Білгір географтар сайысыны? жоспары

Сейітдәулет Айгүл Маратқызы - «Берел орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі, Шығыс Қазақстан облысы, Катонқарағай ауданы, Берел ауылы
«Білгір географтар» сайысы
Таныстыру;
Зымыран сұрақтар;
Адасқан елдер
«100 ұпай» ойыны
Картамен жұмыс: ретімен қою;
Картамен жұмыс: координаталарды анықтау.
«Бинго» ойыны.
Зымыран сұрақтар.
1-топ:
Қазақтың тұңғыш географ-ғалымы (Ш.Уәлиқанов)
Ауаның ылғалдылығын өлшейтін құрал. (Гигрометр)
Әлемдегі ең кішкентай құс. (Колибри)
Жер бетіндегі ылғал ең көп түсетін жер. (Черапунджи)
Ең терең шұңғыма. (Мариан)
Оңтүстік Американың Тынық жағалауындағы шөл. (Атакама)
Ең көп тараған дін. (Христиан)
Килиманджаро тауы орналасқан. (Африкада).
«Қазақстан Швейцариясы» деп аталған өлке. (Көкшетау)
Қазақстан Каспий арқылы неше елге шыға алады. (4)
2-топ:
Қазақстан Республикасының туының авторы (Ш. Ниязбеков)
Мұхит астындағы жер сілкінуден туатын толқын қалай аталады? (Цунами)
ҚР Ғылым академиясының тұңғыш президенті. (Қ.И.Сәтпаев)
Ең кіші материк (Аустралия)
Дүние жүзіндегі ең биік шың (Джомолунгма)
Астана қаласы қай өзеннің бойында жатыр? (Есіл)
Дүние жүзінде неше неше сағаттық белдеу бар? (24)
Қазақстан шекарасының ұзындығы (13394)
Дүние жүзіндегі ең терең көл. (Байкал)
Атмосфера қандай қабық (ауа қабаты)
3-топ:
Мұсылмандардың қасиетті қаласы. (Мекке-Мәдине)
Термометр не өлшейді? (температура)
Дүниежүзіндегі ең үлкен арал (Гренландия)
Мұз бен от елі (Исландия)
Ең ұзын параллель (Экватор)
Ең саны көп халық (Қытай)
Жердің кішірейтілген үлгісі (глобус)
Бағдарлауға арналған аспап? (Тұсбағар)
АҚШ-тың батысындағы тау жүйесі (Кордильера)
Ең соңғы ашылған материк: Антарктида
4-топ:
1) Мантияның қалыңдығы (2900 км)
2) Жер сілкінісін зерттейтін ғылым қалай аталады? (Сеймология)
3) Қазақстанның ең биік нүктесі (Хантәңірі)
4) Планеталардың күн төңірегіндегі жолы. (Орбита)
5) Желдің бағыты мен жылдамдығын бақылайтын құрал. (Желбағар)
6) Жердің су қабаты қалай аталады? (Гидросфера)
7) Жер шарындағы барлық 4 мұхит суы шайып жатқан материк. (Еуразия)
8) Жер бетінің жалпы ауданы (510 млн км2)
9) География ғылымының аты (Эратосфен)
10) Жүниежүзіндегі ең суы мол өзен (Амазонка)
2. Адасқан елдер. (10 ұпайдан)
1. (Аустралия Одағының туы) Дүние жүзінде меринос қойларының саны жөнінен бірінші орын алатын мемлекет, ауданы бойынша дүние жүзінде 6-шы орында, айырға халқы аборигендер, елтаңбасында эму түйеқұсы мен кенгуру бейнеленген (Аустралия Одағы)
2. (Бразилияның туы) Кактустың шыққан жері, дүние жүзіндегі бес елдің қатарына кіреді. Дүние жүзіндегі ең суы мол өзен – Амазонка ағып өтеді. (Бразилия)
3. (Канаданың туы) Елдің аты үндістер тілінде «қоныс», «қауымдастық» дегенді білдіреді, байырғы халықтары эскимостар, дүние жүзінде ауданы жөнінен Ресейден кейін екінші орын алады.
4. (АҚШ туы) «Автомобильдер астанасы» деп аталатын қала бар, әлемге әйгілі Диснейленд демалыс орны бар, кино өндірісінің орталығы – Голливуд орналасқан, жер көлемі бойынша төртінші орын алады.
5. (Исландияның туы) «Мұз бен от» елі, аралда 26 сөнбеген жанартау бар, ең қуаттысы Гекла. Солтүстік Еуропа елдеріне жатады.
6. (Үндістан туы) Сәулет өнерінің теңдессіз ғамараты – Тәж-Махал сарайы орналасқан, тілі – хинди тілі, сиыр малын қасиетті деп санайды.
7. (Қытай ХР туы) Шайдың отаны, негізгі өсірілетін дақылы – күріш, Ұлы Жібек жолы басталған мемлекет. ( Қатай Халық Республикасы)
8. (Оңтүстік Африка Республикасының туы) Африка халқының 6%-ы ғана тұрады, Елдегі ең ірі ұлттық парк – Крюгер ұлттық паркі, Африкадағы ең дамыған мемлекеттердің бірі, Оңтүстік Африкада орналасқан.
