Рабочая программа по родному (башкирскому языку) 4 класс

№ Темалар
Сә-ғәт һаны Уҡыусыларҙың эшмәкәрлеге Дата Иҫкәрмә
план үткәрелг Мәктәп,Ватан.(2)
1 К.Кинй2булатова.
Белем к0н0
Башҡорт теленең алфавиты 1 Тел.башҡорт теленең алфавитын иҫкә төшөрөү. Үҙенсәлекле өн-хәрефтәрҙе ҡабатлау,белемдәрен тәрәнәйтеү, күнегеүҙәрҙән һүҙҙәр табыу, миҫалдар килтереү. Бирелгән һүҙҙәрҙе алфавит тәртибендә яҙыу. Я, ю хәрефтәренең яҙылыу ҡағиҙәһе һәм нәҙек һүҙҙәрҙә улар урынына йә, йү хәреф бәйләнештәренең килеүен үҙләштереү. Бер төрлө тартынҡыларҙың йәнәш яҙылыу осрағына аңлатма биреү.
Уҡыу. Белем көнө, Ватан хаҡында йөкмәткеле мәғлүмәт менән танышыу. Тасуири уҡыу алымдары:дөрөҫ баҫым, интонация. Уҡытыусы уҡығанды тыңлау һәм ҡабул итеү, бирелгән һорауҙарға телдән яуап биреү.
02.09 2 М.К2рим Ватан.
Башҡорт теленең үҙенсәлекле өн-хәрефтәре 1 04.09 Йәйге хәтирәләр (6)
3 Ғ.Сәләм. Республика иртәһе
Башҡорт телендә исем. Уның аңлатҡан мәғәнәләре. 1 Тел.Исем һәм уның берлек, күплек мәғәнәләре тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау. Сингармонизм законына таянып, ялғауҙар ҡушыу үҙенсәлектәре менән таныштырыу. Яңғыҙлыҡ һәм уртаҡлыҡ исемдәрҙең яҙылышындағы айырманы иҫкә төшөрөү.
Уҡыу.Башҡортостандың йәйге тәбиғәте, балаларҙың йәйге эштәре, ялы тураһында хикәйәләр, шиғырҙар, әкиәттәр, мәҡәләрҙе уҡытыусы уҡыуы һәм үҙ аллы уҡыу аша аңлау, һәр әҫәрҙең темаһын һәм төп фекерен билдәләү күнекмәләре.
08.09 4 Р.Солтангәрәев. Йылы ямғыр.Исем. Уның аңлатҡан мәғәнәләре,шул мәғәнәләрҙе күрһәтеүсе саралар 1 09.09 5 Р.Бикбаев. Ҡолон кеүек
Исемдәрҙең берлек һәм күплек мәғәнәләре, уларҙы белдереүсе с саралар(ялғауҙар)
1 Тел.Исем һәм уның берлек, күплек мәғәнәләре тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау. Яңғыҙлыҡ һәм уртаҡлыҡ исемдәрҙең яҙылышындағы айырманы иҫкә төшөрөү. Үҙҙәре йәшәгәнҡала, ауыл, тау, йылға, күл исемдәрен дөрөҫ яҙыу, хеҙмәт батырҙарының исемдәре менән таныштырыу. Уртаҡлыҡ исемдәргә миҫалдар килтереү. Кеше исемдәре, хайуандарҙың ҡушаматтары һәм уларҙың яҙылышы тураһында мәғлүмәт биреү. Үҙҙәре йәшәгән урындағы ҡош, үлән , ағас исемдәрен башҡортса яҙҙыртыу, уларҙы күплектә ҡуйыу
11.09 6 Н.Мусин. Мәңге йәшеллек
Хаталар 09т0нд2 эш
1 Тел.Исем һәм уның берлек, күплек мәғәнәләре тураһында үтелгәндәрҙе ҡабатлау. Яңғыҙлыҡ һәм уртаҡлыҡ исемдәрҙең яҙылышындағы айырманы иҫкә төшөрөү. Үҙҙәре йәшәгәнҡала, ауыл, тау, йылға, күл исемдәрен дөрөҫ яҙыу, хеҙмәт батырҙарының исемдәре менән таныштырыу. Уртаҡлыҡ исемдәргә миҫалдар килтереү. Кеше исемдәре, хайуандарҙың ҡушаматтары һәм уларҙың яҙылышы тураһында мәғлүмәт биреү. Үҙҙәре йәшәгән урындағы ҡош, үлән , ағас исемдәрен башҡортса яҙҙыртыу, уларҙы күплектә ҡуйыу 15.09 7 М.Хисм2туллина Бес2й китте ел2кк2 1 Баш7орт телене8 16енс2лекле 0нд2ре мен2н к1неге162р 16.09 8 Контроль күсереп яҙыу
“Төнгө тынлыҡ” 1 Тексты дөрөҫ күсереп яҙыу күнекмәләрен булдырыу. Х2рефт2р6е д0р09 матур, хатаһыҙ я6ыу 18.09 Тәбиғәт бүләктәре (5)
9 Хаталар 56т5нд9 эш.
Д. Юлтый. Көҙ
Исем.уның мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше. Килештәрҙең мәғәнәләре 1 Тел. Исем. Исемдең мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше, килеш мәғәнәләрен күрһәтеүсе ғ төрлө ялғауҙарҙы ғәмәлдә ҡулланыу, килеш ялғауҙарын ҡуйырға өйрәтеү аша уҡыусыларҙың коммуникатив һәм орфографик мөмкинлектәрен арттырыу. Эйәлек һәм төшөм килеш ялғауҙарында О, Ө хәрефтәренең яҙылышы. Сингармонизм законының үҙенсәлектәрен асыу. Ҡуш тартынҡыға бөткән һүҙҙәрҙе килеш менән үҙгәрткәндә, тартынҡыларҙың береһе яҙылмайтигән ҡағиҙәне аңлатыу. Ь билдәһенә бөткән һүҙҙәргә ялғауҙарҙы дөрөҫ ҡушырға өйрәтеү.
Уҡыу.уҡылған әҫәрҙәр буйынса план төҙөү, план буйынса һөйләү һәм яҙыу. Картиналар буйынса, һорауҙарға яуап биреп, әңгәмә ҡороу, ҡыҫҡа инша яҙыу. Әҫәрҙең йөкмәткеһен тыңлап аңлау, аңлы, тасуири уҡыҡ 22.09 10 И. Насыри. Ҡараңғы төн ҡосағында
Исем.уның мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше. Килештәрҙең мәғәнәләре 1 Тел. Исем. Исемдең мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше, килеш мәғәнәләрен күрһәтеүсе ғ төрлө ялғауҙарҙы ғәмәлдә ҡулланыу, килеш ялғауҙарын ҡуйырға өйрәтеү аша уҡыусыларҙың коммуникатив һәм орфографик мөмкинлектәрен арттырыу. Эйәлек һәм төшөм килеш ялғауҙарында О, Ө хәрефтәренең яҙылышы. Сингармонизм законының үҙенсәлектәрен асыу. Ҡуш тартынҡыға бөткән һүҙҙәрҙе килеш менән үҙгәрткәндә, тартынҡыларҙың береһе яҙылмайтигән ҡағиҙәне аңлатыу. Ь билдәһенә бөткән һүҙҙәргә ялғауҙарҙы дөрөҫ ҡушырға өйрәтеү.
Уҡыу.уҡылған әҫәрҙәр буйынса план төҙөү, план буйынса һөйләү һәм яҙыу. Картиналар буйынса, һорауҙарға яуап биреп, әңгәмә ҡороу, ҡыҫҡа инша яҙыу. Әҫәрҙең йөкмәткеһен тыңлап аңлау, аңлы, тасуири уҡыҡ 23.09 11 Х. Кәрим. Көҙгө картиналар
Исем.уның мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше. Килештәрҙең мәғәнәләре 1 Тел. Исем. Исемдең мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше, килеш мәғәнәләрен күрһәтеүсе ғ төрлө ялғауҙарҙы ғәмәлдә ҡулланыу, килеш ялғауҙарын ҡуйырға өйрәтеү аша уҡыусыларҙың коммуникатив һәм орфографик мөмкинлектәрен арттырыу. Эйәлек һәм төшөм килеш ялғауҙарында О, Ө хәрефтәренең яҙылышы. Сингармонизм законының үҙенсәлектәрен асыу. Ҡуш тартынҡыға бөткән һүҙҙәрҙе килеш менән үҙгәрткәндә, тартынҡыларҙың береһе яҙылмайтигән ҡағиҙәне аңлатыу. Ь билдәһенә бөткән һүҙҙәргә ялғауҙарҙы дөрөҫ ҡушырға өйрәтеү.
