Орта ?асырда?ы ?аза?стан тарихы п?нінен ашы? саба?.Та?ырыбы Мон?олдарды? ?аза?стан жерін жаулап алуы.
К_ні:11.12.15
Сыныбы:7 €
СабаKтыS таKырыбы:МонCолдардыS JазаKстан жерін жаулап алуы.
СабаKтыS маKсаты: ОKушыларCа МонCол империясыныS Kaрылуы, KоCамдыK Kaрылымы, басKыншылыK саясаты мен оныS зардаптары жайында толыK маCлaмат беру.
СабаKтыS н‰тижесі: МонCолдардыS JазаKстан жерін жаулап алуы туралы біледі.
К™рнекілігі:Карта Русь ХІІІ C ШыSCыс хан оKулыK,таратпа материалдар.
СабаKтыS т_рі:Д‰ст_рлі емес сабаK.
СабаKта Kолданатын ‰діс-т‰сілдер: ТоптыK жaмыс.
СабаKтыS барысы: І.`йымдастыру кезеSі:
ОKушылармен амандасу. 2 мин
ІІ. ^й жaмысын таратпа материалдар арKылы сaраKтар беріледі:10мин
І топ сaраCы:
1. Бaрын ОSт_стікте 30 Kала белгілі болса, кейінгі зерттеу бойынша олардыS саны KаншаCа жеткен? (37)
2. К™лемі 30 гектардан асатын Kала жaрттары:(Испиджаб,Отырар,Сауран)
3. “Ташнау” дегеніміз не?(жуынды су аCатын KaдыK)
4. . “Jaт негізі - білік” атты еSбегініS авторы: (Ж. БаласаCaни)
5. Ислам дініне дейін JазаKстанда Kандай діни-нанымдар болды? (KошKарм_йізге,Kaс айдарына,KойCа,тотемге)
ІІ топ сaраCы:
1. Мешіт дегеніміз не?(мaсылман дінініS ‰дет-Caрып,салт-д‰ст_рлері орындалатын Kасиетті Cимарат)
2. Боран мaнарасы Kай Cасырларда салынCан? (Х CасырдыS аяCымен ХІ C басы)
3. 1210 ж‰не 1217-1218 жылдары Хорезм шахы Мaхаммед Текеш теSге соKтырCан Kала?(Отырар)
4. АрхеологиялыK Kазба жaмыстары барысында шыCыс моншалары табылCан Kалаларды ата:(отырар,т_ркістан,тараз)
5. “Дін _шін соCыс” aранымен араб Kолбасшысы Кутейба ибн Муслим Kай жылы Шашты басып алды? (633жыл )
ІІІ топ сaраCы:
1. Jожа Ахмет ЙасауидіS aстазы кім?(Арыстан баб)
2. . ХалыK к™зініS тірі кезінде-аK “аKындардыS аKыны, даналардыS к™шбасы” деп баCа берген ж‰не “АKиKат сыйы” еSбегініS авторы:(Ахмет И_гнеки)
3.Jандай кесенелерді білесіSдер? (Айша бибі,Бабаджа Kатын )
4. Х C басында JазаKстанныS Kай ™Sірінде ислам діні кеS т_рде тарай бастайды? (оSт Jаз-н)
5.€бу Наср ‰л-Фараби Kай Kалада туCан? (Отырар)
ІV топ сaраCы:
1.ХІІ Cасырда Bылым мен білімніS дамуына _лес KосKан Caламалар? (ИсхаK ‰л- Фараби,Жауkари ‰л-Фараби,Ахмад ‰л-Фараби)
2. Махмуд JашCариді
·S шын аты кім? (Махмуд Хусейн ибн Мaхаммед JашCари)
3.Jожа Ахмет ЙасауидіS «ДаналыK кітабы» Kалай аталды?(«Диуан -и хикмет»)
4.Ислам діні Kай кезде Kабылданды,оны мемлекеттік дін деп кім жариялады?(Jарахан мемлекетініS негізін Kалаушы СатaK хан ислам дінін Kабылдады.ОныS баласы БоCра хан 960 ж исламды Jарахан мемлекетініS мемлекеттік діні деп жариялады)
5. JазаKстанныS Kай Kалаларынан шыны ыдыстар табылCан?(Отырар,Тараз,Йасы)
ІІІ. ЖаSа сабаK.
ОKушылар д‰птерге жаSа сабаKтыS таKырыбын жазады.
ОKушылар сабаKтыS маKсатын Kaрады.ОKушылар картадан МонCолияны к™рсетеді. 2 мин
1топ. МоSCол мемлекетініS Kaрылуы.2.топ МонCол империясыныS KоCамдыK Kaрылысы. 3.топ МонCолдардыS JазаKстанды жаулап алуы.4. топЖаулап алудыS зардаптары. `лыстардыS Kaрылуы.
М‰тінді оKуCа 4 мин уаKыт беріледі.
Постер жазуCа 7 мин уаKыт беріледі.
Постер KорCауCа ‰р топKа 2 мин уаKыт беріледі.
ІV. Кім тапKыр ойыны: СабаKты пысыKтау б™лімі.11 мин1. ШыSCысханныS еS _лкен aлы. (Жошы)2. МонCол мемлекетініS Kaрамында Kандай тайпалар болды.(найман, керей, жалайыр)3. «ЖасаK» (Яса) заSы неше б™лімнен тaрады. (екі б™лімнен тaрады)4. ШыSCысханныS ‰кесі кімдердіS Kолынан Kаза тапты. (татарлардыS)5. 1218 ж. Kай Kала монCолдарCа соCыссыз берілді. (БаласаCaн Kаласы)6. ШыSCысхан Kашан, Kай жерде туылды. (1162 ж. МонCолияныS Кендітау аймаCындаCы Онон ™зініS жаCасында, БолдоS деген жерде д_ниеге келді.)7. МонCол мемлекеті Kанша т_мен ‰кімшілікке билікке б™лінді. (95 т_менге)8. Тем_жінді хан Kылып Kай жылы сайлады? (1206 ж)9. ШыSCысхан JазаKстан жерін неше aлысKа б™лінді. (^ш aлысKа б™лінді)
10. Алты ай бойы беріспей шайKасKан Kала?(Отырыар)V. БаCалау:
VI. ^йге тапсырма: §21 Отырар Kаласы туралы эссе жазу.
8ђЗаголовок 1‚ђЗаголовок 215