8 сынып Отбасылы? бюджетіні? шы?ыс пен кірісін есептеу Іскерлік ойын

М Мемлекеттік тілде білім беретін № 2 Қашар орта мектебі КММ


Технология 8 сынып

2015 -2016 оқу жылы

Қосымша/ Тур 2. Коммуналдық қызметтер.
Табысы төмен отбасы үшін:
Коммуналдық қызметтердің төлемін ескере отырып, сіздің
отбасы үшін ең қолайлы опцияны таңдаңыз:
1 Меншікті ұй қала ішінде
149860368301. Сіздерде Меншікті ұй қала ішінде бар, коммуналдық төлемі – 30000т бірақ оның құны ай сайын 10% -ке көтеріледі
(1000 т. +100 т. Ал /30000+3000т/
2 3- бөлмелі пәтер қала орталығында
245110161290
2. Сендер жалға алған 3 бөлмелі пәтерде тұрасыңдар: коммуналдық төлем 38000 теңге құрайды, бірақ кепілдік жоқ, сіздерді жақын күндері оны босатуға сұрайды деген
657225441960 ЖЕРДЕГІ жеке ұй 3. Сіздерде арендалық комиссиясымен 20000 теңге төлейтін аудандық орталығында қаладан 8 км ғашықтығында орналасқан жеке ұй бар. Бірақ сіз автобуспен аудан орталығынан жұмысқа жету үшін, күн сайын ақша жұмсайсыңдар (билет бағасы 1 адамға – 150 т. бір жаққа.)./барлық отбасы, балалар да мектепке қалаға қатынауы керек
Пәтерлерді таңдағаннан кейін, жауапты ақтау. Шығындарды жазып алыңыз.



Тур 2. Коммуналдық қызметтер. Орташа табысы бар отбасы үшін :
Сіздің отбасыңыз жақында қалаға көшіп келді.
Сіздердің пәтер таңдауларың қандай болар еді?
- бөлмелі пәтер қала шетінде
109855221615
Арендаға 20000 т төлеп + коммуналдық төлем 10000 т
(ыңғайы, жоқ) бір бөлмелі пәтер жалға аласыңдар.

2-бөлмелі пәтер қала шетінде
1778010795 2 Қала шетінде 30000 т. + коммуналдық төлем – 15000т екі бөлмелі пәтерді жалға аласыңдар

3 бөлмелі пәтер қала орталығында
1778038100 Қала орталығында - 40000 теңгеге. + коммуналдық қызметтер - 20000 теңге. төлемі 3 бөлмелі пәтерді жалға аласыңдар Жауапты түсіндіріңіз. Шығындарды жазып алыңыз
Тур 2. Коммуналдық қызметтер Жоғары табысы бар отбасы үшін:
Негізінде мемлекеттік қызметтер мен тұрмыс жағдайларын фактісін ескере отырып, Отбасы үшін тұрғын үй таңдаңыз:
464185175260Коттедж ҚАЛАНЫҢ ОРТАЛЫҒЫНДА орналасқан
Қала орталығында коттеджде тұрасыңдар, коммуналдық төлемі айына 200000 теңге құрайды. (оның ішінде жүзу бассейні, жаттығу залы, сауна, екі қабатты гараж, спутниктік теледидар және видео қарайтын камера бар).
416560121285Панельды үйде үш бөлмелі пәтер
Панельды үйдегі үш бөлмелі пәтерді жалға аласыңдар, коммуналдық құны айына 100000 теңгені құрайды. (бірақ ол үй жиі тоналатын қаланың қауіпті аймағында орналасқан, кіреберісте домофоны жоқ , автотұрақ ұйдің алыс жерінде орналасқан.
-88265376555
3. Барлық жағдайлары бар жер үй
3. Барлық жағдайлары бар жер үйді жалға аласыңдар, коммуналдық қызмет құны - 150000 теңге (бірақ ол экологиялық қолайсыз аудандарында орналасқан)
Шығындарды жазып алыңыз