Уҡыу.уҡылған әҫәрҙәр буйынса план төҙөү, план буйынса һөйләү һәм яҙыу. Картиналар буйынса, һорауҙарға яуап биреп, әңгәмә ҡороу, ҡыҫҡа инша яҙыу. Әҫәрҙең йөкмәткеһен тыңлап аңлау, аңлы, тасуири уҡыу 25.09 12 Р.Сәғәҙиев. Икмәк тәме
Исем.уның мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше. Килештәрҙең мәғәнәләре 1 Тел. Исем. Исемдең мәғәнәләре. Исемдәрҙең килеш менән үҙгәреше, килеш мәғәнәләрен күрһәтеүсе ғ төрлө ялғауҙарҙы ғәмәлдә ҡулланыу, килеш ялғауҙарын ҡуйырға өйрәтеү аша уҡыусыларҙың коммуникатив һәм орфографик мөмкинлектәрен арттырыу. Эйәлек һәм төшөм килеш ялғауҙарында О, Ө хәрефтәренең яҙылышы. Сингармонизм законының үҙенсәлектәрен асыу. Ҡуш тартынҡыға бөткән һүҙҙәрҙе килеш менән үҙгәрткәндә, тартынҡыларҙың береһе яҙылмайтигән ҡағиҙәне аңлатыу. Ь билдәһенә бөткән һүҙҙәргә ялғауҙарҙы дөрөҫ ҡушырға өйрәтеү.
Уҡыу.уҡылған әҫәрҙәр буйынса план төҙөү, план буйынса һөйләү һәм яҙыу. Картиналар буйынса, һорауҙарға яуап биреп, әңгәмә ҡороу, ҡыҫҡа инша яҙыу. Әҫәрҙең йөкмәткеһен тыңлап аңлау, аңлы, тасуири уҡыу 29.09 13 Көҙ темаһы буйынса проект эштәрен яҡлау Ижади эшт2р6ы интонация, тон, темп 7улланып яҡларға 0йр2нерг2 30.09 Илем тарихы-халҡым тарихы (10)
14 Ғ.Хөсәйенов. Алдар батыр.
бүлек
Исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәреше. Эйәлек затының мәғәнәһе 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке). “Исем”темаһын йомғаҡлау.
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 02.10 15 Ғ.Хөсәйенов. Алдар батыр. Еңеү. бүлек
Исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәреше. Эйәлек затының мәғәнәһе 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке).
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 06.10 16 Б.Рафиҡов. Ярлыҡ ҡағыҙы
Исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәреше. Эйәлек затының мәғәнәһе 1 07.10 17 З. Биишева. Кәмһетелгәндәр
“Исем”темаһын йомғаҡлау. 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке).
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 13.10 18 “Исем” темаһы буйынса контроль диктант. “
1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 14.10 19 Хаталар өҫтөндә эш. Я.Хамматов. Ҡаһым түрә. Батырлыҡ.Сифат. Сифаттың һөйләмдәге мәғәнәһе 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке).
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 16.10 20 Я.Хамматов.Ҡаһым түрә. Наполеонды еңгәс…Сифат. Сифаттың һөйләмдәге мәғәнәһе 1 20.10 21 Я.Хамматов. Ҡаһым түрә. Ҡунаҡта
Сифат. Сифаттың һөйләмдәге мәғәнәһе 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке).
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 21.10 22 Я.Хамматов. Ҡаһым түрә. Аманат
Сифат. Сифаттың һөйләмдәге мәғәнәһе 1 Тел. Предметтың кемдеке йәки нимәнеке булыуын белдереүсе тел күренеше-исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәрешен күнегеүҙәргә таянып өйрәнеү. Эйәлек заты ялғауҙары ҡушҡанда, сингармонизм күренеше һәм ҡайһы бер һүҙҙәрҙең тамырында һуҙынҡы хәрефтәрҙең төшөп ҡалыуы тураһында аңлатыу (холоҡ-холҡо, халыҡ-халҡы, ирек-ирке).
Уҡыу. Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.
Предметты һүрәтләү, хикәйәләү, фекер йөрөтөү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеп, текстың планын төҙөү, текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекереңде иҫбатлау, әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү. 23.10 23 Д. Юлтый. Бәләкәс көрәшсе
Сифат. Сифаттың һөйләмдәге мәғәнәһе 1 27.10 Тормош-ижад (6)
24 Т. Ҡарамышева. Һүҙ.
Сифат дәрәжәләре, уларҙың мәғәнәләре 1 Тел. Сифаттың аҙһытыу дәрәжәһен һәм ҡушымсаларын айырып аңлатыу. Артыҡлыҡ дәрәжәһендә ҡулланылған ҡап-, ҡоп-, һоп-, йоп-, төп-, күм-, ап-, йәп- кеүек ҡушымсаларҙың сингармонизм законына яраҡлашҡан ын һәм уларҙың ролен күрһәтеү. Эпитетарҙы, күп мәғәнәле, күсмә мәғәнәле һүҙҙәрҙе аңлатыу.
Уҡыу. Күренекле ижад кешеләре, сәнғәт әһелдәре тураһында уҡып аңлау, улар тураһында һөйләй белеү. Ябай кешеләрҙең яҡшы сифаттары тураһында мәҡәләләр, шиғырҙар, хикәйәләр уҡыу һәм һөйләү. 28.10 25 Данының сиге юҡ(А.Айытҡолов тураһында). Башҡорт сәхнәһенең ынйыһы (Р.Туйсина тураһында) 1 30.10 26 М.Кәрим. Бөжәк апа. 1 Тел. Сифаттың аҙһытыу дәрәжәһен һәм ҡушымсаларын айырып аңлатыу. Артыҡлыҡ дәрәжәһендә ҡулланылған ҡап-, ҡоп-, һоп-, йоп-, төп-, күм-, ап-, йәп- кеүек ҡушымсаларҙың сингармонизм законына яраҡлашҡан ын һәм уларҙың ролен күрһәтеү. Эпитетарҙы, күп мәғәнәле, күсмә мәғәнәле һүҙҙәрҙе аңлатыу.
Уҡыу. Күренекле ижад кешеләре, сәнғәт әһелдәре тураһында уҡып аңлау, улар тураһында һөйләй белеү. Ябай кешеләрҙең яҡшы сифаттары тураһында мәҡәләләр, шиғырҙар, хикәйәләр уҡыу һәм һөйләү.
Уҡытыусы һөнәренә иғтибарлы, ихтирамлы булыу тураһында хикәйәләр төҙөү 03.11 27 Е.Кучеров. Башҡортостанда иҫтәлекле урындар
Ҡылым,уның һөйләмдәге роле. Һан, зат менән үҙгәреше 1 Тел. Ҡылым,уның һөйләмдәге ролен асыу. Ҡылымдарҙың һан, зат менән үҙгәрешен ҡабатлау.
Бирелгән ситуациялар буйынса бәләкәй хикәйәләр төҙөү һәм яҙыу 05.11 28 Д.Бүләков. Һәйкәл
Ҡылым,уның һөйләмдәге роле. Һан, зат менән үҙгәреше 1 Тел. Ҡылым,уның һөйләмдәге ролен асыу. Ҡылымдарҙың һан, зат менән үҙгәрешен ҡабатлау.
Уҡыу. “халыҡ бәхете өсөн ҡорбан булған кешеләр һәйкәлдәргә, мәңгелек хәтергә лайыҡ” тип фекер йөрөтөргә өйрәтеү 06.11 29 Изложение.Ҡоралай
1 План буйынса һөйләргә өйрәнеү 10.11 Йәшәү – Ватанға хеҙмәт итеү (7)
30 Хаталар өҫтөндә эш. Ғ.Дәүләтов. Яңы һыуһаҡлағыс
Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар (ялғауҙар) 1 Тел.Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүен аңлатыу. Ҡылымдың заман мәғәнәләрен күнегеүҙәр ярҙамында практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар-ялғауҙар менән таныштырыу. Ҡылымдарҙың үҙ-ара омонимлығы. Ҡылым-исем омонимияһы тураһында мәғлүмәт биреү (яҙ-яҙ, керҙе-керҙе). Ҡылымдарҙы төрлө замандарҙа ҡулланып, тексты үҙгәртеп һөйләү. Текстарҙың йөкмәткеһен төрлө заманда һөйләү. Текстағы һүрәтләү саралары. Текст өлөштәрен бер-бер артлы урынлаштырыу, бирелгән текстарҙы яҡшыртыу.
Уҡыу. Илебеҙ халыҡтарының хеҙмәте, уларҙың Тыуған илгә, хеҙмәткә, уҡыуға ҡарашы, балаларҙың хеҙмәте тураһында әҫәрҙәр уҡыу 11.11 31 Я.Ҡолмай. Тыныслыҡ йыры
Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар (ялғауҙар) 1 13.11 32 Р. Солтангәрәев. Ҡараболаҡ тарлауығында
Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар (ялғауҙар) 1 Тел.Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүен аңлатыу. Ҡылымдың заман мәғәнәләрен күнегеүҙәр ярҙамында практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар-ялғауҙар менән таныштырыу. Ҡылымдарҙың үҙ-ара омонимлығы. Ҡылым-исем омонимияһы тураһында мәғлүмәт биреү (яҙ-яҙ, керҙе-керҙе). Ҡылымдарҙы төрлө замандарҙа ҡулланып, тексты үҙгәртеп һөйләү. Текстарҙың йөкмәткеһен төрлө заманда һөйләү. Текстағы һүрәтләү саралары. Текст өлөштәрен бер-бер артлы урынлаштырыу, бирелгән текстарҙы яҡшыртыу.
