?адыр Мырзалиев К?рі ?ыран ?ле?і
Сабақтың тақырыбы: Қадыр Мырза Әлі “Кәрі қыран” өлеңіСабақтың мақсаты: 1. Білімділік: Қадыр Мырза Әлінің өмірі мен шығармашылық қызметіне шолу, “Кәрі қыран” өлеңін оқыту, идеясын ашу, қыранның өзіндік қасиеттерін таныту.2. Дамытушылық: Оқушылардың поэзияға деген қызығушылықтарын арттырып, еркін, тиянақты сөйлеу қабілеттерін, сатылай кешенді талдау дағдыларын дамыту.3. Тәрбиелік: сұлулық пен еркіндікті танытуға, адамгершілік пен намысшылдыққа, қайсарлыққа баулу, қыран құс бойындағы тектілік қасиеттерден үлгі алуға тәрбиелеу. І. Ұйымдастыру кезеңі:Сабақтың сәтті өтуіне психологиялық дайындық жасау. ІІ. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:Қалихан Ысқақ «Қоңыр күз еді» повесі мазмұны бойынша сұрақтар қойылады. “Менің Қазақстаным” алғашқы әнұран “Қазақтарды шетелдіктерге таныстыру” әні Сәуірдің жиырма алтысыҚадыр Мырза Әлі“Кәрі қыран” өлеңі Күміс қоңырау Дала дидары Бұлбұл бағы Ақ отау Ой орманы Домбыра Жер қыры Көш Биік баспалдақтар Орыс, неміс, украин, литва, эстон, грузин, өзбек, тәжік, қырғыз, түрікмен, татар, башқұрт, қарақалпақ, ұйғыр тілдеріне аударылған. О состоянии ЛюбвиНе спрашивай! Не знаю ихХоть знаю, но тебе о них,Юнец, не дам я советыЕсть ли учитель у Любви?Коль есть, зови! Пусть учит насВлюбленным можно ль дать указ?Мы все Любви ученики Қадыр Мырзалиев: «Ғашықтық жайын қозғама..» аудармасыО состоянии Любви не спрашивай Ғашықтық жайын қозғама, Қозғауды мақұл көрмес ем, Ол жайлы саған боз бала, Білгенмен ақыл бермес ем! Сүюге ешкім оқытпас, Оқытам десе, шақыртқыз. Ғашықтар үшін жоқ ұстаз, Бәріміз түгел шәкіртпіз. Бұл музей қорындағы жәдігерлер негізінде қазақтың әйгілі ақыны, аудармашы, сыншы, драматург, публицист, Жастар сыйлығының, Мемлекеттік Халықаралық және «Тарлан» сыйлығының иегері, Халық жазушысы Қадыр Мырза Әлінің өмір жолынан, ерекше дарынынан қазіргі ұрпаққа үлгі -өнеге, тағылым беру мақсатында жинақталған материалдар төмендегідей Қыран 2. Ақиық 1. Байқасқа І. Бүркіт тобы 3. Қараша 4.Көнтабан шөгел ІІ. Қаршыға тобы 2. Қаршыға 1. Тұйғын 4. Қырғи 3. Шәулі ІІІ. Ителгі тобы 4. Күйкентай 3. Пәрім 2. Ителгі 1. Сұңқар ІҮ. Лашын тобы 1.Бидайық 4. Тұрымтай 2. Лашын 3.Жағалтай Қанатынан қаңтардың қары бүркіп,Қашатұғын көргенде бәрі де үркіп.Қырағы көз бүгінде қарауытып,Қалғып отыр қияда кәрі бүркіт. Қанатынан // қаңтардың // қары бүркіп,// 11аҚашатұғын // көргенде// бәрі де үркіп.// 11а Қырағы көз// бүгінде // қарауытып,// 11 аҚалғып отыр // қияда// кәрі бүркіт.// 10 б3 бунақ, 11 буын, қара өлең ұйқасы Ақын кәрі қыранды жырлауда қандай көркемдегіш сөздерді қолданған ? Ақ қарлы 1 эпитет Ақ кебінді 2 эпитет Ақ алмас шеңгелі 3 эпитет Құрыш тырнақ 4 эпитет шарайнадай 1 теңеу найзағайдай 2 теңеу қоладай 3 теңеу самолеттей 4 теңеу Синонимдер Кәрі – шау, жасын – найзағай, тірлік – өмір - ғұмыр Антонимдер Кәрі – жас, қарттық – жастық, өлім - өмір Тәрк етіп – дүниеден безу, зәбірі артты – азап көрді, жапа шекті. Фразеологизмдер Аллитерация Қанатынан қаңтардың қары бүркіп,Қашатұғын көргенде бәрі де үркіп.Қырағы көз бүгінде қарауытып,Қалғып отыр қияда кәрі бүркіт. қалғып отыр Кәрі қыран зәбірі артып денесі ауыр тартқан тәрк етіп ІІІ. Топтастыру стратегиясы Қ.Мырза Әлінің француз тілінен қазақ тіліне аударған жұмбақтарын шешу Кім әйнекті сындырмай көктеп өтеді? Күннің сәулесі Баспана іздеп басын қатырмайтын бөбек Екеуі қатар тұрады, бірақ бірін – бірі көрмейді? Екі көз Кенгурудың баласы Тесік Менің қалтам бос, бірақ ішінде бірдеңе бар. Ол не? Қандай ағаш өсуін тоқтатады? Жаңа жылғы шырша Өзі дыбыс шығармайды, дыбыстың бәрін жұтып жатады.Ол не? Құлақ Қадыр Мырза Әлі Қадыр Мырза Әлі қоғам қайраткері аудармашы драматург халық даналығының бірі қазақ балалар әдебиетінің дамуына елеулі үлес қосқан ҚР Әнұранының сөзін жазған авторлардың бірі 50-ден астам кітаптың авторы жазушы 200-дей өлеңіне ән жазылған «Балдырған» журналының әдеби қызметкері «Балауса» баспасының директоры «Тарлан» сыйлығының иегері Қыранша өмір сүргеніңҚандай бақыт!Қандай бақыт!Қыранша өле білген! Қорытынды Қадыр Мырза Әлінің өмірі мен шығармашылығын зерттеу. 2. “Кәрі қыран” өлеңін жаттап келу.3. «Тауға ұшам, қуат алып қыранның қанатынан» деген тақырыпта шығарма жазып келу, сурет салу. № Білемін Үйрендім Үйренгім келеді