Г. Кол?хм?тов. Яшь гомер драмасы (презентация)

Максат. “Яшь гомер” драмасын анализлауБурычлар: 1.Драма үзенчәлекләрен искә төшерү;2. Каршылыклар аша проблемаларны чыгару;3. Тема, идеяне ачыклау4. Әсәрдәге психологизмны табу.. Гафур Коләхмәтов“Яшь гомер “ драмасы (1908 ел) Гафур КоләхмәтовТест1. Иҗтимагый-сәяси карашлары ягыннан ул кем?а) “таңчы”ә) социал-демократб) иттифакчыв) халыкчы2. Г. Коләхмәтов татар әдәбиятына нинди яңалык алып килә?а) искелекне, артталыкны кире кагуә) реалистик эчтәлекле әсәр язуб) яңа тема, яңа геройлар алып килүв) тарихи драма иҗат итү3. Аны замандашларыннан аерып куйган эшчәнлек төре.а) драматургә) хикәячеб) публицистг) марксистик әдәбиятны тәрҗемә итүе) милли театр оештыруж) мөгаллим4. Г. Коләхмәтов мирасында кайсы иҗат агымы өстенлек итә? а) мәгърифәтчелек реализмы ә) тәнкыйди реализм б) романтиз в) символизм5 “Уалган мол” хикәясендә нәрсә сурәтләнә? а) диңгездәге давыл ә) кеше күңелендәге эчке каршылык б) патша самодержавиесенә каршы көрәш Сораулар № 1 2 3 4 5 Дөрес җаваплар ә б г Ә б Драма төренең үзенчәлекләре1. Сәхнә өчен языла.2. Драма әсәренең нигезендә конфликт ята3. Хис-кичерешләр тирән бирелә4. Кеше образлары гына хәрәкәт итә.5. Диалог һәм монологлар гына кулланыла6. Драма әсәре вакыт ягыннан чикләнә Сюжет сызыгы1 Мәхәббәт тарихы белән бәйле 2. Большевикларның патша хакимиятенә каршы чыгу Каршылык: 1. Тышкы- герой-герой- герой-тирәлек- герой-табигать-герой-җәмгыять 2. Эчке Төп каршылык – Гали МостафаПроблемалар:1) байлыкның хәлиткеч рольгә ия булуы;2) акча һәм мәхәббәт каршылыгы. Гали ЗөләйхаПроблемалар:1. хатын-кыз азатлыгы,2. никах иреге,3. хатын-кызның коллык хәленә каршы чыгуы,4. кеше хакына мәхәббәтеңнән баш тарту. Зөләйха - ӘтисеПроблемалар:Хатын-кыз иреге,Байлык артыннан куу. Зөләйха - Мостафа Проблемалар:1. азгынлык;2. эчкечелек;3. татар хатын-кызларының авыр язмышы; Тема: хатын-кыз азатлыгы, мәхәббәт иреге Идея: хатын-кыз азатлыгына көрәш, искелекне җиңү белән генә ирешеп була Гали - Мостафа 1. Байлар һәм ярлылар мөнәсәбәте2. Иҗтимагый гаделсезлек;3. Төрле партияләр арасындагы мөнәсәбәт Гали – Вәли 1. Халык азатлыгы;2. Шәхси мәнфәгатьне иҗтимагый мәнфәгатьтән өстен кую Тема: яшьләрнең партиягә килүе Идея: Халык азатлыгына, социаль тигезлеккә, фикер ирегенә бары тик көрәш юлы белән генә ирешергә мөмкин Психологизмны барлыкка китерүче алымнар Психологик анализ – өченче зат исеменнән кешенең күңел хәрәкәтен җентекле сөйләп-күрсәтеп бару;Үзанализ – беренче яисә өченче зат исеменнән геройның уйлануын, үз-үзе белән сөйләшүен тасвирлау;Эчке монолог – геройның үз халәтен сөйләве;Фикер агышы – уйларның тәртипсез урнашуы, саташу, төшләнү;Җан хәрәкәте- бер фикернең үсеп, икенче фикергә әверелүе;Дәшми калу- иң әһәмиятле урында геройның эчке кичерешләрен тасвирламау.Хат, көндәлек, төш, әдәби детальләр Гафур Коләхмәтов Йомгаклау тестыКүрсәтелгән каршылыклар “Яшь гомер” драмасындагы кайсы сюжет сызыгының нигезендә ята?Зөләйха күңелендәге эчке каршылыкЗөләйха – атасыГали – МостафаГали күңелендәге эчке каршылыка) мәхәббәт очпочмагы рәвешендә гәүдәләнгән сюжет сызыгыә) революционерларның патша самодержавиесенә каршы көрәшне сурәтләгән сюжет сызыгыКүрсәтелгән каршылыкларга нигезләнеп, “Яшь гомер” драмасындагы сюжет сызыгын билгеләгез.Гали – ВәлиГали күңелендәге эчке каршылыкРеволюционерлар – патша хакимиятеЙосыф – жандармерияа) мәхәббәт очпочмагы рәвешендә гәүдәләнгән сюжет сызыгыә) революционерларның патша самодержавиесенә каршы көрәшне тасвирлаган сюжет сызыгы 3. Вәли читкә китеп тора, Йосыф сцена уртасына стулга утыра. Һәммәсе дә моңланып торган вакытта урамнан:”Караул!” дип кычкырган бер тавыш ишетелә. Вәли белән Гали башларын күтәреп тәрәзәгә карыйлар. ...Йосыф та, торып, тәрәзәгә йөгерә һәм башын сузып кычкыра:а) “Кешене каны чәчрәп чыкканчы кыйнасыннар да, кызык булсын имеш”ә) “Менә кызык”б) “Сал берне! ...Кара...аты сыер төсле. Һич тә әйләнә алмый”Урамдагы вакыйгага кем нинди мөнәсәбәт белдерүен билгеләгез.а) Гали ә) Вәли б) Йосыф Зөләйха әтисе нинди образ төренә керә?а) ярдәмчеә) аталучыб) төпг) эпизодик“Яшь гомер” драмасында тарихи вакытны билгеләгез а) унынчы елларә) беренче рус инкыйлабы вакыйгалары һәм реакция елларыб) XIX гасырның соңгы унъеллыгы ә ә а-аә-әб-б ә а Дөрес җаваплар 5 4 3 2 1 Сораулар № Өй эшеГафур Коләхмәтовның “Яшь гомер” әсәрендәге конфликт үзенчәлеге турында языгыз. Ул ничек чишелә? (5-10 җөмлә)Гафур Коләхмәтовның “Яшь гомер” драмасында Зөләйха образы аша нинди проблемалар күтәрелә, бу яктан ул кайсы әсәрләр белән аваздаш? Җавабыгызны мисаллар белән дәлилләп языгыз. (5-10 җөмлә)Гафур Коләхмәтовның “Яшь гомер”драмасында “Яшь гомер” гыйбарәсенең мәгънәсен, асылын әсәр сюжеты белән бәйләнештә аңлатып языгыз. Фикерләрегезне мисаллар белән дәлилләгез. (200 сүздән ким булмаган сочинение языгыз)