Ашы? саба? Та?ырыбы: А.??нанбаев Шо?пардай кекілі бар ?амыс ??ла? 6-сынып
2-апта 3-күн 3-сабақ 15.10.14ж
Сыныбы 6 «Ә»
Пәні Әдебиет
Пән мұғалімі Мұқанбетова Айнаш
Сабақтың тақырыбы Абай Құнанбаев «Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ» өлеңі
Жалпы мақсаты Дана ақынның нәр алып сусындаған, мол азық алған үш үлкен арнасын білдіру, өмірі мен шығармашылығына шолу, сыни ойлау көзқарасын дамыта отырып, өлеңдегі ақын суреттеуіндегі аттың сыны мен бағасын түсіну, идеясын анықтап, көркемдік ерекшелігіне талдау. Өз бетінше жұмыс істеуге баули отырып, байланыстырып сөйлеуін, шығармашылық ойлауын дамыту.
Сілтеме 6-сыныптың әдебиет оқулығы, Абай Құанбаевтың өлеңдер жинағы, 1-2 том, «Қазақ тілі мен әдебиет» журналы, «Мұғалімге арналған Нұсқаулық», тапсырма жазылған кеспе қағаздар, бағалау бетшелері.
Оқыту нәтижеле-рі Абай суреттеуіндегі жүйрік ат бейнесін таниды. Ақын шығармаларының өмірлік құндылықтарын түсінеді. Берілген тапсырмаларды өз беттерімен орындай білуге дағдыланады.Оқушылар пікірлеседі, сөйлеу дағдылары қалыптасады, өз ойын жүйелі жинақтап, еркін жеткізеді, өлең идеясын ашады, құрылысына, тіл ерекшелігіне талдай алады.
Негізгі идеялар Ұлы ақынның ұлылығы. Сөзбен салынған сурет. Жылқы малына деген ұлттық көзқарас.
Әдіс-тәсілдер «Жақсы-жаман» ойын-тренинг, «Ашық-жабық» сұрақтар, «Миға шабуыл», топтастыру, оқулықпен жұмыс, топтық жұмыс, жеке жұмыс, түртіп алу, «Ой толғау», Синквейн, «Ыстық орындық»
Дереккөз-дер Қима қағаздар, АКТ, слайдтар, плакат, түрлі маркерлер, стикер, рефлексия смайлигі
Мұғалім жазбалары
Уақыты
5минут
1 минут
2 минут Мұғалімнің іс-әрекеті
Сыныппен сәлемдесу.Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру.
Үй тапсырмасын «Жақсы-жаман» ойыны арқылы тексеремін.
Жақсы адам қасиеттері: ел-жұртының қаласындай, жұрттың анасындай, ешкімді жатсынбайды, сөзіне сақ, елдің ағасы, елдің басшы серкесі, жүзі жылы, сөзі майда, үлкен –кішінің бәріне жақсы, жыл құсындай көрінер, алысты жақын етер, миуалы алма, өріктің ағашындай;
Жаман адам қасиеттері: көкірегі-көр, көзі-соқыр, жүрер жолдан тал түсте адасушы, өтірікші өсегі көп, іріткі салушы, ел арасын сөзбен бықсытушы, жанбай қалған ағаштың шаласы, ұрыншақ, тентек, сүйкімсіз, жылқының қотыр болған аласындай, балтаның ұңғысындай, сөзі кесек, өсек-аяң айтып жүреді,кеудесі үлкен, сөзі кесек. Түйін: «Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен» Құрастырмалы қиықшалар арқылы топқа бөлу. Жылқы суретіне байланысты топқа ат қою.
Рөлдерді бөлу (топ лидерін сайлау)
Топ көшбасшысына бағалау парақтарын тарату.
Аты-жөні Қызығу-шылық-ты ояту Постер қорғау Мағына-ны тану Ой толға-ныс Ыстық орын-дық Ұпай Баға
Қызығушылықты ояту
«Миға шабуыл»
Жүрегін шырақ етіп жандырған кім? Ерте оянып, ойланып, ер жеткен кім?
Жырымен жан сусынын қандырған кім? Талабын тас қияға өрлеткен кім?
Өзіне-өзі орнатып ескерткішті, Құба жон, құбақан құм, құла қырды,
М Мұра ғып кейінгіге қалдырған кім? Өлеңнің бесігінде тербеткен кім?