Кірістер, шығыстар, отбасы бюджетінің құрылымы.
Тұрақты және ауыспалы шығындар, азық-түлікті тұтыну есебі.
Сабақтың мақсаты: «Жоспар», «Бюджет» ұғымдары туралы түсініктерін кеңейту. Міндеттері:
Біліміділік: оқушыларға ұй экономикасы жайлы түсінік беру. отбасылық бюджет құрылымын зерттеу; жобалау қызметінің модельдеу негізінде ықтимал ресурстарды анықтау .Отбасылық бюджеттің шығыс бөлігін төмендетуге және (ерекше мысалдармен) өз табыстарын ұлғайту стратегиясын әзірлеу әдістерін көрсету.
Дамытушылық: оқушылардың ойлау қабілетін дамыта отырып, «бюджет», «жоспар» ұғымдарына байланысты білімдерін тереңдету; топпен жұмыс істеу дағдысын қалыптастыру, шығармашылық қабілеттерін, белсенділіктерін арттыру.
Тәрбиелік: топта жұмыс істеу барысында сыйластық қарым – қатынастарға тәрбиелеу, бір – бірін құрметтеуге, бағалауға, тыңдауға үйренуі. Топпен жұмыс істеу дағдыларымызды қалыптастырамыз, шығармашылық және ойлау қабілеттерді, белсенділіктерімізді арттырып, дамытамыз.
Сабақ әдістері: эвристикалық; проблемалық, зерттеу.
Сабақ түрі. Іскерлік ойын. Алған білімдерін осы сабақта қолдану.
Сабақтың көрнеліктігі: Үлестірме құралдар : (ойын жағдайлар, отбасылық бюджеттер сұлбалары) Мультимедиялық презентация.
Мүшелері: 5- адамнан тұратын 3 топ сабаққа қатысады.
Қазылар алқасының: сарапшылар – 3 оқушы
Дайындық кезеңі:
Сынып оқушыларын үш отбасыңа бөлдік, ол: төмен жағдайдағы , орташа жағдайдағы, жоғары табысы бар 5 оқушыдан тұратын топқа бөлінген
Балаларды сабақтың тақырыбымен, мәселемен, жобаның қорытындымен таныстыру.
3 оқушыдан Сарапшы экономист дайындау. Ұжымдық талдау дайындау.
Турлар:
1 Азық-түлік себеті.
2 Коммуналдық қызметтер.
3Денсаулық.
4 Білім.
5. Лотерея.
6 Банк.
7 Кәсіпкерлік. Бизнесті жобалау.
8. Бос микрофон


1 тур Азық-түлік себеті
Тапсырмалар:
Табысы төмен отбасылар үшін :
сіздің отбасы азық-түлік себетінің бір ай үшін өнімдердің 10 негізгі түрлерін таңдаңыз: Таңдаған соң , азық-түлік себетінің өнімдерін сатып алу үшін сіз жұмсайтын ақшаны белгілеңдер . Шығындарды жазып алыңдар.
Орташа табысы бар отбасы үшін:
Сіздің отбасы азық-түлік себетінің толтыру үшін өнімдердің 13 негізгі түрлерін таңдаңыз: Сіз оларды сатып алуға жұмсалған ақшаны жазыңдар .Шығындарды жазып алыңыз.
Жоғары табысы бар отбасылар үшін сіздің отбасы азық-түлік себетінің үшін өнімдерінің 15 ірі элементтерді таңдаңыз:
Барлық үш жағдайда, азық-түлік қоржынынла мынадай өнім атаулары болуы керек:
Нан; 2) қант; 3) май; 4) ет; ) Балық; 6) сүт; 7) Жұмыртқа
8) картоп; 9) көкөністер; 10) жемістер.
1 тур «Азық –түліктер қобдишасы»
« Азық –түліктер қобдишасының» бағасы және шығысы
атауы түсініктемесі 1 кг. бағасы. Минималдық нормасы 1 адамға Минималдық шығыс (тенге./ай.)
жарма Қаракұмық 255,00 0,583 148,70
Бидай ұны «Макфа», жоғары сорт, 2кг 210,00 1,708 358,70
күріш Краснодар еүріші 280,50 0,417 110,88
Бидай ұнының наны Ақ нан «Амановский» 60,00 7дана 420
Қара бидай наны Ржаной 70,00 2дана 140
Макаронные тағамдары Макарон, рожки, завитушки тб. 250 0,417 104,25
Картоп Жергілікті. жас 80,00 7,925 634
Орамжапырақ жергілікті 50,00 2,000 100
Көкөністер қызанақ 110,00 0,25 27,50
Қияр 85,00 21,25
Асханалық түбіржемістер Сәбіэ.пияз. қызылша 70 2,500 175
Жеміс-жидектер Алма. Алмүрт. тб 300,00 1,917 575,46
Қант қүмшекер 220 1,750 385
Кәмпиттер «Коровка» 840,00 0,083 69,72
Печенье Овсяное 450,00 0,083 37,35
Сиыр еті Ірі кесек 1500 1,250 1875
Қой еті Сүйекті 1100 0,458 503
Құс еті Тауық 550 1,357 746,35
Балық Карась 250,00 0,083 20,75
сүт «Простоквашино»*** жир.3,5%, . 240,00 7дана 1680
қаймақ «Простоквашино», пакет 0,5л 240,00 5 дана 1200
Сары май «Крестьянское», пачка 0,2кг 80 8 дана 640
Сүзбе «Простоквашино» жир. 2,5% 0,5кг 200 5 дана 1000
Сыр Тельзитер253,90 0,208 52,81
Жұмыртқа Жас қанат 240,00 10 дана 2400
Өсімдік майы «Золотая семечка» 1л. 366,00 0,875 320.25
түз - 30,00 0,304 9,12
Барлығы 1 айға: 13754,18
Мұздалған балықтар /1кг. Азық-түліктің бағасы/
Форель 3600
Хек 1200
Судак 2000
Горбуша 1300
Сайра 1050
Салқындалған. Бұқтырылған балықтар
Горбуша 2200
Скумбрия 2200
Теша сёмги 4300
Басқа тағамдар
Піскен шұжықтар «Молочная», Фабрика качества, 1кг 450.00
Сосиски «Кроха» , 1кг 200,50
Сосиски «Молочные», БМПК, 1кг 192,90
Бұқтырылған шұжық, 1кг 1800,00
Майонез «Провансаль», ведерко 270,00
Алма «Медовые», 1кг 450,00
Бананы, 1кг 450,00
Курица «Гриль» , 1кг 1500,00
Сыр «Маасдам» , 1кг 2580,90
Минеральная вода «Кука», 1,5л 250,00
Йогурт «Фруктовый» 0,5л 350,00
Лимон, 1кг 1010,00
Сок «Любимый», 1л 360,00

