Тематическое планирование по родному башкирскому языку для 1 кл.

1а,г класы өсөн башҡорт теле һәм әҙәбиәтенән календарь-тематик план
Йылына : 96 сәғәт
Аҙнаһына : 3 сәғәт№ Тема йөкмәткеһе Һүҙлек Уҡыусының эшмәкәрлеге Сәғәт
тәр һаны
Дата:
План буйынса Үткәрел
гән көнө
1-2 Танышыу. Бер-береһе, уҡытыусы, яңы һүҙҙәр менән танышыу. Хәбәр һәм һорау һөйләмдәрҙә тауыш интонацияһы, һорауҙар ҡулланыу.
(у),(ы),(э),(ә),(ө),(һ),(ҙ),(ң),(ғ),(х) өндәренең дөрөҫ әйтелешен өйрәнеү. Актив һүҙлек: һаумы(-һығыҙ), һаубул(-ығыҙ),сәләм, хәйерле иртә(көн,кис), мин, инергә(сығырға)яраймы.
Пассив һүҙлек: ултыр(-ығыҙ), баҫ(-ығыҙ), ҡабатла(-ғыҙ), дәрес бөттө, яҡшы, ял итәбеҙ. Уҡытысыны тыңлау,уның әйткәнен ишетеү.
Һин кем?һинең исемең нисек? Был кем? Һорауҙарына яуап биреү, сәләмләү, хушлашыу, рөхсәт һорау.
Диалог төҙөү:Һинең исемең нисек? Минең исемем…
Дәреслектәге һүрәттәр, диалогтар, схемалар менән эшләү( уҡый белгән балалар уҡый, уҡый белмәгән балалар һүҙҙәрҙе ҡабатлай, уларҙы дөрөҫ әйтергә өйрәнә).
(у),(ы),(э),(ә),(ө),(һ),(ҙ),(ң),(ғ),(х) өндәренең дөрөҫ әйтелешен өйрәнеү, улар ишетелгән һүҙҙәрҙе табыу.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 1
1 2.09
4.09 3-4 Беҙҙең мәктәп Яңы һүҙҙәр менән танышыу. Был алмашын ҡулланыу.
-мы,-ме,-мо,-мө һорау киҫәксәләре менән барлыҡҡа килгән һорауҙар менән таныштырыу, кем? Нимә? Ҡайҙа? Һорауҙарын ҡулланыу. Ул алмашының руссаға он,она,оно булып тәржемә ителеүен үҙләштереү. Актив һүҙлек: был,кем,уҡыусы,уҡытыусы, малай, ҡыҙ, нимә, мәктәп, ҡайҙа,бара,эйе,юҡ. Был кем? Был нимә? Уҡыусы ҡайҙа бара? Һорауҙарына яуап биреү; яуап биргәндә эйе, юҡ һүҙҙәрен ҡулланыу.
Мәтәп тураһында ябай һөйләмдәр ярҙамында диалог төҙөү.
Мәктәп йыһаздарына һаҡсыл ҡараш булдырыу.
Диалог темалары: Беҙҙең мәктәп, Мин-уҡыусы.
(ҡ),(ы),(э), (у) өндәренең дөрөҫ әйтелешен нығытыу, яңы һүҙҙәрҙе дөрөҫ әйтеү, иҫтә ҡалдырыу, һүрәттәр менән эшләү, схемалар буйынса һөйләмдәр төҙөү, һамаҡ ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күненкмәләрен: башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 1 7.09
9.09 5-6 Беҙҙең класс. Яңы һүҙҙәр менән танышыу. Был,бына алмаштарын ҡулланыу.
-мы,-ме,-мо,-мө һорау киҫәксәләре менән барлыҡҡа килгән һорауҙарҙы ҡабатлау, нығытыу.
Эйе, юҡ мөнәсәбәт һүҙҙәрен һөйләмдә дөрөҫ ҡулланыу. Кем? Нимә? Ҡайҙа? Һорауҙарын нығытыу. Актив һүҙлек:
Бына, таҡта, аҡбур, өҫтәл, тәҙрә, ултырғыс, ишек, бөгөн, матур, гөл, һөрт(-ә), кил бында, һыу һибә, туп.
Пассив һүҙлек:
Класс, стена, шкаф,парта, лампа, дежур,повязка, хәтерҙә ҡалдырығыҙ. -мы,-ме,-мо,-мө һорау киҫәксәләре менән барлыҡҡа килгән һорауҙарға яуап биреү, ябай бойороҡтарҙы үтәү.
Дежур бурыстары тураһында һөйләү, икешәрләп йәки төркөм менән эшлшәү.
Диалог темалары: Беҙҙең мәктәп. Мин-уҡыусы. Бөгөн кем дежур?
(ҙ),(ҫ),(ғ),(ө) башҡорт өндәрен нығытыу, улар и шетелгән һүҙҙәрҙе айыра белеү. Һөйләмдең һыҙмаһын төҙөү һәм уҡыу.
яҙыуға әҙерлек күненкмәләрен: башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 11.09
14.09 7-10 Уҡыу кәрәк-яраҡтары. Яңы һүҙҙәрҙе үҙләштереү.(ү) өнөнөңдөрөҫ әйтелешен өйрәтеү.
