Поурочный план открытого урока по осетинскому языку на тему Х?дзарон м?ргът?. Мыр ?м? дамгъ?т? К к.

Урочы темæ: «Хæдзарон мæргътæ».
Урочын ысан: 1. Бацамонын сывæллæттæн хæдзарон мæргъты нæмттæ.
Ныхасы мидæг дзы пайдакæнын зонын.
2. Хæдзарон мæргътæм уарзыны æнкъарæнтæ æвзæрын кæнын
сывæллæтты зæрдæты. Хъомыладон куыст бакæнын.
3. Раст каст ахуыр кæнын уæнгтæ æмæ дзырдтæ к-имæ,æнæх-
хæст хъуыдыйæдтæ дзырдтæй баххæст кæнын.
4. Схемæ саразын дзырд «карк»-æн. Мырон дамгъон æвзæрст карк.
5. Фыссыны æгъдæуттыл бакусын, ныхасы рæзтыл бакусын.
Урочы фæлгонц: Мæргъты нывтæ. Ног техналоги (компьютер). Уыци-уыци-
тæ.Ирон мелоди. Чингуытæ, тетрæдтæ, карточкæтæ (сырх, кæрдæгхуыз).
Урочы хуыз: Наг ӕрмӕг бацамонынУрочы цыд.
(хъуысы ирон мелоди «Фæззæг» сывæллæттæ музыкæимæ къласмæ бацыдысты, минуты фæстæ мелодии сабыргай ахицæн кодтон).
Ι. Организационхай. 1. Салам дæттæм.
- Уæ бон хорз!
- Æгас цу!
- Сбадут сабыргай.
- Чи у радгæс?
- Æз дæн радгæс.
- Чи уæ нæй ам?
- Ам нæй….. ( иууылдæр ам стæм)
- Къуырийы бонтæй кæцы бон у?
- Къуырийы бонтæй у æртыццæг.
- Кæцы нымæц у? ( 15 декабрь)
- Афæдзы афонтæй кæцы афон у?
- Афæдзы афонтæй у зымæг. !Ахуыргæнæг( разныхас):Сывæллæттæ, абоннæм «Хъо-хъо»(уасæг) æрбацыд хæслæвæрдтимæ, æркæсæм ма, цавæр хæслæвæрдтимæ æрбацыд ( гом кæнын къонверт ) Мæнæма, цас стъалытæ æрбахаста, уыци-уыцитæ, дзырдтæ. Мæнæ мА цы фыссы,- «Феххуыс мын кæнут хъуыдыйæдтæ нывтæй саразын!». (Поможем?)
( фӕйнæгыл рагацау нывтæ æндæгъд ) .1.æмæ.
Чызг уарзы нас æмæ кæрдо.
2..
Тæрхъус уарзы уырыдзытæ.
3..
Арс уарзы мыд.
4..
Æхсæрæг уарзы æхсæртæ.
5..
Уызын уарзыз окъотæ.
II.Фонетикон зарядкæ ( мæ фæстæдзурут) – сыф, сис, хур, зæхх, уары, уынын, кæрт, æмбырд кæнын, сыфтæ згъæлынц, фæззæг, арæх дзурын, фæнайы.
Са сæ сы æс ас уа уы уи на но æн уасæг уыг уидыг .III. Рацыд æрмæг зæрдыл ӕрлӕууын кӕнын.
1.Нымæцтæ 1-15 онг( фронталон опрос).
2. Дзырдуатон диктант ( Хъо-хъойыдзырдта).
( дзурындзырд, сывæллæттæдыууæйæрацæудзыстыразмææмæисынц ныв, кæдрастдзуапправзарой, уæдиннæтææвдисынцкæрдæгхуызкарточкæтæ, нæфæлæмарастдзуаппнæравзæрстой, æвдисынцсырх).
3. Диалог « Сабиты уат» ( архайынц дыууæ ахуырдзауы Мария æмæ Марат) . Мария: Сабиты уат уам ис?
Марат: Сабиты уат нæм ис.
