Есептеу эксперименті 9-сынып Жеті модульді ы?палдастыра отырып, табысты о?ыту ма?сатына жету.

Ш.Уәлиханов атындағы №1 жалпы орта білім беретін мектебі
Тақырыбы:

9 «Б» сыныбы
Өткізген: Карашинов Қ.С.
АрқалықСабақтың тақырыбы: Есептеу экспериментіСынып: 9 «Б» Күні: 12.01.2015
Сілтеме: Информатика-9, қосымша ресурстар, электрондық оқулықЖалпы мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға модель ұғымы, модельдеу және модельдеудің кезеңдері жайлы ақпарат беру.Тәрбиелік: Оқушыларды нақты шешім қабылдай білуге, топпен жұмыс жасауға, өз ойын еркін жеткізе білуге тәрбиелеу.Дамытушылық: Оқушыларды модель құруға дағдыландыру, пәнге қызығушылығын арттыру.
Оқу нәтижесі: Ынтымақтастық және топтағы бірлескен оқуды ұйымдастыру арқылы информатика пәнінің білім сапасының көрсеткішін жоғарылату.
Негізгі идея Жеті модульді ықпалдастыра отырып, табысты  оқыту мақсатына жету.
Сабақтың типі: Жаңа сабақСабақтың әдісі: СТО әдіс тәсілдеріДереккөздер: Оқулық, дереккөздері, электронды оқулықПәнаралық байланыс: Бейнелеу өнері, математика, география, физика
Тапсырмалар: Тренинг     6 минут                          
Ой қозғау сұрақтары «Алғыр оқушы» 5 минут
Жаңа сабақты түсіндіру 10 минут
Тәжірибелік (жеке) жұмыс 8 минут
Топқа бөлу. «Шыңға шығу!» 5 минут
Қорытынды. Бағалау. 3 минут
Рефлексия.2 минут
Қосымша: Тәжірибелік жұмыс: 1. Сабаққа кешігу барысындағы жазылатын түсініктеменің сөздік моделін құрыңдар.2. Оны мәтіндік редакторда рәсімдеңдер.3. Қалай ойлайсыңдар, сөздік модель құру барысында қандай мақсаттар қойылады?
Начало формы
Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі: 1. Сәлемдесу, түгелдеу.
«Арқадағы сурет» оқушылар столды жағалап тұрып бір-бірінің арқасында қандай да бір заттың моделін салады. Әр оқушы өз арқасында салынған суретті айтады.2. Оқушылардың құрал - жабдығын тексеру.3. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.
II. Үй тапсырмасын тексеру: «Алғыр оқушы» ойыны арқылы үй тапсырмасы тексеріледі. Оқушылар бір-біріне сұрақтар қою арқылы «Алғыр оқушыны» анықтайдыIII. Жаңа сабақты түсіндіру: (Оқушылар компьютерде электронды оқулықпен жұмыс)
Модель – бұл глобус және әлем картасы, жердің тартылыс күшінің формуласы, көрме стендіндегі зымыранның макеті, мектептегі биология кабинетіндегі көрнекі құралдар, әйгілі суреттердің көшірмесі. Нақты нысандарды (түпнұсқа) зерттеу мақсатында адамның қолымен жасалған нысанды – модель деп атаймыз.
Модель – нақты нысанды, құбылысты немесе үдерісті қарапайым етіп түсіндіреді.
Модельдеу – нысандарды, үдерістерді және құбылыстарды зерттеу үшін модель құру.«Модель құру, модельдеу не үшін қажет?» деген сұрақ туындауы мүмкін. Біріншіден, нақты уақыт барысында түпнұсқа болмауы мүмкін немесе мүлдем табиғатта жоқ болуы мүмкін.
Екіншіден, түпнұсқа көптеген қасиетке және өзара байланыстарға ие болуы мүмкін, ал бізді тек жеке бөлігі ғана қызықтыруы мүмкін.
Модельдеу кезінде алдымен нысанның немесе қандай да бір үдерістің қасиеттерін біліп қана қоймай, сонымен қатар модельдеу кезеңдерін жоспарлау да қажет.
Модельдеудің кезеңдері: есептің қойылымы, модельді құру, компьютерлік модель, модельдеу нәтижесін талдау. Модельдеу нәтижесін талдау барысында алынған нәтиженің мақсатқа сәйкес келетіндігін немесе мақсатқа сәйкес келмейтіндігі талданады.
Анықталған қате – бұл да нәтиже болып есептелінеді.
Модельдеу мақсаты ретінде мыналарды айтуға болады:
Қоршаған ортаны танып - білу;
Берілген қасиет бойынша нысанды құру;
Әсердің нысанға тигізер салдары;
28603362757322-кезең. Модельді құру.
Ақпараттық модель
Таңбалық модель
Компьютерлік модель
0200002-кезең. Модельді құру.
Ақпараттық модель
Таңбалық модель
Компьютерлік модель
3930652755901-кезең. Есептің қойылуы.
Есептің берілгені.
Модельдеу мақсаты.
Объектіні талдау
0200001-кезең. Есептің қойылуы.
Есептің берілгені.
Модельдеу мақсаты.
Объектіні талдау
Құбылыстарды, үдерістерді және нысандарды тиімді басқару.
2860336446144-кезең. Модельдеу нәтижесін талдау
0200004-кезең. Модельдеу нәтижесін талдау
393430446143-кезең. Компьютерлік эксперимент.
Модельдеу жоспары
Модельдеу технологиясы
0200003-кезең. Компьютерлік эксперимент.
Модельдеу жоспары
Модельдеу технологиясы