Ҡайҙа? Нимә эшләй? Һорауҙарына яуап биргән һүҙҙәр менән танышыу. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен (эйә+эйәрсән киҫәктәр+хәбәр) үҙләштереү. Бойороҡ ҡылымдары менән ябай һөйләмдәр төҙөү. Активу һүҙлек: китап, дәфтәр, ҡәләм, буяу, юйғыс, елем, шкаф(-та), пенал(-да), портфел(-дә), парта(-ла), эсендә, өҫтөндә, артында, алдында, янында, аҫтында, ята, тора, ултыр(-а), ал(-а), уҡы(-й).
Пассив һүҙлек: портфель, пенал, ручка, альбом, линенйка, әйт, ҡабатла(-й), уйнайбыҙ(-мы). Ҡайҙа?нимә эшләй? Һорауҙарына яуап биреү. Бойороҡ ҡылымдарын урынлы ҡулланырға өйрәнеү.
Уҡыу кәрәк-яраҡтары тураһында ябай һөйләмдәр төҙөү, диалогта ҡатнашыу. Уҡыу кәрәк-яраҡтарына һаҡсыл булыу.
Диалог темалары: Уҡыу кәрәк-яраҡтары. Китап ҡайҙа? Уҡыусы нимә эшләй?
(ү) өнөнөң дөрөҫ әйтелешен өйрәнеү, дәреслектәге һүрәттәр, диалогтар, схемалар менән эшләү, шиғыр уҡыу, ятлау.
Яҙырға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 16.09
18.09
21.09
23.09
11-12 Уйынсыҡтар. Яңы һүҙҙәрҙе үҙләштереү. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Былар алмашының, менән бәйләүесенең ҡулланылышын үҙләштереү.
Ҡапма-ҡаршы мәғәнәле һүҙҙәр тураһында төшөнсә биреү: ҙур, бәләкәй. Исемдәрҙең күплек һаны: балалар, шаҡмаҡтар, уйынсыҡтар. Актив һүҙлек:
Уйынсыҡтар, былар, ҡурсаҡ, ат, айыу, ҡуян, бала(-лар),балалар баҡсаһы, уйнай, ҙур, бәләкәй, менән, шаҡмаҡ(-тар).
Пассив һүҙлек:
Машина, самолет, вертолет, шар, барабан, паровоз, бергә, тырыш, күңелле, һөйләм төҙө, бейейбеҙ, уйнайбыҙ. Уйынсыҡтарҙың формаһы тураһында һөйләү. Балалар баҡсаһы тураһында һөйләмдәр, кескәй текст төҙөгәндә былар алмашын, менән бәйләүесен ҡулланыу, һорауҙарға яуап биреү, диалог төҙөргә өйрәнеү, үҙ-ара һөйләшеү.
Диалог темалары:Уйынсыҡтар. Яратҡан уйынсығым. Балалар баҡсаһы.
Диалогтарҙы, шиғырҙарҙы уҡыу, уларҙың эстәлеге буйынса һорау биреү.
Үҙләштерелгән һүҙҙәрҙә осраған башҡорт өндәрен тыңлау, дөрөҫ әйтеү.
Яҙырға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу, яҙғанда дөрөҫ ултырыу, ручканы дөрөҫ тотоу ҡағиҙәләрен үтәү. 28.09
30.09 13-14 Һандар. Нисә? Һорауын ҡулланыу, һорауға яуап биреү. Һандарҙың исем менән бәйләнеше. Актив һүҙлек: бер,ике…-ун.
Пассив һүҙлек: һанайыҡ әле, яуап бир, һөйлә, көс. Нисә? Һорауына яуап биреү, класташтарға һорау биреү, предметтарҙы һанау, һанын дөрөҫ әйтеү.
Һандарҙы ҡулланып, диалог барышында һөйләшеүҙә ҡатнашыу.
Диалог темалары: Нисә уйынсыҡ? Һанайыҡ әле!
Диалогтарҙы, шиғырҙарҙы уҡыу, уларҙың эстәлеге буйынса һорау биреү.
Үҙләштерелгән һүҙҙәрҙә осраған башҡорт өндәрен тыңлау, дөрөҫ әйтеү.
Яҙырға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу, яҙғанда дөрөҫ ултырыу, ручканы дөрөҫ тотоу ҡағиҙәләрен үтәү 2.10
5.10
15-16 Төҫтәр Ниндәй? Һорауын үҙләштереү. Сифаттарҙың исем менән бәйләнешен күҙәтеү.
Бар мөнәсәбәт һүҙен телмәрҙә ҡулланыу. Актив һүҙлек: төҫ(-тә),аҡ,ал,күк,ҡара,һары,һоро, ҡыҙыл, ҡыҙғыл –һары, зәңгәр, йәшел,йәйғор, бар.
Пассив һүҙлек: бик һәйбәт, уйлағыҙ әле, һөйләм төҙөйөк әле, нимә тинем, бал бирә, барыһы, һүрәт төшөрәм, күп. Ниндәй? Һорауына яуап биреү, предметтарҙың төҫөн дөрөҫ әйтеү, айырыу.
Төҫтәр ҡулланып ябай һөйләмдәр, диалог төҙөү, һорауҙар биреп, үҙ-ара һөйләшеү ҡороу.
Диалог темалары:
Был ниндәй төҫ? Йәйғор төҫтәре. Уйынсыҡтар ниндәй?
Диалогтарҙы, шиғырҙарҙы уҡыу, ятлау, уларҙың эстәлеге буйынса һорау биреү. Яҙыуға әҙһерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 7.10
9.10
17-20 Беҙҙең баҡса Ниндәй? Һорауының ҡулланылышын, һөйләмдәр һүҙҙәр тәртибен нығытыу.
