6 сынып Д?ние ж?зі тарихы Грекия ?ала мемлекеттері
К_ні:
Сынып: 6
П‰н: д_ние тарихы
ТаKырыбы: § 24. Грекия Kала-мемлекеттері
СабаKтыS маKсат-міндеттері:
ТаKырыпты окыту барысында оKушыларCа ежелгі ГрекиядаCы Kала-мемлекеттердіS калыптасуын ж‰не Афины мен СпартадаCы мемлекеттердіS даму ерекшеліктерін салыстыра отырып т_сіндіру. ОлардыS ‰ркайсысыныS коCамдык Kaрылысы мен мемлекет болып KалыптасуындаCы ерекшеліктеріне назар аудару. СабаKты «ДидактикалыK материалдаCы» кестелерді пайдалана отырып т_сіндірген орынды.
Jaрал- жабдыKтар: оKулыK, карта, тірек-сызбалар мен суреттер.
СабаK т_рі: аралас
СабаK барысы:
`йымдастыру кезеSі.
А) оKушылармен амандасу;
€) сабаKта кім бар, кім жоCын т_гендеп, тыныштыKKа келтіру;
Б) жаSа сабаKKа назарларын аудару.
^й тапсырмасын тексеру.
Картадан Крит аралын к™рсет.
Крит аралы Kай теSізде орналаскан?
Фрескалар дегеніміз не?
ОKулыKтаCы берілген патша сарайындаCы KабырCадаCы суретте (фреска) не бейнеленген? Суретке карап ‰Sгіме Kaрастыр.
ЖаSа сабаK.
СабаKтыS барысында мaCалім окулыKтаCы картаны пайдалана отырып, жеке полистерге аныктама береді.
Осы такырыптаCы маSызды м‰селелердіS бірі - «Kала-мемлекеттер» деген aCым. МaCалім окушыларCа картадаCы Kала мемлекеттерді к™рсете отырып, Афины мен СпартаCа окушылар назарын аударады, Коринф, Милет калаларыныS ‰сем, ‰демі болCандыCы туралы ‰Sгімелейді.
Афины Kала-мемлекетіне тоKталCанда картадан Аттика аймаCын к™рсету кажет. Б.з.б. VIII-VI C. Аттика аймаCында мемлекет калыптаскан. Аттика аймаCында Kалалар ™те к™п болCан. Сол калалардыS бірі - Афины.
М_Cалім Афины KаласыныS орналасKан жері мен с‰улетіне баса назар аударады. Акропольге сырттай саяхат жасауCа болады. Ол _шін окулыктаCы сурет пен м‰тін мазмaнын таныстырCаннан кейін, мына сaрактар бойынша окушылармен ‰Sгімелесуге болады.
Акрополь дегеніміз не?
Акрополь кай Cасырда толык салынып болCан?
Акропольде кандай Cимараттар орналаскан?
Акропольдегі басты храм калай деп аталады?
5. Неліктен акрополь афинылыктардыS с_йікті орнына айналды?
6. Акропольді кім салдырCан?
Ежелгі Спарта такырыпшасын т_сіндіру _шін де алдымен м_Cалім окушыларCа ‰Sгімелесуге арналCан сaрактар кояды:
Картадан ОSт_стік ГрекияныS орналаскан жерін к™рсетіSдер.
Пелопоннес аймаCы ГрекияныS Kай б™лігінде орналаскан?
Мессения мен Лаконика аймаCы ГрекияныS кай б™лігінде?
Спарталыктар кай жактан келген? Кімдер?
ОKулыK м‰тініндегі Спарта туралы материалды баяндаCан кезде ‰сіресе Спарта мемлекетінде жастарды т‰рбиелеуге ерекше м‰н берілгендігіне толыCырак тоKталCан д_рыс болады. Ол _шін сабакта балаларCа «Спарталык aл балалардыS ™мірінен» деген м‰тінді «Дидактикалык материалдардан» ™здігінше оKытып, «Спарталыктарша ™мір с_ру дегеніміз не?» деген сaракка жауап алуCа болады.
МaCалім б.з.б. V CасырдаCы Афины мен Спарта Kалаларын салыстыра отырып, сипаттауына болады. Ол _шін окулыктаCы суреттерді пайдаланCан д_рыс. Афины мен Спарта - ежелгі Грекия калалары. €сіресе Афины сол кезендегі ‰демі калалардыS бірі болды. КаланыS ортасындаCы акропольде храмдар, театрлар ж™не де м‰рм‰р мен коладан жасалCан м_сіндер орналаскан. Jалада к™птеген кол™нер шеберханалары мен сауда-саттык ж_ргізілетін базар аландары болCан. Оларды агора деп атаCан. АгораCа халык ™те к™п жиналатын. Б_л жер Афины т_рCындары мен ™зге Kалалардан келген саудагерлерге, каланы аралаушыларCа толып кететін.
Спарта Kаласы Афиныдан ‰семдігі жаCынан ‰лдеKайда т™мен болды. Jала ‰скери лагерьлерге к™бірек _Kсады. Спартада театр да, м_сіндер де болCан жоK. К™шелерден ‰рлі-берлі сап т_зеп ж_рген спарталыктарды к™руге болатын еді... Спарталыкша ™мір с_ру - денені шыныKтыру, мыKты болу, еш н‰рседен KорыKпау, т™зімді болу деген с™з.
IV. СабаKты бекіту.
ОKушылардыS «Жaмыс д‰птері» бойынша ™здік жaмыс орындауын _йымдастыруCа болады.
«Жaмыс д‰птеріндегі» 2, 3-тапсырмаларды орындату кажет. СоSынан м_Cалім оны тексеріп, корытындылайды.
V. ^й тапсырмасы.
§ 24-параграфты оKып келу, «Жaмыс д‰птеріндегі» 1-тапсырманы орындау.
Сыныптан тыс оKуCа арналCан «Афины егіншілерініS ™мірі мен тaрмысы » деген материалды окып, олардыS ™мірін суреттеп беру.
15