Эссе: “Н?нил?рне? сихри д?ньясы т?рбияче кулында”

Эссе: “Н‰нил‰рнеS сихри д™ньясы т‰рбияче кулында”
Мин Богады “Кояшкай” балалар бакчасында бишенче елымны гына эшлим. Г™наkсыз сабыйларныS к_зл‰ре... Алар шулкад‰р кызыксынып миSа т™б‰лг‰нн‰р ки, мин _земне ниндидер могGиза тудыру с‰л‰тен‰ ия булган бер‰_ итеп тойдым. Мин аларныS ышанычларын аклый алырмын мик‰н дип курыккан идем.. Н‰нил‰рне кызыксындыру, ниндидер ш™гыльл‰рг‰ ™йр‰т_ миSа бер д‰ авыр булмады. €ти-‰нил‰р бел‰н д‰ уртак телне тиз таптым мин. j‰м без - бер ук баланыS т‰рбиячел‰ре - ‰ти-‰нил‰р k‰м мин - сабыйларныS н‰фис ак к_Sелен д‰ якты матур эзл‰р калдырырлык итеп, берд‰м эшли башладык.
Никад‰р кызыклы, сихри k‰м шул ук вакытта серле д‰ балалар д™ньясы... Шушы н‰ни вакыйгаларга бай, яSалыклар бел‰н тулы н‰нил‰р казанында мин ‰ле икенче елымны кайныйм. €лб‰тт‰, Богады м‰кт‰бенд‰ педагог организатор вазыйфасын башкарып, балалардан башка яши алмавымны аSлаган идем.. Алардан башка бер‰р к™нем бар ик‰н - ул kич кен‰ д‰ бушка узмый, кил‰се к™нн‰р ™чен планнар т™зим, ‰ти-‰нил‰р бел‰н фикерл‰ш‰м, киS‰шл‰ш‰м, kич югында "апау” дип шалтыраткан н‰нил‰рем бел‰н телефон аша ‰Sг‰м‰ корам. Без k‰рвакыт берг‰.
Аралашырга яратам, _земд‰ булмаган яхшы сыйфатларны кешел‰рд‰н туплыйм, ‰д‰плелекне хуплыйм, ‰хлаклылыкны ™стен к_р‰м. Тормыш юлы, ‰лб‰тт‰, сик‰лт‰л‰рсез ген‰ булмый. Л‰кин яныSда авыр чакларда тер‰к булырдай яхшы кешел‰р булу k‰р т™рле кирт‰л‰рне д‰ GиS‰рг‰ булыша. Минем тормышымда да изге к_Sелле кешел‰р очрап тора. Матур Gылы киS‰шл‰ре , т™пле фикерл‰ре бел‰н м™диребез Гыйльманова Р‰сим‰ Габделх‰й кызы, кечкен‰л‰р группасы т‰рбиячесе Гаянова Ильфира Вагыйз кызы мине k‰рчак эшк‰ д‰ртл‰ндереп торалар. Район к_л‰менд‰ уздырылган семинар-киS‰шм‰л‰рд‰ т‰Gриб‰ле т‰рбиячел‰рнеS к_рс‰тк‰н ачык ш™гыльл‰ре минем эшемд‰ зур таяныч булып тора.
^з белемеSне к_т‰р_ ™стенд‰ системалы эшл‰_ k‰р педагогны бизи дип уйлыйм. Квалификация k‰м k™н‰ри белемемне к_т‰р_ ™чен максат куям, бурычлар k‰м аны тормышка ашыру юлларын билгелим. j‰рвакыт эзл‰н‰м, k‰рчак яSалыкка омтылам, даими иGат ит‰м. Педагогика, психология, методика буенча ‰д‰бият k‰м вакытлы матбугат бел‰н даими танышып бару - минем педагогик эшч‰нлегемнеS аерылгысыз ™леше. j‰р танышкан материалымны иGади тулыландырып, балаларныS бакчадагы эшч‰нлеген рухи баету ™лк‰сенд‰ даими кулланам. Т™п принцибым - группадагы балалар, аларныS ‰ти-‰нил‰ре арасында уSай м™н‰с‰б‰т , Gылы атмосфера урнаштыру. Кайсы гына ‰ти-‰нине сабыеныS бакчадагы к™нд‰лек эшч‰нлеге кызыксындырмый ик‰н?. Ата-ананы бу ™лк‰д‰ м‰гъл_матлы ит_не нинди алымнар бел‰н тормышка ашырам соS?