Сифаттарҙың исем менән бәйләнеше; исемдәрҙе алмаштар менән алыштырыу. Актив һүҙлек: баҡса, алма ағасы, емеш, емеш баҡсаһы, алма, әфлисун, ҡарағат, сейә, ҡурай еләге, еләк, йәшелсә баҡсаһы, һуған, ҡыяр, шалҡан, кишер, сөгөлдөр, кәбеҫтә, картуф, борос, ҡабаҡ, һарымһаҡ, тәмле, эре, әсе, ваҡ, татлы, йомро, оҙонса, ҡаҙыу, йыя, үҫә, яратам, ташый, сүпләй.
Пассив һүҙлек: груша, персик, лимон, слива, крыжовник, виноград, помидор, редис, укроп, салат, баклажан, петрушка, түтәл, мине, уңған, һөйләм төҙө(-гөҙ), һөйлә, нимә тураһында һөйләштек, тәржемә ит(-егеҙ), һүрәттә нимә төшөрөлгән, ятларға. Ниндәй? Һорауына яуап биреү, предметтарҙың төҫөн, тәмен, формаһын дөрөҫ әйтеү.
Йәшелсә-емештәр, еләктәр, көҙгө эштәр тураһында һөйләү, кескәй текст, диалог төҙөү, үҙ-ара һөйләшеү ҡороу.
Диалог темалары:
Емеш баҡсаһы. Йәшелсә баҡсаһы. Еләктәр. Мин нимә яратам?ниндәй емеш? Көҙгө эштәр.
Дәреслектәге диалогтарҙы, шиғырҙарҙы уҡыу, ятлау, йыр өйрәнеү.
Яҙыуға әҙһерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 12.10
14.10
16.10
19.10 21-22 Тән өлөштәре Нимә? нисә?ниндәй? һорауҙарының ҡулланылышын, һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу.
Сифаттарҙың исем менән бәйләнеше; исемдәрҙе алмаштар менән алыштырыу. Актив һүҙлек: баш, ҡул, аяҡ, күҙ, танау, ауыҙ, ҡолаҡ, ҡаш,сәс, тел, теш, муйын, бармаҡ, эс, уң, һул, таҙа, бысраҡ, ауырта, ауыртмай, минең, һинең.
Пассив һүҙлек: күрһәт, таҙартам, йыуам, күтәрәм. Ниндәй? Нисә? Һорауына яуап биреү. Уң менән һулды айырыу.
Тән өлөштәрен атап әйтеү, улар тураһында һөйләү, кескәй текст, диалог төҙөү, үҙ-ара һөйләшеү ҡороу.
Диалог темалары: Был мин. Врачта.
Дәреслектәге диалогтарҙы, шиғырҙарҙы уҡыу, ятлау, йыр өйрәнеү.
Яҙыуға әҙһерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 21.10
23.10
23 Көн режимы 26.10 24-25 Йыл миҙгелдәре. Көҙ. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Ниндәй? Нимә эшләй? Һорауҙарын ҡулланыу. Актив һүҙлек: көҙ, көҙ көнө, алтын, етте, япраҡ(-тар), ҡойола.
Пассив һүҙлек:
Бысраҡ, һыуыҡ,ямғыр яуа. Ниндәй? Нимә эйләй? Һорауҙарына яуап биреү. Көҙгө тәбиғәтте күҙәтеү, көҙ тураһында һөйләү.
Диалог темалары: көҙ көнө.
Тексты, шиғырҙы тыңлау, уҡытыусы артынан ҡабатлау, шиғырҙы ятлау.
Яҙыуға әҙһерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу
28.10
30.10 II сирек - 23 сәғәт
26-30 Аҙыҡ-түлек.
Эсемлектәр.
Милли аҙыҡтар.
Һауыт-һаба.
Мин ҡунаҡта. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Ниндәй? Нимә эшләй? Нимә яратаһың? Һорауҙарын ҡулланыу, яуап биреү. Актив һүҙлек: аш, балыҡ, бутка, икмәк, ит, йомортҡа, май, шәкәр, тоҙ, ашай, һөт, һут, һыу, сәй, кеҫәл, эс(-әм), сәк-сәк, бәлеш , бишбармаҡ, ҡоймаҡ, ҡымыҙ, сынаяҡ, сәйнүк, самауыр, тәрилкә, кәстрүл, таба, ҡалаҡ, бысаҡ, сәнске.
Пассив һүҙлек: шоколад, печенье, колбаса, туңдырма, тыңла, хата, кәрәк. Нимә яратаһың? Нимә оҡшай? Нимә кәрәк? Һорауҙарына яуап биреү. Аҙыҡ-түлектәрҙең төрҙәрен айыра белергә, ниндәй һауыт-һаба ҡулланырға өйрәнеү, милли ризыҡтар менән танышыу. Ризыҡҡа ихтирамлы һәм һаҡсыл булыу.
Диалог темалары:
Яратам , яратмайым. Нимә ашарға кәрәк?
Тесты, шиғырҙы тыңлау, уҡытыусы артынан ҡабатлау, ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу.
1
1
1
1
1 6.11
9.11
11.11
13.11
16.11 31-33 Ғаилә.
Мин һәм минең ғаиләм.Минең олатайым һәм өләсәйем. Нимә эшләй? Һорауын ҡулланыу. Беҙҙең, һеҙҙең алмаштары, һөйләмдә һүҙҙәр тәртибе.
Актив һүҙлек: беҙҙең, һеҙҙең, ғаилә, олатай, өләсәй, атай, әсәй, ағай, апай, һеңле, ҡусты, әҙерләй, ҡарай, бәйләй.
