?ыс?а мерзімді жоспар Сыныбы: 6 П?ні: ?аза? тілі П?н м??алімі: ?аза? тілі мен ?дебиеті п?ніні? м??алімі Айткалиева А.Ж. Саба?ты? та?ырыбыЕтістік туралы т?сінік

JысKа мерзімді жоспар
Сыныбы: 6
П‰ні: KазаK тілі
П‰н мaCалімі: KазаK тілі мен ‰дебиеті п‰нініS мaCалімі Айткалиева А.Ж.
СабаKтыS таKырыбыЕтістік туралы т_сінік
МаKсаты: Етістік туралы білімдерін кеSейту
К_тілетін н‰тижелер:
Етістік туралы біледі.
С™йлемде ажырата алады, талдау жасай біледі.
С™йлеу кезінде Kолдана алады.
Керекті жабдыKтар
Интерактивті таKта, смайликтер, «баCдаршам» баCалау KаCаздары, Kима KаCаздар, м‰тін, рефлексия параCы, «дaрыс, дaрыс емес» параKшалары, тапсырмалар.
Jолданылатын ‰діс-т‰сілдер:
^й тапсырмасын жоCары ж‰не т™мен д‰режелі сaраKтар арKылы тексеру, топтыK жaмыс: жаSа білімді меSгерту, ой б™лісу, баCалау ‰дістері, сыни тaрCыдан ойлау стратегиялары, деSгейлік тапсырмалар.
С а б а K б а р ы с ы :
СабаK кезеSдері
МaCалім ‰рекеті
ОKушы ‰рекеті
Кіріспе
^зіліс кезінде оKушыларды тренинг арKылы 4 топKа б™лу. €р оKушыCа Kима KаCаздар таратылады. ОKушылар ‰рт_рлі етістіктер арKылы 4 топKа б™лінулері Kажет.
1.ОKушылармен амандасу, т_гендеу.
- ОKушылар, к™Sіл-к_йіміз Kалай? СабаCымызды бастамас бaрын, бір шумаK ™леSімізді оKып шыCайыK.
2. ПсихологиялыK дайындыK
АрмысыS досым,
Кел, маCан Kосыл
АлаKанCа салып алаKан,
ШеSберге бірге тaрайыK
Жер шарындай айналып,
€лемге жарыK шашайыK.
Jолымызды к™теріп,
К_нніS нaрын алайыK.
Ортамызда к_н нaры,
JaшаKKа оны алайыK.
3. Бірге ойлаймыз. €р топ ™леSмен б_гінгі сабаKKа тілек айтады.
4.^й тапсырмасын тексеру:
- Балалар, _йге берілген тапсырма Kандай еді? ( -жаттыCулар. Ережені жаттау).
5. ПысыKтау сaраKтары. Интербелсенді таKтадан 2 кесте к™рсетіледі. Ауызша сaраKтар да к™п Kойылады.
ОKушылар осы Kима KаCаздарда салынCан сурет бойынша 4 топKа б™лінеді. Б™ліну критерийі айтылмаCандыKтан, оKушылар аKылдасып, бір шешімге келулері керек.
МaCаліммен амандасады.
ОKушылар бірге Kосылып айтады.
ОKушылар, яCни 4 топ бір –біріне арнап тілек-™леSдерін жазу керек. Ол _шін 2 минут уаKыт беремін. Кейін уаKыт ™ткен соS, топ болып бірге оKиды. Бaл оKушылардыS сабаKKа деген ынтасын, KызыCушылыCын арттырады. €рі сабаKта еркін, сенімді отыруына септігін тигізеді.
ОKушылар _й тапсырмасы бойынша жауап береді. Жауап беруші оKушыCа сынып ™ткен таKырыптар бойынша пысыKтау сaраKтарын Kояды.
ОKушылар сол кестелерді с™йлету керек.
6. ЖаSа сабаKKа даярлыK
ОKушылар к_н реті мен сабаKтыS таKырыбын жазып болCан соS, сабаKтыS маKсатын шыCару Kажеттігі айтылады.
Сынып сабаKтыS маKсатын былай белгілейді:
1. ЕтістіктіS жасалуын білу.
2. ЕтістіктіS т_рлерін білу.
Негізгі б™лім
1.ОKушыларCа интербелсенді таKтадан мынадай м‰лімет беріледі.
Етістік-заттыS Kимылын, іс-‰рекетін білдіретін с™з табы. Етістік не істеді? не Kылды? Kайтті? (немесе не істеп? Kайтіп? не істесе? т.б.) деген сaраKтарCа жауап береді. Мысалы: К™п ойласаS, дана боласыS, к™п ойнасаS, бала боласыS. Берілген мысалда ойласаS, ойнасаS сен не істесеS? деген с™здер заттыK aCымдаCы с™здіS (сен) Kимылын, іс-‰рекетін білдіріп тaр. Мaндай с™здер етістік деп аталады.
Етістік Kaрамына Kарай негізгі т_бір етістік ж‰не туынды т_бір етістік болып екіге б™лінеді. С™здіS негізгі т_бірі етістік болса, ол негізгі т_бір немесе негізгі етісті
·к деп аталады. Мысалы: кел, бар, ж_р, т.б.
БасKа с™з таптарынан с™з тудырушы жaрнаK арKылы жасалCан етістіктер туынды т_бір немесе туынды етістік деп аталады. Мысалы: ойна, шегеледі, Kарайып, к™герген, басKарса, к_шейіп, т.б. деген етістіктер: ойын, шеге, к™к, бас, к_ш деген т_бірлерге (есім с™здерге) -а, -ле, -й, -ер, -Kар, -ей жaрнаKтары жалCану арKылы жасалCан етістіктер.
ОKушылардыS берген жауабынан кейін айтылCандарды жинаKтап, жаSа таKырып бойынша Kорытынды слайд к™рсетемін. Онда етістіктіS жасалу жолдары бойынша т_сініктеме беріледі. Туынды етістіктер басKа с™з таптарынан (есімдер мен еліктеуіш с™здерден) белгілі ж_рнаKтар арKылы жасалады. ол ж_рнаKтар мыналар:
-ла, -ле, -да, -де, -та, -те: шеге-ле, таза-ла, тіс-те, бас-та, т.б.
-а, -е: ойн-а, бос-а, т_н-е, т.б.

