Анар Умирбековна сынып сагаты казакскии язык

Тақырыбы;«Мемлекеттік Рәміздер – ұлт мақтанышы» атты
Мақсаты:І.Елтаңба, Ту, Әнұран туралы түсініктерін нығайту. Рәміздердің пайда болуы және тарихтағы маңызы жайлы түсініктерді дамыту.ІІ.Оқушының есте сақтауын дамыту, өз ойын дұрыс жеткізуге ынталандыру.ІІІ.Оқушыларды Отан сүйгіштікке, адамгершілікке, Отанына, халқына адал қызмет етуге, елінің Туын, Елтаңбасын, Әнұранын қастерлеп, құрметтеуге, халқының тегін, тарихын білуге тәрбиелеу.Сабақтың түрі: Сайыс сабақКөрнекілігі: Рәміздерге байланысты түрлі-түсті суреттер, карта, мақал-мәтелдер, Отан,жер туралы нақыл сөздер.Кіріспе бөлім:1- жүргізуші:Біздер тәуелсіз қазақ елінің ең жас ұландарымыз. Сондықтан өз жерімізді, өз елімізді әкелер мен аталарымыз сияқты қадірлеуге,сүюге қорғауға тиіс екенімізді естен шығармайық.Отан –жерім, Отан-суым,Отан қуат, нәр береді..Отан-ұран, Отан-туым,Отан мәңгі гүлденеді-демекші, тәуелсіздігіміз тұғырлы болып, еліміздің символы –мемлекеттік рәміздерді қастерлеп, құрметтеу бәріміздің міндетті парызымыз болып саналады. 2007 жылы 4 маусымда Астана қаласында Қазақстан Республикасы мемлекеттік рәміздерінің 15 жылдығына арналған «Менің Қазақстаным» республикалық жастар форумында Президент Н.Ә.Назарбаев сөйлеген сөзінде: «Мемлекттік рәміздер –еліміздің егемендігі мен тәуелсіздігін паш ететін нышандар. Бұл рәміздер біздің мемлектіміздің өткені, бүгіні мен болашағы арасындағы сабақтастықтың жарқын бейнесі.Мемлекеттік рәміздер- халқымыздың рухын, ұлттық салт-санасын, қаһармандығы мен даналығын, болашаққа үмітін, арман-тілегін жеткізетін ерекше құнды белгілер. Желбіреген аспан түстес байрағымыз халқымыздың арманын асқақтатып, қыран бүркіттей елімізді аспан әлемінде қалықтап тұр» деп атап көрсетті.Бүгінгі «Мемлекеттік Рәміздер – ұлт мақтанышы» атты тәрбие сағатымызды бастамас бұрын сіздерге мынадай сұрақ қойғым келеді. -Балалар біз қай мемлекетте тұрамыз? -Қазақстан мемлекетінде. -Қазақстан қандай мемлекет? -Тәуелсіз,егеменді мемлекет. Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі қашан жарияланды? 1991 жылдың 16 желтоқсанында Қазақстан Республикасы тәуелсіз ел болды. -Тәуелсіз деген сөзді қалай түсінесіздер? Ешкімге тәуелді емес,дербес,яғни өз мәселелерін өзі шешетін, өз байлығын өзі басқара алатын мемлекет. -Қазақстан Республикасының тәуелсіздігін алғанына биыл неше жыл болады? -ҚР-сының тәуелсіздік алғанына биыл 25 жыл болады. -ҚР-сының мемлекеттік тілі қандай? -Қазақ тілі. (Әнұран орындалады.)1-жүргізуші: 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан тәуелсіз республика болып жарияланды. 1991 жылы 1 желтоқсанда Қазақстанның елбасшысы- Президенттің сайлауы болды. Тұңғыш Президент болып Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев сайланды.Ата Заңымыз бойынша мемлекет басқарушысы –Президент. Латын тілінен аударғанда «президент» сөзі «алдында отырған» деген мағынаны білдіреді. 2005 жылы 4 желтоқсанда бүкіл халықтық сайлау қорытындысында Н.Ә. Назарбаев қайта Президент болып сайланды.Кайрат: Қазақстан Қазақстан дейтін менің бар елім,Жатыр алып жарты дүние әлемін!Бұл даланы анам жаспен суарған,Бұл далада атам қолға ту алған.Бұл далаға жылап келіп, уанғам,Бұл даланы көріп алғаш қуанғам,Бұл далада өскен жанда жоқ арман!Мейрбек: Кең байтақ қой Қазақстан картасы,Астанамен айшықталған ортасы.Бүгін бізге таңдай қағар күллі әлем,Бұның бәрі Елбасының арқасы.Шықты тарап ой-данадан,Бері қарап жұлдыз беті.Өзі қалап сайлап алған,Елімнің бар ПрезидентіАсылхан; Оянады көңілден қайдағы арман,Бақыт желі ескендей жайлап алған.