Кул эшл‰ре к_рг‰зм‰се - ‰ти-‰нил‰р бел‰н балаларныS иS яраткан урыннары. Монда баланыS _з эшен‰ анализ ясала, чагыштырыла. ЯSа "тал‰пл‰р” куела. Андагы кечкен‰ й™р‰кл‰рг‰ балалар гына т_гел, яхшы эш к_рс‰тк‰н ‰нил‰р д‰ ия була. Моннан тыш, ‰ти-‰нил‰ребезнеS эш урыннарына максатчан экскурсиял‰р оештырабыз, k™н‰рл‰ре турында м‰гъл_мат туплыйбыз. Минем группама бик актив, k‰м с‰л‰тле балалар тупланган. € ‰ти-‰нил‰р ... баланы ниндидер ш™гыльг‰ ™йр‰т_ - т‰рбияче эше дип кен‰ карамый алар. Минем бер ген‰ эш к™нем д‰ ‰ти-‰нил‰р бел‰н фикерл‰шми узмый. Б‰йр‰м, кич‰, ачык ш™гыль, к_Sел ачуларны ‰йтк‰н д‰ юк. Алар - миSа тер‰к. Группамда 15 бала т‰рбиял‰н‰. Мин аларныS k‰ркайсына индивидуаль якын килеп, k‰рберсенеS уй-фикерл‰ре бел‰н ис‰пл‰шерг‰ омтылам, аларны k‰рберсен аерым яратам k‰м ихтирам ит‰м. Бала т‰рбиял‰_д‰ге уртак бурычлар, авыр ситуациял‰р, килеп туган проблемаларны да уртага салып с™йл‰ш‰без Ни ген‰ булмасын, эш булгач, авырлыклар да була тора. Л‰кин мин оптимист кеше, k‰рт™рле ситуацияд‰н чыгу юлларын GиSел табам. Минем яклавыма мохтаG балалар бар, минем бел‰н фикерл‰шерг‰, ис‰пл‰шерг‰ гад‰тл‰нг‰н ата-аналарым бар,яраткан, к_Sел биреп башкарган хезмэтем бар.
Халык педагогикасыныS нигезенд‰ k‰р халыкныS _зен‰ ген‰ хас т‰рбия алымнары, гореф – гад‰тл‰ре, йолалары, тормыш – к™нк_решен оештыру, _з – _зен тоту р‰веше, ‰хлак нормалары, милли _зенч‰лекл‰ре ята. Бу к_пкырлы т‰рбия к™нд‰лек режимга кертелеп, ш™гыльл‰рд‰ д‰вамлы эшл‰_ р‰вешенд‰ алып бардым. ХалкыбызныS онытылган гореф – гад‰тл‰ре, уеннары, Gыр – биюл‰ре, б‰йр‰мн‰рен ™йр‰ттем.
“Милли йолаларыбыз” проекты кысаларында ™йр‰нг‰н фольклор чыгыш район к_л‰менд‰ диплом бел‰н б_л‰кл‰нде.
Балалар бакчасында методик ярд‰млек итеп, бай материал туплау эше д‰вам иттек: “Актанышым –Ак илем”, “Казан – Татарстан башкаласы”, “ХалкыбызныS милли биз‰кл‰ре” почмаклары, “Татар халкыныS милли б‰йр‰мн‰ре” папкалары булдырылды, балалар язучылары k‰м шагыйрьл‰ре Gыентыклары ясалды, Актанышта яш‰_че k‰м иGат ит_че, Богады Gирлегенд‰ туып _ск‰н к_ренекле ш‰хесл‰рг‰ багышланган материаллар тупланган.