Уҡыу. Илебеҙ халыҡтарының хеҙмәте, уларҙың Тыуған илгә, хеҙмәткә, уҡыуға ҡарашы, балаларҙың хеҙмәте тураһында әҫәрҙәр уҡыу. Ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү 17.11 33 Р. Солтангәрәев. Ҡараболаҡ тарлауығында. Ҡурҡыныс мәл
Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар (ялғауҙар) 1 18.11 34 Гөрләп үтә ҡала урамын.
Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар (ялғауҙар) 1 Тел.Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүен аңлатыу. Ҡылымдың заман мәғәнәләрен күнегеүҙәр ярҙамында практик үҙләштереү. Заман мәғәнәләрен белдереүсе саралар-ялғауҙар менән таныштырыу. Ҡылымдарҙың үҙ-ара омонимлығы. Ҡылым-исем омонимияһы тураһында мәғлүмәт биреү (яҙ-яҙ, керҙе-керҙе). Ҡылымдарҙы төрлө замандарҙа ҡулланып, тексты үҙгәртеп һөйләү. Текстарҙың йөкмәткеһен төрлө заманда һөйләү. Текстағы һүрәтләү саралары. Текст өлөштәрен бер-бер артлы урынлаштырыу, бирелгән текстарҙы яҡшыртыу.
Уҡыу. Илебеҙ халыҡтарының хеҙмәте, уларҙың Тыуған илгә, хеҙмәткә, уҡыуға ҡарашы, балаларҙың хеҙмәте тураһында әҫәрҙәр уҡыу. Ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү 25.11 35 Контроль диктант.
Талҡаҫ күле 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 27.11 Халыҡ әйтһә, хаҡ әйтә(9)
36 Хаталар өҫтөндә эш. Ирәндек. Башҡорт халыҡ әкиәте
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
Тексты бүлектәргә бүлеү, исем биреү. Әкиәт образдарын ҡылыҡһырлау, йөкмәткеләрен тасуирлау сараларын анализлау01.12 37 Ирәндек. Башҡорт халыҡ әкиәте. Мәкер
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
02.12 38 Ж. Кейекбаев. Терпе менән йылан
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 04.12 39 Төлкө менән ҡуян
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
08.12 40 Кластан тыш у7ыу.Хайуандар тура3ында 2ки2тт2р
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
09.12 41 Йомаҡтар, мәҡәлдәр
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 11.12 42 Көләмәстәр, тиҙәйткестәр
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
15.12 43 “Алдар менән хан “әкиәте
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре.
Практик үҙләштереү-ҙе дауам итеү 1 Тел.ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ һәм юҡлыҡта килеүе. Ҡылымдарҙың заман мәғәнәләрен практик үҙләштереүҙе дауам итеү. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре. Зирәклекте үҫтереү маҡсатында уйын технологиялары(ребу, уроссворд, сканворд). Тестар.
Уҡыу. Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү.
Әкиәттәр буйынса инсценировкалар төҙөү, сығыш яһау. 16.12 44 Халыҡ ижады буйынса проект эштәрен яҡлау
1 Ижади эшт2р6ы интонация, тон, темп 7улланып яҡларға 0йр2нерг2 18.12 Бурай-бурай ҡарҙар яуа (6)
45 Хаталар Ғ. Дәүләтшин. Ҡышҡы урман.
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 Тел. Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү. Сама, бүлем, йыйыу һандары менән танышыу. Мәҡәлдәрҙә һандар ҡулланышы. Рәт һандарының ялғауҙары. Ябай, ҡушма һан. Аҙна көндәре, атамалары, рәт һаны. Автобиографияңды һөйләү һәм яҙыу күнекмәләрен формалаштырыу.
Уҡыу. Башҡортостанда ҡыш, уның билдәләре. Ололарҙың һәм балаларҙың ҡышҡы эштәреҒ уйындары: ҡышҡы байрамдар тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.картина буйынса эш ойоштороу, телмәр үҫтереү(хикәйәләү, тасуирлау) 22.12 46 Н. Нәжми. Ҡыш.
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 23.12 47 Изложение “Икмәк” 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 25.12 48 Хаталар өҫтөндә эш.А. Ф. Иҫәнғолов. Урман һаҡсылары.Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 Тел. Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү. Сама, бүлем, йыйыу һандары менән танышыу. Мәҡәлдәрҙә һандар ҡулланышы. Рәт һандарының ялғауҙары. Ябай, ҡушма һан. Аҙна көндәре, атамалары, рәт һаны. Автобиографияңды һөйләү һәм яҙыу күнекмәләрен формалаштырыу.
Уҡыу. Башҡортостанда ҡыш, уның билдәләре. Ололарҙың һәм балаларҙың ҡышҡы эштәреҒ уйындары: ҡышҡы байрамдар тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.картина буйынса эш ойоштороу, телмәр үҫтереү(хикәйәләү, тасуирлау). Әҫәрҙәге геройҙың ҡылыҡтарына баһа биреү. 29.12 49 Ф. Иҫәнғолов. Урман һаҡсылары. Ҡоштарға ярҙам.
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 Тел. Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү. Сама, бүлем, йыйыу һандары менән танышыу. Мәҡәлдәрҙә һандар ҡулланышы. Рәт һандарының ялғауҙары. Ябай, ҡушма һан. Аҙна көндәре, атамалары, рәт һаны. Автобиографияңды һөйләү һәм яҙыу күнекмәләрен формалаштырыу.
Уҡыу. Башҡортостанда ҡыш, уның билдәләре. Ололарҙың һәм балаларҙың ҡышҡы эштәреҒ уйындары: ҡышҡы байрамдар тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.картина буйынса эш ойоштороу, телмәр үҫтереү(хикәйәләү, тасуирлау) 30.12 50 А. Игебаев. Ҡыш та ҡоштар һайратаһың
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 12.01 Берҙәмлек, дуҫлыҡ, тыныслыҡ (7)
51 З. Хисмәтуллин. Тәүәккәллек
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 Тел. Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү. Сама, бүлем, йыйыу һандары менән танышыу. Мәҡәлдәрҙә һандар ҡулланышы. Рәт һандарының ялғауҙары. Ябай, ҡушма һан. Аҙна көндәре, атамалары, рәт һаны. Автобиографияңды һөйләү һәм яҙыу күнекмәләрен формалаштырыу.
Уҡыу. Башҡортостанда ҡыш, уның билдәләре. Ололарҙың һәм балаларҙың ҡышҡы эштәреҒ уйындары: ҡышҡы байрамдар тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү.картина буйынса эш ойоштороу, телмәр үҫтереү(хикәйәләү, тасуирлау). Әҫәрҙәге 13.01 52 Ғ. Рамазанов. Яңы йыл менән! Һан
Һан һәм уныңтөшөнсәләрен практик үҙләштереүцифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләрен биреү 1 15.01 53 М. Кәрим. Ғүмергә бергә
Алмаш. Зат алмаштарын ҡулланыу. Алмаштың килеш менән үҙгәреше 1 Тел.Алмаш. Зат алмаштарын, уларҙың килеш төрҙөрен күнегеүҙәр ярҙамында практик ҡулланырға өйрәтеү. Уйын технологиялары ҡулланыу(йомаҡтар, ребустар).
Уҡыу. Тыныслыҡ, халыҡтар араһында дуҫлыҡ, үҙ-ара ярҙам, берҙәмлек тураһында шиғырҙар, мәҡәләләр, хикәйәләр уҡыу һәм һөйләү. Текстан кәрәкле урындарҙы һайлап уҡыу. Хикәйәне дауам итеү. 19.01 54 Р. Ниғмәти. Тыныслыҡ
Алмаш. Зат алмаштарын ҡулланыу. Алмаштың килеш менән үҙгәреше 1 20.01 55 Й. Солтанов. Ҡурай моңо
Алмаш. Зат алмаштарын ҡулланыу. Алмаштың килеш менән үҙгәреше 1 22.01 56 Й. Солтанов. Ҡурай моңо. Башҡорт ҡурайы – Парижда
Алмаш. Зат алмаштарын ҡулланыу. Алмаштың килеш менән үҙгәреше 1 Тел.Алмаш. Зат алмаштарын, уларҙың килеш төрҙөрен күнегеүҙәр ярҙамында практик ҡулланырға өйрәтеү. Уйын технологиялары ҡулланыу(йомаҡтар, ребустар).
Уҡыу. Тыныслыҡ, халыҡтар араһында дуҫлыҡ, үҙ-ара ярҙам, берҙәмлек тураһында шиғырҙар, мәҡәләләр, хикәйәләр уҡыу һәм һөйләү. Текстан кәрәкле урындарҙы һайлап уҡыу. Хикәйәне дауам итеү.
