Асан ?ай?ы та?ырыбына арнал?ан презентация (9-сынып)
Сабақтың тақырыбы: Асан қайғыСабақтың мақсаты: - Оқушыларға аты аңызға айналған жыраудың өмірі және өнегеге толы толғаулары туралы түсінік беру. Ақынның тіл өткірлігін даналық ойға құрылғанын нақты мысалдармен дәлелдеу. - Шығармаларымен оқып таныса отырып сөйлеу мәдениетін, танымдарын, ойлау қабілеттерін дамыту. - Елін, жерін,Отанын сүюге, құрметтеуге тәрбиелеу. Үй тапсырмасын сұрау Тарихи уақыты Әдебиет кезеңдері VІІІ - ІХ ғ. ХV - ХVІІІғ. ХІХ – ХХғ. 1. Кестені толтыр 2. Сұрақтар 1. Жыраулар поэзиясының негізгі тақырыптары қандай? 2. Жыршы мен жыраудың айырмашылығы неде? Асан қайғы Сәбитұлы (ХІV-ХVғ.ғ.) Жаңа сабақАсан қайғының өмірі мен шығармашылығыАсан қайғы толғауларымен танысуТолғауларын талдауАсан қайғы барып қайтқан өңірлер Шоқан Уәлиханов Асан Қайғыны «Көшпенді қазақ, ноғай ұлысының философы» деп атаған. Ел аузындағы аңыздарда да Асан Қайғы халқының қамын ойлап күңіренген абыз-жырау ретінде танылады. Ол малы мен жаны кемтарлық көрмей «Қой үстінде бозторғай жұмыртқалаған» жайлы қоныс іздейді. Елінің тыныш, бейбіт, бақытты болуын көксейді. Дүниедегі сондай «жерұйықты» іздеп, Асан Қайғы желден жүйрік желмаямен жердің жеті бұрышын кезеді. Болған, көрген мекендерінің бәріне де баға беріп, пайдалы және жағымсыз жағын саралап айтып отырады. «Жерұйықты» таба алмай, әбден қалжырап, Ұлытауға жеткенде дүние салады “Таза мінсіз асыл сөз” “Құйрығы жоқ, жалы жоқ” “Әй, хан,мен айтпасам,білмейсің” “Қырында киік жайлаған” “Еділ бол да, Жайық бол” . Толғауларын мәнерлеп оқу 2. Толғауларын жатқа айту
Сөздік жұмысы Құладын – қаршыға тұқымдас кішірек келген жыртқыш құсҒаріп - жетім, мүсәпірЖелмая – түйеЖерұйық – жайлы қоныс Деңгейлік тапсырмалар І Асан қайғы заманында қандай хандықтар болған?ІІ Асан деген атына “қайғы” сөзінің тіркесуі нені аңғартады?ІІІ “Суда жүзген ақ шортан Қарағай басын шалмай ма?” деген жолды қалай түсінесіңдер?ІV Асан қайғының түпкі ойы туралы не айтар едіңдер?
“Әй, хан! Мен айтпасам білмейсің” Идеясы Көркемдік тәсілі Дәлелі Толғаудың мағынасын ашу Сұрақтар Оқушы жауабы Асан қайғы кімді сынайды және қалай сынайды? Нені сынайды? “Құладын құстың құлы еді, Тышқан жеп, жүнін түледі” деген жолдардан нені аңғардың? Асан барыпқайтқан өңірлер Жетісу Жезқазған Ұлытау Баянауыл Аспара Жуалы Шыңғырлау Тест тапсырмалары 1.“Ата жұрты бұқара, Өз қолыңда болмаса, Қанша жақсы болса да, Қайратты туған ер ғаріп...” Асанның қай өлеңінен алынғанын белгіле.А. “Еділ бол да, Жайық бол”Б. “Бұл заманда не ғаріп?”В. “Қырында киік жайлаған”2. Асан “Еділ бол да, Жайық бол, Ешкімменен ұрыспа”-деп неге шақырған?А. ЖауласуғаБ. АдамгершіліккеВ. Бірлікке3. Асан қайғының айтқанын табыңыз.А. “Таза мінсіз асыл сөз ой түбінде жатады”Б. “Жапанға біткен терекпін”В. “Батыр жігіт қол бастар”4. Асан қайғының “көлігі”?А. АрбаБ. Жүйрік атВ. Желмая5. Асан қайғы қай өңірде дүние салған?А. Ұлытау өңіріндеБ. Алатау өңіріндеВ. Баянауыл өңірінде Асан қайғы кім? . Үйге тапсырма “Еділ бол да, Жайық бол” (жаттау)