Шулай ук с™йл‰м д‰ресл‰ре ™чен бай х‰зин‰ булып т™рле тел шомарткычлар, тиз‰йткечл‰р, бишек Gырлары, юаткычлар ™йр‰ндек.
Ел фасылларына багышланган “Яфраклар б‰йр‰ме”, Хуш кил‰сеS, ЯSа ел”, “Н‰_р_з”, шулай ук “€нил‰р б‰йр‰ме – 8 Март, “€тием-горурлыгым”, “Замана гаил‰се”, диг‰н музыкаль чаралар _тк‰рдек.
^з - _зеSн‰н, _з эшеSн‰н кан‰гатьлек кичер_ - бик яхшы гам‰л. Тик бу бик азга - бернич‰ с‰гать, юк, т_гел, бернич‰ минут кына була ала. Бик хыялый шул мин _зем, эшемн‰н кан‰гать булмаган минутлар булса, (алар бик еш була) хыял д™ньясына чумам. ^земнеS уй-фикерл‰ремне шигъри юлларга салып, кил‰ч‰кк‰ якты ™метл‰р бел‰н сугарылган шигырьл‰ремне иGат ит‰м. Кил‰ч‰к... Мен‰ нинди матур син... Мин т‰рбиял‰г‰н балалар _з юлларын табып, кешелекле балалар булып _сеп, яш‰ешк‰, G‰мгыятьк‰ зур ш‰хесл‰р булып д™ньяга танылганнар... Я хода... Алар нинди к_рк‰м! €й, хыялый !Уян! Син бит эшеS‰ - яраткан балаларыS янына ашыгасыS!
Мортазина Рания €б_з‰р кызы
2016 ел























Сабыйларны кечкен‰д‰н _к т‰ртипк‰ k‰м п™хт‰лекк‰, матурлыкны k‰м г_з‰ллекне тоя белерг‰ ™йр‰т_, аларда кешелеклелек k‰м м‰рх‰м‰тлек кебек сыйфатлар т‰рбиял‰_, _зен‰ ген‰ хас алымнар бел‰н балаларныS с‰лам‰тлеген ныгыту – Роза Х‰мит кызы эшч‰нлегенеS т™п юн‰лешл‰ре. Т‰рбияченеS k‰рбер к™не _зенч‰лекле. Д‰ресл‰рне кызыклы k‰м мавыктыргыч итеп _тк‰р_г‰ д‰ к_п к™ч сала ул. Балалар куллары бел‰н ясалган к_пт™рле ‰йберл‰р моSа ачык д‰лил.
Роза ханым балалар с‰лам‰тлеген ныгытуга да зур игътибар бир‰.
– Балалар бел‰н эшл‰_д‰н к_Sелем‰ бетм‰с-т™к‰нм‰с кин‰неч, рухи азык алам. Кайчандыр Gир й™зенд‰ге к_пт™рле k™н‰рл‰р арасыннан _зем‰ иS мавыктыргыч k‰м кызык тоелганын – балалар бакчасы т‰рбиячесен сайлап алуыма kич кен‰ д‰ _кенмим. Мин балаларга бар й™р‰гемне, белемемне, к_Sел Gылымны бир‰м. Кечкен‰ булсалар да, балалар _зл‰ре д‰ моны сизеп-тоеп торалар. Т™ркемд‰гел‰рнеS балалар бакчасына зур тел‰к бел‰н й™р_л‰ренеS сере д‰, б‰лки, шундадыр. Моны мин _з хезм‰тем‰ лаеклы б‰я итеп кабул ит‰м, – ди 37 ел гомерен балалар т‰рбиял‰_г‰ багышлаган педагог.

чђЗаголовок 1чђЗаголовок 215