Суды? кермектігі, оны жою жолдары 10 сынып

Сабақ №42 Химия Күні: 27.01.2017 Токтобакиева Замирам ЯрмамеджановнаТақырыбы: Судың кермектігі, оны жою жолдары
Оқу мақсаты: Судың кермектігінің сырын ұғуға және оны жою жолдары туралы оқушыларда білім қалыптастыруға ықпал ету. Формула, реакция теңдеуін сауатты жаза білу біліктерін дамыту.Оқушылардың денсаулық мәселесіндегі функционалдық сауаттылығын дамыту. Экономикалық тәрбие беру.
Алдыңғы оқу Кальций, магний және олардың маңызды қосылыстары
Оқу нәтижелері Оқушылардың барлығы: Кермек су туралы біледі.Кермек судың түрлерін ажыратады. Оны жұмсартудың әдістерін біледі.
Басым бөлігі: Кермек суды жұмсартудың әдістерін реакция теңдеуі арқылы өрнектей алады, мәнін түсінеді.
Кейбір оқушылар: Кермек судың зиянды жағы мен пайдалы жағын жинақтап, кестеге толтыра алады. Тақырыптың құндылығына баға бере алады.
Ресурстар Химия. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Н.Нұрахметов, Қ.Бекішев, Н.Заграничная, Г.Абрамова. Күнтізбелік жоспар. Электрондық оқулық. М.Қ.Құрманәлиев «Химияны оқытудың қазіргі технологиялары»
Әдіс-тәсілдер Ұжымдық оқыту, жеке жұмыс, түсіндіру, әңгімелеу, баяндау, өзіндік жұмыс, СТО стратегиялары
Көрнекіліктер Периодтық кесте, кеспе қағаздар, оқулық
Жоспар
Басталуы Қызығушылықты ояту. Ой шақыру
Ынтымақтастық атмосфера құру, оқушыларға психиологиялық ахуал туғызу.
1-қадам: Үй тапсырмасыны сұрау
Сәйкестендіру тесті.
Қосылыстар------------------------------------Формуласы
1. Кальций гидроксиді-----------------------А. СaCO₃
2. Кальций гипохлориді----------------------Б. СаО
3. Кальций карбонаты.-----------------------В. Са(СІО)₂
4. Алебастер-----------------------------------С. Са(ОН)₂
5. Кальций оксиді-----------------------------Д. СаSО₄ • 0, 5Н₂О
6. Ғаныш----------------------------------------Е. СаSО₄ • 2Н₂О
2) Кальцийдің Қазақстандағы ірі кендерін ата?
1. Жамбыл облысындағы Қаратау тауларында – фосфорит Са₃(РО₄) ₂
2. Ақтөбе облысындағы Шилісайда - фосфорит Са₃(РО₄) ₂
3. Маңғыстауда – қызығылт түсті ұлутас.
4. Жамбыл облысында – гипс СаSO₄*2H₂0
5. Шымкент, Семей маңында - әктас қоры.
Ортасы Мағынаны тану «Жаңа сабақ құпиясы»
2-қадам Проблемалық сұрақ қою: Жұмбақ жасыру:
Бірі жанып, бірі қолдап жануды,
2 элемент бізге бұрын танылды
Өрт болып еді сөндіруге көп адам
Қосылысын алып соған қарай ағылды
Оқушылар жұмбақтың шешімін таба отырып, бүгінгі сабақтың тақырыбын табады.
Жауабы: су.
Ықтимал жауаптар.