Тур 2. Коммуналдық қызметтер. /кестесі жоғарда берілген/
Табысы төмен отбасылар үшін ;
Коммуналдық қызметтердің төлемін ескере отырып, сіздің отбасы үшін ең қолайлы опцияны таңдаңыз:
1. Сіздерде жеке пәтер бар, бірақ - коммуналдық құны ай сайын 10% -ке көтеріледі (1000 т. +100 т.).
2. Сендер жалға алған 3 бөлмелі пәтерде тұрасыңдар; коммуналдық.төлем 38000 теңге құрайды, бірақ кепілдік жоқ, сіздерді жақын күндері оны босатуға сұрайды деп
3. Сіздерде 20000 теңге төлейтін арендалық комиссиясымен аудандық орталығында қаладан 8км ғашықтығында орналасқан жеке ұй бар. Бірақ сіз автобуспен аудан орталығынан жұмысқа жету үшін, күн сайын шығын жасайсыңдар (билет бағасы – 150 т. бір жаққа.).
Пәтерлерді таңдағаннан кейін, жауапты ақтау. Шығындарды жазып алыңыз.
Орташа табысы бар отбасы үшін :
Сіздің отбасыңыз жақында қалаға көшіп келді. Сіздердің пәтер таңдауларың қандай болар еді?
Арендаға 20000 т төлеп + коммуналдық төлем 10000 т .
(ыңғайы, жоқ) бір бөлмелі пәтер жалға аласыңдар.
2 Қала шетінде - 30000 т. + коммуналдық төлем - 15000 т екі бөлмелі пәтерді жалға аласыңлар
3 Қала орталығында - 40000 теңгеге. + коммуналдық қызметтер - 20000 теңге. төлемі 3 бөлмелі пәтерді жалға аласыңлар Жауапты түсіндіріңіз. Шығындарды жазып алыңыз.
Жоғары табысы бар отбасылар үшін:
Негізінде мемлекеттік қызметтер мен тұрмыс жағдайларын фактісін, ескере отырып: Отбасы үшін тұрғын үй таңдаңыз:
1 Қала орталығында коттеджде тұрасыңдар, коммуналдық төлемі айына 120000 теңге құрайды. (оның ішінде жүзу бассейні, жаттығу залы, сауна, екі қабатты гараж, спутниктік теледидар және видео қарайтын камера бар).
2. Панельды үйле үш бөлмелі пәтерді жалға аласыңдар, коммуналдық құны айына 300000 теңгені құрайды. (бірақ ол үй жиі тоналатын қаланың қауіпті аймағында орналасқан, кіреберісте домофоны жоқ , автотұрақ ұйдің алыс жерінде орналасқан ).
3. барлық жағдайлары бар жер үйді жалға аласыңдар, коммуналдық қызмет құны. 150000 теңге (бірақ ол экологиялық қолайсыз аудандарында орналасқан) .
Шығындарды жазып алыңыз.
Тур 3. Денсаулық
Табысы төмен отбасылар үшін:
Сіздің әжеңіз ауырып қалды. Сіздің әрекетіңіз қандай болады?
1. Қаражат жұмсауға кажет емес , әжеміз медициналық қамқорлығынсыз өз қалпына келеді деп ұміттенеміз (бірақ толық қалпына келеді деген ешқандай кепілдік жоқ) .
2. 20000 теңге төлеп, тұрақты стационарлық емдеуге лұқсатымызды береміз. (Қалпына келтіру ықтималдығы - 70%).
3. Жалпы құны 5000 теңге көлемінде әжеңізді арзан дәрілер көмегі бойынша ұйде емдеуге тырысасыңдар . (Қалпына келтіру ықтималдығы - 50%)
4. Әжеңізді ем алуға шетелге жібересіз , бірақ емдеу бағасы 300000 теңге болады. (Қалпына келтіру ықтималдығы - 100%).
Жауапты түсіндіріңіз. Шығындарды жазып алыңыз.
Орташа табысы бар отбасы үшін:
Сіздің анаңызға дәрігерлік көмек қажет.
Сіздің әрекетіңіз қандай болады?
1 Мамаңыз өзін-өзі емдейді деп ойлайсыз ақша жұмсауға қажет емес (бірақ ол қалпына келеді деген кепілдік жоқ).
2. Мамаңызды кезекті ауруханаға жатқызасыз, емдеу құны 20000 теңге болады. (Қалпына келтіру ықтималдығы - 70%).
3. 15000 теңге құрайтын арзан препараттарды пайдаланып, үйде емдеу ді таңдайсыз. (Қалпына келтіру ықтималдығы - 50%).
4. 250000 теңгеге путевка сатып алып, мамаңызды курортқа жібересіз. (Қалпына келтіру 100% кепілдік бар).