26.01 57 К. Кинйәбулатова. Дуҫтарым күп
Алмаш. Зат алмаштарын ҡулланыу. Алмаштың килеш менән үҙгәреше 1 27.01 Сәсәндәрҙән тел ҡалыр(3)
58 Б.Байымов.Сәсәндәр
Рәүеш. Рәүеш аңлатҡан мәғәнәләр 1 Тел. Рәүеш, улар аңлатҡан мәғәнәләрҙе практик үҙләштереү. Рәүештәрҙе ҡапма-ҡаршы мәғәнәлә ҡулланыу. Һүҙ байлығын арттырыу, тасуирлау сраһы булараҡ өйрәнеү. Тестар.
Уҡыу. Сәсәндәр тураһында белешмә. Күренекле сәсәндәрҙең тормошо һәм ижады.
29.01 59 Ай, Уралым, Уралым. Ҡобайыр.
Рәүеш. Рәүеш аңлатҡан мәғәнәләр 1 02.02 60 З.Биишева. Халыҡ сәсәне, ғалим һәм яҙыусы Мөхәмәтша Буранғолов.
Рәүеш. Рәүеш аңлатҡан мәғәнәләр 1 03.02 Балдай татлы һыуҙарым(8)
61 Йәмле Ағиҙел буйҙары
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 Тел.Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың мәғәнәләре: ҡаршы ҡуйыу, йыйыу, сәбәп, оҡшатыу, ваҡыт, көсәйтеү, бәйләү. Һөйләмдәге роле: бер һүҙҙе йә һөйләмде икенсеһенә бәйләү. Исем, ҡылым омонимяһы (киләсәк-киләсәк).
Уҡыу. Башҡортостандың йылғалары һәм күлдәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Текст өлөштәренең урынлашыу тәртибен яҡшыртыу. Әҫәрҙәге геройҙарға элементар ҡылыҡһырлама бирергә өйрәтеү. Тыуған төйәктәге йылға, күлдәр, шишмәләр тураһында альбом әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү
05.02 62 Ҡариҙел
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 09.02 63 З. Биишева. Талҡаҫ күле
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 10.02 64 Дим йылғаһы
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 Тел.Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың мәғәнәләре: ҡаршы ҡуйыу, йыйыу, сәбәп, оҡшатыу, ваҡыт, көсәйтеү, бәйләү. Һөйләмдәге роле: бер һүҙҙе йә һөйләмде икенсеһенә бәйләү. Исем, ҡылым омонимяһы (киләсәк-киләсәк).
Уҡыу. Башҡортостандың йылғалары һәм күлдәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Текст өлөштәренең урынлашыу тәртибен яҡшыртыу. Әҫәрҙәге геройҙарға элементар ҡылыҡһырлама бирергә өйрәтеү. Тыуған төйәктәге йылға, күлдәр, шишмәләр тураһында альбом әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү
12.02 65 Асылыкүл
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 16.02 66 Диктант. “Ҡышҡы күренештәр”
1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 17.02 67 Хаталар 09т0нд2 эш
Р. Ниғмәти. Беҙ тыныслыҡ яҡлы
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 Тел.Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың мәғәнәләре: ҡаршы ҡуйыу, йыйыу, сәбәп, оҡшатыу, ваҡыт, көсәйтеү, бәйләү. Һөйләмдәге роле: бер һүҙҙе йә һөйләмде икенсеһенә бәйләү. Исем, ҡылым омонимяһы (киләсәк-киләсәк).
Уҡыу. Башҡортостандың йылғалары һәм күлдәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Текст өлөштәренең урынлашыу тәртибен яҡшыртыу. Әҫәрҙәге геройҙарға элементар ҡылыҡһырлама бирергә өйрәтеү. Тыуған төйәктәге йылға, күлдәр, шишмәләр тураһында альбом әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү 19.02 68 И. Кинйәбулатов. Киләсәк
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың һөйләмдәге роле 1 01.03 Башҡортостандың ҡалалары(3)
69 Башҡортостан ҡалалары һөйләй. Өфө.
Ымлыҡтар. Уларҙың мәғәнәләре һәм телмәрҙәге роле. 1 Тел.ымлыҡтар , уларҙың мәғәнәләреһөйләмдәге роле. Урынды һүрәтләргә өйрәтеү. Тексҡа исем биреү. План буйынса һөйләү, абзацтарға бүлеү.
Уҡыу. Башҡортостан ҡалалары тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Текст өлөштәренең урынлашыу тәртибен яҡшыртыу. Башҡортостан ҡалаларына арнап альбомдар төҙөү, стендтар эшләү. 02.03 70 Сибай
Ымлыҡтар. Уларҙың мәғәнәләре һәм телмәрҙәге роле 1 Тел.Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың мәғәнәләре: ҡаршы ҡуйыу, йыйыу, сәбәп, оҡшатыу, ваҡыт, көсәйтеү, бәйләү. Һөйләмдәге роле: бер һүҙҙе йә һөйләмде икенсеһенә бәйләү. Исем, ҡылым омонимяһы (киләсәк-киләсәк).
Уҡыу. Башҡортостандың йылғалары һәм күлдәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Текст өлөштәренең урынлашыу тәртибен яҡшыртыу. Әҫәрҙәге геройҙарға элементар ҡылыҡһырлама бирергә өйрәтеү. Тыуған төйәктәге йылға, күлдәр, шишмәләр тураһында альбом әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү
04.03 71 М. Кәримов. Күмерселәр ҡалаһы
Ымлыҡтар. Уларҙың мәғәнәләре һәм телмәрҙәге роле 1 09.03 8 март-халыҡ-ара ҡатын-ҡыҙҙар көнө(4)
72 З. Биишева. Хәйерле көн!
Һөйләм. Йыйнаҡ һәм тарҡау һөйләмдәр 1 Тел. Һөйләм. Йыйнаҡ һәм тарҡау һөйләмдәрҙе практик күнегеүҙәр ярҙамында үҙләштереү. Бәйләнешле телмәр өҫтөндә эште дауам итеү. Әсәйҙәр тураһында һөйләү(хикәйәләү, тасуирлау, фекер йөрөтөү).
Уҡыу. Ҡатын-ҡыҙҙарҙың әсәлек хистәре, күркәм сифаттары, уҡыусы ҡыҙ бала тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Әсәләргә ҡотлау открыткалары яҙыу, һүрәт төшөрөү.
Сюжетлы һүрәттәр буйынса хикәйәләр төҙөү.
11.03 73 Д. Бүләков. Күстәнәс
Һөйләм. Йыйнаҡ һәм тарҡау һөйләмдәр 1 15.03 74 З. Биишеваның тормошо һәм ижады. . Һөнәрсе менән Өйрәнсек
Һөйләм. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре 1 Һөйләм. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре
Менән практик танышыу һәм уларҙы практик ҡулланыу. Бәйләнешле телмәр өҫтөндә эште дауам итеү. Ижади күнегеүҙәр: йыйнаҡ һөйләмде тарҡауға әйләндереү, белешмәлә бирелгән һүҙҙәрҙе өҫтәргә. Һүрәттәр буйынса хикәйәләр төҙөү.
Уҡыу. Башҡортостандың мәҙәниәте, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Уларҙың ысын һөнәрсе булыуҙарына һоҡланыу, улар менән ғорурланыу. З.Биишеваның “Һөнәрсе менән Өйрәнсек” әҫәре буйынса үҙ фекерҙәрен әйттереү. 16.03 75 Ә. Лотфуллин. Өс ҡатын
Картина буйынса инша 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 18.03 Башҡортостандың мәҙәниәте (3)
76 Хаталар 09т0нд2 эш
Хөсәйен Әхмәтов 1 Һөйләм. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре
Менән практик танышыу һәм уларҙы практик ҡулланыу. Бәйләнешле телмәр өҫтөндә эште дауам итеү. Ижади күнегеүҙәр: йыйнаҡ һөйләмде тарҡауға әйләндереү, белешмәлә бирелгән һүҙҙәрҙе өҫтәргә. Һүрәттәр буйынса хикәйәләр төҙөү.
Уҡыу. Башҡортостандың мәҙәниәте, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Уларҙың ысын һөнәрсе булыуҙарына һоҡланыу, улар менән ғорурланыу.
22.03 77 З.Биишева “Һөнәрсе менән өйрәнсек”. Һөйләм. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре
1 23.03 78 Башҡорт һандуғасы(М.Хисмәтул-лин тураһында) 1 25.03 Тәбиғәттең теле асылған саҡ(7)
79 М. Ғәли. Яҙ саҡыра. И. Насыри. Яҙғы ташҡын
Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге роле. Интонация тураһында белешмә биреү, күнегеүҙәр өҫтөндә эш. Һүрәттәр буйынса үҙҙәренең ҡараштарын әйтеү, хикәйә төҙөү. Яҙ тураһында диалог.