3-қадам Судың физикалық қасиетін еске түсіру:
№1 Суды бір стақаннан екінші стақанға құйыңдар.Нені байқадыңдар? Су сұйық
№2 Суды пішіндері әр түрлі ыдыстарға құйып көріңдер. Нені байқадыңдар?  судың пішіні жоқ
№3 Шыны стақанға су құйып, оған әр түрлі заттарды салып көреміз. Нені байқадыңдар? Су мөлдір
№ 4 Түрлі- түсті қағаз жолақтарын суға салыңдар. Нені байқадыңдар? түсі жоқ
№ 5 Судың дәмін көріңдер. Нені байқадыңдар? судың дәмі жоқ
№ 6 Стақандағы сұйықтықтың иісін желпіп көреміз. Нені байқадыңдар? иісі жоқ
№ 7 Үш ыдысқа су құйылған. 1-ыдысқа қант, 2-ыдысқа спирт, 3-ыдысқа бор салып былғаңдар. Нені байқадыңдар? Су -еріткіш
№ 8 Колбадағы суды спирт шамымен қыздырып көріңдер. Содан қар немесе мұзға салыңдар. Нені байқадыңдар? суытқанда көлемі кішірейіп, қыздырғанда көлемі ұлғайады.
T=00C суытқанда қатады
T=1000C ысытқанда қайнайды.
2 Кітап – досың ақылшың. (оқулықпен жұмыс).
5-қадам §5.5 3 минут оқу
Өздеріңе тақырыптан алған жаңа мәліметтерді қара карандашпен бояп қойыңыздар.
Жұппен жұмыс:
1. Кермек суды жұмсарту үшін, мына заттардың қайсысын қолданады?
2. Уақытша кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір.
3. Тұрақты кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір
4. Мына айнымалыны орында. СаСО3 А Са(ОН)2
5.Төмендегі айнымалыны орында Са(NO3)2Б СаСI2
6.Төменде берілген иондар ішінен кермек суда болатын иондар мен суды жұмсарту үшін қолданатын иондарды теріп жаз.
Дұрыс жауаптар
1 .CaCl2,CaSO4,Mg(HCO3)2,Ca(HCO3)2,
2 . Ca(HCO3)2 карбонатты тұздар.
Оны жою жолдары қайнату, сода қосу арқылы.
Ca(HCO3)2 СаСО3 + СО2 + Н2О
Ca(HCO3)2 + Са(ОН)2 = СаСО3 + Н2О
3. CaCl2 , CaSO4 карбонатты тұздар.Оны химиялық әдіс тәсілдер арқылы жояды.
СаSO4+ Na2CO3 = CaCO3 + Na2SO4
4.СаСО3=CaO + CO2
CaO + H2O =Са(ОН)2
5.Са(NO3)2+ NaOH =Ca(OH)2 +NaNO3
Ca(OH)2 + HCI = СаСl2 + H2O
6.K+, Ca2+,Na+,Mg2+,H+.
Қосымша тапсырма:
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
8г Б1 мен Д3 әрекеттескенде түзілетін тұздың массасы қанша
А Б В Г Д Е Ж
1 НСІ СаО Мg NаОН СuО СuSО4 HNO2
2 Na2O Fe(OH)2 Al2O3 H2O Na C P2O5
3 Fe AgNO2 Cu(OH)2 P CО2 H2SiO3 Cl2
4 CuCl2 Ca NaCl CaCO3 H2 ZnO Cu
5 Са(НСО3)2 K2S S Zn Na2SO4 O2 Al(OH)3
6 N H3PO4 Мg(HCO3)2 FeO H2CO3 Na3PO4 Na2CO3
7 Mg(NO3)2 MgO H2S H3SO4 BaCl2 KOH Fe2O3
8 Zn(OH2) Si Ca(OH)2 Mg(OH)2 S NaAlO2 H2SO3
Аяқталуы Бекіту. Ой толғаныс
«Кермек су» сөзіне кластер құрастыру
Үйге тапсырма: §5.5 мазмұндау. Ақпарат құралдарынан қызықты мәліметтер
Кері байланыс Біз бүгін не білдік?