Президентім бар менің елі түгел,Ақ киізге көтеріп сайлап алған.1-жүргізуші: Мемлекеттік елтаңбаның авторлары танымал суретшілер Жандарбек Мәлібеков пен Шота Аман Уәлиханов.Қазақта «Шаңырағың биік,керегең кең, босағаң берік болсын» деген тілек сөз бар.Елтаңба авторлары осы сөздерді басшылыққа алған.Қазақстан Республикасының Елтаңбасы көгілдір түстің үстіне салынған шаңырақ бейнесінен тұрады.Одан жан-жаққа күн сәулесі тәрізді уықтар тарайды. Шаңырақ пен уықтар біздің Отанымызда тыныштықта жарасымды өмір сүріп жатқан көптеген халықтардың бірлігін көрсетеді. Қазақстан Республикасының Елтаңбасының бір бөлігі ертедегі қанатты тұлпар. Елтаңбаның жоғарғы жағындағы бес бұрыш – бақытты өмірге жол сілтейтін жарық жұлдыздың белгісі. Төменгі жағындағы «Қазақстан» деген жазу республиканың атын көрсетеді. Масақ Отанымыздың байлығы іспеттес.Айкен;Қатар шапқан қос тұлпар,Ай астында қазақ үйҚалықтаған жас сұңқар,Шарықтаған таза күй.Бұл таңбасы елімнің,Елдігімнің белгісі.Даниал;Бейнелеп сан ғасырдыЕлтаңбасы елімнің,Таратады хас үлгіКиесіндей жерімнің.Жарасхан;
Бабам тұлпар жаратты,Құлынында танып-ақ.Тұлпар барда қанатты,Шайқалмайды шаңырақ.Тәуелсіздік көркі ол да,Өркениет өрінде.Нұр төгеді елтаңбаАқ орданың төрінде.2-жүргізуші: Егер де Туға тұтас зер салсаң, автордың оны жасағанда үлкен мазмұнды ойластырғаны байқалады. Ол жер жүзінде әлемге нұрын шашқан Күн сәулесі астында қияға қанат қаққан қыран- тыныштық пен баянды өмірдің белгісі, ал ою-өрнек тудың қай елдікі екенін аңғартады.Тудың авторы – Шәкен Оңдасынұлы Ниязбеков белгілі монументші-суретші. Біздің туымыз – көгілдір түсті, тік төртбұрышты мата. Ол бірлік пен аман- есендікті көрсетеді. Оның қақ ортасындағы сәулесін шашқан алтын Күн – тыныштық пен байлықтың белгісі.Қазақ халқы сонау ерте заманнан бері қыранды киелі, қасиетті құс деп есептеген. Туда қыранның орын алуы тәуелсіздік алған Қазақстан қыран сияқты биікте болсын, қыран сияқты ғұмыры ұзақ болсын деген ойдан туған.Тудың сабын бойлай ұлттық ою-өрнек салынған тік жолақ қазақ елінің өзіндік сипатын, танымдық бейнесін көрсетеді.ГулбануАйнымайды аспаннан Жанатын да өзі отшаБіздің тудың болуы Жалын шарпып бетіңдіОны халық қашанда Туымыз да қазақшаБиікке іліп қояды. Сөйлеп тұрған секілді.1-жүргізуші: Кез келген мемлекеттік рәміздердің ең маңыздысы – Әнұран. Әнұран мемлекеттің салтанатты әні. Ол халықты әйгілі етеді. Оның сөздерінде халықтың мыңдаған жылғы тарихы, бүгінгі өмірі мен келешек арманы айтылған. Әнұранды түрегеліп ,жүректің тұсына қолдарын қойып айтады. Бұл өз мемлекетіңе деген құрметті көрсетеді. Халық өмір салтын бүгінгі тіршілігі мен келешек армандарын, мың жылғы тарихын осы әнге сыйғызған.1986 жылы «Менің Қазақстаным» бостандық аңсаған қазақ жастарының бейресми әнұраны болған еді.2006 жылғы 7 қаңтардағы Конституциялық заңға сәйкес ҚР-ның Мемлекеттік Әнұранының музыкалық редакциясы мен мәтіні жаңа редакцияда жазылды. Мемлекеттік Әнұранның авторы Шәмші Қалдаяқов, сөзін жазғандар Жұмекен Нәжмеденов, Нұрсұлтан Назарбаев.Алғашқы рет Қазақстан Республикасының Әнұраны ретінде«Менің Қазақстаным» әні 10 қаңтарда 2006 жылы, Елбасын ұлықтау рәсімінде орындалды.Бұл Әнұранның сөзі республикамыздың барлық халықтарының жүрегіне жақын, жұрттың бәрінің көңілінен шыққан, терең отаншылдық сезімдегі ән.Сандугаш ӘнұранӘнұраным –жан ұранымАйтар әнім, сөйлер сөзімТуған жерім сағынарымБақыт-бірлік күн талабы.Тоқтамайды дабыр әніМәңгі бақи шырқаладыРеспубликам Әнұраны!