Уҡыу. Башҡортостандағы яҙғы тәбиәғәт күренештәре. Ололарҙың һәм балаларҙың яҙғы эштәре. Ҡоштар, хайуандар, . яҙғы байрамдар тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Тәбиғәт тураһында һүрәттәр төшөрөү
29.03 80 Яҙғы тәбиғәт күренештәре.Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 30.03 81 Х. Ғиләжев. Яҙ.Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 01.04 82 Һ. Дәүләтшина. Яҙғы тантана.Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 05.04 83 Р. Бикбаев. Тәбиғәттең теле асылған саҡ
Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге роле. Интонация тураһында белешмә биреү, күнегеүҙәр өҫтөндә эш. Һүрәттәр буйынса үҙҙәренең ҡараштарын әйтеү, хикәйә төҙөү. Яҙ тураһында диалог.
Уҡыу. Башҡортостандағы яҙғы тәбиәғәт күренештәре. Ололарҙың һәм балаларҙың яҙғы эштәре. Ҡоштар, хайуандар, . яҙғы байрамдар тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Тәбиғәт тураһында һүрәттәр төшөрөү 06.04 84 Б. Ишемғол. Яҙ. Р. Назаров. Яҙ килә
Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге роле. Интонация тураһында белешмә биреү, күнегеүҙәр өҫтөндә эш. Һүрәттәр буйынса үҙҙәренең ҡараштарын әйтеү, хикәйә төҙөү. Яҙ тураһында диалог.
Уҡыу. Башҡортостандағы яҙғы тәбиәғәт күренештәре. Ололарҙың һәм балаларҙың яҙғы эштәре. Ҡоштар, хайуандар, . яҙғы байрамдар тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Тәбиғәт тураһында һүрәттәр төшөрөү 08.04 85 Диктант “Их, тәбиғәт” 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 19.04 Кеше матур булһын(6)
86 С. Әлибаев. Дуҫтарым.
Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 Тел. Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Һөйләмдең тиң киҫәктәре менән танышыу һәм уларҙы үҙләштереү, практик ҡулланыу. Урынды һәм ваҡытты күрһәткән эйәрсән киҫәктәр. Ижади эштәр.
Уҡыу.кешеләрҙең һәйбәт һәм яман сифаттары, тәрбиәлелек, кешеләргә һәм тәбиғәткә яҡшы мөнәсәбәт тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Геройҙарға ҡылыҡһырлама. Ҡараштарын белдереү, үҙ фекерҙәрен иҫбатлау.
20.04 87 Ф. Туғыҙбаева. Кем уңған?
Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 22.04 88 Ғ. Ғәлиәскәрова. Кәкүк.
Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 26.04 89 Ф. Рәхимғолова. Сер.Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 27.04 90 Ғ. Хисамов. Аҡъяурын сал бөркөт
Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 Тел. Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Һөйләмдең тиң киҫәктәре менән танышыу һәм уларҙы үҙләштереү, практик ҡулланыу. Урынды һәм ваҡытты күрһәткән эйәрсән киҫәктәр. Ижади эштәр.
Уҡыу.кешеләрҙең һәйбәт һәм яман сифаттары, тәрбиәлелек, кешеләргә һәм тәбиғәткә яҡшы мөнәсәбәт тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Геройҙарға ҡылыҡһырлама. Ҡараштарын белдереү, үҙ фекерҙәрен иҫбатлау. 29.04 91 Диктант “Йылы төн” 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 03.05 Яҙ һәм хеҙмәт байрамы(7)
92 А. Игебаев. Беренсе Май.
Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр буйынса ғәмәли эштәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәтен күҙәтеү һәм үҙләштереү. Ижади эштәр: бирелгән һөйләмдәргә ябай һөйләмдәр өҫтәп яҙыу. Бер нисә ябай һөйләмде ҡушма һөйләм итеп үҙгәртеү. Уҡыу. Беренсе Май-дуҫлыҡ, хеҙмәттәшлек көнө. Халыҡтарҙың дуҫлыҡҡа ынтылышы. Тыныслыҡ хаҡында әңгәмә. 04.05 93 Г.Юнысова. тәбиғәтте шулай яраталармы?Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр буйынса ғәмәли эштәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәтен күҙәтеү һәм үҙләштереү. Ижади эштәр: бирелгән һөйләмдәргә ябай һөйләмдәр өҫтәп яҙыу. Бер нисә ябай һөйләмде ҡушма һөйләм итеп үҙгәртеү. Уҡыу. Тыныслыҡ хаҡында әңгәмә. 06.05 94 С. Әлибаев. Тыныслыҡ
Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте 1 Тел. Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр буйынса ғәмәли эштәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәтен күҙәтеү һәм үҙләштереү. Ижади эштәр: бирелгән һөйләмдәргә ябай һөйләмдәр өҫтәп яҙыу. Бер нисә ябай һөйләмде ҡушма һөйләм итеп үҙгәртеү. Уҡыу. Халыҡтарҙың дуҫлыҡҡа ынтылышы. Тыныслыҡ хаҡында әңгәмә 10.05 95 Яҙғы байрамдар. “Ҡарға бутҡаһы” байрамы Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 Тел. Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Һөйләмдең тиң киҫәктәре менән танышыу һәм уларҙы үҙләштереү, практик ҡулланыу. Урынды һәм ваҡытты күрһәткән эйәрсән киҫәктәр. Ижади эштәр.
Уҡыу.кешеләрҙең һәйбәт һәм яман сифаттары, тәрбиәлелек, кешеләргә һәм тәбиғәткә яҡшы мөнәсәбәт тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Геройҙарға ҡылыҡһырлама. Ҡараштарын белдереү, үҙ фекерҙәрен иҫбатлау.
11.05 96 “Ҡарға бутҡаһы” байрамы.Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 13.05 97 “Кәкүк сәйе” байрамы“Һабантуй” байрамы .Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Тиң киҫәктәр 1 Тел. Башҡорт телендә һөйләм киҫәктәренең килеү тәртибе. Һөйләмдең тиң киҫәктәре менән танышыу һәм уларҙы үҙләштереү, практик ҡулланыу. Урынды һәм ваҡытты күрһәткән эйәрсән киҫәктәр. Ижади эштәр.
Уҡыу.кешеләрҙең һәйбәт һәм яман сифаттары, тәрбиәлелек, кешеләргә һәм тәбиғәткә яҡшы мөнәсәбәт тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Геройҙарға ҡылыҡһырлама. Ҡараштарын белдереү, үҙ фекерҙәрен иҫбатлау. 17.05 98 Инша. Минең яратҡан байрамым 1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 18.05 Һаумы, йәмле йәй!(4)
99 Д. Юлтый. Йәйге таң
Башҡорт теле буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау. 1 Тел. Башҡорт теле буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау., йомғаҡлау. Әсә теле тураһындағы күнегеүҙәрҙең тәрән йөкмәткеһен өйрәнеү. Һөйләмдәрҙә тыныш билдәләрен аңлатыу. Уҡыу. Йәйге күренештәр. Уҡыу йылының һөҙөмтәләре, йәйге эштир хаҡында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Туған телгә, туған башҡорт теленә бағышланған текстарҙы анализлау
20.05 100 Ғ. Ибраһимов. Ямғыр.
К. Мәргән. Урманда
Башҡорт теле буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау 1 24.05 101 Контроль диктант.Илем-Башҡортостан
1 !телг2н материал темалары буйынса ал4ан белемд2р6е тикшере1, д0р09 я6ыу к1некм2л2рен 19тере1 25.05 102 Хаталар өҫтөндә эш. Н. Ҡотдосов, Х. Әйүпов. Ҡырмыҫҡалар. Г. Юнысова. Һау бул, мәктәп!Башҡорт теле буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау 1 Тел. Башҡорт теле буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау., йомғаҡлау. Әсә теле тураһындағы күнегеүҙәрҙең тәрән йөкмәткеһен өйрәнеү. Һөйләмдәрҙә тыныш билдәләрен аңлатыу. Уҡыу. Йәйге күренештәр. Уҡыу йылының һөҙөмтәләре, йәйге эштир хаҡында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Туған телгә, туған башҡорт теленә бағышланған текстарҙы анализлау 27.05 1.Аңлатма яҙыу
Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең 4 класс өсөн туған (башҡорт) тел һәм әҙәбиәттән эш программаһы «Рәсәй Федерацияһы халыҡтары телдәре тураһында» законы, Рәсәй Федерацияһының «Мәғариф тураһында» законы, «Башҡортостан Республикаһы халыҡтары телдәре тураһында» законы, Башҡортостан Республикаһының «Мәғариф тураһында» законы, Милли белем биреү концепцияһына ярашлы төҙөлдө.
Башҡорт теленән программа «Рус телле мәктәптәрҙә башҡорт телен туған тел булараҡ өйрәнеүсе башланғыс кластар өсөн башҡорт теленән эш программалары» нигеҙендә төҙөлдө. Төҙөүселәре З.М.Ғәбитова, М.Ф.Абдуллина һ.б. - Өфө, “Китап” 2011..
Башҡорт теленә өйрәтеүҙең маҡсаты һәм бурыстары:
1. Уҡыусыларҙы башҡорт әҙәби телендә дөрөҫ һөйләшергә, өйҙә, йәмәғәт урынында, хеҙмәт процессында башҡорт әҙәби телен практик файҙаланырға өйрәтеү.
