Методика Бастауыш сынып о?ушыларыны? шы?армашылы? ?абілетін дамыту дамыту
ОSт_стік JазаKстан облысы
Сайрам ауданы
№57 орта мектебі
Бастауыш сынып
оKушыларыныS
шыCармашылыK
Kабілетін дамыту
Бастауыш сынып мaCалімі:
Сайдикаримова Мухайе
Бастауыш сынып оKушыларыныS шыCармашылыK Kабілетін
дамыту.
ОKыту процесіндегі KолданыстаCы иллюстративтік-т_сіндірмелі ж_йеніS дамыта оKыту ж_йесіне к™шуіне байланысты оKу-т‰рбиелік _рдістер осы ж_йеге бейімделуде. Жеке тaлCа- оKушыCа байланысты дамыта оKытудыS жалпы схемасын т™мендегіше елестетуге болады.
Дамыта оKыту
ШыCармашылыK тaлCаны Kалыптастыру
ПрактикалыK Kызмет
€р т_рлі деSгейдегі білім,білік даCдыны Kалыптастыру
Жеке тaлCаныS ™зін-™зі басKаруы
Адамгершілік эмоционалдыK Мазмaндама жазу МатематикалыK
сферада жаттыCуларды
орындау
К™ркем ‰деби шыCармалар €р т_рлі ШыCарма жазу
оKу тесттер
Д_ние танымдыK Ой KызметініS
к™зKарасыныS ‰дістері
Даму деSгейі
ДамытушылыK ойындар
Міне, осы схемалыK мазмaнCа с‰йкес,жеке тaлCаныS жалпы м‰дениеті Kалыптасады,KоCамдыK ™мірге бейімделе отырып оныS ™зіндік адамгершілігі мен м‰дениеті.тaлCа ретінде дамуы орныCады. Jазіргі таSдаCы білім саласыныS актуальды проблемаларына
- мектеп идеологиясыныS негізгі іргетасы болып отырCан дамыту педагогикасын Kалыптастыру.
-білім беру,т‰рбиелеу,дамытудыS біртaтастыCына Kол жеткізу.
-оKытуда оKушыныS еріктілігіне кеS ™ріс беру.
-оKу ісін к™Sілді,Kуанышты Kызметіне айналдыру т.б жатKызуCа болады.
Бaл проблемаларды т_бегейлі шешудіS бірден-бір жолын Cалымдар Cалым мен практиканы интерациялау,жеке тaлCаныS рухани адамгершілігін дамыту арKылы іске асады деп міндеттейді.
ЖалпыдамуCа біз оKушыныS ойын,еркін,сезімін,есін т.б
психикалыK категорияларды дамытуы айтамыз.
Ойын дамыту дегеніміз-білімді меSгеру Cана емес оны практикада Kолдану.
ОCан логикалыK ойлауын,байKампаздыCын,еске саKтауын тaраKтандыру,кескіндейбілу т.б. жатKызамыз.
Сезімді дамыту-оныS рухани байлыCын Kалыптастыру.
ИнтелектуальдыK ,эстетикалыK,рухани-адамгершілік т.б. т‰рбиелік деSгейін _немі к™теру.
Дамыта оKыту жаCдайында оKушылардыS шыCармашылыCын дамыту мaCалім KызметініS іргетасы болмаK..Біз ™зіміздіS мектеп практикасында оKушы шыCармашылыCын дамыту жолдарына т™мендегі баCыттаCы жaмыстарды жатKызамыз.
І. К_нделікті сабаK процесінде тірек-сызбасын пайдалану.
Тірек сызбасы-к‰дімгі сабаKтаCы плакаттыK к™рнекілік.Тірек сызбасы арKылы оKушыныS сабаKKа деген KызыCушылыCы артып, ™зіне-™зініS сенімі орныCады.
Тірек сызбасы арKылы оKушыныS білім сапасы жаKсарып,оныS іскерлік даCдысы мен біліктілігі Kалыптасады.Бастауышта алCан білімі реттеліп оKушыныS м‰ртебесі Kалыптасады.
Тірек сызбасы арKылы оKушылар ™зінше Kорытынды жасауCа т™селеді.Тірек сызбасы-Kайталау,™ткенді еске т_сіруге таптырмайтын Kaрал,себебі бір сызбаCа бірнеше сабаKтарCа Kолданылатын ережелер біріктіріледі. ^йде ереже жаттамай келген оKушыныS ™зі сызбаCа Kарап сабаK айтуCа м_мкіндігі болары с™зсіз. Демек,сабаKKа дайын емес оKушы болмайды деген с™з.
Тірек сызбасы ‰р таKырыпты ™тер алдында оны к™рнекілік ретінде кесте жасап,таKта жанына іліп Kояды.С™з бен іс aштасып,теория т‰жірибемен жалCасады да aCым бала есінде бірден саKталатын болады.
Мысалы:1.Я;Ю ‰рпініS жазылу ережесі
Kойан-Kоян
ойу-ою т.б
4-класс математика 127-бет 7-есеп
1-28 Kап картоп
2-23-/-/-/ 250кг
1-2 неше келаграм бар?
ІІ. ОKуCа жаттыKтыру.
Бастауышта оKу сабаCында оKуCа ерекше м‰н беремін,себебі жоCары класта да ж_ргізіп оKи алмайтын,тексті сауатты оKи алмайтын,текстіS мазмaнын айтып бере алмайтын оKушылар болмас _шін.К™ркем шыCарманы меSгерудіS сатылары:тыSдау,оKу,с™йлеу,жазу болса,бaл процестерді дауыстап сауатты,м‰нерлеп,шапшаS оKуды жаKсы меSгерген адам Cана жеSіл игереді.
