Исследовтельская работа .Мои героические родственники.
Баш5ортостан Республика4ы Ей1нсура районы
муниципаль район И81н2ол ауылыФ1йзулла Солтанов исеменд1ге муниципаль д7й7м белем бире9 м1кт1бене6 бюджет учреждение4ы
«Бе33е6 н18елд1 герой ту2андар»
тема4ы буйынса коллектив э3л1не9 эше.
Баш5ар3ылар: Аслаев И.Р., Мыр3а5аева С.Д.,
Юланов А.Х.
Ет1ксе4е: А3набаева Л.К.
И81н2ол -2011
Й7км1тке4е
ИнешМа5сат 41м бурыстарыМетодтарыАктуаллек
Аслаев Илсур Р1сим улыны6 сы2ышы
Мыр3а5аева С1лим1 Дамир 5ы3ыны6 сы2ышы
Юланов Азат Харис улыны6 сы2ышы
4ы2ымта
Рецензия
5ушымта
Инеш «К96елемд1 ши2ыр тыу3ы
5артатайым ха5ында
Ун 4иге331 яу2а керг1н
Тыу2ан иле ха5ына
5артатай3ы6 ми3алдары
4а5лана 7й т9ренд1.
Улар бе3г1 47йл1й ке9ек
Ауыр йылдар турында….
(Д.Исха5ова)
Ва5ыт даръя4ы р1хим4е3; ул бе33е6 тел1гебе3г1 5арап тормай, ал2а ынтыла. Тарих т1г1рм1се л1 кирег1 1йл1нм1й, 41р 9тк1н к7н тарих булып 5ала кил1.
Бынан 70 йыл элек фашист илба8ар3ары тыу2ан илебе33е ба8ып ала. Те91л 4 йыл дауам ит1 был 4у2ыш. 4у2ыш 5орбан4ы3 булмай: бик к9п яугир яу яланында ятып 5ала, и81н 5айт5андарыны6 байта2ы ауыр яралар3ан 2азапланып я5ты донъянан китк1н. ….Тылда 5ал2андар2а ла бик ауыр бул2ан. Бе3 тыныс тормошта й1ш14ен тип башын 4ала 5арт 5артай3арыбы3..Шу2а ла улар алдында бе3 бурыслыбы3: тырышып у5ыр2а, илебе33е6 лайы5лы граждандары булыр2а тейешбе3…
Бе331 , Ф. Солтанов исеменд1ге м1кт1пт1, урында2ы компонентты т7пл7 7йр1не9 ма5сатында т1жриб1 май3аны ойошторол2ан. Бы2а «Ей1нсура – 981рг1н ере» исемле программа ла т737лд7. Ошо программа2а таянып бе3 - Аслаев Илсур, Мыр3а5аева С1лим1, Юланов Азат , «Бе33е6 н18елд1 герой ту2андар» исемле тема2а э3л1не9 эше ойоштор3о5.
Эшебе33е6 ма5саты:
5арт 5артай3арыбы33ы6 41м н18елд1ге баш5а ту2андарыбы33ы6 Б7й7к Ватан 4у2ышында 5атнашыуы тура4ында;
Улар3ы6 батырлы5тары тура4ында к9бер1к белерг1 тел19 41м дандарын м16гел1штере9;
Бурыстар:
5арт 5артай3арыбы3 батырлы5тарына 2орурлы5, х7рм1т уятыу;
7лк1н быуын кешел1рен1 и2тибар, ихтирам к9р41те9;
Патриотик, ил47й1рлек 4ы3аттары булдырыу;
Методтары:
Атай-1с1й31р мен1н 16г1м1;
Район, 41м 2аил1 архивтарында э3л1не9;
Э3л1не9 эшебе3:
Е6е93е6 66 йыллы2ына ;
Бе33е6 5арт 5артай3арыбы32а , 618елебе331ге герой ту2андарыбы32а арнала.
Бе3, Ф. Солтанов исеменд1ге И81н2ол урта д7й7м белем бире9 м1кт1бене6 2б класс у5ыусылары. Бе3 21 быуат балалары, 41м Б7й7к Ватан 4у2ышы тура4ында ата-1с1й31ребе33е6, 7л1с1й, 5артай3арыбы33ы6 ( 1г1р улар тере бул4а…) 47йл19е , китап 41м фильмдар аша 2ына бел1бе3. Бе331, н18елд1ге герой ту2андарыбы3 тура4ында к9бер1к беле9 тел1ге уянды. Улар3ы6 4ар2айып б7тк1н фотоларын к9ре9, 5улда яугир ордендарын тотоу- э3л1не9 эшен1 та2ы ла бер эт1ргес к7с 78т1не. 5асандыр бе33е6 мен1н, атай-1с1й31ребе3 мен1н берг1 й1ш1г1н 5артай3арыбы3 тура4ында к9бер1к беле9 тел1ге уянды .
