А?дарды? ?ыс?ы тіршілігі (4 сынып)
Нығыман Алшынов атындағы Жалаулы орта мектебі
бастауыш сынып мұғалімі
Махмутова Маржанкуль Амзешкызы
Сабақтың мақсаты:
Білімділігі: оқушыларға қыс мезгілінде жануарлардың қалай тіршілік ететінін түсіндіру.
Дамытушылығы: дүниетанымын , ой-өрісін кеңейту , пәнге қызығушылығын арттыру.
Тәрбиелігі: қоршаған ортаны қорғауды үйрету арқылы экологиялық тәрбие беру.
Сабақтың әдісі: түсіндіру , сұрақ-жауап , іздену.
Құрал-жабдықтар: интерактивті тақта,слайдтар,үлестірмелі қағаздар.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру кезеңі.
Психологиялық дайындық.
Шырылдайды қоңырау
Біз сабақты бастаймыз.
Партамызға отырып
Жаңа білім алуға
Алға қадам аттаймыз.
II.Өткенді қайталау.
1слайд.
«Жануарлар әлемінде» қандай жануарлар болатынын топтастыру.
III. Жаңа сабақ.
2слайд .
Ертегі тыңдау.
-Кәне ,балалар,сабағымызды бастамас бұрын мына бір ертегіге құлақ түріңдерші.
-Ертеде 4 жыл мезгілі өмір сүріпті. Олар қыс,жаз,көктем,күз екен.Содан сол жылы қыс ерте түсіпті.Боран жиі соғыпты. Айнала аппақ қар .Үскірік аяздар жиі болыпты.Бірақ адамдар аяздан қорықпапты. Олар пештерін жағып, ыстық шайларын ішіп жылыныпты.Ал енді малдарға да қиын бола қоймапты. Олар жылы қорада шөптерін жеп,суларын ішіп тұра беріпті. Ал енді ойлаңдаршы, даладағы өз бетімен жүретін аңдар қалай қыстан шығады? Қыстан аман шығу үшін оларға не керек деп ойлайсыңдар?
-Дұрыс айтасыңдар қорек керек,баспана керек. Ендеше бүгінгі біздің сабағымызда аңдардың қыстан қалай аман шығатындары туралы оқып білеміз.
3слайд.
-Аю қыста қайда жатыр? Бұл сурет туралы не білесіңдер?
-Дұрыс айтасыңдар аю апанда ұйықтап жатыр.Апан іші жылы да жайлы. Аю қыста ұйықтайды.
-Тышқандар қайда жатыр?
-Тышқандарға да қар астынан азық табу оңай емес, сондықтан да олар қыста ұйық-
тайды. Ал аламан ,саршұнақтар күзде жинап алған астықтың дәндерін қорек етеді.
-Сол сияқты шыбындар,құмырсқалар,көбелектер қуыстарға тығылып ұйқыға кетеді.
-Ал қояндар , қасқырлар қыста өз тамақтарын өздері табады.Қоян түнде тамақ іздеп жүгіріп ,ал күндіз бұта астына тығылып демалады. Қоянның түсі қандай? Қыста неге ақ болады?
-Ал мына суретте нені көріп тұрсыңдар? Тоқылдақ туралы не білесіңдер?
-Тоқылдақ өткір тұмсығымен ағаш қабығының астынан шыбыш-шіркейлерді,құрттарды тауып жейді. Ол ағашты зиянкестерден қорғайды.Ендеше тоқылдақты орманның несі деуге болады?
-Тиін ағаштың қуысына отырып өзі жинаған жаңғақ пен саңырауқұлақтарды қорек етеді.
2 . Кітаппен жұмыс.
Балалар оқиды да түсінгендерін айтып береді.
3.Сергіту сәті.
Ұзын құлақ сұр қоян
Естіп қалып сыбдырды
Ойлы-қырлы жерлермен
Ытқып-ытқып жүгірді
Қарап еді артына
Қиығын сап көзінің
Келе жатқан томпаңдап
Көжегі екен өзінің
***
Ормандағы аюдың,
Құлпынайы көп екен.
Теріп-теріп алайық,
Қалтамызға салайық.
4. Топтық тапсырмалар.
1-топ
Сызбамен жалғастыр. «Менің үйім қайда?»
Аю ұя
Тиін апан
Түлкі ағаш қуысы
Құс ін
2-топ.
«Менің сүйіп жейтін қорегім қайсысы?» сәйкестендір.
Аю жаңғақ
Қоян бал
Тиін тауық
Түлкі сәбіз
3-топ.
«Бұл қай аң?»
Өзі айлакер , өзі қу аң - ...
Қорқақ , сужүрек аң - ...
Қыс бойы ұйқыда жататын аңдар -...
5. «Артығын тап» ойыны.
6. Жұптық тапсырма.
Семантикалық карта толтырту.
Қасқыр Маса Қарға
Құстар Бунақденелілер Аңдар Жылан Аю Үйрек
Жорғалаушылар Құстар Аңдар Қой Бақа Қарлығаш
Құстар Қосмекенділер Малдар Жылқы Көбелек Қоян
Малдар Бунақденелілер Аңдар Ара Тоқылдақ Түлкі
Құстар Бунақденелілер Аңдар Бақа Құмырсқа Сиыр
Малдар Бунақденелілер Қосмекенділер 6.Аңдарға байланысты жұмбақтар шешеміз.
1. Жазда тынығады,
Қыста қыдырады.(Аю)
2. Бұтақтарға секіріп,
Әр жерден қылт етеді.
Кейде жаңғақ кеміріп
Жоғары өрлеп кетеді. (Тиін)
3. Орманда жоғары
Ағашқа қонады.
Тұмсығын балға етіп,
Тоқ-тоқ соғады. (Тоқылдақ)
4.Ит сияқты пішіні
Ұнатпайды кісіні. (Қасқыр)
5.Төрт аяқты, бір басты,
Жорғалайды жап-жақсы.
Арқасында күймесі,
Күйме толы инесі. (Кірпі)
7. «Аңдардың дауысын ажырат» ойыны
Интерактивті тақтада тұрған аңдардың суреттерін жартылай жауып қандай аңның жасырынғанын табу.Аңдардың дауысын ажырату.
IV.Рефлексия. «Кубизм» әдісі бойынша тексеру.
1-жағы – Аю қайда қыстайды?
2-жағы – Тоқылдақты неге орман дәрігері деп атаймыз.
3-жағы - Қоян қыста неге ақ болады?
4-жағы – Шыбындар мен құрттар қайда қыстайды?
5-жағы – Тиін қыстан қалай шығады?
6-жағы – Түлкі немен қоректенеді?
V.Үйге тапсырма:
Мәтінді оқып , әңгімелеу.
№2 дәптердегі 4-беттегі тапсырманы орындау.
Аңдар туралы жұмбақ жаттап келу
Балалар егер сендерге бүгінгі сабақ ұнаған болса күліп тұрған баланың суретін көтеріңдер.
-Ал егер ұнамаған болса көңілсіз баланың суретін көтеріңдер.
VI.Бағалау.