электролиттік диссоциация теориясыта?ырыбына эксперименттік есеп шы?ару химя (9 класс)

Сабақт ың тақырыбы: 1 «Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбына эсперименттік есеп шығару.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:Оқушылардың электролиттерді ажырату,иондарды анықтау икемділіктерін қалыптастыру.
Дамытушылық:алған білімдерін іс жүзінде пайдалануға және ойлау қабілеттерін арттыру,пәнге деген қызығушылығын дамыту.
Тәрбиелік:Өз бетімен жұмыс жасау дағдыларын қалыптастыра отырып ұқыптылыққа,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер:Жаңа технологиялық әдіс-Кубизм әдісі.
Құрал-жабдықтар,көрнекі құралдар:виртуалды лаборатория,карточкалар мен кестелер.
Ұйымдастыру:Оқушыларды 4 топқа бөліп,сабақтың жоспарымен және мақсатымен таныстыру
Зертханалық жұмыс алдында қышқыл және сілтімен жұмыс істегендегі қауіпсіздік ережелерін қайталау.
Пысықтаймыз (сұраққа ауызша жауап беру)
Электролиттер дегеніміз не?
Электролиттік диссоциация дегеніміз не?
Катиондар дегеніміз не?
Аниондар дегеніміз не?
Гидротацияға анықтама бер,гидраттар дегеніміз не?
Диссоциациялану дәрежесіне анықтама бер?
Әлсіз электролиттерге мысалдар келтір?
Ион алмасу реакциясы қандай реакциялар?
Тұздар гидролизі дегеніміз не?
Тотығу-тотықсыздану реакциясы деп қандай реакцияларды айтады?
Электролиттердің ерітінділерінде реакция аяғына дейін жүру үшін қандай белгілер байқалуы керек?
Электролиттік диссоциация тұрғысынан қышқыл дегеніміз не?
Электролиттік диссоциация тұрғысынан негіз дегеніміз не?
Электролиттік диссоциация тұрғысынан тұз дегеніміз не?
Салыстырамыз Венн диограмасы бойынша электролиттер мен бейэлектролиттерді салыстырыңдар.
бейэлектролит
электролит


2.Түзу ме,қиғаш па?
Катиондар мен аниондарды анықтаңдар (кестеде берілген иондарды түзу,көлденең қиғаш бағыттағы сызу)
BaNH4 NO3
PO4 Ca F
SO4 AI K
3.Нәтижесінде тұнба түзілетін реакцияларды тауып,сол бағытта сызық жүргізіңдер.
H2SO4+Fe(OH)2→ Na2SiO3+HCI→ CaSO4+Li2CO3→
AgNO3+HCI→ Pb(NO3)2+KOH→ Hg(NO3)2+H2SO4→
Ba(NO3)2+H2SO4→ NH4OH+AI2(SO4)3→ ZnSO4+NH4NO3→
Анықтаймыз.
Сарамандық жұмыс №1 «Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбына эсперименттік есеп шығару.
Сарамандық жұмыстың орындалу тәртібі.
Не істедік? Не байқадық? Реакция теңдеулері қорытынды
1.Мырыш түйіріне 1 мл күкірт қышқылын құямыз Сары түсті тұнба түзіледі 3Zn+4H2SO4=3ZnSO4+S +4H2O
3Zn0+8H++4SO42-=3Zn2+3SO42-+S0+4H2O
3Zn0+8H+-=3Zn2+-+S0+4H2O
Zn0-2е→Zn2+ т-с-ш
S+6+6е →S0 т-т-ш Концентірлі Н2SO4тотықтырғыш қасиет көрсетедіде сутек газы бөлінбейді.
2. Магний хлориді ерітіндісіне NaOH құямыз Ақ тұнба түзіледі MgCI2+2NaOH→Mg(OH)2 +2NaCI
Mg2++2CI-+2Na++2OH-→Mg(OH)2 +2Na++2CI-
Mg2++2OH-→Mg(OH)2 Алмасу реакциясы аяғына дейін жүреді ерімейтін негіз Mg(OH)2 түзіледі
Ерітінділер K2CO3 және HCI Иіссіз газ түзіледі K2CO3 +2HCI→2 KCI+Н2О+СО2
2K++CO32- +2H++2CI-→2 K++2CI-+Н2О+СО2
2Н++CO32- →Н2О+СО2 Алмасу реакциясы аяғына дейін жүреді,себебі аз дссоциацияланатын зат су түзіледі.
Натрий сульфиді және күкірт қышқылы Na2S H2SO4 Жағымсыз иісті газ бөлінеді(шіріген жұмыртқа) Na2S+H2SO4→Na2SO4+H2S
2Na++S2-+2H++ SO42-→2Na++ SO42-+H2S
2H++ S2-→H2S Реакцияда иондардың байланысуы болып,реакция аяғына дейін жүріп газ бөлінеді
Мыс сульфаты және азот қышқылы CuSO4 HNO3 Реакция нәтижесінде өзгеріс жоқ CuSO4+2HNO3→Cu(NO3)2+H2SO4 Реакция аяғына дейін жүрмейді себебі иондардың байланысуы нәтижесінде үш байқалатын белгі жоқ.
Суреттейміз
1. топқа тапсырма:Негіздердің диссоциациясын сапалық жағынан сипаттау.
2. топқа тапсырма: Қышқылдардың диссоциациясын сапалық жағынан сипаттау.
3. топқа тапсырма: Орта тұздардың диссоциациясын сапалық жағынан сипаттау.
4 топқа тапсырма: Қышқыл тұздардың диссоциациясын сапалық жағынан сипаттау
Есептейміз.
1 деңгей 5 ұпай Иондық теңдеу жазыңдар
2AI+6HCI=2AICI3+3H2
PbCI2+2NaOH=Pb(OH)2+2NaCI
Cu(OH)2+2HCI=CuCI2+2H2O
Zn+FeSO4=ZnSO4+Fe
2 деңгей 10 ұпай Құрамында мынандай екі заты бар ерітінді дайындауға бола ма?
Магний нитраты мен калий хлориді
Мыс (ІІ) хлориді мен натрий сульфиді
Барий хлориді мен натрий сульфаты
Кальций нитраты мен натрий хлориді
3 деңгей 15 ұпай :Төмендегі көрсетілген тұздардың ерітінділері индикатор түстерін өзгерте ала ма?
Алюминий хлориді 3. Натрий сульфиді
Натрий хлориді. 4. Мырыш нитраты.
Жауаптары:әлсіз негіз,күшті қышқылдан түзілген тұз,ерітіндісі
AICI3→AI3++3CI-
AI+HOH→AIOH+H+ (H)≥OH- орта қышқылдық ,лакмус қызарады.
Na2S-күшті негіз бен әлсіз қышқыл тұзы ерітіндісі,орта сілтілік (негіздік)
Na2S→2Na+S
S+HOH→HS+OH (H) OH- орта сілтілік ,фенолфталейн таңқурай түске боялады.
Орта бейтарап
Орта қышқылдық лакмус қызарады.
Талқылаймыз.
Бекіту
Зерттелген заттар Әсер ету реакйиясының нәтижелері
BaCI2 NaOHAgNO3 H2SO4
(NH4)2SO4 тұнба газ -
NH4CI - газ тұнба -
NaCI- NaNO3 - - - -
Оқушыларды бағалау
Үй тапсырмасы:өткенді қайталау