ХХ ?асырды? басында ж?не ортасында ?аза?стан аума?ыны? зерттеулері.
Пән: Қазақстанның физикалық географиясы
Өткен уақыты:
Сынып: 8 сынып
Оқушылар саны:
Мұғалім: Ақбөбек Жеңісханқызы
2- сабақ
Сабақтың тақырыбы: ХХ ғасырдың басында және ортасында Қазақстан
аумағының зерттеулері
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Қазақстан аумағының географиялық
зерттелуі туралы жалпы түсінік беру.
Оқушылардың ой - өрісі мен , білім, білік, дағды
іскерлігін дамыту арқылы пәнге деген
қызығушылығын арттыру. Оқушыларды елін-жерін
сүю арқылы патриоттыққа тәрбиелеу.
Топ ережесі: 1.Ұқыпты таза жазу
2. Бірлесіп оқу
3. Пікірлермен санасу
4. Бірін-бірі тыңдау
5. Мұғалімді тыңдау
Кезең Сабақтың барысы уақыты
Ұйымдастыру
Жаңа сабақ
Бекіту Сәлемдесіп, тыныштық орнату. Балалардың кім-жоғын сұрау.
Топқа бөлу
Оқушыларды сандар арқылы топқа бөлу.
-Оқушылар сендер топтарға бөлініп жұмыс жасайтын болғандықтан, топ ережесін құруымыз керек.
Топ ережесі: 1.Ұқыпты таза жазу
2. Бірлесіп оқу
3. Пікірлермен санасу
4. Бірін-бірі тыңдау
5. Мұғалімді тыңдау
Топ болғандықтан, әр топқа өздері атқаратын рөлдер береміз (басшы, баяндауыш, хатшы, уақыт үнемдеуші).
Табыс критерийлерімен таныстыру
ХХ ғасырларда Қазақстан аумағының географиялық зерттелуін білемін.
Жаңа дәуірдегі зерттеулерді толық меңгеремін.
Ұлы академик Қ.И. Сәтбаевтың зерттеулерімен тасыамын, білемін.
Миға шабуыл (үй тапсырмасын тексеру).
м у ш к е т о в с е в е р ц о в Қ а д ы р ғ а л и
б у т а к о в п о т а н и н
Бұл саяхатшы алғашқы зерттеуін Тянь-Шаньнің батысындағы ежелгі Қаратау жотасын, Боралдай, Арыс, Бадам өзендері мен Қазығұрт тауынан бастады.
Кім, өзінің ғылыми өмірін негізінен Орта Азияны зерттеуге арнады? Саяхаттарын Арал теңізі мен Сырдария төменгі ағысын, Қызылқұм шөлін зерттеуден бастады?
Жалайридің есімі.
Арал, Балқаш көлдерін толық физикалық-географиялық тұрғыдан алғаш зерттеген кім?
Орталық Азия, Сібір және Солтүстік Қытайды, ал 1863-1864 жылдары зайсан көлі, Тарбағатай жотасы мен Жетісу Алатауын зерттеген ғылыми экспедициясының құрамында болған саяхатшы....
Оқушылар, осы кроссвордтың жасырын сөзі Шоқан Уәлиханов болып шықты. Сендер, әр топ, бір-бірлеріңе Ш.Уәлиханов туралы сұрақ қойыңдар.
Топпен жұмыс «Жаңа дәуірдегі зерттеулер» (постер жасау)
Постерді бағалау критерийлері:
Постердің мағынасының ашылуы.
Тапсырманың толық орындалуы.
Постердің үйлесімділігі.
Тапсырма:
Қазақстан табиғатының 1920-1959 жылдардағы зерттеулері.
Ұлы Академик Қ.И. Сәтбаевтің өмірбаяны.
Қ.И. Сәтбаевтың ғылыми еңбектері, зерттеулері.
5.Сергіту сәті
6.Тест сұрақтары
1 вариант
1.Қазақстан Қай материкте орналасқан?
А) Солтүстік Америкада В) Еуразиядв
Д) Еуропада Е) Азияда
2. Қазақстан шекарасының ұзындығын анықтаңдар.
А) 25 км В) 15000 км
Д) 2500 км Е) 17000 км
3. Қазақстан құрлықта қандай елмен шекаралас?
А) Түркия, Ауғанстан, Өзбекстан, Иран
В) Ресей, Қырғызстан, Қытай, Өзбекстан, Монғолия
Д) Ресей, Қырғызстан, Қытай, Өзбекстан, Түркіменстан
Е) Қырғызстан, Тәжікстан, Пәкістан, Иран.