-ай, -ей, -й: мол-ай, аз-ай, к™б-ей, Kара-й, т.б.
-ар, -ер, -р: аC-ар, к™г-ер, KысKа-р, т.б.
-Cар, -гер, -Kар, -кер: бас-Kар, ес-кер, теS-гер, т.б.
-ыK, -ік, -K, -к: кеш-ік, зар-ыK, бір-ік, т.б.
-ыра, -іре,: жарK-ыра, желб-іре, т.б.
2.ОKулыKпен жaмыс.
258-жаттыCу.
ЖаттыCу шарты бойынша орындалады. ОKушылар м‰тіннен етістіктерді теріп жазып, тaлCалыK талдау жасайды.
259-жаттыCу.
ТаKтаCа маKал-м‰телдер к™шіріліп жазылады. ОKушылар KaрамындаCы етістіктерге талдау жасайды.
3.Сергіту с‰ті.
4. €р топKа деSгейлік тапсырмалар беру
I деSгей: МаCынаны ашу (ЖаттыCу жaмыстары)
Мына негізгі с™здерге жaрнаK жалCап, туынды етістік жаса:
Jаз-ар, жаз-ар, шеге-ле, жол-да, бас-Kар, к™з-ік, жу-ар, ки-ер, тaр-а, Kон-ар, бу-ар, ой-ла.
ІІ деSгей: С™здер тізбегінен етістіктерді табу:
СK™аоынаркдрстиаоыдпбилежинастыраCартсалапартоKтадыкиіндітK™жорсбю™ждаоылйкуебшанопрмисткаоп™д
5.ШыCармашылыK жaмыс.
ОKушыларCа сюжеттік сурет беріледі. Топ болып 2-3 с™йлем жазу керек. Jaрамында етістіктер болуы шарт.
ОKушылар бaл мысалдардаCы етістіктерге тaлCасына Kарай талдау жасайды.
Бaл мысалдарды да оKушылар талдай отырып, етістікті аныKтайды ж‰не оныS жасалу, яCни жалCану жолын білетін болдады. МеніS маKсатым- кестедегі мысалдар арKылы оKушылардыS ™здеріне етістіктіS жасалу жолын аныKтату, ойландыру, іздендіру.
ОKушылар сол арKылы білімдерін бір жерге жинаKтап, жаSа таKырыпты aCып алады.
ОKушылар етістіктерді теріп жазып, оларCа тaлCалыK талдау жасайды.
Кезекші оKушы сыныпKа деSгейлік тапсырмаларды таратып береді.
І деSгей:.
ІІ деSгей:
Интербелсенді таKтадан к™рсетілген сюжетті суреттермен жaмыс жасайды. АKылдасып, бір шешімге келіп, с™йлем Kaрайды. ОKып, етістіктерге тaлCалыK талдау жасайды.
Jорытынды
1)Бекіту сaраKтары:
- Етістік дегеніміз не?
- Jалай жасалады?
- Мысалдар келтір.
БаCалау. «БаCдаршам» стратегиясы арKылы ™здерін баCалайды.
3)^йге тапсырма: - жаттыCу.
ПысыKтауCа арналCан сaраKтар мен тапсырмалар.
ОKушылар баCаланады.












15