Открытый урок по тувинскому языку
Тыва дыл кичээлинин технологтуг картазы.
Кичээлдин темазы: Кылыг созунун дугайында ниити билиг.
Класс: 4.
Эрттирген хуну: 03.04.2015 чыл.
Башкыныӊ сорулгаларыМурнунда класстарга алган билиинге даянып алгаш кылыг созун, оон грамматиктиг демдектерин тодарадып ооредир; кылыг состерин оске чугаа кезектеринде ылгап билирин чедип алыр; хун буруде чугаазынга болгаш класска ажыл уезинде кылыг состерин шын ажыглап ооредир;
Уругларнын чугаазын, дыл-домаан сайзырадыр, сос курлавырын байыдар; кичээнгейин, туннел ундуруп билирин сайзырадыр;
Тыва дыл кичээлдеринге база ооренип турар чуулунге сонуургалын бедидер; эш-оорун, башкызын, бодун хундулеп билиринге кижизидер.
Кичээлдиӊ хевириЧаа билиг кичээли.
Салдынган өөредиглиг сорулгаларныӊ туӊнелдери - Эртемнин: кылыг состерин ылгап, оларны домак иштинден тып билиринге чанчыктырар.
-Эртемнер аразында харылзаа:
- Шиӊгээдип алырыныӊ тодаргай туӊнелдери: номда дыннадыгларны шын тып база ажыглап билиринге чанчыктырар.
- Углап-баштаарыныӊ тодаргай туӊнелдери: башкынын айтылгазы-биле ажылдап билири база демдек болгаш унелелди шын хулээп алыры.
- Харылзажып билириниӊ тодаргай туӊнелдери: бодунун бодалын база оскенин сумезин ылгап, ол дээш туржуп билири.
–бот-тускайлаӊ шынарыныӊ туӊнелдери: эки ооренир болгаш ооредилгеже чуткулун оттурар.
Ажыглаар аргалар, методтарХевирлер: бот болгаш ниити.
Методтар: тайылбыр, көргузуг, практиктиг.
Ɵөредиглиг
ресурстарНом, кыдырааш, самбыра, карточкалар, мультимедийлиг проектор, компьютер.
Кичээлдиӊ чорудууКичээлдиӊ
чадазыƟөредир, сайзырадыр даалгаларБашкыныӊ чорудар ажылыƟөреникчиниӊ
ажылыХыналдалар
1 2 3 4 6
I. Организастыг кезээАжылчын олуттарын белеткээр. Мендилежир, бодун таныштырар. Башкы болгаш аалчылар-биле мендилежир. II. Кичээлге мотивация Сагыш-сеткил талазы-биле кичээлге белеткел. Кичээлдин темазын тодарадыры. Теманын сорулгазы-биле таныштырар.
- Богун кичээливис мурнунда кичээлдерге домейлешпес, уруглар. Ажыл-херекчи оюн ойнаар бис. Солун редакциязынын ажылдакчылары болуп алгаш, солун парлап ундурер бис. Дыннап теманы сонуургаар. Кичээлдин темазын «Лабиринт»-биле тып алыр. Айтырыг, харыы.
III. Чаа тема Словарь ажылын чорудар.
Чижектер.
Чурук-биле ажыл. Слайд 1. Бо состернин шын бижилгезин сктып алынар. Журналист, корреспондент, редактор, дизайнер, корректор.
Слайд 2. Редакцияда ажылдап турар ангы-ангы мергежилдиг кижилернин чуну кылып турарын тайылбырлаар.
-Карартыр парлаан состерни тывынар.
-Ол состер чуну илередип турар-дыр?
-Кандыг айтырыгларга харыылаттынып турарыл?
- Чуруту топтап корунер, уруглар. Бо чурукка хамаарышкан кылыг состеринден аданар. Карартыр парлаан состерни тыпкаш, ол состернин чуну илередип турарын, кандыг айтырыгларга харыылаттынп турарын тодарадыр.
Кылыг созунун чижектерин бээр.
Кылыг состери адаар. Айтырыг-харыыIV. Физминутка «Тывынарам, уруглар!»Тывызыкты ыдар, тйылбырны чорудуп турар. Мага-боттун кандыг-ла-бир кезектеринге тывызыкты тыпкаш, сула шимчээшкинни кылыр. V. Эге билигни быжыглаары1. Оюн «Чарыш».
2. Кыска чогаадыг бижиир. Мергежилге 328.
- Тиилээн, байырлаар, демдеглээр деп состерни ажыглап тургаш кыска чогаадыгдын бижинер. 3 одуругга уступ алгаш чаржыр.
Кыска чогаадыгны бижээш, адын чогаадыр. Ажылчын кыдыраашка болгаш самбырага бижиир.
Кылыг созун оске чугаа кезектеринден ылгап билирин хынаарБот ажыл.
VI. БыжыглаашкынКарточка-биле ажыл. - Силе рам шупту корреспондентилер болур силер. Редакцияга келген чагаалар-биле ажылдаар силер. Мурнунарда 3 ангы оннерлиг чага хаптары.: кызыл, кок, ногаан.
Теманы кончуг эки билип алган болзунарза, кызыл чагаа хавындан даалга алыр силер. Теманы эки билип-даа алган болзунарза, бодунарга арай дадагалзап турар болза кок чагаа хавындан даалга алыр силер. Бодунга бузуревейн турар улус ногаан хаптан алыр, ында чиик даалгалар бар. Оореникчилер шилип алган чагаа хавындан даалганы алгаш харыылаар. Уш ангы деннелдин даалгаларын кууседир.
VII. ОнаалгаМергежилге 332.
Онаалганы канчаар кууседирин тайылбырлаар (инструкция). Онаалганы кыдырааштарынга азы дневниктеринге бижиир. Айтырыг-харыыVIII. Кичээлдин туӊнели. Рефлексия. Ооренгенин туннээр, бодун унелээри - Кичээлге чуну билип алдынар?
- Чуу силерге солун болду?
Айтырыгларга харыылап, бодунун билиин тодарадырОореникчилернин билиин унелээри.
Муниципалдыг бюджет хандырылгалыг албан ооредилге чериКызыл-Чыраа ортумак ниити билиглер школазыТыва дылга ажык кичээлдин технологтуг картазыТема: Кылыг созунун дугайында ниити билиг.
Тургускан башкы: Седен А.А., эге класстар башкызы.
Ак-Эрик, 2015