Рефлекция
Са периодтық жүйедегі орны
1.Химиялық таңбасы –
2.Реттік нөмірі –
3.Ar(Са) –
4.Период нөмірі- , топ нөмірі-
5. Кальцийдің электрондық формуласы-
6. Валенттілігі -
7.Энергетикалық деңгей саны -
Мg периодтық жүйедегі орны
1.Химиялық таңбасы –
2.Реттік нөмірі –
3.Ar(Са) –
4.Период нөмірі- , топ нөмірі-
5. Кальцийдің электрондық формуласы-
6. Валенттілігі -
7.Энергетикалық деңгей саны -
Кестеде берілген заттардың формулаларын жазыңдар
Қосылыстардың аттары Формулалары
доломит ғаныш флюорит фосфарит әктас сөндірілген әк сөндірілмеген әк 1. Кермек суды жұмсарту үшін, мына заттардың қайсысын қолданады?
2. Уақытша кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір.
3. Тұрақты кермектік судың құрамында қандай тұздар болады, оны жою жолдарына мысал келтір
4. Мына айнымалыны орында. СаСО3 А Са(ОН)2
5. Төмендегі айнымалыны орында Са(NO3)2 Б СаСI2
6. Төменде берілген иондар ішінен кермек суда болатын иондар мен суды жұмсарту үшін қолданатын иондарды теріп жаз.
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
8г Б1 мен Д3 әрекеттескенде түзілетін тұздың массасы қанша
А Б В Г Д Е Ж
1 НСІ СаО Мg NаОН СuО СuSО4 HNO2
2 Na2O Fe(OH)2 Al2O3 H2O Na C P2O5
3 Fe AgNO2 Cu(OH)2 P CО2 H2SiO3 Cl2
4 CuCl2 Ca NaCl CaCO3 H2 ZnO Cu
5 Са(НСО3)2 K2S S Zn Na2SO4 O2 Al(OH)3
6 N H3PO4 Мg(HCO3)2 FeO H2CO3 Na3PO4 Na2CO3
7 Mg(NO3)2 MgO H2S H3SO4 BaCl2 KOH Fe2O3
8 Zn(OH2) Si Ca(OH)2 Mg(OH)2 S NaAlO2 H2SO3
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
8г Б1 мен Д3 әрекеттескенде түзілетін тұздың массасы қанша
А Б В Г Д Е Ж
1 НСІ СаО Мg NаОН СuО СuSО4 HNO2
2 Na2O Fe(OH)2 Al2O3 H2O Na C P2O5
3 Fe AgNO2 Cu(OH)2 P CО2 H2SiO3 Cl2
4 CuCl2 Ca NaCl CaCO3 H2 ZnO Cu
5 Са(НСО3)2 K2S S Zn Na2SO4 O2 Al(OH)3
6 N H3PO4 Мg(HCO3)2 FeO H2CO3 Na3PO4 Na2CO3
7 Mg(NO3)2 MgO H2S H3SO4 BaCl2 KOH Fe2O3
8 Zn(OH2) Si Ca(OH)2 Mg(OH)2 S NaAlO2 H2SO3
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
А Б В Г Д Е Ж
1 НСІ СаО Мg NаОН СuО СuSО4 HNO2
2 Na2O Fe(OH)2 Al2O3 H2O Na C P2O5
3 Fe AgNO2 Cu(OH)2 P CО2 H2SiO3 Cl2
4 CuCl2 Ca NaCl CaCO3 H2 ZnO Cu
5 Са(НСО3)2 K2S S Zn Na2SO4 O2 Al(OH)3
6 N H3PO4 Мg(HCO3)2 FeO H2CO3 Na3PO4 Na2CO3
А5, В6 заттардың атын атаңдар.
А5, В6, молекулалық массасын есептеңдер
А5 пен B6, айырылғанда жүретін реакция теңдеуін жаз
А Б В Г Д Е Ж
1 НСІ СаО Мg NаОН СuО СuSО4 HNO2
2 Na2O Fe(OH)2 Al2O3 H2O Na C P2O5
3 Fe AgNO2 Cu(OH)2 P CО2 H2SiO3 Cl2
4 CuCl2 Ca NaCl CaCO3 H2 ZnO Cu
5 Са(НСО3)2 K2S S Zn Na2SO4 O2 Al(OH)3
6 N H3PO4 Мg(HCO3)2 FeO H2CO3 Na3PO4 Na2CO3