Аслаев ИлсурМине6 5арт 5артайым – Ныя32олов Кинй1бай 21л19етдин улы 1927 йылды6 8 мартында Т9б1нге Муйна5 ауылында тыуа. Ата- 1с1л1рене6 кинй1 балалары бул2ан2а Кинй1бай тип исем 5ушалар. 4у2ыш5а тиклем бик б1л1к1й31н колхозда комбайынсы ла, тракторист та булып эшл1г1н. 16 2ына й1шенд1 ФЗО –ла булып 7лг7рг1н. 18 й1шенд1 армия2а ал2андар. Ул-тыл ветераны. Армиянан 5айт5ас тыу2ан ауылында 29мер буйы председатель, а3а5 бригадир булып эшл1г1н. 21 й1шенд1 5арт 7л1с1йем Фатима2а 7йл1неп 7 бала: 2 5ы3 41м 5 малай2а 29мер бир1л1р. 5арт 5артайымды6 тыл ветераны , си31м к9т1ре9 7с7н бирелг1н наградалары 4а5лан2ан. 5арт 5артайымды6 ата4ы 41м 5устылары ла 4у2ышта 5атнаш5андар:
Ныя32олов 21л19етдин
Ныя32олов В1литдин
Ныя32олов Н1жметдин
Галин 21лиулла Х1йрулла улы
Солтан2ужин Ямыр3а.
Юланов АзатМине6 5арт 5артайым, Абдуллин Х1мит З1к1ри улы , 1924 йылды6 4ал5ын февраль айында 7мб1т ауылында тыуа. Ул 2аил1л1ге биш баланы6 т19ге4е була .
1942 йылда 18 ген1 й1шенд1 Б7й7к Ватан 4у2ышына алына. 4у2ышта ул взвод командиры, сержант була.
1945 йыл2а тиклем ул яу яланында 5атнаша. Тик у6 5улына 5аты яралан2андан 4у6, дауаланып, тыу2ан ауылына 5айтарыла. Ауылда ла ул тик ятмай, ауыл магазинында 4атыусы була. Шул замандар3а, колхозды ут-х19ефт1н 4а5лау ма5сатында ойошторол2ан пожарниктар дружина4ын да ет1кл1й. Колхозда шофер булып та эшл1й. Колхоздар3а2ы и6 т19ге машиналар3ы ул беренсел1р31н булып й7р7т1.
Улар бик к9п эшт1р баш5аралар.Колхозда ла ул алдын2ы эшсе була.
2аил1 5ороп 5арт 51рс1йем мен1н берг1 биш бала 98тер1л1р. Х13ер улар 41р бере4е 93 2аил1л1ре мен1н. Тик бе33е6 мен1н 5арт 5артайым 2ына ю5.
Мыр3а5аева С1лим1
493 мине6 5арт 5артайым тура4ында буласа5. Ул Нурд19л1тов 21йнетдин М7х1м1тдин улы , 1924 йылды6 29 декабренд1 К9г1рсен районыны6 Санъяп ауылында кр18ти1нд1р 2аил14енд1 тыу2ан. Й1шл1й ген1 Т9б1нге Тагилда ФЗО – ла аэродром т737г1нд1р.
Уны 17 й1шенд1 яу яланына алалар. 1942-1943 йылдар3а Курск ду2а4ы 7с7н алышта 5атнаш5ан.. Генерал Батовты6 команда4ында автоматчик – пехотинец булып й7р7г1н. Тап ошо аяу4ы3 алышта 5улына 41м ая2ына снаряд эл1геп , 5аты яралана. Шул 4ы3ланыу3ар мен1н Саратовта госпиталд1 о3а5 5ына дауалана 41м II т7рк7м инвалиды булып тыу2ан я5тарына 5айта. Курск ду2а4ында к9р41тк1н батырлы5тары 7с7н Дан Ордены мен1н б9л1кл1н1.
4у2ыштан 4у6 о3а5 5ына й1ш1п, 93ене6 тыу2ан ауылында вафат була 41м шунда у5 ерл1н1. Мине6 5арт 5артайым бик батыр кеше бул2ан 41м мин уны6 мен1н 4о5ланам.
Б7й7к Ватан 4у2ышы тамамаланыу2а 66 йыл. К96елд1р31 4а2ыш та, тул5ынландыр2ыс хист1р 31 бар. Ирек, еребе3 7с7н 4у2ыш5ан ветерандар3ы6 к9бе4е х13ер инде арабы33а ю5. 1 дошман2а 5аршы к9т1релг1н батыр й7р1кле егетт1р3е6 41м 5ы33ар3ы6 и81нд1ре 4ик41нг1 етк1н,ту2ы3ынсы ти8т1не башла2андар. Бе3 , тере тарихты 5алдырыр 7с7н, 41р ишетк1н- к9рг1нде а55а терк1п барыр2а тейешбе3.