‰дер Gиткерерг‰, суныz кыймм‰тен аzлатырга кир‰к бит. Бу эшне кемн‰рг‰ ничек аzлатыр идегез? ДЖОТ ТОТС структурасы кулланып эшл‰гез.
- Тагы нинди ™ст‰м‰л‰р бар?









- 1 нче д‰рест‰ _к без командаларга , рольл‰рг‰ б_лендек. Экологлар басыгыз, Врачлар, уку чылар командасы.
Сез врачлар, экологлар, укучылар.
- Сезнеz иz якын кешел‰регез ‰ти-‰нил‰регез. Сезг‰ ‰ти- ‰нил‰р Gыелышында ‰ти - ‰нил‰рне «Ни #чен безг‰ суны ( Елганы) сакларга кир‰к»» диг‰н темага чыгыш ясарга кир‰к булачак. Чыгышыгызда доклад укыйсызмы, МАЙМ к_рс‰тсезме, _зегез фикерл‰шегез.
Идеял‰рне карап, туплап, чыгыш ясарга, чыгыш вакытында ист‰ калсын куллар бел‰н д‰ к_рс‰терг‰ м™мкин.

- Сезг‰ эшл‰рне башкарырга 15мин вакыт бирел‰.
Вакыт чыкты, эшл‰рне яклыйбыз.
(Командаларга кул чабабыз)

№ лап укучыларныS фикерл‰ре тыSлана








j‰р т™ркемнеz № 3 укучыларыныz фикерл‰ре тыzлана.
j‰р команда алдында 16 бит бар. Шуларга укучылар _зл‰ренеS уйларын кычкырып ‰йт‰ k‰м яза. уртага куя бара. Язып бетерг‰ч идеял‰рне карап чыгалар.
ТЭЙК ОФ – ТАЧ ДАУН кулланып кабат танышып чыгалар.
















j‰р команда _з эшен яклый..

6
Рефлексия и оценивание
[Conduct Reflection and Assessment]
Раньше я думал.
Теперь я думаю
- Сезг‰ бер бирем, кабаттан FILA таблицасын карап чыгып сез суны саклау турында н‰рс‰ уйлый идегез, ™йр‰нг‰нн‰н соz сезнеz фикерл‰р ничек _зг‰рде? М‰с‰л‰н, мин тешне чистартканда суны агызып торып юына идем, ‰ х‰зер суны сакларга кир‰к, ч™нки табигатьт‰ т™че суларныz кими баруын белдем, суны сак кулланырга ик‰нен‰ т™шендем.
-Сез FILA таблицасындагы идеял‰рг‰ таянып Сез элек ничек уйлый идегез, ‰ х‰зер ничек уйлыйсыз, шул сорауларга жавап язасы.
Сезнеz фикерл‰р _зг‰рдеме ик‰н, 1-2 укчыныz фикере н тыzлап китик.
- Калган укучыларныz _з эшл‰рен стенага беркет‰л‰р, т‰н‰фест‰ _зегезгэ ™ст‰м‰л‰р алырсыз.
-Эшл‰регезд‰н чыгып белемн‰регезне б‰ял‰п китик.
Билгел‰р кую.
Д‰рест‰ бик актив катнашып, н‰рс‰г‰ #йр‰нг‰нн‰регезне к_рс‰ттегез,р‰хм‰т. Алга таба да бу белемн‰рне реаль тормышта кулланырсыз дип ышанып калам.

FILA таблицаларын карап чыгып алдагы д‰рест‰ алган белемн‰рне к_з‰тегез.









Раньше я думал.
Теперь я думаю - фикерл‰рен язалар.




Бернич‰ укучыныS фикерен тыSлау, калган укучылар “с#йл‰ш‰ торган стеналарга” эшл‰рен урнаштыралар.

















Handout 1-PBL Lesson Plan V3.0 (2Sep2014)


13PAGE 15


13 PAGE \* MERGEFORMAT 141315


Activity Sheet: PBL Problem Scenario Design Template
PBL Problem Scenario Design Template




Заголовок 1Заголовок 2Заголовок 3Заголовок 4Заголовок 5Заголовок 6Заголовок 715