Пассив һүҙлек: дөрөҫ әйт, картинаға ҡарағыҙ, бөгөн дәрестә, шиғырҙы ятлағыҙ, һорауҙарға яуап бирегеҙ, бәпәй, сәтәкәй, бәхетле, үҙем. Кем нимә эшлә? Был кем? Был нимә? Һорауҙарына яуап биреү.
Беҙҙең, һеҙҙең алмаштарын әңгәмәләшеү барышында ҡулланыу.
Үҙ ғаиләләре тураһында һөйләү, дәреслектәге, ғаилә ағзаларына ҡарата ихтирамлы булырға тырышыу.
Диалог темалары:
Беҙҙең ғаилә. Һеҙҙең ғаилә. Кем нимә эшләй? Мин һәм минең ғаиләм.
Шиғырҙы тыңлау, уҡытыусы артынан ҡабатлау, ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 1
1
1 18.11
20.11
23.11 34-37 Кейемдәр.
Аяҡ кейемдәр.
Баш кейемдәр.
Милли кейем. Нимә эшләй? Һорауын ҡулланыу.
Ябына, кейә, сисә һүҙҙәрең ҡулланылыу осрағы. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибе. Актив һүҙлек: бүрек, башлыҡ, эшләпә, шәл, яулыҡ , түбәтәй, камзул, ҡашмау, елән, ситек, салбар, күлдәк, пинжәк, тун, бейәләй, быйма, ойоҡбаш, итек, ябына, кейә, сисә, килешә, һиңә, йылы.
Пассив һүҙлек: хәҙер, иҫеңдә ҡалдыр, танышабыҙ, берет, кепка, панама, фуражка, блузка, кофта, костюм, пальто, халат, свитер, курткак, плащ, шорты, майка, футболка, жилет, ботинка, кроссовка, сандали, кеда, туфли, төймә, кеҫә. Кем нимә эшләй? Һорауына яуап биреү. Ябына, кейә, сисә һүҙҙәрен телмәрҙә дөрөҫ ҡулланырға өйрәтеү. Дуҫыңды, класташыңды яңы яңы әйбер менән ҡотлау, һүҙҙәрҙе, һөйләмдәрҙе, бәләкәй текстарҙы руссанан башҡортсаға һәм киреһенсә тәржемә итеү. Схема буйынса һөйләмдәр төҙөү.
Баш, өҫ, аяҡ кейемдәре тураһында һөйләү, кейемгә ҡарата бөхтә, һаҡсыл булырға өйрәнеү.
Диалог темалары: баш кейемдәре. Өҫ кейемдәре. Аяҡ кейемдәре. Мин нимә кейәм?
Дәреслектәге диалогтарҙы, текстарҙы уҡыу, эстәлеген аңлау, шиғырҙарҙы ятлау, ребус сисеү, йыр өйрәнеү.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 1
1
1
1 25.11
27.11
30.11
2.12
38-41 Йорт хайуандары, ҡоштары, ҡырағай хайуандары, кластан тыш уҡыу: “Шалҡан”, “Алдар”әкиәте, “Аҡ ҡалас”уйыны. Яңы һүҙҙәр үҙләштереү. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарын ҡулланыу.
Сүпләй, ташый һүҙҙәренең төрлө мәғәнәлә ҡулланылыуы. Актив һүҙлек: һыйыр, һарыҡ, кәзә, сусҡа, һөт, бирә, өрә, йөк, йөн, эт, көсөк, ҡолон, быҙау, бәрәс, кәзә бәрәсе, һарыҡ бәрәсе, бесәй, бесәй балаһы, әтәс, тауыҡ, ҡаҙ, кеүркә, өйрәк, ҡош, бәпкә, ҡаҙ бәпкәһе, өйрәк бәпкәһе, тауыҡ бәпкәһе, ем, урман, өй, тейен, терпе, ҡуян, айыу, бүре, төлөкө, терпе, маймыл, фил, арыҫлан, юлбарыҫ, дөйә, ситлек, саба, бесән, ҡысҡыра, с үпләй, йөҙә, йәшәй, ташый, уҫал.
Пассив һүҙлек:яуап бирегеҙ, бәпес, бәләкәс, үҫегеҙ, зебра, жираф, бегеиот, кескәй, мырлдай, йырлай, иртүк, бейек, кейек, өйрәтә, йошаҡ, ҡойроҡ, ҡыҫҡа, оҙон, зоопарк. Темаға ярашлы нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарына яуап биреү, сүпләй, ташый һүҙҙәрен телмәрҙә дөрөҫ ҡулланыу. Йорт хайуандары, ҡоштары, ҡырағай хайуандар тураһында ябай һөйләмдәр, диалог төҙөргә өйрәнеү, үҙ-ара һөйләшеү ҡороу һәләтен камиллаштырыу. Үҙеңдә ҡоштарға, хайуандарға ҡарата һаҡсыллыҡ тәрбиәләү.
Диалог темалары:
Минең яратҡан хайуаным, ҡошом. Йорт хайуандары, ҡоштары. Ҡырағай хайуангдар. Зоопаркта. Кем нимә ашай?
Дәреслектәге диалогтарҙы, текстарҙы уҡыу, эстәлеген аңлау, шиғырҙарҙы ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу. 1
1
1
1 4.12
7.12
9.12
11.12
14.12
16.12
18.12 42-43 Ҡыш. Яңы һүҙҙәр үҙләштереү. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарын ҡулланыу.
