11 класс. Олег Сувакпит Аревэчи. Хыналда ажыл.

Олег Сувакпиттиң «Аревэчи» деп тоожузунга хыналда ажыл.
I кезээ. «+» болгаш «-» деп харыылар негээр тест-хыналда1. Тоожуда болуушкуннар амгы Сүт-Хөл кожууннуң девискээринде болуп турар.
2. Чогаалда аныяктарның тывынгыр чогаадыкчы салым-чаяанын көргүскен.
3. Тоожуда аныяктар улугларны, бичиилерни бижикке өөредип турар.
4. Үстүү класс сургуулдары бижик өөредиринден аңгыда, хая-даштыг черлерни аштап, орук тудуунга киржип турарлар.
5. Бижик өөренип турган улус үстеп каан хөөлүг ыяшты ажыглап турганнар.
6. Чоннуң шуптузу бижик өөренир чорукка кончуг идепкейлиг киржип турганнар.
7. Олар бижикти өөренмишаан, санны база бодап өөренирлер.
8. Бижик өөренип турарлар боттарының аразынга чаңгыс ай хуусаалыг чарыш чарлааш, ашкан кижиге ужа салыр деп дугуржуп алырлар.
9. Бижик өөренир чоруктуң түңнелин үндүрген хурал соонда болган хүрешке Монгуш шүглүр.
II кезээ. «Кымның сөстерил?».
1. … Бурган өршээ, мени черле бурундуктааш, четпейн көргер. Орай дүне сылдыстыгда ортун-карам болчаа кончуг….
2. … Мен-не черле шыдавас мен. Мени катай санаваңар!...
3. … Бир ай болза, мен-даа черле бижиир, номчуур болу бээр мен….
4. … Аныяк шаам турган болза, а че, ыңай, чүү боор мону! Ынчалза-даа өскелерден ындыг белен калбас боор мен….
5. …Өөренир диген соонда, өртег аъдын мунгаш чоорул, ол-ла….
6. …Өөнге мени аппаргаштың , «Өөренме» деп чагып турду, …оон корткаш өөмден үнмейн, олургаштың үзүп турдум….
а) Борбак г) Бичел б) Кашпык д) Ханды-Сүрүң в) Сандык е) ХойлаарIII кезээ. Практиктиг ажыл.
1.Бердинген үзүндүде метафораны тыпкаш, ушта бижиир:
…Кызыл хүн-даа маңнап баткаш, Кызыл-Тайга бөргү болуп, херелдерин бисче чажып, кезек болгаш чашты берди…
2. Бердинген үзүндүде эпитеттерни хамааржып чоруур сөстери-биле катай ушта бижиир:
… Көктүг-шыктыг Хөлчүүм турда, арбын малым семис-лейин, хөйнүң чазаа баштап турда, арат чонум эптиг-лейин…
3. Бердинген үзүндүде деңнелгени тыпкаш, ушта бижиир:
… Оду чайнап кыптып орар орлан-шоваа карактарлыг, күскү бышкан тоорук ышкаш, хүлүмзүрээн шырай-арынныг,… уян үннүг Белек-кысче удур көрүп, чаптап ор мен…