Саба? жоспары ??ндар мемлекетіні? ?алыптасуы 6 сынып
СабаKтыS таKырыбы Baндар тарихы Baн мемлекетініS Kалыптасуы
СабаKтыS маKсаты: Білімділігі:
Baн атауы, “халыKтардыS aлы Kоныс аударуындаCы” CaндардыS р™лі, Caн мемлекеттік бірлестігініS Kалыптасу тарихы, шаруашылыK ™мірі мен тaрмысы туралы білім беру.
ДамытушылыK:
МемлекеттердіS KалыптасуыныS алCышартын, оныS белгілерін аныKтай білу, карталарды сабаKта тиімді пайдалана білуге даCдыландыру.
Т‰рбиелік:
ОKушыларды сабаK барысында ™з елін, жерін KорCауCа, адамгершілікке, отанын с_юге т‰рбиелеу.
К™рнекілігі: интерактив таKта, карта, кесте
СабаK т_рі: аралас
€дісі: ауызша баяндау, топпен жaмыс,
СабаKтыS барысы:
`йымдастыру Сыныпты 3 топKа б™ліп отырCызу
^й тапсырмасын сaрау
ЖаSа сабаK
СабаKтыS жоспары:
І. Baн атауы.
ІІ. Baн мемлекетініS ™рлеуі.
ІІІ. BaндардыS к™ршілерімен саяси байланысы.
BaндардыS шаруашылыK ™мірі, тaрмысы.
Baн м‰дениеті.
Baндар – т_рік тілдес к™шпелі тайпалардыS арCы тегі. Б.з.б. І мыSжылдыKтыS ортасында Алтай, ОSт_стік Сібір мен ШыCыс JазаKстан аумаCында «Caн» деген атпен белгілі тайпа одаCы Kалыптаса бастады. Jытайлар оларды «хунну» деп атаCан. Осы мезгіл еуропалыK тарих Cылымында «ХалыKтардыS aлы Kоныс аудару» кезеSі деген атпен белгілі. BaндардыS ЕуразиялыK тарихта жауынгерлігімен аты шыKты.
Baн мемлекетініS ™рлеуі б.з.б. ІІІ Cасырда ™мір с_рген Тaман шаньюйдіS aлы М™деніS атымен байланысты. Б.з.б. ІІІ Cасырда М™де Jытаймен кескілескен соCыс барысында Caн тайпаларын біріктіріп, CaндардыS билеушісі – шаньюй деген атаK алады. Ол шексіз билікке – «Аспан aлы» деген атаKKа ие болды. Сол кезде Caн, _йсін, KаSлы елдері бір-біріне к™рші, жаKын елдер еді. BaндардыS Хань ‰улеті арасындаCы соCыс б.з.б. 188 жылы Хань ‰скерініS жеSілісімен аяKталды. Осы кезде Caн басшыларыныS Kол астына Kазіргі Кореядан бастап KазаK жеріне дейінгі жер баCынатын болды.
Baн империясында б.з.б. 71 жылы даCдарыс басталып, ол аKыры б.з.б. 55 жылы Caн мемлекетініS екіге б™лінуімен аяKталды (оSт_стік ж‰не солт_стік). ДаCдарысKа Kытайлар тікелей Kатысы болды. Олар к™рші тайпалардыS арасына лаS салып, оларды бір-біріне Kарсы Kойды. ОSт_стік Caндар Хань империясына (Jытай) баCынды. Ал Чжи-чжи шаньюй бастаCан солт_стік Caндар т‰уелсіздігін біраз уаKытKа дейін саKтап Kалды.
BaндардыS шаруашылыK негізіне, соCыс Kаруын Kолдану д‰ст_рі жаCынан жеткен жетістіктерге м‰лімет беру.
СабаKты бекіту
І топ: Baн мемлекетініS Kaрылымы
ІІ топ: BaндардыS шаруашылыCы
ІІІ топ: BaндардыS жорыKтары
Топтастыру
Baн мемлекетініS KоCамдыK Kaрылысы, BaндардыS шаруашылыCы, BaндардыS жорыKтары
Сандар с™йлейді:
24 т_менбасы, 4000 `лы Jытай KорCаны, 55 ж екіге б™лінді, 451 ж Каталаун шайKасы, 453 ж Еділ Kайтыс болды, 400 ж АттиланыS ™мірге келген жылы,б.з.б 3 C аяCы `лы Jытай KорCаны салынды, 10000 атты ‰скер, 300 Caндар мен Kытай соCысы
Кім жылдам?
1.^йсін тайпаларыныS мекендеген жері
2. ^йсіндердіS астанасы
3.^йсіндердіS басшысы
4.Жазба деректердегі ^йсін халKыныS саны
5.^йсіндердіS зергерлік бaйымдары табылCан Kорым
6.^йсіндер саяси ж‰не сауда Kарым-Kатынас жасаCан ел
7.^йсін халKыныS саны
. JаSлы мемлекетініS хронологиялыK уаKыты:
2.JаSлылардыS археологиялыK м‰дениеттері:
3.JаSлы елі ішінде б™лінген иелік саны:
4. JаSлылардыS ™мірі мен тaрмысын сипаттап жазCан тарихшы:
5. JаSлы елініS астанасы:
6. ШыршыK ™зенініS оS жаCалауындаCы KаSлы каналы:
7. JаSлылардыS негізгі атамекені:
1. Baндар кезеSі:
2. Baн мемлекетініS негізін KалаCан:
3. Jытай деректері бойынша C_н басшысы лауазымы:
4. Baн мемлекетіндегі ру саны
5. Baн мемлекетініS саяси к_шейген кезі:
6. Рим империясына Kауіп т™ндірген Caн басшысы.
7. Baн мемлекетініS б™лінген мерзімі
Салыстыру Baндар мен JазаK хандыCы
СaраKтарды жауаппен толыKтыр
1. Baн
2. Б.з.б 55
3. 24
4. Шаньюи
5. Т_менбасы
6. М™де
7. Аттила
8. 4000
^йге тапсырма:
20 параграфтыS соSындаCы сaраK-тапсырмалар негізінде таKырыпты оKып келу