Шығындарды жазып алыңыз.
Жоғары табысы отбасылар үшін
Сіздің балаңызға төтенше жағдайда ота қажет болды.
Сіздің шешіміңіз қандай болады?
1.Шетелде жасайтын отаға лұқсат беріп, 750000 теңге төлейсіңдер.. (Кепілдік қалпына келтіру - 100%, бірақ сіз тек 3 айдан кейін шерет келіп осы операцияны жасай аласыз).
2. 400000 теңге төлеп Астанада ота жасатасыңдар. (Қалпына келтіру кепілдік - 90%, бірақ екі күннен кейін ота жасауына мүмкіндігі болады).
3. Жергілікті сиқыршы-бақсымен хабарласып, одан жәрдем сұрап , емдеу үшін 3000 теңге жұмсап балаңызды емдисыз . (Қалпына келтіру кепілдік - 10%).
Шығындарды жазып алыңыз.
4. Білім беру турі. Сіздің балаңыздың болашағы.
Табысы төмен отбасылар үшін :
Жаңа оқу жылына дейін ата-аналар үшін ең маңызды не болады?
1 8000 теңге жұмсап балаңызға мектепке киетін киім сатып алу.
2. Мектепке керек құрал-жарақтарды 10000 теңгеге сатып алу
3 50000 теңге1 жылға төлеп, балаларыңызды мамандандырылған колледжге орналастыру / осы ақшамен балаңызға колледжде бәр мұмкіндік жасайды/
Жауапты түсіндіріңіз. Шығындарды жазып алыңыз.
Орташа табысы бар отбасы үшін
Жаңа оқу жылына дейін ата-аналар үшін ең маңызды не болады?
1 Киім-кешек, оқулықтар 30000 т, сатып алып өздерің тұратын жергілікті мектепке баланы жіберу
2 60000 теңге төлеп, балаңызды лицейде оқыту (оқу құнына нысандары мен оқыту құралдары кіреді ), және лицейді бітіргеннен соң жоғары мектепте тегін орналасатын мүмкіндігі беріледі.
3. Университеттің ішіндегі колледжге баланызды орналастырасыз,
112000 теңге төлеп, және осы университетке балаңыз тегін қабылданады.
Жауаптарды таңдау. Шығындарды жазып алу.
Жоғары табысты отбасылар үшін
Сіздің балаңызды тәрбиелеу үшін ең лайықты опцияны таңдаңыз.
1 200,000 теңге төлеп типтік колледжге тұсіресіз.
2 Қазақстанның халықаралық қатынастар мемлекеттік институтына балаңызды (КГИМО) 1000000 теңге төлеп оқытасыз.
3 Оксфорд университетіндегі колледжге 1600,000 теңге төлеп оқытасыз, одан әрі балаңыз әлемнің кез келген университетіне түсуіне мұмкіндігі болады .
Тур 5. Лотерея ұтысы.
Сіз лотерея « Батыр» ойына қатысып 1000000 теңге ұтысқа ие болдыңыз . Лотерея ұтысты - отбасының барлық мүшелерінің мүдделеріне бөліңіз ешкімді де ренжітуге болмайды.
6 тур - БАНК
6. Әрбір отбасы банк салымына өтініш бойынша пішінді толтырады, депозитке ақшаны салады Жылына 200% - Банк «MК». Шығындарды жазып алыңыз.
Өтініштерін толтырып болғасын, түсіндіру реттілігі пайда болады./алаяқтың қармағына ілініп қалдыңдар, балақайлар!бұл банк өмірде жоқ! қол қоярда тұтынушылар оған қатты мұқият болу керек. Жарналары бар «брейк» «көпіршік» - келісім-шарттар банкир аббревиатура «МК» - «Мұқият! Ол - Көпіршік» мағынасы түсіндіріледі
Несие салатын келісім шарт
Салатын ақша саны 1 жылдан кейін алатын ақша 2 жылдан кейін алатын ақша 3 жылдан кейін алатын ақша 5 жылдан кейін алатын ақша
5000 теңге 44 600 теңге 133 060 теңге 666 260 теңге 2 811 070 теңге
10 000 теңге 89 200 теңге 266 115 теңге 1 332 520 теңге 5 612 140 теңге
20 000 теңге 178 410 теңге 532 225 теңге 2 665 050 теңге 11 244 280 теңге
50 000 теңге 446 030 теңге 1 330 570 теңге 6 662 630 теңге 28 110 700 теңге
100 000 теңге 892 060 теңге 2 661 140 теңге 13 325 265 теңге 56 221 400 теңге
200

