Физикадан Атомны? к?рделі ??рылысын ай?а?тайтын ??былыстар. Радиоактивтік. презентация
Тақырыбы:Атомның күрделі құрылысын айғақтайтын құбылыстар. Радиоактивтік.
Сабақтың өтілу моделіІVЖаңа сабақ, БекітуV Бағалау І Ұйымдастыру кезеңі ІІСабақтыңмақсатынайтуІІІҮй тапсырмасын тексеру
ppt_y
1-топ2-топКвант Электромагнит
style.rotationppt_wppt_y
Өткенге шолу§51 Рентгендік сәулелер
“Квант” тобының сұрағы
Сәулелер көзге көрінбейді, бірақ кейбір заттарда жарқыл туғызады. Осы қасиетіне қарай бұл ерекше сәулелерді рентгендік сәулелер деп атаймыз. 1. Рентгендік сәулелер дегеніміз не?
1895 жылы неміс ғалымы В.Рентген ашқан2. Рентген сәулесін кім ашқан?
3. Тежеулік рентгендік сәулелер дегеніміз не? жылдам электрондардың тежелуі кезінде туындайтын сәулеленуді айтамыз.
Электромагниттік теория –электрондардың тежелуі барысында туындайтын сәулелену үздіксіз шығады деп түсіндіреді,ал кванттық теория сәулелердің фотондары әрбір соқтығыста тек дискреттік энергия қабылдайды дейді. 4. Рентгендік сәулелердің пайда болуы туралы кванттық және электромагниттік теория?
5. Рентгендік сәулелер көбіне қай жерде қолданылады?медецинада
6. Рентгендік сәулелер қандай денелерден оп оңай өтіп кетеді?Мөлдір емес денеден
“Электромагнит” тобының сұрағы
1.Рентгендік сәуле қандай қондырғыда алынады??Рентгендік түтікшелер
2.Рентгендік сәулелердің табиғи көзі нелер??Күн мен жұлдыз
3. Электр өрісі үшін жұмыс?? А=qU12
4.Рентгендік сәулелер қандай сәулеге жатады??Электромагниттік
5.Рентгендік сәулелер қандай аралықта жатады ?Ультракүлгін мен гамма сәулелері аралығында
Радиоактивті сәуле шығарудың құрамы күрделі екенін аңғару мүмкіндік берген классикалық тәжірибе мынадай еді. Радий препараты кесек қорғасыннан жасалған жіңішке өзекшенің түбіне қойылды. Өзекшенің қарсысына фотопластинка қойылған. Өзекшеден шыққан сәулеге, оған индукция сызығы перпендикуляр күшті магнит өрісі әсер еткен. Қондырғы түгелдей вакуумға орналастырылған. Магнит өрісі жоқ кезде айқындалғаннан кейін фотопластинада өзекшенің дәл қарсысынан қара дақ байқалады. Ал магнит өрісінде бұл шоқ үш шоққа бөлінген. Бастапқы ағынның екі құраушысы қарама – қарсы жаққа ауытқыған. Бұл оларда қарама-қарсы таңбалы электр зарядтары бар екенін көрсетті. Сонымен бірге сәуле шығарудың теріс құраушысынан гөрі анағұрлым көп ауытқыған. Магнит өрісі үшінші құраушыны ауытқытпаған. Сәуле шығарудың оң зарядталған құраушысы – альфа –сәулелер, теріс зарядталғаны - бета-сәулелер және бейтарабы – гамма-сәулелер деп аталады.
Расында да, атом оң зарядты ядродан және теріс зарядты электрондардан тұратын ағылшынның ғалымы Резерфорд және оның шәкірттері эксперимент жүзінде толық дәлелдеді. Бұл арада сөз атомның өзі ғана емес, тіпті оның ядросының да құрылымы күрделі екенін айғақтайтын радиоактивтік құбылыс туралы болады.Радий немесе уран сияқты өз-өзінен ерекше сәуле шығарып тұратын химиялық элементтерді радиоактивті элементтер деп атайды. Радиоактивті элементтердің ерекше сәуле шығаруын радиоактивті сәулелену дейді. Радиоактивтік – атомдардың ғана емес, олардың ядроларының да күрделі құрылымын айғақтайтын бірден- бір құбылыс. Жоғарыда айтылған радиоактивтиі элементтердің шығаратын п сәулелері- атом ядросы ыдырауының нәтижесі болып табылады. Радиоактивті элементтер ядроларының α, β, және γ- п сәулелерін шығкару құбылысын радиоактивтік, ал сәулелердің р өздерін радиоактивті сәулелер деп атайды.
БеккерельП.КюриРезерфордРадиоактивті элементтер ашылған соң олардың сәуле шығаруының физикалық табиғатын зерттеу басталды, Беккерель мен зайыпты Кюрилерден басқа Резерфордта шұғылдана бастаған.
Радиоактивті элементтер Сабақты бекіту. СәйкестендіруРадиоактивті элементердің ерекше сәуле шығаруын айтамызРадий немесе уран сияқты өз-өзінен ерекше сәуле шығарып тұратын химиялық элементтерді айтамызОң зарядталған бөлшектерТеріс зарядты электрондарРадиоактивті сәулеленуΒ- сәуле дегеніміз α- дегеніміз
Қорытынды.Бағалау
style.rotationppt_wppt_y
Үйге тапсырмаКүнделікті енді ашайықҮй тапсырмасын жазайық. Реактивтіліктен алған білімді,Ұмытпай есте сақтайық. §52. 183 бет41 жаттығу /1,2/
style.rotation
Сабақ аяқталдыСау болыңдар!