44452741155703340561115734
398524558265Нәтиже мақсатқа сай келмейді
020000Нәтиже мақсатқа сай келмейді
286004057762Нәтиже мақсатқа сай келеді
020000Нәтиже мақсатқа сай келеді

1-сурет. Модельдеу кезеңдері
Есептер экспериментін жасағанда есеп түсінікті тілде жасалуы керек, ең бастысы модельдеу объектісін анықтап, нәтижеде не болу керегін түсіну қажет.
ІV. бекіту: Тәжірибелік жұмыс (жеке жұмыс). Әр оқушы өз жұмыс орындарында есепті жазып шығуын тексереді.
Компьютермен жұмыс (оқушылар компьютерлерінде жұмысты тексереді)
program ysb;
label 5;
const n=3;
var x:array [1..n] of real;
y:array[1..n] of real;
a,b,c,r: real; i:integer;
beginwriteln (‘координатасын енгізу');
for i:=1 to n do
read;
readln (x[i], y [i]);
a:=sqrt((sqr (x[2]-x[1])+sqr(y[2]-y[1]));
b:=sqrt(sqr (x[3]-x[2])+sqr(y[3]-y[2]));
c:=sqrt(sqr (x[3]-x[1])+sqr(y[3]-y[1]));
if (x[3]-x[1])*(y[2]-y[1])<>(x[2]-x[1])*(y[3]-y[1])
then
writeln ('үшбұрыш құрылады') else
begin
writeln ('үшбұрыш құрылмайды');
goto 5;
end;
writeln ('a=', a:8:3, ‘ ‘:4, 'b=', b:8:3, ‘ ‘:4, 'c=', c:8:3 );
if a<c then
beginr:=a; a:=c; c:=r
end;
if a<b then
beginr:=a; a:=b; b:=r
end;
r:=sqr(r); a:=sqr(a);
b:=sqr(b); c:=sqr(c);
r:=c+b;
writeln (r,a);
if a=r then writeln ('үшбұрыш тікбұрышты')
elsebeginif a<r then writeln ('үшбұрыш сүйірбұрышты')
elsewriteln ('үшбұрыш доғал бұрышты');
end;
5: writeln
end.
V.Жаңа тақырыпты бекіту: «Шыңға шығу!» ойыны.Оқушыларға шыңға шығу барысында жол бойындағы жалаушаларды алу керек. Ол үшін олар сол жалаушаларда жасырынған сұрақтарға жауап берулері тиіс.1. Модель дегеніміз не?2. Анықталған нәтиже қате бола алады ма?3. Модельдеу мақсаты дегеніміз не?4. Құбылыстан, үдерістен және нақты нысаннан модельдің айырмашылығы неде?5. Модельдеудегі түпнұсқаның маңызы.6. Модельдеудегі негізгі кезеңдерді атаңдар.
Қосымша: Тәжірибелік жұмыс (жұптық жұмыс).1. Сабаққа кешігу барысындағы жазылатын түсініктеменің сөздік моделін құрыңдар.2. Оны мәтіндік редакторда рәсімдеңдер.3. Қалай ойлайсыңдар, сөздік модель құру барысында қандай мақсаттар қойылады?
VІ. Қорытындылау. Оқушылар өз ойларын стикерге жазып тапсырадыҮІІ. Үйге тапсырма: §8.3, 288-бет жазу.