4.Қазақстан Республикасы шекарасы шеткі нүктелерінің солтүстік ендігін (с.е.) анықтаңдар.
А) 55°26´с.е. В) 40°50´с.е.
Д) 60°36´с.е. Е) 58°38´с.е.
5.Хан Тәңірі шыңын алғаш зерттеген саяхатшы-ғалым.
А) Н. Прежвальский В) Л.С. Берг
Д) П.П. Семенов Тян-Шанский Е) әл-Фараби
6.Қырғыз халқының «Манас» эпосы алғаш рет қағазға түсірген саяхатшы-ғалым.
А) П.П. Семенов Тян-Шанский
В) Н. Прежвальский
Д) Ш. Уалиханов
Е) М. Әуезов
2 вариант
1.Қазақстан Республикасының жер көлемі қанша?
А) 2,7 млн.км2 В) 4,7 млн.км2
Д) 1,7 млн.км2 Е) 0,7 млн.км2
2.Қазақстан Республикасының жері батыстан шығысқа дейін қанша км созылып жатыр?
А) 2000 км В) 3000 км
Д) 1500 км Е) 500 км
3.Қазақстан қай жылы егемен мемлекет болды?
А) 16.12.1991ж. В) 25.10.1917ж.
Д) 02.03.1992ж. Е) 29.12.1993ж.
4.Қазақстан Республикасы шекарасы шеткі нүктелерінің оңтүстік географиялық координатын (с.е.) анықтаңдар.
А) 41°26´с.е. В) 48°50´с.е.
Д) 40°56´с.е. Е) 38°38´с.е.
5.Қазақстандағы ең биік шыңның абсолюттік биіктігі (м.)
А) 5070 В) 6500 Д) 6995 Е) 7000
6.Шоқанның орыс саяхатшы досы.
А) А.С. Пушкин В) М. Маклай
Д) Н. Потанин Е) Л.С. Берг
3 вариант
1.Қазақстан жер аумағы жөнінен дүниежүзінде нешінші орынды алады?
А)1-орынды В) 5-орынды
Д) 9-орынды Е) 13-орынды
2. Қазақстан Республикасының жері оңтүстіктен солтүстікке дейін қанша км созылып жатыр?
А) 500 км В) 2000 км Д) 1000 км Е) 1700 км
3.Қазақстан қай жылы БҰҰ-ға мүше болып қабылданды?
А) 10.12.1993ж. В) 29.12.1992ж.
Д) 02.03.1992ж. Е) 17.12.1991 ж.
4.Қазақ жерін зерттеген орыс ғалымдары.
А) П.П. Семенов Тян-Шанский, Н. Потанин, Обручев, Мушкетов
В) М.Поло, В.Докучаев, И.Д.Черский, С.Крашениников
Д) Ф Магеллан, Х.Колумб, М.Лазарев, Ф.Бллинсгаузен
Е)М.Сомов, Х.Лаптев, С.Челюскин, В.Беринг
5. 22 жасында Орыс география қоғамына мүше болған қазақ ғалымы.
А) Қ. Сәтбаев В) Ш.Уәлиханов
Д) Ә. Марғұлан Е) әл-Фараби
6.Еуропалықтарға белгісіз Қытай жеріне саяхат жасап, Іле, Жоғар Алатауын зерттеген саяхатшы-ғалым.
А) Прежвальский В) Ш. Уәлиханов
Д) Семенов Тян-Шанский Е) Н. Потанин
7. Үй тапсырмасы: §7 оқу, атластан зерттелген жерлерді табу.
8. Бағалау
9. Кері байланыс 1 мин
2 мин
1 мин
1 мин
8 мин
5 мин
10 мин
2 мин
5 мин
1 мин
1 мин
1 мин
Бағалау парағы
№ Кезең басшы баяндауыш хатшы Уақыт үнемдеуші 1 Миға шабуыл 2 Жеке жұмыс 3 Топпен жұмыс 4 Жұппен жұмыс Қорытынды Бағалау парағы
№ Кезең басшы баяндауыш хатшы Уақыт үнемдеуші 1 Миға шабуыл 2 Жеке жұмыс 3 Топпен жұмыс 4 Жұппен жұмыс Қорытынды Бағалау парағы
№ Кезең басшы баяндауыш хатшы Уақыт үнемдеуші 1 Миға шабуыл 2 Жеке жұмыс 3 Топпен жұмыс 4 Жұппен жұмыс Қорытынды Басшы Баяндауыш
Хатшы Уақыт үнемдеуші
Басшы Баяндауыш
Хатшы Уақыт үнемдеуші
Басшы Баяндауыш
Хатшы Уақыт үнемдеуші
1 вариант
1.Қазақстан Қай материкте орналасқан?