3. «100 ұпай» ойыны. Бұл ойында әр топқа жүз ұпайдан беріледі. Әр сұрақтың төрт жауабы болады. Олар қызыл, көк, сары және жасыл түспен белгіленіп тұрады. Және оқушалырдың алдында да осы төрт түсті ұяшықтар тұрады. Оқушылар дұрыс деп санаған жауабына ұпайларын салады. Егер оқушы нақты жауабын білмесе ұпайларды үш ұяшыққа бөліп қоюға болады.
1.Қай жылы Х. Колумб бастаған испан экспедициясы Солтүстік Американың оңтүстік жағалауын ашты?
1492 1906 1456 1519
2. Аргентинаның астанасы
Буэнес-Айрес Пекин Джакарта Алжир
3. Оңтүстік Американың Тынық жағалауындағы шөл
Атакама Намиб Сахара Гоби
4. Жапырығының диаметрі 2 метрге жететін виктория – регия гүлі өсетін өзен
Амазонка Ніл Іле Ганг
5. Анхель сарқырымасы орналасқан материк
Оңтүстік Америка Солтүстік Америка Африка Еуразия
6. 1519-1522 жылдар аралығында Фернан Магеллан мен Себастьян Эьлкано басқарған испан экспедициясы тұңғыш рет жер шарын айналып өтіп, еуропалықтар үшін беймәлім мұхитты ашты. Олқандай мұхит?
Тынық мұхиты Атлант мұхиты Үнді мұхиты Солтүстік Мұзды мұхит
7. Мұхит суының қату температурасы
-2ОС 0 ОС 10 ОС -10 ОС
8. Құрлықтың су кеңістігіне кіріп тұрған бөлігі
Түбек Арал Бұғаз Теңіз
9. Рентген аппаратын жасайтын зауыт орналасқан қала
Ақтөбе Тараз Өскемен Талдықорған
10. Отырар қаласында туған ұлы ғалым
Әл Фараби Шоқан Уәлиханов Қорқыт ата Махмуд Қашқари
Ретімен қою тапсырмалары: (5 ұпай)
Еуразия тауларын батыстан шығысқа қарай орналастырыңыз: 1) Пиреней; 2) Альпі; 3) Кавказ; 4) Памир.
Континенттерді (дүние бөліктерін) максимальді биіктігі бойынша, кішісінен бастап орналастырыңыз 1) Еуропа; 2) Антарктида; 3) Африка; 4) Солтүстік Америка; 5) Оңтүстік Америка; 6) Азия.
Қатпарлықтарды көнесінен жаңасына қарай орналастырыңыз: Байкаль – Каледон – Герцин – Мезазой – Альпі
Тау жүйелерін олардың созылуы бойынша, ұзынынан бастап орналастырыңыз 1)Анд; 2) Кордильер; 3) Үлкен Суайрық жотасы; 4) Тянь-Шань; 5) Атлас; 6) Альпі.
5. «Картадан кім жылдам» (10 ұпайдан)
Координатасы 6°с.е-62°б.б. Ол сарқырама қалай аталады? Ең биік сарқырама биіктігі 1054 м (Анхель)
Аустралияны Тасмания аралынан бөліп тұрған бұғаздың тереңдігін өлше? (0-200 м)
Африканың Атлас тауының ең биік жерінің абсолюттік биіктігі? (Тубкаль, 4165 м)
Барлық меридиандар түйіскен жердегі құрлық? (Антарктида)
Бұл көл материктің өлі жүрегі деп аталады. Ол қай материкте? Координаты 29°о.е - 138°ш.б. (Аустралия, Эйр көлі)
Африкалықтар бұл тауды «Суық құдайы» деп атаған. Ол қандай тау. Координаталары 3° о.е. - 38° ш.б. (Килиманджаро)
50° с.е - 14°ш.б. орналасқан ел және астанасы қалай аталады? (Германия, Берлин)
Орталық бөлігі 19°о.е пен 47° ш.б. орналасқан аралда ең кішкентай шала маймылдар тіршілік етеді. Оның денесінің ұзындығы 12 см. Бұл қандай арал? (Мадагаскар).
7. «Бинго» ойыны. Бұл ойында әр топқа лотореялық билеттер беріледі. Әр санды белгілеу үшін олар, сол санның сұрағына дұрыс жауап беру керек. Бейне сұрақтар.
81 – Ф.Магеллан суреті.
26 – Мұхиттағы тіршілік дүниесінің суреті тұрады. Оның ішінде планктонды табу.
89- Гольфстрим ағысының суретін қою
75- Табиғат компоненттерінің суреттерін қойып, ішінен топырақты алып тастау.
48- Сулеймен мешітінің суреті
5- Корея мемлекетіңің картасын қою
33- Александрия шамшырағығын суреті
22- алтынның шартты белгісінің суреті