Мария: Цавæр у дæ уат?
Марат:Уый у рæсугъд æмæ сыгъдæг.
Мария:Цы ис дæ уаты?
Марат:Мæ уаты ис стъол, сынтæг, скъапп, бандон, чингуыты скъапп.
Мария:Цы фæкусыс дӕ уаты?
Марат:Мæ уроктæ фæахуыр кæнын, мæ фæллад фæуадзын, компьютерыл фæхъазын, телевизормæ фæкæсын.
4. Чингуыты бакæсын уӕнгтæ( цæггай).
IV. Ног æрмæгмæ рахизын.
( нывтæ ахуыргæнӕджы стъолыл, рацæудзысты дыууæйæ, ахуыргæнӕг кӕсы, сывæллӕттӕ ӕвзарынц хъӕугӕ ныв ӕмӕ ӕндадзынц нывтӕ фӕйнӕгыл магниттӕй( ома, дзуӕппытӕ).
1.Уыци-уыцитыл бакусын. ( Хъо-хъойы хæслæвæрдтæ).
æ) Кто рано встаёт Кто громко поёт
Людям спать не даёт.
.
б) Шапочка алая
Жилеточка не вязаная
Кафтанчик рябенький.
.
в) Весь день на воде,
А водой не насытится.
.
г) Спит или купается
Всё не разувается:
День и ночь на ножках
Красные сапожки
.
Назовите словами рисунки ( петух , курица, утка, гусь, индюк).
- Иу дзырдӕй сӕкуыд схонӕн ис? ( с переводом)
( Домашние птицы).
- Цæмæ сæ хонæм хæдзарон мæргътæ?
( Уымæн æмæ цӕрынц хӕдзары).
- По остетински звучит « Хӕдзарон мӕргътӕ».
- Сымахмӕ гӕсгӕ нӕ урочы цӕуыл дзурдзыстӕм?
V.Объявляю новую тему и цели урока .- Наша новая тема «Хӕдзаронмӕргътӕ», научим говорить их по осетински.
Учить читать слоги и слова с буквой «к»; учить читать неполные предложения, вставляя пропущенные слова.
Хӕслӕвӕрд. ( Рагацау партӕтыл сӕвӕрдтон мӕргъты лӕппынты нывтӕ).
Сывӕллӕттӕ, ссарутма сын сӕ лӕппынты, кӕмдӕр тезгъо кӕнынц!
Зӕгъӕм: Карк – карчы цъиу( кацы сывӕллоны партӕйыл ис, уый йа карчы фарсмӕ ӕндадзы).
Хъаз – хъазылӕппын
бабыз – бабызыцъиугогыз – гогызыцъиуVI. Физминуткӕ.
VII. Слайдтӕ. ( Формирование грамматических навыков: особенность употребление вопросительных местоимений ЧИ? ЦЫ?)Нывтӕ ӕвдисын.
1.Беседӕ. диалог) - Мӕнӕ ай чи у? (чызг, ус)
- Мӕнӕ ай та цы у? (уый та у карк)
- Ай цы у? (ай у гогыз)
- Ай та цы у? (уый та у бабыз)
- Ай цы у? (уый у хъаз).
-Кӕмӕ дӕттӕм фарст ЧИ? Цӕмӕ дӕттӕм фарст ЦЫ? ( ответы детей).
2. Хъусӕм мелодимӕ мӕргъты мыртӕм, чи цавӕр мыр дӕтты.
( уасӕг, гогыз, хъаз, бабыз).
3. Хъусӕмзарӕгмӕ « Хӕдзарон мӕргътӕ» ( тӕлмацкӕнын) .Уасӕгӕн – сыгъзӕрин къоппа,
Уый кӕны ӕгас бон цоппай.
- Саби, ацы маргъы зоныс?
- Уый у хъулон-мулон гогыз.
Дзаг йӕ бумбулитӕй баз:
Хорз ӕй зонӕм,- уый у хъаз.
