«Желто?сан та?ылымы М.Шаханов» открытый урок

Солтүстік Қазақстан облысы
Есіл ауданыТауағаш орта мектебінің
бастауыш сынып мұғалімі:
Досанова Әсел Темірғалиқызы
Сабақтың тақырыбы: Желтоқсан тағылымы. М. Шаханов.
Сабақтың мақсаты:
Білімдік: өлеңді мәнерлеп оқу; өлеңдегі ақынның айтайын деген ойын ашатындай, оны Отанымыз тарихының үлкен беттеріне алтын әріппен жазылған көтерілісті оқушы түсінетіндей жағдайға әкелу.
Дамытушылық: ойын, қиялын, тілін дамыту.
Тәрбиелік: отан сүйгіштікке, өз елін, жерін қорғай білуге, қаһармандыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта.
Сабақтың әдісі: сұрақ - жауап, әңгіме, СТО стратегиялары.
Сабақтың барысы:
1.Ұйымдастыру кезеңі.
Психологиялық дайындық.
Алдымыздан кезіккен
Көп танысты көреміз,
Бәріне де ізетпен
Біздер сәлем береміз.
2. Үй тапсырмасын қорытындылау
Баяндамалар
1. Қайрат Рысқұлбеков
2. Ляззат Асанова
3. Сәбира Мұхаметжанова
4. Ербол Сыпатаев.
Сұрақ:
Тәуелсіздік күні қазақ халқына оңай келді ме?
3. Ой қозғау.
Көгінде күн нұрын төккен.Жерінде гүл жұпар сепкен.Неткен сұлу, неткен көркем,Осы менің туған өлкем
-Балалар, өлеңде не туралы айтылған?
-Отан туралы.
-Ендеше, балалар мынадай сұрақтарға жауап берейік!
-Сенің Отаның?
-Мемлекеттік тіл?
-Киіз үйдің төбесі?
-ҚР-ның рәміздері?
-Қазақстан Елордасы?
-Тұңғыш президент?
-ҚР-ның ақшасы?
-Біз тұратын облыс?
-ҚР-ның бірінші ғарышкері?
-16 желтоқсан қандай мереке?
Ендеше балалар, 16 желтоқсан-Қазақстан тәуелсіздігін жариялаған күн.
Тәуелсіз Қазақстан:бейбітшілік, келісімжәне жасампаздықтың22жылы
-Ендеше бүгінігі өтетін тақырыбымыз Мұхтар Шахановтың «Желотоқсан тағылымы» атты өлеңі.
4. Мағынаны тану.
а) Мұхтар Шаханов жайлы әңгімелеу, суретін көрсету. ә) Өлеңді мәнерлеп оқу. Талдау.
1-топқа: Өлеңді іштей оқу.
Мазмұнын әңгімелеуге дайындалу.
2-топқа:Мазмұнын түсініп оқу.
Түсініксіз сөздерді теру.
Дәптермен жұмыс
Түсініксіз сөздер.
Империя-ірі мемлекет
Нарық- заттың кесімді бағасы, құны.
Әр топқа мұғалім сұрақтар дайындайды.
Мысалы:
1. Ақын Желтоқсан көтерілісін қалай жырлаған?
2. Желтоқсан көтерілісі туралы не білесің?
3. Өлеңнің соңғы төрт жолы саған қандай ой салды?
5. Ойтолғау.
1-топ- «Тәуелсіздік Қазақстан» туралы эссе жазу
2-топ- Өлеңді суретпен бейнелеу
Оқушы: Мен мақтанам қазақ болып келгеніме өмірге,
Ешқашанда өкінбеспін айтып тұрған сөзіме
Елім жерім дінім тілім салт –дәстүрім бәрі бар
Неге маған мақтанбасқа қазақ деген еліме
Оқушы: Ресей емес қытай емес қазақ деген жерім бар
Ата бабам қорғап қалған атамекен жерім бар
Тілім де бар өз жұртымның менікі деп айтатын
Менің елім Қазақстан атанады біліп ал!
-Сонымен балалар бұл өлең қазіргі біздің заманымызға сай айтылған, яғни өзіміздің еліміз,тіліміз, дәстүріміз бар екені, бейбітшілік өмір сүріп жатқанымыз туралы айтылған.
-Ендеше қазір біз ата- бабамыздан, яғни Абылай хан заманынан бастап Қазақстан өз елін қалай қорғағанын және қазіргі біздің заманымызға дейін, тәуелсізідігімізді қалай алғанымызды сахналық түрде көрсетіп сол заманның атақты адамдарының образына кіріп көрсетейік.
6. Сахналық көрініс
-Сахналық көрініс бес бөлімнен тұрады.
