?арым –?атынасы?ыз ?алай? (?аза? тілінде о?ытылатын 9 ж?не 11 сынып о?ушыларына арнал?ан)

«Алтынсарин ауданы әкімдігінің
білім беру бөлімінің
Маяковский орта мектебі КММ»
Қарым –қатынасыңыз қалай?
(қазақ тілінде оқытылатын 9 және 11 сынып оқушыларына арналған)
Өткізген: Тулешова А.М.,
психолог, өзін-өзі тану мұғалімі.
2012-2013 о.ж.
Тақырыбы: Қарым-қатынасыңыз қалай?
Мақсаты: балаларды қоршаған ортада өзі –өзін ұстау білуге,
жарасымды қарым-қатынас жасауға,
бір –бірін естіп, түсінуге,
айнала қоршаған адамдарға кешіріммен,
түсінушілікпен,ізгілікпен қарауға үйрету.
Мәдениеттілікке тәрбиелеу.
Қолданылатын жабдықтар: ішінде айнасы бар,әшекеленген қорапша; маркерлар, журектер, жұмсақ жүрек ойыншығы, ақ парақ қағаздары,қағазға жазылған тренингтің тақырыбы және дәйек сө,музыка.
Тренингтің өтуі:
Сәлемдесу: балалар мұғаліммен шеңберге тұрып, бір бірімен амандасады,кеген қонақтармен амандасады,бір-біріне тілек айтады.
Психолог: балалар, бүгін біз сіздермен қарым-қатынас жасауға үйренеміз,оның маңыздылығын түсінуге тырысамыз.Ал бастымен бәріміз танысып алайық.
1)Қазір сіздер мынадай жаттығу жасайсыңдар,мен сіздерге жүрек ұсынамын. «Сіз кішкене жүрек алыңызшы» деп сізге жүрек ұсынамын, сіз осы жүректерді кеесі қатысушыға ұсынасыз.(Барлық бала жүрек алып болған соң психолог тапсырма береді.)Қолдарыңызда неше жүрек бар, өзіңіз туралы сонша мағлұмат бересіз.( Бұл жаттығу балаларға бір бірі туралы көбірек білуге мүмкіндік береді, осы жаттығудан кейін талдау жасау: не ұнады?, неі қиын болды?, біз өзімізді қалай жүргіземіз?).
Психолог: балалар ал енді маған айтындаршы:Қарым-қатынас деген ол не? Не үшін керек?немен байланысты?Балалардың жауаптарын тындау.
2)Психолог а енді біз «Айна » деген ойынды ойнаймыз. Сіздер қазір маған жұпқа бөлініп, арыстанды, қоянды, лақты,балапанды, мешінді көрсетіп, бересіндер.
Талдау: Нені онай көсете алдыңыз? Неіктен? Нені көрсету қиындыққа соқты?Неліктен?Балалар қорытынды жасайды.
3) «Туған күн» ойыны. Балалр ішінен туған күн иессі және қонақтары тандалады, әрі қарай қонақтар сыртқа шыққанда психолог оарға тапсырма береді. Әр оқушы өз роін атқарады.ролдер: сыпайы қыз, бұзық, ұяшақ, күдіруші, шешен сөйлейтін адам. Ал туған күн иесі қонақтарды қарсы алуға дайындалады, ас әзірлеіді, стол жасайды,бірақ бәрі импровизация ретінде өткізіледі. Сыртқа шығып кеткен балалар сыйлықтарымен кіруге тиіс. Көрініс өтілген соң, осы жатығу бойынша талдау жасап, қортындысы шығарылады.
Талдау: Кімге қиын болды? Неге? Неліктен? Немен байланысты?
Не ұнады? Неліктен? Не көңілді көтерді? Рөдерді атқару онай боды ма? Неліктен?
Егер этикет және қалыптасқан ережелер орындалмаса, не болар еді?
4)»Критиканы қалай қабылдайсыз?» жаттығуы. Психолог балаларға төмендегі сұрақтарды
Қояды, ал балалар ойланбастан жауап беруге тиіс, содан кейін талдау жасайды.
Сөйлемдер:Сен ұятсызсың! Құлыным менің, қандай тамаша жауап бердің! Керемет, тамаша сен жақсы жауап бердің!Мисыз неге ойланбайсың?!т.б.
Талдау: Не ұнаған жоқ? Неліктен?Не ұнады?
5) «Мені түсінші» жаттығуы.Оқушылардың ішінен көз көрмейтін, естимейтін, сөйлемейтін және мүгідек бала тандалады. Олар дүкенге барып достарына сыйлық алады.міндеттері: ролді атқарып не алатынын бір біріне түсіндіру, әрі қарай қорытынды жасалады.
Талдау:
Бір бірімізді түсіндік пе? Неге түсіну қиындыққа түсті? Бір біріміз ді тындадық па, естідік пе?Нелікпен адамдар бұндай болады? Мүгідек адамдар туралы ойандындар ма?
6) Жұппен жұмыс: Сурет салу. Не салғандарын түсіндіру, онай болды ма, әлде қиын болды ма түсіндіріп, кету.Суреттерін көрсетіп, презентациясын жасау.
7) «Жұдырығынды аш» ойыны, ең бастысы қандай жолмен болсада қатысушыдың жұдырығын ашқызу, ол күшпен ашқызады ма, ұсыныс айтып ашқызады ма оны оқушылар өздері тандайды.
8) «Мен саған гүл сыйлаймын», оқушылар бір біріне сыйлық ұсыныды және жауап береді, қорытындысын айтады.
9) Жүректен жүрекке:
Психолог: балалар біз бүгін неге үйрендік? Жаттығулар ұнады ма? Қандай қорытынды айта аласыңдар?Балалар жқолдарына жүрек алып, бір біріне тілек айтады. Тілектерді айтып болған соң, психолог былай дейді: «Дүниедегі ең спайы, ең тәртіпті,ең жақсы қарым-қатынас жаса алатын адамды мынау қорапшының ішіне қарап білесіңдер», содан кейін балалар қорапшаға қарағанда өзінің бейнесің көреді.
Психолог: осымен біздің тренинг аяқтады қатысқаңыз үшін рахмет.