Бабыз тӕ нӕкӕсынц коммӕ,
Фезгъорынц ӕдзухдӕр донмӕ.
4. Хъазт «Сараз дзырдтӕ». (Ацы дамгъӕтыл сараз дзырдтӕ)
У асӕг
А рсС исᴁ хсӕрӕг
Г гогыз VIII. Дзырдтыл куыст( дамгъӕтӕ ӕвдыст цӕуынц экраныл нывтимӕ).
Саразут дзырдтӕ дамгъӕтӕй (бабыз, карк, уасӕг, гогыз)
( отрабатываем хоровое чтение по несколько раз ).
Ix. Хъуыдыйӕдтыл куыст.
Саразут хъуыдыйӕдтӕ нывтӕй ( нывтӕ экраныл)
ис,,,ӕмӕ.
Нанамӕ ис уасӕг, гогызтӕ, карк, хъазтӕ ӕмӕ бабызтӕ.
.
Чызг уарзы цъиутӕ.
x. Ныхасы рӕзтыл куыст( нывтам гӕсгӕ куыст).
-Кӕй уынӕм нывы? ( с переводом).
- Иу дзырдӕй сӕ куыд схонӕнис? ( бинонтӕ)
- Цы ми кӕнынц дада ӕмӕ Аксо ?- Нана ӕмӕСонацы ми кӕнынц?( Нана кӕсыСонамӕ).
- Сона та цы ми кӕны? ( Сона мӕргътӕн хӕринаг дӕтты).
xI.Мыр ӕмӕ дамгъӕтыл куыст.
( физминуткӕ)
Æвдисын ныв ӕмӕ фӕрсын: - Цы уынӕм? ( карк).
Дзурӕм иумӕ.
- Фыццаг мыр цавӕр у?( к-)
- Дыккаг, ӕртыккаг, цыппӕрӕм?
2. Саразӕм схемӕ( слияние).
- Чи сараздзӕн ? ( ______ ) .
- Цал мырӕ йарӕзт у? (цыппар).
- Цал дамгъӕйы ис дзырды? ( цыппар).
- Цал хъӕлӕсоны? ( иу).
- Цал уӕнгӕй арӕзт у «карк»? ( иу).
Чингуыты куыст.
3. Кӕсӕм уӕнгтӕ к – имӕ( ӕвдыст цӕуынц экраныл).
Ка ки кӕ ко ку кыАк ик ӕк ок ук ык.
-Кӕцы уӕнг фӕлмӕндӕр кӕсӕм? ( ки).
4. Кӕсӕм дзырдтӕ ( кӕсын, кусын, кӕнын-ӕвзӕрст цӕуынц дзырдтӕ).
Монолог.
5. Кӕсӕм хъуыдыйӕдтӕ цухгонд дзырдтимӕ.
Нана кӕсы Сонамӕ.
Аксо кусы.
Сона кӕрчытӕн хӕринаг дӕтты.
xII. Зарӕг « Хӕдзарон мӕргътӕ» ахуыркӕнӕм.
xIII.Тетрӕдты ныффыссын.(къухфыстыты)
IX. Рефлексия
-Ногӕй цы базыдтам абон?
- Уӕ зардӕмӕ цы фӕцыд?
- Чи уӕ цавӕр дзырдтӕ бахъуыды кодта?
( -Кто какие слова запомнил? –чи уӕ цавӕр дзырд бахъуыды кодта?
-Научились называть дом.птиц.- базыдтам хӕдзарон мӕргътӕ иронау дзурын.
-Познакомились с каким звуком?- цавӕр мыримӕ базонгӕ стӕм?
-Выучили песенку « Хӕдзарон мӕргътӕ».- сахуыр кодтам зарӕг …)
Кӕронбӕттӕн
Бӕрӕггӕнӕнтӕ сӕвӕрын(стъалытӕ байуарын).
-Сабитӕ, сымах абон уе 'ппӕтдӕр иттӕг хорз куыстат урочы ӕмӕ уынХъо-хъо лӕвар кӕны стъалытӕ…