Тема урока: 5-сынып о?ушыларыны? бейімделуі, бастауыш буын мен орта буын арасында?ы саба?тасты?

Ә.Боранбаев атындағы жалпы біліи беретін орта мектебіПсихологиялықанықтауТақырыбы: 5-сынып оқушыларының бейімделуі, бастауыш буын мен орта буын арасындағы сабақтастық Педагог-психолог:Ш.Ф.Магзумова2015-2016 оқу жылы Мақсаты Ауыспалы кезеңдегі тұлғаның жас және жеке ерекшеліктерін зерттеп, кездесетін психологиялық сәтсіздіктерін болдырмаудың жолын іздестіру Оқушылардың бастауыш буыннан орта буынға өту кезіндегі алғашқы сезімдерін, көңіл-күйін, сыныптың ұжымдастығын, оқушының сыныптағы орнын, пәнге, ұстазға бейімделу ерекшеліктерін анықтап талқылау Баланың мектепке келген күнінен бастап кіші мектеп жасы басталады. Оқушылардың бастауыш буыннан орта буынға көшкен кезеңін бейімделу кезеңі дейміз.Өйткені олардың пән мұғалімдері өзгереді,жаңа пәндер қосылады,5-сынып бағдарламасы күрделене түседі. Орта мектепте оқыту жағдайлары түбегейлі өзгеріске ұшырайды.Балалар негізгі мұғалімнен сынып жетекші-пән мұғалімдері жүйесіне ауысады.Бір мұғалімнен әр түрлі талаптары,мінез-құлқы әрқилы қарым-қатынас стилі бар бірнеше мұғалімдерге ауысуы көп балалар үшін үлкеюдің сыртқы көрсеткіші болады. Балалар бастауыш сыныптан орта буынға өткенде оқушылардың үлгірімі төмен түсіп кетеді. Бастауышта тек бір мұғалімге ғана бір талапқа үйренген бала бірден бірнеше мұғалімнің талабына бірден жауап бере алмай қиналады. Әр пән мұғалімі әр түрлі психологиялық атмосфера туғызады, ал оқушы бірден осыған бейімделе алмайды. Бастауыш сынып бітірген оқушы орта буынға өткенде психологиялық қиындық сезінеді. Бастауыш сынып оқушылары бір мұғалімнің жұмыс істеу әдісіне оның талаптарына үйренген.5-сыныпта оқушылардың бойында ортақ мәселелер пайда болады.Бұлар:-балалардың мінезі өзгереді;-тез шаршайды;-көңіл-күйлері бұзылады;-оқу үлгірімі төмендейді;-мазасыздық,қобалжу сезімдері жиілейді. Бастауыш сыныпта мұғалім балаларға көптеген талап қояды.Егерде бұл жұмыс жоғарғы сыныптарда орындалмаса,онда оқу үлгірімі түсіп кетеді.Тағы тоқтала кететін жағдай жаңадан қосылған сабақтар.Бесінші сыныптың тапсырмалары өте күрделенген. Бір жаттығуды көптген тапсырмалар беріледі оқушылар кейде тапсырманы аяғына дейін оқымайды сол үшін олар екі алып жатады. Осы 5-сыныпта жаңадан қосылған пәндер мен 4-сыныптағы пәндер бойынша білім сапасын анықтағанда мынадай көрсеткіш көрсетті.қазақ тілі - 62%орыс тілі -62%математика -48%дүниетану -71%бейнелеу-95%музыка-76%дене тәрбиесі -81%қазақ тілі – 53%орыс тілі -64%математика -52,9%жаратылыстану -64,7%бейнелеу-94%музыка-70,5%дене тәрбиесі -88%4-сынып бойынша5-сынып бойынша 5-сынып оқушыларымен жүргізілген жұмыстарым: Оқушылардың оқу пәндеріне деген қарым-қатынасы мен қызығушылығын зерттеуге арналған және оқушылардың қызығушылығы мен қоршаған атмосфераны анықтау сауалнамасы жүргізілді. Нәтижесін мына төмендегі диаграммалық көрсеткіштен көруге болады. Оқушылардың оқу пәндеріне деген қарым-қатынасы мен қызығушылығын анықтау сауалнамасының қорытындысы Сыныптың психологиялық ахуалын зерттеуШкалалар: психологиялық ахуал:Эмоциялық, моральдық, іс-әрекеттік.Жүргізілу барысы: сынаққа түсушілерге 3 сұрақ беріледі.Сіздердің бір-бірлеріңіздің жетістіктеріңіз бен сәтсіздіктеріңіз үнемі толғандыра ма?Бір-бірлеріңізге сабақта үнемі көмектесесіздер ме?