Актив һүҙҙәр: ҡыш, ҡар,яуа, һыуыҡ, балалар, сана, саңғы, шыуа(-йыҡ), тау(-ҙа), ҡар бабай, эшләй, боҙ, эшләй, ял булыр, әйҙә, тышта, яҡшы, уйнайҙар.
Пассив һүҙлек: коньки, күңелле,йығылған, дуҫтар, биҙрә, һепертке, саф һауа,сығайыҡ, Темаға ярашлы нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарына яуап биреү, һүрәт буйынса һөйләү.
Диалог темалары:
Тауҙа. Ҡышҡы уйындар.
Шиғыр ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу 1
1 21.12
23.12 44-45 Яңы йыл Яңы һүҙҙәр үҙләштереү. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу. Нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарын ҡулланыу.
Актив һүҙлек: Ҡыш бабай, яңы йыл, бүләк(-тәр), шыршы, ҡотлай, байрам.
Пассив һүҙлек:
Шатлыҡ, ҡаршылай, Тыуған ил. Темаға ярашлы нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарына яуап биреү, уҡытыусыны, дуҫтарҙы байрам менән ҡотлау. Байрам тураһында һөйләү, диалог ойоштороу..
Диалог темалары:
Яңы йыл. Бүләктәр. Шыршы.
Дәреслектәге диалогты, тексты уҡыу, эстәлеген аңлау, шиғырҙы ятлау.
Яҙыуға әҙерлек күнекмәләрен башҡарыу, хәреф элементтарын яҙыу 1
1 25.12
28.12 II Әлифба осоро.Грамотаға өйрәтеү. Уҡыу, яҙыу, телмәр үҫтереү – 27 сәғәт
46-48 Оо, Ыы,Ээ өн-хәрефтәре Оо, Ыы,Ээ өн-хәрефтәренең ике телдә ләдөрөҫ әйтелеше, яҙылышы.
Хәреф, өн, ижек тураһында төшөнсә биреү. Һуҙынҡыларҙы классификациялау: ҡалын, нәҙек. Баҫым тураһында төшөнсә.
Һөйләмәдә һүҙҙәр тәртибе. Актив һүҙлек: оя, осто, болан, болот, болон, мышы, тыныс,ана, ылыҫылы, тегенсе, тегә, тырыш, кеше, эшсе.
Пассив һүҙлек: тот, сос, тартынҡы, һуҙынҡы, хәреф, өн, ижек, ҡалын, нәҙек, муйыл, быйыл, оро, йыл, йыр, эс, эш, бейей. (о), (ы), (э) өндәрен күҙәтеү, уларҙы айырыу ысулдарын, юлдарын табыу. Өндө әйткәндә үпкәнән сыҡҡан һауаның хәрәкәт итеүен күҙәтеү, тел, ирендәр, аңҡау ни хәлдә, ниндәй торошта булыуын тойомлау. Өндәргә тулы характеристика бирә белеү. Рус һәм башҡорт телендә өндәрҙе һәм һүҙҙәрҙе сағыштырыу. Һүҙгә өн анализы яһау, уның график модель-схемаһын төҙөү, характеристика биреү. Һүҙҙәрҙә баҫымлы ижекте тауыш менән айырып әйтеп билдәләү.
Текст буйынса нимә эшләй? Ниндәй? Ҡайҙа? Һорауҙарына яуап биреү. Урман, кейемдәр тураһында һөйләү, һөйләмдә һүҙҙәр тәртибенә иғтибар итеү.
Диалог т емалары:
Урманда. Кейемдәр.
Башҡорт өндәрен айырыу, ижек, һүҙҙәрҙе ҡушып уҡыу, ҡыҫҡа текстар менән танышыу, эстәлеген аңлау.
Оо,Ыы,Ээ хәрефтәрен, шул хәрефтәр менән бирелгән һүҙҙәрҙе яҙма хәрефтәр һәм дөрөҫ каллиграфия менән яҙыу, һүҙ схемаларын төшөрөү. 1
1
1 15.1
18.1
20.1 49-57 Әә,Өө,Үү,Ҡҡ,Ғғ,Һһ,Ҙҙ,ҫ,ң өн-хәрефтәре Хәреф, өн, ижек тураһында төшөнсәне нығытыу.
Һуҙынҡыларҙы (ҡалын,нәҙек), тартынҡыларҙы (яңғырау, һаңғырау) классификациалау.
Баҫым тураһында төшөнсәне нығытыу.
Яңғыҙлыҡ исемдәр тураһында төшөнсә биреү.
Яуа, килә һүҙҙәренең ҡулланылыу осрағы.
Минең, һинең, уның, беҙҙең, һеҙҙең, уларҙың алмаштарының исем менән бәйләнеше. Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр, уларҙа интон:ация.
Һөйләмдә үткән заман ҡылымдарын ҡулланыу.
Актив һүҙлек: эс, килтерә, бешергән, эшләмәй, ашамай, китте., бөрлөгән, өлгөргән, рәхмәт әйтте, өй, үтек,ауыл, килде, килтергән, сүмес, кәстрүл, ҡыш, ергә, ҡар, яуа, ҡар бабай, эшләй, йылға, ямғыр, ҡояш, сыҡты, ҡалҡты, туҡтаны, һауа, һарай, йорт, һаҡлай, һалам, һала, таҙа, биҙрә, егәрле, иҙән, йыуа, туҙан, көҙгө, баҫма, еләҫ, балыҡсы, тирә-яҡ, алыҫта, яңы, саңғы, ярыш, еңде, ҡатнашты.
