География п?ніне арнал?ан презентация Гидросфера (6 сынып)

Гидросфера
Гидросфера – жердің су қабығы гидросфераДүниежүзілік мұхиттың суы(теңіздер, мұхиттер)97%Құрлықтағы суӨзендер, көлдер, мұздықтар, жер асты сулары3%Атмосферадағы су (су буы, су тамшылары, мұз түйіршіктер Гидросфераның суы:2,5% - тұщы, қалғаны ащы судан тұрады Судың қасиеттеріҚұрлыққа қарағанда су жылуды баяу өткізедіСу көптеген заттарды ерітеді Су айналымыКіші су айналымыҮлкен су айналымыДүниежүзілік су айналымы Су айналымының маңызыСу айналымының әсерінен ылғыл құрлыққа ауысады және керісінше, құрлықтан мұхитқа ауысадыЖылу ауысадыМинералдық заттар алмасады

Дүниежүзілік мұхит және оның бөліктеріДүниежүзілік мұхит – Жер шарының көп бөлігін алып жататын су айдыныДүниежүзілік мұхит суы жер бетінің ¾ бөлігін немесе 361 млн км

Дүниежүзілік мұхит Тынық мұхитЖер шарындағы ең үлкен және өте терең мұхитКөлемі – 180 млн кмСолтүстік және Оңтүстік Американың батыс жағалауларынан бастап Еуразияның шығыс бөлігіне және Аустралия мен Антарктидаға дейінгі аумақты алып жатыр1520-1521 жылдары Ф.Магеллан дүниежүзін айналу саяхаты кезіндеосы мұхитты алғаш рет алғаш жүзіп өтті. “Тынық мұхит” деп атады.Ең трең жері – Мариан шұңғымасы (11022 м)


Атлант мұхитыКөлемі жөнінен екінші орындаАуданы – 93 млн кмСолтүстік және Оңтүстік Американың шығысынан бастап Еуразия мен Африканың батысына және Антарктидаға дейін барадыАтлан мұхитын ежелгі гректер Африканың солтүстік –батысындағы Атлас )Атлант) тауыны байланысты атағанОрташа тереңдігі – 3597 мЕң терең жері – Пуэрто-Рико шұңғымасы (8742 м)



Үнді мұхитыКөлемі жағынан 3 орындаАуданы – 75 млн кмОрташа тереңдігі – 3711 мЕң терең жері Зонд шұңғымасы (7729 м)Төрт материкті жалғастырадыГеография ғылымы Үнді мұхиты жөніндегі мәліметтерді Васко да Гаманың жүзген уақытынан бері жинай бастады Джеймс Кук тереңдігін алғаш рет өлшеген



Солтүстік Мұзды мұхитМұхиттардың ішіндегі көлемі ең кішісіАуданы – 14 млн кмЕң терең жері – Гренланд теңізінің солтүстігінде (5527 м)Орташа тереңдігі – 1220 м


Мұхит бөліктеріТеңіздерШығанақтарБұғаздар

Теңіз – мұхиттың бір бөлігі, алайда суының қасиеті, ағыстары және ондағы тіршілік дүниесі жөнінен мұхиттан айырмащылығы болады Жерорта теңізіАтлант мұхитыАФРИКАЕВРОПА ТеңізБаренц теңізі Солтүстік Мұзды мұхиттың бөлігі Балтық теңізі – Атлант мұхитының бөлігі Беринг теңізі – Тынық мұхиттың бөлігі Қызыл теңіз – Үнді мұхитының бөлігі


Теңіздерішкі – материкке ішкері еніп жатқан, дүниежүзілік мұхиттармен шектеспейтін теңіздер (Жерорта, Қара теңіз, Балтық теңізі, Мәрмәр, Азов, Қызыл және т.б.)шеткі – материктердің шетінде мұхиттармен жалғасып орналасқан теңіздер (Баренц, Кар, Лаптевтер, Чукот, Охот, Шығыс Сібір және т.б.) Мексикан шығанағыАтлант мұхитыОңтүстік АМЕРИКАСолтүстік АМЕРИКАТынық мұхиты Бұғаз – екі жағынан материктердің немесе аралдардың жағалаулары шектеп тұрған енсіз су айдыныЖерорта теңізіАтлант мұхитыГибралтар бұғазыАФРИКАЕВРОПА Тынық және Атлант мұхитын жалғастыратын Дрейк бұғазының ені кең (950 км) және терең (5248 м)Жерорта теңізін Атлант мұхитымен жалғастыратын Гибралтар бұғазы енінің ең тар жері – 14 км
аралдартүбектержан-жағынан су қоршаған құрлықтың шағын бөлігіҮш жағынан сумен қоршалған құрлықтың бөлігіАралдардың тобыархипелагтарМұхиттар мен теңіздер қоршап жатқан ірі құрлықтарматериктер Мадагаскар аралыШри-Ланка аралыСомали түбегіИндостан түбегіАралдар пайда болуына қарайматериктікмаржандықжаңартаулық