Аквариумда?ы балы?тар ?йымдастырыл?ан о?у іс-?рекетіні? технологиялы? картасы
Сабақтың эпиграфы:“Ана тілің – арың бұл,Ұятың боп тұр беттеӨзге тілдің бәрін біл,Өз тіліңді құрметте!”
Тақырыбы: Қазақшаңыз қалай?Түрі: танымдық ойынМақсаты:
1.Балалардың білім деңгейін көтеру.2. Түрлі әдіс-тәсілдер арқылы балалардың тіл байлығын, ойлау қабілетін, қазақ тілінде еркін сөйлеу шеберліктерін жетілдіру.3. Балалардың мемлекеттік тілге деген қызығушылығын арттыру. Отанын, туған жерін, елін сүюге, халық дәстүрлерін сыйлауға тәрбиелеу.
Сабақ барысы.
І. Ұйымдастыру кезеңі.Балалардың назарын танымдық ойынға аудару.ІІ. Негізгі кезең.1-жүргізуші: Құрметті әріптестер, балалар!Бүгінгі «Қазақшаңыз қалай?» атты тәрбие сағатымызды бастауға рұқсат етіңіздер. Тіл сайысын өткізудегі мақсатымыз - басқа ұлт өкілдерінің мемлекеттік тілге құрметпен қарауын, сонымен қатар, теледидарда жүргізілетін қазақша хабарға қызығушылықтарын арттыру.2-жүргізуші: Қадір Мырза Әлі айтқандай, ұлы қазақ даласында 130-дан астам басқа ұлт өкілдері бір шаңырақтың астында татулықта, сыйластықта өмір сүріп жатқаны бәрімізге мәлім. Қазақстан жерінде тұратын әр адам Отанын сүю, мәдениеті мен тілін білу және оларды қастерлеу қасиетті борышы екенін сезіну қажет. Осындай мақсатпен біздің балалардың арасындағы «Қазақшаңыз қалай?» атты тәрбие сағатымызды бастаймыз.1-жүргізуші: Бүгінгі сайыс мынадай кезеңдерден тұрады.Жүрісі:1. Таныстыру.2. Бәйге.3. Зеректік 4. Ойлан тап?5. Сұрақтар сайысы.
6. Кім жылдам? 7. Сен білесің бе?
2-жүргізуші:
Қазылар орнықтырар әділдікті
Кімдердің жауаптары кәміл шықты.
Білім мен тапқырлықтың жарысында
Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты. - демекші, әділ қазыларды таныстырып өтейін:
Кұрманғазина Замзагүл Құдайбергенқызы.
Башпаева Гүлмира Галямовна.
Сапаргалиева Гүлнәр Қаадыровна.
1-жүргізуші:Беташарын сайысымыздың бастайық,Көрермендерді бір серпілтіп тастайық.Таныстырсын сайыскерлер өздерін.Өнеріне ду қол соғып қостайық.2-жүргізуші:Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,Ана тілін білмеу қандай заңдылық?!Өсер балаң, байтақ далаң тұрғанда,Қазақ тілі жасау керек мәңгілік!
Бұл ойында біз өз білімімізді көрсетіп, санамыздың өскенін, сөз байлығымыздың молдығын көрсетеміз.
Ал, қанекей, келіндер,
Біріңе-бірің еріндер.
Білімімізді тексеріп,
Ойынға қатысып көріңдер - дей келе, ойынға қатысушыларға сәт сапар тілеймін.
Ортаға ойынға қатысатын топтарды шақырамыз.
І-кезең. Таныстыру.І-топ. «Жасқыран»Қалықтап көкте жас қыран,Халықпыз сөзге тоқтаған.Тілімен топты жаратын.Тобымыз біздің - «Жасқыран»ІІ-топ. «Топжарған»Шығарар намыс топты алдан,Дуалы ауыз тілге арман.Сайысқа келдік біліммен,Тобымыз біздің - «Топжарған»ІІ -кезең “Бәйге”Сонымен, бірінші сайыста әр түрлі сұрақтар қойылады. Әрбір дұрыс жауапқа 5 ұпайдан қойылады. Әр кезеңнен соң әділқазылар алқасы ұпай санымен таныстырып отырады. Сонымен бірге бір - бірлеріңе кедергі жасамауларыңызды сұраймын.1. ҚР - ның мемлекеттік тілі қай тіл?2 «Кел, балалар, оқылық» өлеңінің авторы кім?
3. Қазақ тіліне ғана тән әріптер саны нешеу?4. Оттаныстық не?5. Қыста не жауады?6. Күздіңбіріншіайы?
7. Біртәуліктенешесағат бар?8.Наурыздапісірілетінбастытағам?9. Қазақстантуыныңтүсіқандай?10. Қысайларыната:11.Халықаралық тіл. (ағылшын) 12. Жаздан кейін не келеді?