Нурсултан;Барша халық танығанБіздің үміт, тілекті.Шырқалғанда әнұранШаттық кернер жүректіАсылхан;
Жеңіс туын көтергенЖарыстарда сан қилы,Жетіп бізге шетелденКөкке әнұран шалқиды.Шәмші атаның сазды үніЖігер беріп қайратты,Бәрімізді мәз қылып,Жаңғыртады аймақты.Ойындар мен тапсырмалар2-жүргізуші: Ал тәрбие сағатымыздың келесі бөлімін бастамас бұрын оқушылар 2 топқа бөліне қойыңдар. Келесі бөліміміз «Нағыз патриот» деп аталады. Әр берілген тапсырманы дұрыс және жылдам орындаған топқа жұлдызша беріледі. Көп жұлдызша жинаған топ «Нағыз патриот» деген аттаққа ие болады.Мына сөздерден басқа сөздер жазыңдар:Елтаңба Байрақ ӘнұранЕл Бай ӘнТаңба ай ҰранТаң қар ҰнАң ар нан1-жүргізуші: Сандарды әріптермен ауыстырып жаз./20.25.1.18//28.34.38.18//20.25.15.1//25.28.24/ - /14.28.13.17.8.13.24.38.19/.« Отан үшін отқа түс – күймейсің»/8.16.7.38/,/20.25.1.18.7.37//24.28.13.8.25.38.18.7.38.5.38.19.7.38//24.21.11.3.8.18/ /8.17.8.24/,/38.24.22.8.18//7.2.16.8.16.7.8/.«Елді, отанды сүйетіндігіңді сөзбен емес, іспен дәлелде» /Б.Момышұлы/2.Жүргізуші Мемлекеттік рәміздердің белгілері туралы айтады, оқушылар қай белгі туралы екенін анықтайды.1.Төлқұжатта, туу туралы куәлікте, орта білім туралы аттестатта құжаттарда бейнеленген. (Елтаңба)2.Президент резиденциясында, Үкімет үйінде ілулі тұрады. Барлық мекемелерде бар. (Ту)3.Республика,облыс, аудан көлеміндегі маңызды салтанатты мәжілістерде орындалады. (Әнұран)1-жүргізуші: Сырлары көп білімніңШешілмеген әлі деТереңдігі білімнің,Керек екен бәріне.Сұрақтар:1.Еліміздің рәміздеріне не жатады?Жауап: Ту, Елтаңба, Әнұран2.Ту қашан көтеріледі?Жауап: Мемлекет басшысының сапары кезінде және олимпиада жеңімпаздары анықталғанда және мемлекеттік әнұран ойналады.3.Елтаңбаларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?Жауап: Геральдика4.Туларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?Жауап: Виксикология5.Рәміз дегеніміз не?Жауап: Мемлекеттің өзіндік белгісі, нышаны.6.Тәуелсіз ҚР мемлекеттік Туы мен Елтаңбасы қашан бекітілді?Жауап: 1992 ж. маусым7.Елтаңбаның авторы кім?Жауап: Жандарбек Мәлібекұлы, Шота Уәлиханов.8.Жалаудың жобасын жасаған кім?Жауап: Шәкен Ниязбеков9.Республикамыздың Мемлекеттік Гимн сөзін, әнін жазған кім?Жауап: Жұмекен Нәжімеденов, әнін жазған Шәмші ҚалдаяқовҚорытынды: Мемлекеттік рәміздерді қадірлеу тәуелсіз Қазақстанның әрбір азаматының қасиетті борышы. Мемлекеттік рәміздерді құрметтеу – елді, халықты, тарихты, әдет- ғұрыпты, салт- дәстүрді қастерлеу болып табылады.Көңіл қойып тыңдағандарыңызға көп рахмет!