Презентация по химии на тему Карбоновые кислоты(10 класс)
Молекулаларында водород яки углеводород радикалы һәм карбоксиль группа булган углеводород чыгарылмаларын карбон кислоталары дип атыйлар: Радикалның табигатенә бәйле рәвештә карбон кислоталарын а)чикле б) чиксез в) ароматикларга бүләләр. Карбоксиль группалар саны белән аларның ничә нигезле булуы билгеләнә.Бер нигезле карбон кислоталарының гомуми формуласы: СnH2n+1COOH (или СnH2nO2). Молекула моделе
Кырмыска кислотасыСеркэ кислотасы Номенклатура Карбон кислоталарында тривиаль исемнәр киң кулланыла. IUPAC номенклатурасы буенча тиешле углеводород исеменә “кислота” сүзе өстәлә. HCOOH Метан кислотасы - КЫРМЫСКА КМуравьиная кислота CH3COOH Этан кислотасы – СЕРКӘ К. Уксусная кислота CH3CH2COOH Пропан кислотасыПропионовая кислота CH3(CH2)2COOHБутан кислотасы – МАЙ К.Масляная кислота CH3(CH2)3COOHПентан кислотасыВалериановая кислота CH3(CH2)4COOH Гексан кислотасыКапроновая кислота C6H5COOHАроматик кислотаБензойная кислота Изомерия. алифатик кислоталар- изомерлашу углеводород радикалы буенча. ароматик – изомерлашу бензол божрасы буенча класс араизомерия катлаулы эфирлар белэн CH3-COOH и HCOO-CH3. Физик узлекләре С1- С3 зәһәр исле сыеклыкларС4- С9 тәмсез исле майсыман матдәләр С10 каты эремәучән матдәләрКарбон кислоталары водородлы бәйләнеш булу хисабына,югара кайнау температураларына ия.Моляр масса арту белән чикле бер нигезле кислоталарның кайнау температурасы арта бара. Табу ысуллары Спиртлар һәм альдегидларның оксидлашуы. катализатор булып KMnO4; K2Cr2O7 тора): R-CH2OH → RCOH → RCOOH метанның каталитик оксидлашуы: 2CH4 + 3O2 → 2H–COOH + 2H2O бутанның каталитик оксидлашуы: 2CH3–CH2–CH2–CH3 + 5O2 → 4CH3COOH + 2H2O Ароматик углеводородларның гомологларыннан табу. Окислаштыру сыйфатында әче тирәлеклеKMnO4 һәм K2Cr2O7 кулланыла 5C6H5CH3 + 6KMnO4 + 9H2SO4 → 5C6H5COOH + 3K2SO4 + 6MnSO4 + 14H2O Химик үзлекләре Карбон кислоталары- көчсез электролитлар,судагы эремәләре диссоцияцияләшәR–COOH R–COO- + H+Карбон кислоталары минераль кислоталарның химик узлекләренә ия. Алар актив металлар , нигез оксидлары, нигезләр, көчсез кислоталарның тозлары белән тәэсир итешә. Металлар белән: 2СH3COOH + Mg → (CH3COO)2Mg + H2Нигез оксидлары белән: 2СH3COOH + СaO → (CH3COO)2Ca + H2OНигезләр белән: H–COOH + NaOH → H–COONa + H2O Очучан көчсез кислоталарның тозлары белән: 2СH3CH2COOH + Na2CO3 → 2CH3CH2COONa + H2O + CO2Спиртлар белән: CH3COOH+ C2H5OH CH3COOC2H5 + H2O Галогеннар белән: CH3COOH + Cl2 → ClCH2COOH + HClРаствор муравьиной кислоты, в отличие от других карбоновых кислот дает реакцию «серебряного зеркала»Кырмыска кислотасы «Көмеш көзге» реакциясенә керә HCOOH + Ag2O → CO2+ H2O+2Аq Куллану өлкәләре Кырмыска кислотасы – медицина,умартачылык, органик синтез, консервантлар,эреткечлэр табу;яхшы кайтаргыч.Серкэ кислотасы –азык ,химия промышленносте ацетилцеллюлоза ,ацетат сус, органикпыяла, киноплёнка; буяулар, медикамент катлаулы эфир житештеру.Май кислотасы –ароматик матдэлэр табу, пластификатор и флотореагентов табу.Кузгалак кислотасы – металлургия промышленносте Стеарин C17H35COOH и пальмитин кислотасы C15H31COOH –маялау матдэлэре житештеру ,металл эшкэрту. А һәм Б матдәләренең исемнәрен атагыз. Һәм А матдәсеннән Б матдәсен табу реакцияләрен языгыз. Серкә кислотасын куллану Өй эше: Серкә кислотасы белән өйдә тәҗрибәләр ясарга:А) Акбурга;Б) Чәй содасына; В) Җиләк-җимеш сокларына тәэсирен өйрәнү.