Пассив һүҙлек:
Менеп китте, тырыз, тимрәк, шул, кәкүк, сәүкә, сүмес, бүрәнә, ҡыуана, яңғырау, һаңғырау, саған, ҡапыл, ботаҡ, ҡарағай, сәскә атты, көнбағыш, нур, батты, таҙалыҡ, байлыҡ, оҫтьа, ҡыҫала, хуш еҫле, үлән. Башҡорт өндәрен тыңлау, айырыу, характеристика биреү: тартынҡы, һуҙынҡы, нәҙек, ҡалын, яңғырау, һаңғырау. Һүҙҙәрҙең өн моделдәрен һыҙыу. Лексик темалар буйынса бирелгән һорауҙарға яуап биреү.яуа, килә ҡылымдарын, минең, һинең, уның, беҙҙең, һеҙҙең, уларҙың алмаштарын телмәрҙә дөрөҫ ҡулланыу.
Яңғыҙлыҡ исемдәрҙе айырыу, уларҙың ҙур хзәреф менән яҙылыуына төшөнөү.
Темаларға ярашлы ябай һөйләмдәр, диалог төҙөргә өйрәнеү, үҙ-ара һөйләшеү ҡороу.
Аралашҡанда хәбәр, һорау, өндәү һөйләм интонацияларын, һүҙҙәрҙә баҫымды дөрөҫ ҡуя белеү.
Диалог темалары:
Сәй табыны. Беҙҙең ғаилә. Бүләк. Ҡышҡы уйындар. Йылға буйында. Балыҡта. Йорт хайуандары. Таҙалыҡ –байлыҡ! Ярышта.
Башҡорт өндәрен айырыу, ижектәрҙе, һүҙҙәрҙе ҡушып уҡыу, ҡыҫҡа текстар менән танышыу, эстәлеген аңлау, фольклор үрнәкт!ре менән танышыу.
Әә, Өө, Үү, Ҡҡ, Ғғ, Һһ, Ҙҙ, ҫ,ң хәрефтәрен, шул хәрефтәр менән бирелгән һүҙҙәрҙе яҙма хәрефтәр һәм дөрөҫ каллиграфия һаҡлап яҙыу, һүҙ схемаларын төшөрөү, өс-биш хәрефтәрен торған һүҙҙәрҙе яттан яҙырға өйрәнеү, шул хәрефтәр меән һүҙҙәр төҙөү. 1
1
1
1
1
1
1
1
1 22.01
25.01
27.01
29.01
1.02
3.02
5.02
8.02
10.02 58 Вв өн-хәрефе. Вв хәрефенең өс өндө белдлереүе: (в), (у), (ү). Яңғыҙлыҡ исемдәрҙе нығытыу. Рус теле аша үҙләштерелгән һүҙҙәр. Актив һүҙлек: ваҡыт, ҡала, йөрөй, Өфө.
Пассив һүҙлек: вәғәҙә, ватыҡ, вәзир, ҡарап торалар. Телмәрҙә Вв хәрефенең өс төрлө өндө белдереүен асыҡлау, дөрөҫ ҡулланыу, лексик тема буйынс а бирелгән һорауҙарға яуап биреү. Яңғыҙлыҡ исемдәрҙе айырыу, ҙур хәреф менән яҙылыуына төшөнөү.
Түбәндәге темалараға диалог төҙөү, һөйләмдә һүҙ тәртибенә иғтьибар итеү.
Диалог темалары:
Уйынсыҡтар. Өфө- баш ҡала. Транспорт.
Вв хәрефе менән һүҙҙәр, шиғыр, текст уҡыу, эстәлеген аңлау.
Вв хәрефен, шул хәреф менән бирелгән һүҙҙәрҙе дөрөҫ каллиграфия меән яҙыу, һүҙ схемалараын төшөрөү, өс-биш хәрефтән торған һүҙҙәрҙе яттан яҙыу, шул хәрефтәр меән һүҙҙәр төҙөү. 1 12.02 59-61 Ее-Юю-Яя хәрефтәре Ее-Юю-Яя хәрефтәренең һүҙҙә ҡулланылышы (һүҙ башында, уртаһында, аҙағында), дөрөҫ әйтелеше. Актив һүҙлек: яҙ, йәшәрә, тамсы(-лар), умырзая, ялан, тама, ел, иҫә.
Пассив һүҙлек: шаян, юлдар, асыла. (йэ), (йу), (йа) өндәрен тикшереү, һығымта яһау. Уларҙы Ее-Юю-Яя хәрефтәре менән тамғалау. Лексик тема буйынса бирелгән һорауҙарға яуап бирә белеү, яңғыҙлыҡ исемдәрҙе айырыу.
Ее-Юю-Яя хәрефтәрен дөрөҫ уҡыу, һөйләмдәрҙе тәржемә итеү, диалогта ҡатнашыу.
Диалог темалары:
Яҙ көнө. Тәүге сәскәләр.
Ее-Юю-Яя хәрефтәре менән һүҙҙәр, шиғыр, текст уҡыу.
Текст йөкмәткеһе буйынса фекер алышыу.
Ее-Юю-Яя хәрефтәрен, шул хәреф булған һүҙҙәрҙе хатаһыҙ яҙырға өйрәнеү, өс-биш хәрефтән торған һүҙҙәрҙе уҡытыусы әйтеүе аҫтында яҙыу. 1
1
1 22.02
24.02
26.02 62 Йй өн-хәрефе. Йй өн-хәрефенең һүҙҙә ҡулланылышы (һүҙ башында, уртаһында, аҙағында), дөрөҫ әйтелеше.