2. Башҡорт теленең фонетик, лексик, грамматик нормалары буйынса белем һәм күнекмәләр биреү.
3. Башҡорт телендә нәшер ителә торған гәзит-журналдарҙы, әҙәби китаптарҙы үҙ аллы уҡып аңлау күнекмәләре биреү.
4. Үҙ фекереңде билдәле кимәлдәбәйләнешле итеп һөйләй һәм үҙ-ара яҙа алыу күнекмәләрен формалаштырыу.
5. Балаларҙа туған телгә ихтирам тәрбиәләү, уларға илһөйәр һәм интернациональ тәрбиә биреү.
2. Уҡыу предметына дөйөм характеристика.
Башҡорт теле – башҡорт халҡының аралашыу, һөйләшеү теле. Ул үҙ-ара фекер алышыу хеҙмәтен үтәй. Башҡорт теле дәреслеге башланғыс кластарҙа тематик принцип буйынса төҙөлә. Унда күп милләтле Башҡортостан Республикаһы, уның халҡы, мәҙәниәте, сәнғәте, халыҡтың үҙенсәлекле йолалары, башҡорт еренең байлығы, үҫемлектәр һәм хайуандар тураһында әҙәби әҫәрҙәр, төрлө характерҙағы текстар, телмәр үҫтереү материалдары бирелә. Темалар һайын грамматик белешмәләр тәҡдим ителә. Шулар менән бер рәттән миҙгелгә йәки темаға бәйле йомаҡтар, мәҡәлдәр, әкиәттәр, йырҙар ҙа бирелә.
3.Уҡыу предметының уҡыу планындағы урыны.
Базис уҡыу планына ярашлы, Рәсәй Федерацияһының дөйөм белем биреү мәктәптәрендә туған (башҡорт)тел һәм әҙәбиәт предметын өйрәнеүгә 4 класта бөтәһе 102 сәғәткә (аҙнаға 3 сәғәт иҫәбенән) бүленә. Шуларҙың 5 сәғәте - диктант, 2 сәғәте - изложение, 2 сәғәте – инша, 2 сәғәте – проект эше, 1 сәғәте – күсереп яҙыу.
4. Уҡыу предметын үҙләштереүҙең шәхсән, метапредмет һәм предмет һөҙөмтәләре.
Шәхсән һөҙөмтәләр
- башҡорт теленән алынған белем һәм күнекмәләрҙе мәктәптә һәм көндәлек тормошта ҡулланыу;
- башҡорт телен башҡорт халҡының мәҙәни һәм рухи байлығын өйрәнеү сараһы булараҡ ҡулланыуҙы аңлау;
- телде милли үҙаң нигеҙе булараҡ аңлау;
- телмәр этикетына, аралашыуҙа төрлө тасуири тел сараларына эйә булыу;
- әҙәбиәтте милләт һәм халыҡ-ара мәҙәниәттең күрһәткесе булараҡ аңлау.
Метапредмет (предмет-ара) һөҙөмтәләре
- һүҙҙәрҙе, ижектәрҙе, өндәрҙе һәм һөйләмдәрҙе төҙөү;
- бирелгән тема буйынса диалог төҙөй белеү; һорауҙарға ҡыҫҡа һәм тулы итеп яуап биреү, диалогты башлай һәм тамамлай белеү;
- әҙерләнеп һәм әҙерләнмәй етеҙ, аңлап һәм тасуири уҡыу, тексты ҡыҫҡа һәм һайлап һөйләй белеү;
- төп предметтан предмет-ара аңлатмаларҙы үҙләштереү.
Предмет һөҙөмтәләре
-башҡорт әҙәби теле нормалары (орфоэпик, лексик, грамматик) һәм телмәр этикеты ҡағиҙәләре тураһында башланғыс төшөнсә алыу;
-орфографик ҡағиҙәләрҙе һәм тыныш билдәләрен (өйрәнелгән күләмдә ) ҡуйыу ҡағиҙәләрен белеү;
-өн. Хәреф, һүҙ өлөшө, телмәр киҫәге, һөйләм киҫәге, ябай һөйләм кеүек тел берәмектәрен таба, сағыштыра,классификациялай, ҡылыҡһырлай алыу оҫталығы;
-үҙеңдең ғәмәлдәреңде контролдә тотоу, әйткәнде һәм яҙғанды тикшерә белеү һәләтлеге
-
5.Уҡыу предметының йөкмәткеһе
Мәктәп, Ватан (2 сәғәт).
1 сентябрь – Белем байрамы. Ватан, мәктәп, уҡыу, уға мөнәсәбәт тураһында мәҡәләләр, шиғырҙар уҡыу һәм әңгәмәләр үткәреү.
Башҡорт теленең өндәре һәм хәрефтәре (ҡабатлау һәм тәрәнәйтеү) . Әҫәрҙең темаһы һәм төп фекере.
Йәйге хәтирәләр (7 сәғәт).
Башҡортостанда йәйге тәбиғәт, балаларҙың йәйге эштәре, ялы тураһында хикәйәләр, шиғырҙар, әкиәттәр, мәҡәләләр уҡыу һәм һөйләү. Темаға ҡарата һүрәттәр төшөрөү. Әңгәмәләр үткәреү.
Башҡорт телендә исем. Уның аңлатҡан мәғәнәләре. Берлек һәм күплек мәғәнәләре. Шул мәғәнәләрҙе белдереүсе саралар(ялғауҙар). Әҫәрҙең темаһын төп фекерен билдәләү күнекмәләре.
Тәбиғәт бүләктәре (5 сәғәт).
Матур әҙәбиәттә көҙҙөң сағылышы. Башҡортостанда көҙгө тәбиғәт, балаларҙың һәм ололарҙың көҙгө эштәре, көҙгө байлыҡ тураһында хикәйәләр, шиғырҙар, мәҡәләләр уҡыу һәм һөйләү. “Көҙ” темаһына ҡарата экскурсиялар ойоштороу, япраҡтарҙан коллекциялар әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү, ижади эштәр күргәҙмәһе ойоштороу.
Исем. Уның мәғәнәләре. Исемдең килеш менән үҙгәреше, килеш мәғәнәһен күрһәтеүсе саралар(ялғауҙар). Уҡылған әҫәр буйынса план төҙөү, план буйынса һөйләү һәм яҙыу. Тәьҫораттар буйынса һорауҙар биреү, уларға яуаптар табыу.
Илем тарихы – халҡым тарихы (10 сәғәт).
Халҡыбыҙҙың ауыр үткәне, михнәтле тормошо, азатлыҡ өсөн көрәше, билдәле шәхестәре тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү. Гәзит һәм журналдарҙан темаға ярашлы материалдар йыйыу, альбом төҙөү.
Исемдәрҙең эйәлек заты менән үҙгәреше, уның мәғәнәләре. Сифат, уның мәғәнәләре, һөйләмдәге роле. Предметты һүрәтләү. Коллектив рәүештә төҙөлгән план буйынса изложение яҙыу.
Тормош – ижад (6 сәғәт).
Башҡорт халҡының талантлы ижад кешеләре тураһында уҡыу һәм һөйләү. Ижад төрҙәре менән таныштырыу. Ижад кешеләре тураһында ҡыҫҡаса белешмәләр төҙөү.
Сифат дәрәжәләре. Сифаттың дәрәжә менән үҙгәрешен практик күҙәтеү. Ҡылым. Уның мәғәнәләре. Ҡылымдың һан, зат менән үҙгәреше, барлыҡ-юҡлыҡта килеүе. Тема буйынса план төҙөү һәм бәләкәй күләмле инша яҙыу.
Йәшәү – Ватанға хеҙмәт итеү (7 сәғәт).
Илебеҙ халыҡтарының хеҙмәте, бөгөнгө көн геройҙары, уларҙың Тыуған илгә, хеҙмәткә, уҡыуға ҡарашы; балаларҙың хеҙмәте тураһында әҫәрҙәр уҡыу. Данлы кешеләр менән осрашыу, әңгәмәләр үткәреү, уҡылған әҫәрҙәр буйынса һүрәттәр төшөрөү.
Ҡылым. Уның заман мәғәнәләре. Заманды күрһәтеүсе саралар (ялғауҙар). Текстың йөкмәткеһен төрлө заманда һөйләү. Текстағы һүрәтләү саралары. Изложение һәм инша яҙыу өсөн материал йыйырға өйрәтеү.
Халыҡ әйтһә, хаҡ әйтә ( 9 сәғәт).
Кешенең яҡшы һәм насар сифаттары тураһында әкиәттәр уҡыу, йомаҡтар ҡойоу, мәҡәлдәр, көләмәстәр менән эште дауам итеү. Шуларға нигеҙләнеп, һығымталар яһарға өйрәтеү, яҡшы сифаттар тәрбиәләү. Әкиәттәр буйынса инценировкалар төҙөү һәм сығыш яһау, әкиәттәргә, йомаҡтарға, мәҡәлдәргә бағышланған иртәлектәр ойоштороу.
