Кичээл конспектизи Кылыг созу
Тема:Кылыгсозу. Катаптаашкын
Кичээлдин хевири: Билиглер быжыглаарынын кичээли
Кичээлдин сорулгалары: кылыгсозунге шингээдип алган билиглерин быжыглап, туннеп, катаптап янзы-буру мергежилгелер ажылдаар; кылыгсостериншынажыглапбилиринчедипалырын, угаапбоданырарганыбээри; шулуксайгарылгазынболгашдомакчогааттырып тура уругларнынаасболгашбижимелчугаазынсайзырадыр; «Демнигсааскантеветудупчиир» депулегердомаккадаянып, уругларныэптиг, демнигнайыралдыгболурун, тывачоннунтараасоктаарынынчурумунооредип, онукылырынгаажыктыгэдилелдерникамнап, кадагалапкижизидери
Планнаттынган туннелдери:
Бугу талалыг ооредилге ажыл-чорудулгазы: оореникчи кижи кылыг созу деп чул дээрзин билир, оларны айтырыглар дузазы-биле состерни тып билир, чугаа-домаанга кылыг созун шын ажыглап, медереп билген турар ужурлуг.
Таарыштырылганын ооредилге ажыл-чорудулгазы: ооредилгенин сорулгаларын салып билиринге; бодунун ажыл-чорудулгазынын туннелин унелеп, башкынын болгаш оорунун унелелин шын хулээп ап билиринге ооренип алырынын аргазын тургузары.
Билиглерни шингээдиринин ооредилге ажыл-чорудулгазы: салдынган айтырыгнын утказын шын медереп билип, анаа дуушкен шын харыыны аас-биле тургузуп билири; ооренип турар чуулу-биле бодунун ажыл-дуржулгазын деннеп билири, башкынын салдынган айтырыгларынга харыылап билири
Харылзажырынын ооредилге ажыл-чорудулгазы: кижилер-биле харылзажып тургаш дурумнерин ажыглап, харылзажып турар кижизинге билдингир кылдыр чугааны шын тургузуп, башкызынын болгаш эштеринин айтырыгларынга шын харыылап чанчыктырар
Кичээлдин дерилгези: херекселдер чуруктары, сюжеттиг чурук, лабиринт чураан плакат, карточкалар, сигналдыг карточкалар, слайдылар, техниктиг херекселдер
Кичээлдинчорудуу:
Башкынынажыл-чорудуу
Ажыл-чорудулгаже бодун башкарыпуглаары.
- Экии, уруглар! Оожумолурупалыр. Богунгукичээливистиндевизиншупту денге номчуптаалынарам «Демнигсааскантеветудупчиир».
- Амчаачунуномчудувусуруглар?
- Шын-дыр. Улегердомактачунундугайындабижиптурар-дыр?
- Эр, хейлер! Шынап-ла, кандыг-дааажылдыдем-биле кылырболзувусса, ажылдургенкуусеттингирболур. Ынчангашбокичээлде бис кылыгсозунунуелерин, сангаоскерлиринболгашдомаккакандыгкежигунбоопчоруурункатаптаар бис.
Ай, хунунбижидер.
А). Онаалгахыналдазы
- Онаалгавысхынаалынар: тывадыл ному, мергежилге 293, арын 110
2.Билиглернитодаргайлаары
-Амбослайдыларжекичээнгейлигкорунерем.
2. Катаптаашкын
1.айтырыглар-биле ажыл
- Моонмурнундакандыгчугаакезектеринооренгенийик бис, уруглар?
- Эрткенкичээлдечуудеп тема-биле таныжыпалдывыс?
- Кылыгсозучунуилередирил?
- Кандыгайтырыггахарыылаттынарыл?
- Кылыгсозудепчул?
- Кылыгсозудомакиштингекайычугаакезээ-биле холбажыпчоруурул?
- Кылыгсозучулергеоскерлирил?
Туннел:Таблицаныкоргузупсайгарар.
Чугаакезээ
Чунуилередирил
Харыылаарайтырыглары
Оскерлири
Кылыгсозу
Чувелернинкылдыныынилередир
Канчап тур? канчанган?
Канчаар?
Саннарга, уелерге
Быжыглаашкын
Шулук-биле ажыл
- Амдараазындашулуктудыннаптаалынар. Николай Ооржакшулук « Эдилелдер» ( Тырттырыпкаанунбижилгезиндыннадыр)
Оовустуэргийкоор бис
Артык тудуучуве-даачок,
Огбелерденсалгапкелген
Амыдыралэдилели –
Хоорупалгантараавысты
Кончугшалыпшоннайкаапкаш,
Деспивискечелбип-челбип,
Дээрбелептыртыпаар бис.
Тараамтурдатодуг-ла мен,
Тандымтурдатандаш-ла мен.
Чочаккылып, каржанкылыр
Согааш, бала унелигэт.
Словарьлыгажыл:шоннаар – тарааныдугунденадыраоожумсоктаары. Челбип – дугу ангыланыпчоруйбааркылдыртарааны ору октаары. Тандаш – чоргаар. Каржан – шуутхоюгэвес, уурмектээнтараа.