Оқушылардан сұраққа жауап алынған соң, бүгінгі жаңа сабақтың авторы белгілі болады. 4 топ берілген тақырыптар бойынша постер дайындап, қорғайды. Оқушының іс-әрекеті
Мұғаліммен сәлемдесу.Оқушылар дөңгелек шеңбер құрып тұрады. (жағымды қасиеттерге қол шапалақтайды, жағымсыз қасиеттерге аяқты топылдатады.) Қиықшаларды алып, сурет құрастыру арқылы топтарға бөлінеді, топқа ат қояды.Лидер тобындағы мүшелердің бағаларын қойып отырады.
Тыңдап сұраққа жауап береді.
10 минут Абай кім?
Абайдың өмірі Абай сусындаған үш арна Абайдың өлеңдері
Үйден Абай жөнінде ізденіп келуге тапсырма берілді. Сол бойынша білгендерін постерге түсіріп, түсіндіреді.
1 минут
2 минут
5 минут Абай сонымен кім болды? интербелсенді тақтаны пайдаланып, топтастыру стратегиясына ойды жинақтадық.
Сазгер
↑
аудармашы ← → ақын
↓
Лирик
Мағынаны тану
«Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ» өлеңімен танысу.
«Түртіп алу» әдісі
Сөздік дәптермен жұмыс
Сағақ – жылқының сағалдырық тұратын тамағының астыңғы жағы.Жерсоғар – ат тұяғының арт жағындағы қатты жері, өкшелігі.Ашамайлы – ашамай салынған деген мағынада.Ашамай – атқа мініп жүре алмайтын жас балалар үшін жасалған ер.Шідерлік – аттың сирағының шідер салатын жері.
Шідер- аттың алдыңғы екі аяғы мен артқы бір аяғына қосып салатын тұсау. Жедел жауап береді.
Өлеңін шумақ бойынша бөліп, оқушылар мәнерлеп оқиды.
Түсінбеген сөздерін түртіп отырады.
Дәптерге жазып алады.
8 минут
Өлеңді тіл ерекшелігіне талда
(эпитет, теңеулерді табу) Өлең құрылы-
сына талдау (бунақ, шумақ, тармақ, ұйқас) «Ер қанаты- ат» мақалын түсіндіру.
Жылқыға қатысты мақал-мәтелдер жазу. Жылқының бейнесіне қарай отырып, дене мүшелері туралы топтастыру
Топта жазбаша талдау жұмыстарын жасайды.
1 минут
5 минут
2 минут
Сергіту сәті «Көңілді бишілер»
Ой толғаныс
Топтық жұмыс
1- топ. А.Құнанбаевқа «Бес жол өлең»құрайды.
2- топ. Жылқы жайлы эссе жазады.
3- топ. Сәйкестендіру тесті (мақалдың жартысын тап, кейіпкерлердің тұлпарын сәйкестендір)
4 -топ.Жылқы «Бес жол өлең» құрайды.
«Ыстық орындық»
1.Өлеңнің тақырыбы мен идеясы не? Ақынның айтайын деген негізгі түйіні қандай?
2.Қазіргі заманда Абай сипаттағандай аттар бар ма?
3.Ат баптау, бәйге өнерлері туралы не айта алар едіңдер? Мысал келтір.
4. Жылқы малы туралы қандай ән, би, күй аттарын білесіңдер?
5.Разы емен осындай ат мінбесем» деген жолдарынан не түйдің? Оқушылар ортаға шығып билейді.
Шығармашылықпен жұмыс жасайды.
Әр топтан бір оқушы шығып сұрақтарға жауап береді.
1минут Бағалау. Формативті -Гүл, жүрек жапсырмаларын ұсыну.
Топтар бірін-бірі бағалайды. Бағалау критерийлері арқылы топ лидерлері топты бағалайды.
1 минут Рефлексия
Көңілді, көңілсіз смайликке оқушылар өз ойларын жазады. Бүгінгі сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, жапсырады.
1 минут Үй тапсырмасы А.Құнанбаевтың «Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ» өлеңін мәнерлеп оқу, осы тақырып бойынша білімдерімізді тағы да жетілдіреміз.
Интернеттен, басқа әдебиеттерден қосымша материалдар іздестіреміз. Ақын сипаттамасын пайдаланып, өз көкейлеріңдегі аттың суретін салыңдар. (Талантты, дарынды оқушылар үшін)
Бүгінгі сабаққа қатысқандарыңызға рахмет!