Ҡылым. Уның зат, һан, заман, барлыҡ-юҡлыҡ мәғәнәләре. Текстан образлылыҡ сараларын һайлап ала белеү һәм уларҙы ҡулланыу. Иптәшеңдең яҙғанын тикшереү һәм камиллаштырыу күнекмәләре.
Бурай-бурай ҡарҙар яуа (6сәғәт).
Башҡортостанда ҡыш, уның билдәләре. Ололарҙың һәм балаларҙың ҡышҡы эштәре, уйындары; ҡышҡы байрамдар тураһында мәҡәләләр, хикәйәләр, шиғырҙар уҡыу һәм һөйләү. Ҡышҡы тәбиғәткә экскурсия ойоштороу, альбомдар әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү. Тәбиғәткә һаҡсыл ҡараш тәрбиәләү.
Һан һәм уның төркөмсәләрен практик үҙләштереү. Цифрҙар менән бирелгән һандарҙы һәм уларҙың ялғауҙарын дөрөҫ яҙыу күнекмәләре биреү. Автобиографияны һөйләү һәм яҙыу күнекмәләрен формалаштырыу.
Берҙәмлек, дуҫлыҡ, тыныслыҡ (7 сәғәт).
Тыныслыҡ, халыҡтар араһында дуҫлыҡ, үҙ-ара ярҙам, берҙәмлек тураһында шиғырҙар, мәҡәләләр, хикәйәләр уҡыу һәм һөйләү. “Илебеҙ тыныс булһын” темаһына альбом төҙөү.
Алмаш. Зат алмаштарын практик ҡулланырға өйрәтеү. Текстан кәрәкле урындарҙы һайлап уҡыу. Иптәшең йәки үҙең яҙғандарҙы камиллаштырыу өҫтөндә эште дауам итеү.
Сәсәндәрҙән һүҙ ҡалыр (3 сәғәт).
Сәсәндәр тураһында белешмә. Күренекле сәсәндәрҙең тормошо һәм ижады. Балаларҙың сәсәнлек ижады.
Рәүеш. Рәүеш аңлатҡан мәғәнәләрҙе практик үҙләштереү. Сәсәндәр ижады буйынса альбом төҙөү.
Балдай татлы һыуҙарым (8 сәғәт).
Башҡортостандың йылғалары һәм күлдәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Тыуған төйәктәге йылға, күлдәр, шишмәләр тураһында альбом әҙерләү, һүрәттәр төшөрөү.
Ярҙамсы һүҙҙәр, уларҙың мәғәнәләре, һөйләмдәге роле. Әҫәрҙәге геройҙарға элементар характеристика бирергә өйрәтеү.
Башҡортостан ҡалалары (3 сәғәт).
Башҡортостандың ҡалалары тураһында әҫәрҙәр уҡыу, белешмәләр алыу һәм һөйләү. Башҡортостан ҡалаларына арнап альбомдар төҙөү, стендтар эшләү.
Ымлыҡтар, уларҙың мәғәнәләре һәм һөйләмдәге роле (практик үҙләштереү). Урынды һүрәтләргә өйрәтеү.
8 март – ҡатын-ҡыҙҙар көнө (4 сәғәт).
Ҡатын-ҡыҙҙарҙың данлы эштәре, яҡшы сифаттары, уҡыусы ҡыҙҙар тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. “8 март – әсәйҙәр байрамы” темаһына иртәлек ойоштороу, данлы ҡатын-ҡыҙҙар менән осрашыуҙар ойоштороу.
Һөйләм. Йыйнаҡ һәм тарҡау һөйләмдәр өҫтөндә практик эштәр. Бәйләнешле телмәр өҫтөндә эш.
Башҡортостан мәҙәниәте (3 сәғәт).
Башҡортостандың мәҙәниәте, мәҙәниәт хеҙмәткәрҙәре тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Башҡортостандың яҙыусыларына, композиторҙарына, артистарына бағышлап альбомдар төҙөү, улар менән осрашыуҙар үткәреү.
Һөйләм. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре менән практик танышыу һәм уларҙы ҡулланыу. Бәйләнешле телмәр өҫтөндә эште дауам итеү.
Тәбиғәттең теле асылған саҡ (7 сәғәт).
Башҡортостандағы яҙғы тәбиғәт күренештәре; ололарҙың һәм балаларҙың яҙғы эштәре; ҡоштар, хайуандар һәм үҫемлектәр тормошо, яҙғы байрамдар тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. “Яҙғы моңдар” темаһына әҙәби монтаж әҙерләү һәм сығыш яһау. Тәбиғәткә экскурсия, шуның буйынса әңгәмәләр үткәреү, һүрәттәр төшөрөү.
Хәбәр, һорау, өндәү һөйләмдәр. Уларҙың телмәрҙәге роле. Бәйләнешле текст өҫтөндә эштәрҙе дауам итеү.
Кеше – кеше булһын (6 сәғәт).
Кешеләрҙең һәйбәт һәм яман сифаттары, тәрбиәлелек, кешеләргә һәм тәбиғәткә яҡшы мөнәсәбәт тураһында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. “Кеше һәр яҡтан да камил булырға тейеш” тигән темаға альбом төҙөү, әңгәмәләр үткәреү.
Һөйләм киҫәктәре. Һөйләмдең тиң киҫәктәре менән практик таныштырыу һәм уларҙы үҙләштереү, ҡулланыу. Бәйләнешле текст өҫтөндә эштәрҙе дауам итеү.
Яҙ һәм хеҙмәт байрамы (7 сәғәт).
Беренсе Май – дуҫлыҡ, хеҙмәттәшлек көнө. Халыҡтарҙың дуҫлыҡҡа ынтылышы. “Беренсе Май” темаһына әҙәби монтаж, сығыш яһау.
Ябай һәм ҡушма һөйләмдәр буйынса практик эштәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәтен күҙәтеү һәм үҙләштереү.
Һаумы, йәмле йәй (4 сәғәт) !
Йәйге күренештәр; уҡыу йылының һөҙөмтәләре; йәйге эштәр; йәйгә план-хыялдар хаҡында әҫәрҙәр уҡыу һәм һөйләү. Тәбиғәткә экскурсия, уның һөҙөмтәләре буйынса әңгәмәләр үткәреү.
Башҡорт теле буйынса бөтә үтелгәндәрҙе ҡабатлау, йомғаҡлау.
7. Уҡыу процесын уҡыу-уҡытыу методик һәм матди-техник яҡтан тәьмин итеү
Усманова М. Г. Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа һәм схемаларҙа.
Толомбаев Х.А., Дәүләтшина М. С., Сиразетдинов З. Ә. Башҡортса өйрәнәйек. Урыҫ мәктәптәренең 1-4 – се синыфтары өсөн башҡорт теленән электрон дәреслек. – Өфө: Мәғариф министрлығы, 2003.
Аслаев Т. Х., Атнағолова С.В. Телмәр үҫтереү буйынса сюжетлы картиналар.-Өфө:Китап, 1996.
Башҡорт теле таблицаларҙа, схемаларҙа hәм ҡағиҙәләрҙә. Әбүбәкирова З.Ф.– Өфө, 2006.
Башҡорт әҙәбиәте буйынса аудио-видеоәсбап.- Өфө: Башҡортостан Республикаһының Мәғариф министрлығы. 2005.
Башҡорт теле грамматикаһы таблицаларҙа. Фонетика. Морфология. - Башҡортостандың бәләкәй даһийы. Өфө : «Эдвис» уҡытыу – методика үҙәге, 2008.
Һүҙлектәр.
Материаль-техник ҡулланмалар
телевизор;
видеомагнитофон;
DVD;
компьютер;
Төп әҙәбиәт
Толомбаев Х.А.. Башҡорт теле: Уҡытыу рус телендә алып барылған мәктәптәрҙең 4-се класс башҡорт балалары өсөн тел һәм уҡыу дәреслеге. – Өфө : Китап, 2007.
Башҡорт теленән диктанттар йыйынтығы. 1-4-се класс уҡытыусылары өсөн ҡулланма. Сәлихова М.Т., Шафикова С. Х. - Өфө: Китап, 1997.
Башҡорт теленән изложение текстары йыйынтығы. 1- 4 - се класс уҡытыусылары өсөн ҡулланма– Өфө : Китап, 2006 .
Өҫтәлмә әҙәбиәт
Ғәбитова З.М. Телмәр үҫтереү дәрестәре. – Өфө: Китап, 2009.
Башҡортса – русса мәҡәлдәр һәм әйтемдәр һүҙлеге. – Өфө: Китап, 1994.
Әбүбәкирова З.Ф., Әбүбәкирова Х.E., Дилмөхәмәтов М.И. Мин башҡортса уҡыйым – Өфө: Китап, 2007.
Тел төҙәткестәр, тиҙәйткестәр, һанамыштар. Төҙөүселәре: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. – Өфө: Эшлекле династия, 2008.
«Башҡортостан уҡытыусыһы», «Аҡбуҙат», «Аманат» журналдары; “Йәншишмә”, “Нарыштау” гәзиттәре.