Оқушылардың барлығы сабаққа жауапкершілікпен қарай ма? РетсаныОқушылардың аты-жөні1 сұрақ2 сұрақ3 сұрақ1234512345123451Жолаушыбай Жасұлан               2Сәлімхан Дархан               3Бекқали Наргүл               4Сүйіндікова Әсемай               5Құлажанова Ақниет               6Андрей Назерке               7Бекенов Дінмұханбет               8Байқоныс Ернұр               9Елубай Нұрхат               10Жаңбырбай Шұғыла               11Оспанов Жалғасбек               12Сейіл Фариза               13Бақытқали Асылхан               14Ақылбай Қажымұрат               15Оразалин Сабыржан               16Шаймерден Дарынбек               656956Х=(65+69+56)/3х16=190/48=3,93,5<3,9<4,5Психологиялық ахуалдың көрсеткіші орташа -2 балл «Қарым-қатынаста мен қандаймын» Тақырыбы:Біз 5- сыныпқа барамыз Мақсаты:Оқушыларға өз-өздерін тануға, сезімі мен қабілетін түсінуге көмектесу; психологияық және педагогикалық көмек көрсету, оқушылар арасында үрей, қорқыныш деңгейлерін анықтап психологиялық дайындық орнату. Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі. СәлемдесуІІ. 5-сынып дегеніміз не? Психологтың кіріспе сөзі.ІІІ. Мини шығарма. «Менің бастауыш сыныптағы ең қызықты кезім»ІV. Психологтың тапсырмасы Тапсырма: №15-сыныпқа барғанда қандай қажетті заттар керек? Қандай болу керекпіз?Ал 4-сыныпта қандай болғанбыз?(Оқушылар пікірі бойынша) Тапсырма: №2Біздің ұстаздарымыздың аты-жөндері кім?{5940675A-B579-460E-94D1-54222C63F5DA}Пән аттарыМұғалімнің аты-жөніҚазақ тіліМатематикаҚазақстан тарихыДене шынқтыру Тапсырма: №3Ой толғаныс (Есте сақтауды дамыту жаттығулар) Есту арқылы есте сақтау.Жапырақ, дәптер, күз торғай, есек, қаз, кесе, алма, моншақ, ауа-райы Есту арқылы есте сақтау диаграммалық көрсеткіші Көріп қабылдау арқылы есте сақтау шаКөріп қабылдау арқылы есте сақтаудың көрсеткіші Аралас қабылдау арқылы есте сақтауМашина, қалам, теледидар, орман, жаңбыр, көйлек, гүл,үйрек, орындық, жаз Аралас қабылдау арқылы есте сақтаудың диаграммалық көрсеткіші Тапсырма:№4Сынып жетекшіңнің толық аты –жөні?Мұғалімге тілек. (Оқушыларға тілек жаздыру) Тапсырма: №5Қонжықтың тапсырмасы-Оқушылар, бүгін бізге қонаққа кішкентай қонжығымыз келген. Қонжықтың тапсырмасы мынадай: әрбір оқушы өзінің қасындағы көршісіне сол қонжықты сыйлай отырып, бүгін сіз қандай жетістіктерге жеттіңіз және бүгін сіздің көңіл-күйіңіз қандай? Бүгін сіз не алдыңыз деген сұрақпен жалғастырады? Сөз тіркесін жалғастыру. «Бүгін мен ...» Темперамент типтеріфлегмаиксангвиникхолерик Мұғалімдерге ұсынысОқушылара сенім білдіру, пәнге деген қызығушылықтарын арттыруОқушыларға жылы лебізбен, ықыласты көмек көрсету;Мұғалім өзін-өзі меңгеріп, ұстамдылық үлгісін көрсетуі, әдісшіл болуы;Пән мұғалімдерінің оқытудың жаңа технологияларын сабаққа енгізуі. Ата-аналарға нақты ұсыныстарБаланы мектептегі жұмыстарын әңгімелеуге шабыттандырыңыз.Сонымен қатар балаңыздан міндетті түрде сыныптастары, сыныптағы іс-шаралар, пәндер, пән мұғалімдері туралы көбірек сұраңыз.Үнемі мұғалімдермен кездесіп, балаңыздың үлгерімі, тәртібі, басқа балалармен қарым-қатынасы жөнінде біліп тұрыңыз. Егер сіз балаңыздың мектептегі өмірі, оны мазалап жүрген нәрселер туралы білмейтін болсаңыз, ол жайында мұғалімдерден сұраудан еш қысылмаңыз.Егер үлгерімі нашарлап бара жатса, алаңдап, сынып және үй жұмыстарын мұқият орынауын талап етіңіз.Баланың үй тапсырмасын орындауға көмектесіңіз, бірақ бәрін жасап бермеңіз.