Һөйләм төҙөлөшө. Актив һүҙлек: йәй, ҡайын еләге, йәмле, йүгерә, йырлайҙар, бейейҙәр.
Пассив һүҙлек: аҡлан, йүкә, йыуан, нәҙек, бейек, тейәнек. (й) өнөн күҙәтеү, дөрөҫ әйтеү, ишетеү, характеристика биреү.
Лексик тема буйынса бирелгән һорауҙарға яуап бирә белеү, яңғыҙлыҡ исемдәрҙе айырыу.
Йй өн-хәрефен дөрөҫ уҡыу, һөйләмдәрҙең эстәлеген аңлау, тәржемә итеү.
Түбәндәге темаларға диалог төҙөй белеү, һөйләү.
Диалог т емалары:
Йәй көнө. Мин каникулда. Яланда.
Йй хәрефе менән ижектәр, һүҙҙәр, текст, тиҙәйткес уҡыу, ребус сисеү.
Йй хәрефен, шул хәреф менән бирелгән һүҙҙәрҙе дөрөҫ каллиграфия меән яҙыу, һүҙ схемалараын төшөрөү, өс-биш хәрефтән торған һүҙҙәрҙе яттан яҙыу, шул хәрефтәр менән һүҙҙәр төҙөү, һүҙҙәрҙе һүрәттәр менән тоташтырыу. 1 29.02 63-71 Үҙенсәлекле өн-хәрефтәрҙе уларға яҡын өн-хәрефтәр менән сағыштырыу:
Уу – Үү,
Әә – Ее,
Оо –Өө,
Кк –Ҡҡ,
Хх –Һһ,
Зз-Ҙҙ,
Гг –Ғғ,
Нн –ң,
Сс –ҫ. Исемдәрҙең күплек ялғауҙары. Уртаҡлыҡ исемдәр.
Уу –Үү хәрефтәренең тартынҡы һәм һуҙынҡы булып ҡулланыу осрағы.
Һөйләм төҙөлөшө.
Зат ялғауҙары (-м, -һың,-а,-быҙ,-һығыҙ,-алар).
Ҡылымдарҙың бойороҡ һөйкәлеше (йыу, ярҙам ит, үҫ). Актив һүҙлек: бүлмә, уҡыта, үҫтерә, уңған, тау, төрлө, кәкүк, тумыртҡа, баш, ҡаш, ҡолаҡ, ҡул, аяҡ, күҙ, танау, хәҙер, иртә тора, аса, зарядка яһай, зирәк, ярҙам итә, таҙарта, бысраҡ, тарай, һабын, таҙалыҡ, таҫтамал, тел, теш, ирен, ауыҙ, сәс, елләт, ҡәҙерләп тот, ейәнсәр, самауыр, кәсә, күсәләр, ҡарай, гел, уҙыр, туҙыр, борсаҡ, һоло, һыйлайым, дуҫ, өң, ниңә, миңә, һиңә, үкерә, иң.
Пассив һүҙлек:
Күрә, януар, бик бай, һау, бүҙәнә, иген, бит, муйын, көлә, йылмая, тиҙ, оҙон, тыш, сыҡтыҡ, баҫтыҡ, һәр ваҡыт, бөхтәлек, хәрәкәт, тән, эйәк, аҫтан өҫкә, өҫтән аһҫҡа, йөрөп булмай, унан башҡа, уны, һыу индерәм, Мәскәү, толпар, ҡаймаҡ, уң, туңдырма. (у-ү), (ә-е),(о-ө), (к-ҡ), (х-һ), (з-ҙ), (г-ғ), (н-ң),(с-ҫ) өндәрен сағыштырып күҙәтеү, һығымта яһау, телмәрҙә айырыу.
Лексик тема буйынса бирелгән һорауҙарға яуап бирә белеү, тәржемә итеү, зат ялғауҙарын, бойороҡ һөйкәлеше ҡылымдарын дөрөҫ ҡулланыу.
Лексик темалар буйынса ябай һөйләмдәр, диалогтар, текстар төҙөү.
Диалог темалары:
Уралда. Тән өлөштәре. Гигиена. Минең ҡурсағым. Мин- уҡыусы. Мин- ярҙамсы. Минең иртәм. Беҙҙең класс. Өйҙә. Беҙҙең ғаилә. Минең атым. Урманда.
Уу-Үү, Әә – Ее,Оо –Өө,Кк –Ҡҡ,Хх –Һһ,Зз-Ҙҙ,Гг –Ғғ,Нн –ң,
Сс –ҫ хәрефтәрен яҙма телмәрҙә айырыу, шул хәреф булған һүҙҙәрҙе хатаһыҙ яҙырға өйрәнеү, өс-биш хәрефтән торған һүҙҙәрҙе уҡытыусы әйтеүе аҫтында яҙыу, һүҙҙәрҙә тейешле хәрефтәр ҡуйып күсереп яҙыу, баш һәм бәләкәй хәрефтәрҙе айыра белеү, тейешле һүҙҙәрҙе һайлап алыу, хаталарын төҙәтеү, кроссворд сисеү. 1
1
1
1
1
1
1
1
1 2.03
4.03
7.03
9.03
11.03
14.03
16.03
18.03
21.03 72 Ъ-ь хәрефтәре. Ъ-ь хәрефтәренең өн белдермәүе, һүҙҙәрҙә дөрөҫ уҡылышы, яҙылышы. Улар менән һүҙҙәр йыйыу. Актив һүҙлек: көньяҡ, төньяҡ, алъяпҡыс, маъмай, мәсьәлә, әкиәт, сисә(-м).