Bалымдар мектеп бітірген оKушы минутына 150-200 с™з оKуCа м_мкіндігі бар бола тaрCанмен сауатты, м‰нерлеп,шапшаS оKу техникасын меSгерген оKушыныS мектеп бітіргенде минутына 650-700 с™зге дейін оKи алатынын д‰лелдеп отыр.Демек оKуCа жаттыKтырудыS маSыздылыCын біз естен шыCармауымыз керек.ОKу техникасын дaрыс _йретуді жолCа Kоя отырып,оKушы шыCармашылыCына м_мкіндік жасаймыз.
ЕS басты м‰селе,бастауыш сыныптарда оKу жaмысын баCалаудыS Cылыми негізде aйымдастыруCа Kол жеткізу.
ОKу темпін баCалау кестесі
БаCа сынып
5
4
3
2
1 жж
2 жж
1 жж
2жж
1 жж
2 жж
1 жж
2 жж
1-сынып
жыл аяCыны дейін 40-45 с™з
2-сынып
70
80
60
70
50
60
40
50
3-сынып
100
110
90
100
80
90
70
60
4-сынып
130
140
120
130
110
120
90
100
ІІІ. ОKыту ‰дістерін оKушы шыCармашылыCына негізделген т_рлерін жиі Kолдану.
а) ОKу мен жазу арKылы сын тaрCысынан ойлау.
МаKсаты:т_рлі стратегиялар арKылы,™зара сaхбаттасу арKылы,aжымдыK формада білім игерту арKылы оKушылардыS сыншыл ойын дамыту.
Негізгі ерекшеліктер:
-Білімді кешенді т_рде игерту
-ОKу мотивацияларын тиімді пайдалану
-`жымдыK оKыту формасын Kолдану
-ШыCармашылыK Kабілетті дамыту
-ОKыта отырып мазмaнмен т‰рбиелеу
Негізгі Kaрал:оKу стратегиялары
‰). ДеSгейлеп оKыту
ЖаSа сабаK типіне ™тілген материалды бекіту процесінде жаSа ™тілген материалды ™ткен материалмен біріктіріп деSгейлі тапсырмалар беру ж‰не оны Kорытындылап отыру.
Мысалы:математика 4-сынып
ЖаSа ™тілген материалды ™ткен материалмен
біріктіріп деSгейлік тапсырма орындату.
1-деSгейлік тапсырма
1) 8*8-32 2)72:8+41
2)деSгейлік тапсырма
1)х+205=1708 2)х-96=706
3-деSгейлік тапсырма
1) 1т 000кг _ 8 3 5
кг 7 8
-------------- -------------
1т048кг 6989
Ескерту: 1-деSгейдіS ‰р есебі 2 балл
2-деSгаейдіS ‰р есебі 5 балл
3-деSгаейдіS ‰р есебі 10 балл
ДеSгейлік тапсырманы баCалау:
«3»-9 балл(І-деSгейдіS екі есебі,ІІдеSгейдіS бір есебі)
«4»-14 балл(І-ІІдеSгейдіS есептерін толыK шыCару)
«5»-24 балл (І-ІІдеSгей есептері ж‰не ІІІ-деSгейдіS бір есебі)
б).Тестер алу
ОKушы білімін баKылау мен баCалаудыS ™мір талабына сай жаSа шкалалары ™мірге келіп отырCан Kазіргі жаCдайда оларды Kолдану оKушы шыCармашылыCына жаCдай жасайды.
Жалпы программалыK материалдыS игерілу деSгейін сабаK _стінде аныKтауда тесттердіS ролі ерекше.П‰ндер бойынша сегіз т_рлі тест арKылы ж_зеге асырып ж_рмін.Олар:
1.ТолыKтыру
2.^йлестіру
3.Аралас
4.К‰сіптік баCдар беру
5.Еске т_сіру
6.Баламалы
7.ТаSдамалы
8.Реттілік
Тестерді тек баKылау ж‰не баCалаудан басKа _йретушілік ролі де ерекше.
Тестерді алдыма KойCан маKсатыма сай т_рлендіріп Kолданамын.
Мысалы:`лттыK KaндылыKтарымызды оKып-_йрену маKсатында KолданCан тест _лгілері.
І.АныKтау тестері «Тері ыдыстар»
А.KауCа
В.мес
С.саба
Д.самар
‰)Сусын Kaю _шін ысталCан теріден жасалCан ыдыс.
А.талыс
В.торсыK
С.жанторсыK
Д.к™нек
2. Топтау тестері «Jайсысы артыK?»
а)Ет таCамдарына жатпайтынын тап.
А.Жауб_йрек
В.Ж™ргем
С.Ірімшік
Д.Ми палау
‰)`лттыK киімдер.
ЕрдіS бас киіміне жатпайтынын тап.
А.Б™рік
В.МалаKай
С.Шекпен
Д.ТымаK
3.АналогиялыK тест
«Екінші жaпты толыKтыру»
а)Кебеже-аCаш,_зік-?
А.ЖапKыш
В.киіз
С.бау
Д.т_ндік
‰)^йрек-кежек,арKар-?
А.таутеке
В.ешкі
С.м_йіз
Д.Kaлжа
Міне оKушы шыCармашылыCын дамыту баCытындаCы істеріміздіS біршамасына тоKталдым.
Заголовок 115