Ял минуттары өсөн күнегеүҙәр. Методик ҡулланма. Төҙөүселәр: Иҫәнғолова Ә.Ф., Дәүләтҡолова Г.Ш. – Өфө: Эшлекле династия, 2008.Ту4ы6баева Ф. Мин у7ыр4а яратам.-)ф0: Китап,2009.
Ту4ы6баева Ф.Бе6 у7ыр4а 0йр2н2бе6.-)ф0: Китап,2008.
(ки2т –хыял ас7ысы,йома7- зи3ен ас7ысы -)ф0: Китап,2007.
Песня о родной Уфе: Уфа,1997
12.Рус телле мәктәптәрҙә башҡорт телен туған тел булараҡ өйрәнеүсе башланғыс кластар өсөн башҡорт теленән эш программалары» нигеҙендә төҙөлдө. Төҙөүселәре З.М.Ғәбитова, М.Ф.Абдуллина һ.б. - Өфө, “Китап” 2011..
8.Уҡыусыларҙың белем кимәленә талаптар
Телмәр күнекмәләре
Һүрәтләү, хикәйәләү тибындағы текстарҙы тыңлау һәм аңлап ҡабул итеү:
текстың планын төҙөү;
текстың йөкмәткеһен план буйынса һөйләү, билдәле ситуацияла тексты ижади дауам итеү.
Бирелгән тема буйынса диалог төҙөү, диалогты дауам итеү:
ҡараған фильм, картина, ишеткәндәр, бирелгән ситуация буйынса хикәйә төҙөп һөйләү;
ваҡиғаға, геройҙарҙың эштәренә, ҡылыҡтарына баһа биреү, үҙ фекеңде иҫбатлау;
тестағы образлы һүҙҙәрҙе, һүрәтләү-тасуирлау сараларын, мәҡәлдәрҙе табыу, телмәрҙә дөрөҫ ҡулланыу;
тексты икенсе телгә тәржемә итеп һөйләү;
10-12 шиғырҙы яттан тасуири итеп һөйләй белеү.
Тексты дөрөҫ, аңлы, тасуири уҡыу:
тексты мәғәнәүи өлөштәргә бүлеү, уларға исем биреү, план төҙөү;
гәзит-журналдарҙан, китаптарҙан материал йыйып, хикәйә төҙөү;
әҫәрҙән кәрәкле өлөштәрҙе һайлап ала белеү;
текстан аңлашылмаған һүҙҙәрҙе табыу, һүҙлектәр менән эш итә белеү.
Хәрефтәрҙе дөрөҫ һәм матур яҙыу, дөрөҫ тоташтырыу:
Ижади диктанттар, өйрәтеү изложениелары һәм иншалар яҙыу;
Иптәшең яҙғанын һәм үҙ яҙмаларыңды тикшереү, камиллаштыра белеү күнекмәләре.
Өйҙә башҡортса гәзит-журналдар, китаптар уҡыу һәм класта шулар тураһында фекер алышыу (кластан тыш уҡыу күнекмәләре).

9. Уҡыу-уҡытыу программаһында планлаштырылған һөҙөмтәләрҙең үҙләштерелеүен баһалау
Класта һәм өйҙә башҡарыла торған яҙма эштәр өйрәтеү һәм тикшереү характерында була.
Уларға түбәндәгеләр инә:
башҡорт теленән төрлө типтағы күнегеүҙәр;
тәржемә эштәре (башҡорт теленән рус теленә һәм киреһенсә);
дәреслектәрҙәге әҙәби текстарға пландар төҙөү;
һорауҙарға яҙма яуаптар һәм иншалар;
тел һәм әҙәби материалдар буйынса аналитик һәм дөйөмләштереү тибындағы схемалар, проекттар һ.б. төҙөү.
Башҡорт теленең ағымдағы, сирек йәки йыл аҙағында, шулай уҡ уҡыу йылы башында инеү диктанты, ҙур темаларҙан һуң йомғаҡлау контроль эштәре үткәрелә. Ағымдағы контроль эштәр программаның өйрәнелгән материалын үҙләштереүҙе тикшереү маҡсатында уҙғарыла. Уларҙың төрө һәм үткәреү йышлығы өйрәнелә торған материалдың ҡатмарлылығынан, уҡыусыларҙың белем кимәленән сығып билдәләнә. Ағымдағы контроль эштәр өсөн уҡытыусы йә тотош дәресте, йә уның бер өлөшөн генә файҙалана ала.
Уҡыу йылы башында инеү диктанты, сирек һәм йыл аҙағында йомғаҡлау контроль эштәре мәктәп администрацияһы менән берлектә төҙөлгән график буйынса үткәрелә. Контроль эштәрҙе сиректең беренсе көнөндә һәм дүшәмбелә үткәреү тәҡдим ителмәй.
Программа материалының үҙләштереү кимәле уҡыусыларҙың дәрестәрҙә телдән биргән яуаптарына һәм яҙма эштәренә ҡарап баһалана. Бының өсөн башҡорт теленән 4-се класта түбәндәге күләмдә контроль эштәр, яҙма эштәр үткәреү ҡарала:
Яҙма эш төрҙәре (изложение,инша) яҙыу уҡыусыларҙың уҡыу кимәленә, белеменә, мөмкинселегенә ҡарап уҡытыусы ҡарамағына ҡалдырыла һәм улар урынына шул уҡ күләмдә түбәндәге яҙма эштәр үткәрергә мөмкин:
-карточкалар менән эш;
-тест;
-һүрәт буйынса һөйләмдәр төҙөү;
-текста һөйләмдәрҙә һүҙҙәр тәртибе;
-терәк текстар менән инша яҙырға өйрәнеү;
-һүҙлек диктанты;
-һөйләмдәр төҙөү;
-һүҙлек менән эш;
-һүрәтләү иншаһы;
-слайд төҙөү: шәжәрәләр, минең ғаиләм…
Балаларҙың уҡыу һәләтлектәрен баһалау
Класс Һүҙ Билдә Эстән уҡыу(һүҙ)
4 55-65 150-200 75-85
Телдән яуаптар6ы ба3алау:
У7ыусылар6ың телдән 3өйләмен, уның фонетик, грамматик я4ы менән бер рәттән тасуири у7ыуы ла и9әпкә алына. Телдән 3орау форма3ында үткәрелә тор4ан күнегеү6әр һәр дәрестә алып барыла.
Тыңлап аңлау күнекмәләрен ба3алау:
1. “тулы3ынса аңланы”
2. “өл0шсә аңланы”
3. “аңламаны”
У7ыусының монологик 3өйлә1ен ба3алау:
1. - тә7дим ителгән тема ( рәсем, ситуация) буйынса хикәй2 тө60й бел3ә;
- дөр09 интонация менән, тулы, э6м2-э6лекле итеп, текс7а ба3а биреп, мөнәсәбәтен күр3әтеп 3өйл2й ал3а;
- тупа9 булма4ан пауза хаталары ебәрел3ә лә, “5”ле 7уйыла.
4 -се класта бәйләнешле 3өйл21 – 10-12 30йл2мд2н тәшкил итә.
2. - айырым паузалар, 1-2 3өйләм хата3ы я3а3а;
- у7ытыусы тарафынан икенән арты7 булма4ан асы7лаусы 3орау бирел3ә,”4” ле 7уйыла
3. - теманың төп й0км2тке3ен ас3а;
- 4-6 3өйл21 хата3ы ебәр3ә;
- у7ытыусы тарафынан икенән арты7 асы7лаусы 3орау бирел3ә й2ки у7ытыусы яр6амынан баш7а й0ктке3ен 3өйлә16е башлай(тамамлай) алма3а, “3”л0 7уйыла.
4. - 3өйләг2ндә э6м2-э6леклелек 3а7ланма3а;
- паузалар6а те12л3е6лект2р кит3ә;
- 6- нан арты7 3өйләм хата3ы һәм грамматик хата я3а3а, “2”ле 7уйыла.
Диалогик 3өйләмде ба3алау:
1. - тейешле темпта дөр09 интонация менән 3орау 7уй3а;
- әңгәмәләшенең 3орау6арына тулы яуап 7айтар3а, “5”ле 7уйыла
2. - дөр09 3орау биреп, ү6е лә әңгәмәләшенең 3орауына яуап бир32, ләкин 3өйлә1 ва7ытында у7ытыусы яр6амына мохтаж бул3а;
- 2-3 30йләм хата3ы ебәр3ә, “4” ле 7уйыла.
3. - у7ытыусы яр6амында 4ына 3орау бир3ә й2ки яуап бир32;
- 3орау6ар биргәндә, 3ү66әр һәм грамматик формалар табыу6а те12л3е6лект2р ебәр3ә й2ки өйрәнгән теманы8 бер өл0ш0н генә ү6ләштер3ә;
- 4-5 3өйләм хата3ы ебәр3ә, “3” л0 7уйыла.
4. - әңгәмә ва7ытында 6ур ауырлы7 мен2н генә 3орау бир3ә;
- 3орау6ар4а ү6 көс0 менән яуап бирә алма3а;
- 6- нан арты7 хата ебәр3ә, “2” ле 7уйыла.