Пассив һүҙлек: аръяҡ, бирьяҡ, тураһында, шәльяулыҡ. Ъ-ь хәрефтәре булған һүҙҙәрҙе күҙәтеү, телмәрҙә айырыу, һығымта яһау. Тема буйынса бирелгән һорауҙарға яуап бирә белеү, һүҙҙәрҙе, һөйләмдәрҙе тәржемә итеү.
Яңы һүҙҙәр менән ябай һөйләмдәр, текстар төҙөү, диалогта ҡатнашыу.
Диалог темаһы:
Мин нимә яратам.
Ъ-ь хәрефтәрен яҙма телмәрҙә айырыу, шул хәреф булған һүҙҙәрҙе яҙырға өйрәнеү, һөйләмдәр күсереп яҙыу. 1 23.03 73 Алфавит. Хәрефтәрҙе классификациялау (тртынҡы, һуҙынҡы), әйтелеше. Алфавитта урыны. Алфавит хәрефтәренең атамаларын дөрөҫ әйтеү. Уларҙың тәртибен иҫтә ҡалдырыу. Һүҙҙәрҙе алфавит тәртибендә әйтә белеү. 1 25.03 III. һөйләү һәм яҙма телмәрҙе комплекслы үҫтереү
(башҡорт телен системалы өйрәнеү курсы) – 21 сәғәт
74 Йәшенмәк. Бирелгән текстар нигеҙендә өйрәнелгән һүҙҙәрҙе ҡабатлау, нығытыу. Һүҙҙең өн схемаһын, һөйләмдә һүҙҙәр тәртибен нығытыу, һүҙбәйләнештәр араһындағы мөнәсәбәттәргә төшөнөү (берлек, күплек, барлыҡ, юҡлыҡ, килеш ялғауҙары һ.б.). текст өҫтөндә ябай ғына эш төрҙәре башҡарырға күнектереү. Актив һүҙлек:
Ҡотлайбыҙ, тотҡан, шат, ҡыуаналар, көмөш, күл, бишек, ҡалам, һүрәт төшөрә, көн һайын, күп, юйырға, һыҙырға, кәштә, яҡын, шишмә, яңғырай, кеше, ус, мейес, осо, төп, төймә, оноттом, еҫ, күмәкләп, бөтәбеҙ, ерҙә, ҡанат, асыҡтыҡ, һөҙә, үсектерә, һаҡал, йомшаҡ, ҡурҡаҡ, көттөк, күңелһеҙ, тышта, саф, һауа, сығайыҡ, ҡыр, юрған, таптым, яптым, ҡолас, аяҙ, тал, бөрө, ысыҡ, көлә, уҡыуҙар, с аҡыра. Тема буйынса бирелгән сюжетлы һүрәттәр ярҙамында һорауҙарға яуаптар биреү, айырым һүҙҙәр менән һөйләмдәр төҙөү. Һүҙҙәрҙең, һ?өйләмдең схемаһын төҙөү, йәки схемаға ярашлы һүҙҙе, һөйләмде табыу.
Диалог темалары:
Һин кем? Нимә тәмле? Кем менән йәшәйһең? Кем ҡайҙа йәшәй? Бөгөн көн ниндәй? Әйҙә, уйнарға!
Шиғырҙарҙы, диалогтарҙы, текстарҙы аңлы һәм тасуири уҡыу, эстәлеге буйынса һорауҙарға яуап биреү һәм һорай белеү.
Текст буйынса һорауҙарға яуап яҙыу, төшөп ҡалған хәрефтәрҙе ҡуйып күсереп яҙыу, артыҡ һүҙҙе төркөм эсенән табыу, кәрәкле һүҙҙәрҙе, һөйләмдәрҙе табып күсереп яҙыу. 1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4.04
6.04
8.04
11.04
13.04
15.04
18.04
20.04
22.04
25.04
27.04
29.04
2.05
4.05
6.05
11.05
13.05
16.05
18.05
20.05
75 Яҙ. 76 Башҡортостан. 77 Беҙҙең герб. 78 Өфө. 79 Ж.Кейекбаев. Айыу ниңә ҡойроҡһоҙ? 80 Ж.Кейекбаев. Айыу ниңә ҡыш буйы өңөнән сыҡмай? 81 Ф.Рәхимғолова . Әсәйгә бүләк. 82 М.Кәрим. Теге яҡҡамы, был яҡҡамы? 83 З.Биишева. Ҡарға менән төлкө. 84 Валсыҡ. 85 Л.Толстой. Алдаҡсы. 86 Ф.Рәхимғолова. Яҡшы һүҙҙәр. 87 Еңеү көнө. 88 Ҡымыҙ. 89 К.Кинйәбулатова. әсәйем, ҙур үҫкәнһең, ти. 90 Ҡурай. 91 Р.Ғарипов. Тыуған ил һәм тыуған ер. 92 Ҡомһоҙ эт. 93 Кәкүк. 94 Контроль эш. Контроль күсереп яҙыу. Ҙур булмаған тексты дөрөҫ каллиграфия менән күсереп яҙыу. 1 23.05
95 Йомғаҡлау Хаталар өҫтөндә эш, үтелгән темалар буйынса уйын – викторина. 1 25.05