13. бір жылда 12 не бар?
14. Күз айларын ата?
15. жаңа жыл көркі не?
ІІІ-кезең. “Зеректік”Бұл кезеңнің шартымен таныс болыңыздар. Қазір мақал - мәтел, тұрақты тіркестер оқылады, олардың бір сөзі түсіріліп оқылады. Сол сөзді тауып, оны 3 тілге аударасыңдар. 3 тілде де дұрыс жауап айтсаңыздар 30 ұпай, 2 тілде дұрыс жауап айтса 20 ұпай, тек 1 тілде дұрыс жауап айтылса 10 ұпай қосылады.1. Ер қанаты -.....2. Білім.... құдық қазғандай. (инемен)3. Доссыз өмір – тұзсыз..... (ас)4. Білімі көпті дау алмайды, досы көпті.... алмайды. (жау)5. Қой аузынан.... алмас. (шөп)6. Төбе.... тік тұрды. (шашы)7. Ит өлген.....(жер)8. Қас пен.... арасында. (көздің)9. Отанды сүю.... басталады. (отбасынан)10. Көп сөз – көмір, аз сөз -.....(алтын)11. Тіліңмен жүгірме,.... жүгір. (ойымен)12. Өнер алды – қызыл.....(тіл)13. Сегіз қырлы.... сырлы. (бір)14. Түйедей бойың болғанша,.... ойың болсын.15. Тіл тас жарады, тас жармаса.... жарады. (бас)
ІV -кезең. «Ойлан, тап!»(Әр топтың жетекшілері шығып берілген «қазақстандықтар» сөзіне бірнеше сөздер құрайды.)(қазақ, ас, тақ, тас, тандыр, қазы, тары, арық, ар, ата, қаз, ара, нар, атан, тана, асық, ық, ыс, Қазақстан, тарақ, сандық, сан, қатар, қақ, ат, қасық, ана, зат, атыз, сатқын т.б.)
V. Сұрақтар сайысы:1. Қазақтың ұлттық ойындарын атаңдар?2. Туған жер сөзінің синонимін айтыңдар?3. Үлкен сөзінің антонимі?4. Қазақ тілінде дауыссыз дыбыстардың неше түрі бар?5. Тәуелсіздік күнін атаңдар?6. Наурыз көже неше тағамнан жасалады?7. Адамның дене мүшелерін атап беріңдер?8. Бір жылда неше мезгіл бар?9. «Сильный» сөзінің аудармасын табыңдар?10. Биенің сүті қалай аталады?11. Жылқының төлі қалай аталады?12. Түйенің төлі қалай аталады?13. Көктемдегі алғашқы мерекені атаңдар?14. Мынау кімнің портреті?15. Көктем айларын атаңдар?16. Адамның қай мүшесі қорқақ, қай мүшесі батыр?17. Қазақтілінденешедауыстыдыбыс бар?18. Жылататын да, жұбататын да не?19. Киіз үйдің төбесі қалай аталады?20. Қыс мезгілдерінің екінші айы?21. Астана қаласының символы.
22. Қазақтың ұлттық музыкалық аспабы
23. «Дружба» сөзінің қазақшасы қалай?
24. Қазақ қыздарының ұзатылғанда киетін бас киімі?25. Үш байлық деген не?
Ү кезең. «Кім жылдам?»Берілген шашыраңқы сөздерден дұрыс сөйлем құрау керек.1. Бейнеленген, қанатты, жағында, екі, елтаңбаның, пырақтар.(Елтаңбаның екі жағында қанатты пырақтар бейнеленген)2. Біздің, білдіреді, шаңырақ, біртұтастығын, Отанымыздың.(Шаңырақ біздің Отанымыздың біртұтастығын білдіреді
VI . «Сен білесің бе?»Тақтада алты ұяшықта сұрақтар берілген. Берілген сұрақтарға ойланып, дұрыс жауап берейік.3---6---24---1---51) Қазақтың үш биін ата:2) Наурыз көже қалай жасалады?3) Тұсау кесер нені білдіреді?4) «Қыз қуу» ойыны туралы не айта аласың?5) «Арқан тартыс» ойынын қалай түсінесің?6) Қазақтың ұлттық ойындарын ата:
1-жүргізуші:«Қазылар орнықтырар әділдікті,Кімдердің жауаптары кәміл шықты.Білім мен тапқырлықтың сайысында,Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты», - дегендей, сайыскерлерімізді бағалау үшін әділ қазыларымызға сөз берейік.Қорытындылау.2-жүргізуші: Құрметті әрәіптестер мен балалар, «Қазақшаңыз қалай?» атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Тіл - әр ұлттың қайталанбас байлығы. Тіл бар жерде ұят та, ел де, жер де болмақ. Тілден артық қазына, тілден артық қасиет жоқ екеніне тағы көз жеткіздік. Сауболыңыздар!