І бөлім «Абылай заманы –батырлар заманы»
ІІ бөлім «Қазақтың алып бәйтеректері»
ІІІ бөлім «Азапты соғыс»
ІҮ бөлім «Желтоқсан желі ызғарлы »
Ү бөлім «Тәуелсіздігім- тірегім»
І бөлім «Абылай заманы –батырлар заманы»
Жоңғар ханы
Қазыбек би
Жоңғар ханы: -Иә қазақ айтарыңды айт та жөніңе кет
Қазыбек би: Біз қазақ мал баққан елміз, ешкімге тиіспей жай жатқан елміз, найзамыздың ұшына үкі таққан елміз. Сен қалмақ та, біз қазақ достасқалы келгенбіз.Достасуға көнбесең шабысқалы келгенбіз.
Жоңғар ханы: Сенің атың кім?
Қазыбек би:-Ұлтым қазақ. Атым Қазыбек
Жоңғар ханы: -Жақсы бала екенсің, келген қонақтарды дұрыс күтіп елдеріне жақсылап шығарып салыңдар.
- Міне, осындай заманда еліміздің батырлары, билері , хандары басқа елдермен дипломатиалық қарым қатынас жүргізген.
ІІ бөлім «Қазақтың алып бәйтеректері»
Жүрегім!-деп білемін Отанымды
Отанымды, көк жайлау отарымды.
Мақтан етем халқымның құдіретін,
Ардақ еткен кең жаурын, жоталы ұлды.
Көрініс: Сахнада бірнеше бала шығады.(Сәкен Сейфуллин, Б.Майллин, А.Байтұрсынов, М.Дулатов)
М.Дулатов Ей, жалған дүние,
Маған да бір қарашы.
Танимысың сен мені,
Мен қазақтың баласы
(Мылтық дауысы естіледі де балалар жерге құлайды)
Слайдттан: Сәкен Сейфуллин, Б.Майллин, А.Байтұрсынов, М.Дулатов суреттерін көрсету.
-Міне, балалар елім деп , жерім деп, халқым деп жан ұшырған арыстарымызды халық жауы деп жалған жала жабылып, құрбан болған.
ІІІ бөлім Көрініс Әскери киім киінген қазақ қызы хат жазып отырады. (дауыс естіледі)
-Міне осындай сұрапыл соғыс кезінде де еліміздің қыздар мен ұлдары ерліктерін көрсетті. Олар да елінің қамын ойлады.
ІҮ бөлім Желтоқсан желі ақырын айтылып тұрады.
Желтоқсанда қар жауып тұр әдемі,
Ақ ұлпалар бетті аймалап өбеді.
Қойнауына еніп кеткен тарихтың,
Оқиғалар ойға еріксіз келеді.
Көрініс Сот залында
Тергеуші: Шыныңды айт, Қылмысыңды мойында!
Қайрат: Қазақ деген затым бар,
Қайрат деген атым бар.
Еркек тоқты құрбандық ,
Атам десең атыңдар.
-1986 жылы 16 желтоқсан қазақ халқы үшін қаралы күндердің бірі. Болашағымыздан үміт күттіретін жастарымыздан айырылған күні болып қала береді. Жастарымыз тек тәуелзіздігіміз үшін ғана алаңға шығып еді. Оларды бұзақылар, қылмыскерлер деп айыптады.
Ү бөлімі
1991 жылы еліміз егеменді ел болды. Алғашқы президентіміз Н.Ә.Назарбаев болып сайланды. Биыл еліміздің тәуелсіздігіне міне, 21 жыл да болды Жиырма жылдың әрбір жылы елеулі оқиғаға толы.Төл ақшамыз, еліміздің рәміздері, Ата заңымыз, Астанамыз бой көтерді, еліміз БҰҰ- на мүше болып енді, 7-ші қысқы Азиадалық ойындар өтті, бейбітшілікті сақтау жолында БҰҰ ның САММИТ-і өтті.
-Ендеше, балалар Н. Назарбаетың «Елім менің» атты өлеңін тәуелсіздік күніне арнап шырқайық!
«Елім менің» әні
7. Сабақты қорытындылау.
-Бүгінгі тапсырмалар мен жұмыстарды сендер қалай орындадыңдар?
-Бірігіп, ақылдасып, топпен, бір-бірімізге көмектесіп орындадық.
8. Үйге тапсырма беру.
Өлеңнің өзіне ұнаған шумағын жаттап келу.
Бағалау.
Урок о Независимости Республики Казахстана. Тема урока стихотворения  "Желтоқсан тағылымы"  автором которого является Мухтар Шаханов. В презинтации урока материалы об авторе стихотворения  о Республики  Казахстан. На слайдах показаны фотографии героев нашей страны.  На уроке используется  метод критического мышления, дети делится на три группы и делают задания по теме. Читают стихотворения выразительно и пересказывают значения стиха. Воспитывается патриотическое чувство у ученика. На уроке дети участвовали очень активно.