А) Солтүстік Америкада В) Еуразияда
Д) Еуропада Е) Азияда
2. Қазақстан шекарасының ұзындығын анықтаңдар.
А) 25 км В) 15000 км
Д) 2500 км Е) 17000 км
3. Қазақстан құрлықта қандай елмен шекаралас?
А) Түркия, Ауғанстан, Өзбекстан, Иран
В) Ресей, Қырғызстан, Қытай, Өзбекстан, Монғолия
Д) Ресей, Қырғызстан, Қытай, Өзбекстан, Түркіменстан
Е) Қырғызстан, Тәжікстан, Пәкістан, Иран.
4.Қазақстан Республикасы шекарасы шеткі нүктелерінің солтүстік ендігін (с.е.) анықтаңдар.
А) 55°26´с.е. В) 40°50´с.е.
Д) 60°36´с.е. Е) 58°38´с.е.
5.Хан Тәңірі шыңын алғаш зерттеген саяхатшы-ғалым.
А) Н. Прежвальский В) Л.С. Берг
Д) П.П. Семенов Тян-Шанский Е) әл-Фараби
6.Қырғыз халқының «Манас» эпосы алғаш рет қағазға түсірген саяхатшы-ғалым.
А) П.П. Семенов Тян-Шанский
В) Н. Прежвальский
Д) Ш. Уалиханов
Е) М. Әуезов
2 вариант
1.Қазақстан Республикасының жер көлемі қанша?
А) 2,7 млн.км2 В) 4,7 млн.км2
Д) 1,7 млн.км2 Е) 0,7 млн.км2
2.Қазақстан Республикасының жері батыстан шығысқа дейін қанша км созылып жатыр?
А) 2000 км В) 3000 км
Д) 1500 км Е) 500 км
3.Қазақстан қай жылы егемен мемлекет болды?
А) 16.12.1991ж. В) 25.10.1917ж.
Д) 02.03.1992ж. Е) 29.12.1993ж.
4.Қазақстан Республикасы шекарасы шеткі нүктелерінің оңтүстік географиялық координатын (с.е.) анықтаңдар.
А) 41°26´с.е. В) 48°50´с.е.
Д) 40°56´с.е. Е) 38°38´с.е.
5.Қазақстандағы ең биік шыңның абсолюттік биіктігі (м.)
А) 5070 В) 6500 Д) 6995 Е) 7000
6.Шоқанның орыс саяхатшы досы.
А) А.С. Пушкин В) М. Маклай
Д) Н. Потанин Е) Л.С. Берг
3 вариант
1.Қазақстан жер аумағы жөнінен дүниежүзінде нешінші орынды алады?
А)1-орынды В) 5-орынды
Д) 9-орынды Е) 13-орынды
2. Қазақстан Республикасының жері оңтүстіктен солтүстікке дейін қанша км созылып жатыр?
А) 500 км В) 2000 км Д) 1000 км Е) 1700 км
3.Қазақстан қай жылы БҰҰ-ға мүше болып қабылданды?
А) 10.12.1993ж. В) 29.12.1992ж.
Д) 02.03.1992ж. Е) 17.12.1991 ж.
4.Қазақ жерін зерттеген орыс ғалымдары.
А) П.П. Семенов Тян-Шанский, Н. Потанин, Обручев, Мушкетов
В) М.Поло, В.Докучаев, И.Д.Черский, С.Крашениников
Д) Ф Магеллан, Х.Колумб, М.Лазарев, Ф.Бллинсгаузен
Е)М.Сомов, Х.Лаптев, С.Челюскин, В.Беринг
5. 22 жасында Орыс география қоғамына мүше болған қазақ ғалымы.
А) Қ. Сәтбаев В) Ш.Уәлиханов
Д) Ә. Марғұлан Е) әл-Фараби
6. Еуропалықтарға белгісіз Қытай жеріне саяхат жасап, Іле, Жоғар Алатауын зерттеген саяхатшы-ғалым.
А) Прежвальский В) Ш. Уәлиханов
Д) Семенов Тян-Шанский Е) Н. Потанин
1- вариант
1-в, 2-в, 3-д, 4-а, 5-д 6-д
2-вариант
1-а 2-в 3-а 4-д 5-д 6-д
3-вариант
1-д 2-е 3-д 4-а 5-в 6-д
Қазақстан табиғатының 1920-1959 жылдардағы зерттеулері.
Ұлы Академик Қ.И. Сәтбаевтің өмірбаяны.
3.Қ.И. Сәтбаевтың ғылыми еңбектері, зерттеулері.