- Шулуктекоор бис, тыртыпаар бис депкылыгсостерининсанынтодарадынар. ( Хойнун саны)
- Шулуктечуудепэдилелдерниндугайындачугаалаптурар-дыр? (Деспи, дээрбе, согааш, бала). Чуруктарнысамбыраартынгаазыпбелеткээр. Коргузер.
- Эр-хейлер!
- Кайычоннунэдилептурарэдилелдери-дир?
- Кымнынбажынында, боэдилелдербарыл?
- Эр-хейлер! Дыкахойуругларнынбажыннарында бар ышкажыл. Оларнынажыынкайы-хиребилиринернидараазындаайтырабээр мен. Амдараазындаажылчешилчиилинер.
2. Оюн «Лабиринт»
- Бооюннуойнаарда класс 3 болуккечарлыпалыр бис. Одуругбурузуангы-ангыаттарлыгболурсилер. Биргиодуругнунадыэрткенуе, ийигиодуругнунадыамгыуе, ушку одуругнунадыкелируе. Эрткенуедекылдыныгболупкаапкандепуткалыгболур. Амгыуедетураркылдыныгамболуптурардепуткалыгболур. Келируедетураркылдыныгам-дааболбаандепуткалыгболур. Болукбурузуботтарынынбалазынсогаажынгачедирер. Болуктенбиркижихалыпкелгеш, бодунунболуунунадынгакелгеш, биргисостерденийигисостераразындабодунунболуунунуезиндетурарсосчесогунчугашты маркер дузазы-биле шыяр. Шакынчалдыроскеэштеринерулаштыркылыр. Бооюнгадургенин база коор, эн-не кол чуулбодунунболуунунутказындатурарсостушынтывар. Ынчангашойнапэгелээлинер.
Хаптаархаптап тур хаптаан
Дээрбелеп тур дээрбелээндээрбелээр
Челбээнчелбиирчелбип тур
Дуктеп тур дуктээрдуктээн
Хоорганхооруп тур хоорар
- Тараасоктаарынынчурумункымбилирил?
3. Коргузуглугкино-фильм
- Амонукоргузуглуг кино-фильмденкорээлинер
- Тыва чоннундалганкылыпчиирхерекселдеринкамнап, шыгжаполарныканчааражыглаарынкелирсалгалдаргаартырарыбистин кол сорулгавысбоорындыгийикбе, уруглар
4. Сулашимчээшкин.
- Уругларшылайбергенбоорсилер, дыштаныпчоруургаэки. Шуптуоожумтурупкелгеш, сулашимчээшкинденкылыптаалынар
Арбай, тараасоктапчиир
Аажоккежээ, эрес мен
Бала, согааш – эдимбо
Бирээ, ийи, уш.
- Оожумолурупалынар
Сюжеттигчурук-биле ажыл
Самбырадачурукчекичээнгейинугландырар
- Бочуруккахамаарыштырдомактанчогаадыптаалынарам? (Каш уругнундомактарындыннааш, самбырагаадаандадомактысамбырагабижээш, бироореникчигесайгартыр).
( Оолтараасоктаполурар.) Бироореникчиденкыйгыргаш, кежигуннересайгартыр.
Туннел.Кылыгсозучувеады-биле холбажыпчоруурболгашдомактасоглекчибоопчоруур.
Болуктергеажыл: Моорей « Пантомима»
Одуругбурузунге карточка бар. Олкарточкадачангысчувеадыбердинген, чувелернинкылдыныынилередирсостернибижээш, чувеадынчугаалавайншимчээшкиннеринкоргузер. Дараазындаодуругларолчувеадынтывар.
1-ги болук: аът
2-ги болук: дилги
3-ку болук: чылан
Туннел:
Рефлекция.
Тест-билеажыл
Амбослайдыларжекичээнгейлигкоор.
Кылыгсозудепчул?
А) чувелернинкылдыныынилередирчугаакезээ
Б) чувелернинкылдыныынчуглеайтырчугаакезээ
В) чувелерникоргузерчугаакезээ
2. Кылыгсозучунуилередирил?
А) чувелернинкылдыныын
Б) чувелерниндемдээн
В) чувелерникоргузер
3. Кылыгсозукандыгайтырыгларгахарыылаттынарыл?
А) кым? Чуу? кымнар? Чулер?
Б) канчанган? канчап тур? канчаар?
В) кандыг?
4. Кылыгсозукайычугаакезээ-биле холбажыпчоруурул?А) чувелернинкылдыныынилередирчугаакезээ
Б) чувеады
В) демдекады
5. Кылыгсозудомаккакандыгкежигунболупчоруурул?
А) соглекчи
Б) кол сос
Кичээлдин туннели:
- Бокичээлдечунубилипалдывыс?
- Чуудептеманыкатаптадывыс?
1. Сигналдыгкарточкалар-биле ажыл.
- Кылыгсозуушуелигбе? (кызыл)
- Кылыгсозучувелерниилередир (кок)
2. Демдектерсалыры
Бажынгаонаалга: Мергежилгеарын