?аза? тілінен Еріндік ж?не езулік дауыстылар


Он тоғызыншы қаңтар Сынып жұмысы Еріндік және езулік дауыстылар Өткен сабақты бекіту сұрақтары 1. Жақтың ашылуына қарай қалай бөлінеді?2.Ашық дауыстылар қалай жасалады?3. Қысаң дауыстылар қалай жасалады?4. Қысаң дауысты дыбыстады ата. 5. Ашық дауысты дыбыстарды ата. ДАУЫСТЫ ДЫБЫСТАР Дауысты дыбыс өкпеден шыққан ауаның еш кедергіге ұшырамай, еркін шығуынан жасалады.А, Ә, И, Е, Ы, І, О, Ө,У,Ұ,Ү,Э Тілдің қатысына қарай Жақтың қатысына қарай Еріннің қатысына қарай Жуан Жіңішке Ашық Қысаң Еріндік Езулік ДАУЫСТЫ ДЫБЫС ЖАҚТЫҢ ҚАТЫСЫНА ҚАРАЙ АШЫҚ ҚЫСАҢ А, Ә, О, Ө,Е, Э /6 әріп Ы, І, И, У, Ү, Ұ/ 6әріп Жақтың кең ашылуы арқылы жасалады. Жақтың тар ашылуы арқылы жасалады. ДАУЫСТЫ ДЫБЫС ЕРІННІҢ ҚАТЫСЫНА ҚАРАЙ ЕЗУЛІК А, Ә, Е, Ы, І, И, Э / 7 әріп Езудің кейін тартылуы арқылы жасалады. ЕРІНДІК О, Ө, Ұ,Ү, У / 5 әріп Еріннің дөңгеле-ніп алға қарай созылуы арқылы жас. Оқулықпен жұмыс 247- жаттығу. 249- жаттығу. 1- тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті әріптеріді қойып толықтырып жазу. Өс..мдік, Жолб..рыс, ..р..мші.., сез..м, жолд..с, б..ст..қ, ас..қ, үй..рм.., к..рме. 2 тапсырма. Семантикалық картаны толтырыңыздар. № Дауысты дыбыстар Жуан Жіңішке Ашық Қысаң Еріндік Езулік 1 А 2 Ұ 3 И 4 О 5 Ы 6 Ө 7 Ү 8 І 9 Е 10 Ә 11 Э 12 У Семантикалық картамен жұмыс дауысты жуан жіңішке ашық қысаң еріндік езулік дауыссыз қатаң ұяң үнді Д О С Т Ы Қ дауысты жуан жіңішке ашық қысаң еріндік езулік дауыссыз қатаң ұяң үнді Ш Ә К І Р Т «КІМ ЖҮЙРІК?» ойыны. Көңілді шумақтар «УА!»-десіп отырарКейде үлкендер білсеңдер.«УА!»-дан тағы сөз туар,Кері оқып көрсеңдер.«...!» болады ол сөзіңЕкі әріптен тұрады-Көріп жүрген күнде өзіңБалықшының құралы. «...»-сүйікті тамағың,Теріс оқып қарағын:Кейде ұйқыда көретін«...» боп шығар жаңағын. Оңға қарай оқысаң,ҚАМЫТ-әбзел бұйымың.Солға қарай оқысаң,“... “ – қысқы киімің. 2 тапсырма. Мына өлеңдегі еріндік дауыстылары бар сөздерді бір бағанға, езулік дауыстылары бар сөздерді бір бағанға,екеуі аралас келген сөздерді бір бағанға жазыңыз. Еріндік дауыстылы сөздер Езулік дауыстылы сөздер Еріндік,езулік аралас келген сөздер ИнеИне бұл,ине,Өтінсең, қадапИнеге тиме!Береді түйме.Босамас қолыҚолыңа ұстапИненің үйде.Көрдің бе ине?Түймесі түскенЖақсы қыз өспесЖейдені киме!Инесіз үйде! (Қ.Мырзалиев) Бекітіу сұрақтары1. Еріндік дауысты дыбыстарды ата. 2. Езулік дауысты дыбыстарды ата. 10 тапсырма. Қосарланып жазылатын сөздерді толықтырып жазыңыздар. сәлем - дәрі - ата - атақ - әзіл - әдіс - әдет - әл - ән - кәрі - сән - бала - сауқат, абырой, тәсіл, шаға, құртаң, күй, салтанат, қуат, ғұрып, баба, дәрмек, қалжың. Тест сұрақтары 1.Қазақ тілінде қанша дыбыс бар? А/36 В/35 С/37 Д/252.Дауысты дыбыстар ненің қатысына қарай жуан,жіңішке болып бөлінеді?А/еріннің қатысына В/тілдің қатысына С/жақтың қатысына Д/үннің қатысы3.Сөздің ең кіші бөлшегі қалай аталады? А/сөз В/буын С/дыбыс Д/әліпби4. Жуан дауысты дыбыстар тұрған қатарды көрсетіңіз.А/Кенесары, өнерпаз В/Ұлытау, қуғыншы С/Игілік, ержүрек Д/Емхана, арбакеш5.Еріндік дауыстылардың қатарын табыңыз.А/ а,о,ұ,у,ы В/а,ә,о,ө,е С/ы,і,и,ұ,ү Д/о,ө,ұ,ү,у6. Төрт дауыстыдан тұрған сөзді табыңыз.А/уылдырық В/дауыстап С/қарулану Д/туысқан7. Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыс қалай бөлінеді?А/еріндік,езулік В/жуан,жіңішке С/ашық, қысаң Д/ашық, жуан8. Қай дыбыс жақтың кең ашылуы арқылы жасалады? А/ ү В/ ы С/і Д/ ә9. Дауыстылардың саны қанша ? А/ 11 В/12 С/ 13 Д/910. Ашық дауыстының саны қанша? А/6 В/5 С/4 Д/711.Бірыңғай қысаң дауыстыдан тұратын сөзді табыңыз.А/кемсіту В/бұрылу С/құдалық Д/өшіру12.Қай сөз қазақтың төл сөздерінің заңдылығына бағынбай тұр?А/балалық В/темір С/қазір Д/терезе