қол қоярда тұтынушылар оған қатты мұқият болу керек.
Кәсіпкерлік . Бизнесті жобалау. 7 Тур
Барлық отбасыларының міндеті - бюджеттің кіріс бөлігін арттыру үшін жобаны әзірлеу Отбасылар отбасылық бюджеттің табысын арттыру үшін өз жобасын ұсынады. Табысы төмен отбасы - «Қазақстанның сувенирлері», орташа табысы бар отбасы - «Гүл Бизнесті», жоғары табысы бар отбасы - «Туристік бизнес» жобаларын ұйымдастырады
Қорытындылау. Оқушылар барлық деректерді жинақтап, толтырып отбасылық бюджет түрін анықтайды Нәтижесін талдайды.
Рефлексия: «Бос микрофон» ойыны өткізіледі -
мен сабақта не білдім? Нені білгім келеді? Отбасылық есептер нені білдіреді?
Ұйге тапсырма:кәсіпорын туралы білімді жалғастырамыз.
Белсенді сабаққа қатысқан оқушыларды марапаттау, бағала
уОТБАСЫ БЮДЖЕТІ / мысалы табысы орташа Райымбековтардың отбасының 1 айлық ЕСЕБІ
КІРІСТЕР СОМАСЫ
ТЕҢГЕДЕ ШЫҒЫСТАР СОМАСЫ
ТЕҢГЕДЕ
Негізгі табыстар: Қажеттілікті шығыстар: Әкесінің табысы  120000 т Пәтерақысы/ егер жалдамалы болса  -
Шешесінің жалақысы  45000 т Электр жарыққа төлейтін төлемдер  5000т
Әжесінің, Атасының табыстары/ немесе зейнетақысы 40000 т  Коммуналдық төлемдер  40000т
Балаларға төлейтін жәрдемақы  - Азық-түлікке жұмсалатын ақшалар  30000т
Үлкен баласының стипендиясы  12000 т Нарық төлемдер/ көлікке, жеке шаруащылығына/  50000т
Қосымша табыстар: - Ауыспалы төлемдер:/ оқу құралдары,газет,журналдарға,білім алуға жұмсалатын қаржылар 100000т
Бау-бақша, жеміс-жидек шаруашылықтары  20000 т Тұрмыстық мәдени қызметтерге жұмсалатын қаржы  50000т
Құнды, бағалы қағаздар  - Киімге, жиһаз жөндеуге қажет ақша  50000т
Ұтыстар, мұрагерлік  1000000 лотерея «Батыр» Банқ төлемдері:/ қаржы - депозит, кредит.  50000т
Гонорар/ сыйақы,  -  Жоспарламаған шығыстар  10000т
Жеке кәсіпкерлік қызмет  300000 т  Гигиеналық, тазартқыш заттар  10000т
БАРЛЫҒЫ 1537000 БАРЛЫҒЫ балланс –профицит 395000