Конспект урока по математике на крымскотатарском языке на тему Меселе ве мисаллер чезюв. Мусавийлемелер чезюв (4 сыныф)

Математика дерси 4-нджи сыныф
Мевзу: Меселе ве мисаллер чезюв. Мусавийлемелер чезюв.
Макъсат: арттырув ве болюв таблицасыны пекитюв; мусавийлемелерининъ чезюви, мисаллерининъ къошувыны ве чыкъарылувыны пекитмек; агьзавий эсапларыны юксек севмеге котермек.
Корьгезмелер: презентация
Дерснинъ кетишаты:
Тешкелий къысым. Слайд №1

Къалемнен дост олайыкъ, балалар!
Учь баагъа язмакъ айып.
Гузель язмагъа тырышайыкъ,
баа алайыкъ!

Оджанынь сезю:
- Селям аллейкум, балалар! Бугунь дерсимиз пек меракълы оладжакъ. Бизлерни ярдымгъа Робинзон Крузо чагъыра. Робинзон Круз, бильгенинъиз киби, адамлар яшамагъан адада яшай. Бизлерге кезмеге «Достлукь» гемиси ярдым этеджек.
Агьзавий эсап.
Кезинтиге ёл алмакъ ичюн, биринджиден агьзавий эсапларынъызны тешкерейик: Слайд №2
Сизлер къырымтатар тилинде сайыларны айтмакъ керексиз: 10, 19,25, 34,46, 59, 70, 77, 80, 99,100, 1000
Меселелерни чезинъиз: Слайд №3

Айболит 27 иляджны тень этип 9 матроскъа болип берди. Эр матрос къач илядж алды? (27 : 9 = 3)

Гемиде 60 кило къартопны 6 ящикке болип къойдылар. Эр бир ящике къач кило кьартоп сыгъа? ( 60 : 6 = 10)
Математик диктант.
Энди, балалар, кезинтиге ел алайыкъ. Гемиге чыкъмакъ ичюн, басамакъларда олгъан сайыларны дефтерлеринъизге догъру язмакъ керексинъиз: Слайд №4

дес.2 ед. = 82 - 1-нджи басамакъ
1 сотня = 100 - 2-нджи басамакъ
3 тыс. 5 сот.7 ед = 3507- 3- нджи басамакъ
ед.кл.тыс. 400ед.кл.ед. = 9400 - 4-нджи басамакъ

Слайд №5
Догъру. Гемиге чыкътыкъ, энди каюталаргъа ерлешейик. Огюмизде секиз каюта. Меселемиз - еди каютагьа ерлешмек ве каюталарнынъ сайысыны догъру къоймакъ. 10,20,30,40, 50, 8,60, 70
не ичюн 8 ракъамы келишмей'?. Догъру, чюнки бу бир къыйметли сайыдыр. Машалла! Эпинъиз кезинтиге кетесиз.
Слайд №6. Бакъынъыз, балалар, денъизде юнус балыкълыры. Не коресинъиз? Догъру, юнус балыкълары сизлер ичюн мусавийлемелер азырладьлар:
371 - х = 97 х + 578 = 959
х = 371 - 97 х = 959 578
х = 274 х = 381
371 - 274 = 97 381+578=959

Машалла! Мына энди лаф эткен папагьаннынъ яшагъан ерине якъынлашамыз. Папагьан сизлерге мисаллер азырлады: Слайд №7

-10091 +37007 -309845 +550550
9842 5803 105732 28455
- Догьру, балалар' Елумызны девам этемиз. Бакъынъыз, бакъынъыз огюмизде маймунларнынъ адасы. Олар бизлер ичюн шенъ ратлыкъ дакъкъасы азырладылар: Слайд №8
- Балалар, бакъынъыз! Огюмизде, пиратлар: олар бизлерни запт эттилер! Пиратларнынъ меселесини чезмесек, олар бизни йибермезлер.
Слайд №9
Меселе № 113 стр.53
Кетирдилер - 2430 тола Чезим:
Къалды - 2109 тола 2430 - 2109 = 321 (тола)
Сарф эттилер - ? Джевап: 321 тола сарф эттилер
Саттын алдылар - 200м Чезим:
Чыкъарылгъан -121м. 200 -121 = 79 (м)
Сарф олунды - ? м Джевап : 79 м пленка сарф олунды.
Машалла! Пиратларнынъ меселесини пек яхшы чездинъиз.
V. Пекетюв
Вай, балалар, гемиге сув тола! Пиратлардан бириси, гемимизни тешкен! Бу тешикни тапынъыз. Слайд №10
- Эльбрус дагъы 5642 м=.. км
- Победа тёпеси 7439 м =.. км
- Коммунизмнинъ тёпеси 7495 м =.. км
Ямантау дагъы 1640 м = . км
Казбек дагъы 5033м =...км
- Эверест дагъы 8848 м =..км

Пек яхшы! Сиз акъкъий кезинтиджилер! Сиз атиксиз, акъылперверсиз! Робинзон Крузо - бу мен, сизинъ оджанъыз. Мен сизлерни дерсимизни меракълы кечирмек ичюн чагьырдым. Чокъ саголунъыз!
Эв вазифеси
с. 53-54 № 112; № 114.











15