Ашы? саба?: А.??нанбаев І??ылым таппай ма?танба ?ле?і

Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбаев «Ғылым таппай мақтанба» өлеңі Сабақтың мақсаты: А.Құнанбаевтың өміріне шолу жасап, өлеңнің тақырыбы мен идеясын ашу, түсіндіру, өлең құрылысы мен сөздердің көркемдік ерекшелігіне тоқталу, адам бойында кездесетін 5 асыл іс пен 5 дұшпандықты ұғындыру.  Абай кім? Өлең мазмұны жайлы оқушылардың ой- пікірін тыңдау:1. Бұл өлеңінде ақын қандай тақырыпты қозғайды?2. Ақын бұл өлең арқылы жас ұрпақты неге шақырады?3. Өз ойыңыз қандай бұл өлеңді өмірмен қалай байланыстырар едіңіз?4. Абайдың бұл өлеңіне ұқсас тақырыпта жазған кімнің өлеңдерін білесіңдер? Сөздікпен жұмыс Мақтанба – не хвались, не гордисьБаптанба- не успокаивайсяОйнап босқа күлуге- бесцельно не проводи времьяТалап- стремление « Ойлан- жұптас- бөліс» 1- топ Сурет салу2- топ Эссе жазу3- топ Ес картасын толтыру « Жылдар сөйлейді» 1845-1904- 45- 1857-1858- 1858- « Жылдар сөйлейді» 18745-1904- А.Құнанбаевтың өмір сүрген жылдары.45- қара сөздері1857-1858- Мұсылманша сауат ашады1858- 13 жастан ел ісіне араласады Абай ( Ибраһим ) Құнанбаев (1845—1904) — ақын, жазушы, қоғам қайраткері, қазіргі қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы, либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген реформатор. Азан шақырып қойған аты — Ибраһим. Жазушы Қоғамқайраткері Ақын Абай 10 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірінен туған. Орта жүздің Арғын тайпасының Тобықты руынан шыққан билер әулетінен. Әкесі Өскенбайұлы Құнанбай өз заманындағы атақ даңқы алысқа кеткен адамдардың бірі болған. Патша өкіметі XIX ғасырдың ортасындағы бір сайлауда оны Қарқаралы ауданының аға сұлтандығына бекіткен. Шешесі Ұлжан Орта жүздің Арғын тайпасынан Қаракесек руының шешендікпен, тапқырлық, әзіл әжуамен аты шыққан шаншарлардың қызы «Абай» деп жас Ибраһимді анасы Ұлжан еркелетіп атаған. Содан бері бұл есіммен Абай тарихқа енді. Абай Абайдың поэтикалық шығармалары мен қара сөздері пәлсапалық, этикалық, эстетикалық, психологиялық және педагогикалық ой-пікірлерге толы. Абай түсінігінше, табиғат біздің санамыздан тыс және бізге тәуелсіз өмір сүреді. Біздің түйсігіміз бен қабылдауымыз, түсінігіміз айналадағы ақиқат шындық өмірдің сәулесі ғана. Қазақтың классик жазушысы Әуезовтың бас кітабы-”Абай жолы” ұлы ақынға арналған.1993 жылы ”Абай жолы” эпопеясы дүние жүзі халықтарының 116 тіліне аударылған. Абайдың шығармалары Ғылым таппай мақтанбаИнтернатта оқып жүрПайда ойлама, ар ойлаЖасымда ғылым бар деп ескермедімӘсемпаз болма әрнегеЖазғытұрыЖазКүзҚысЖелсіз түнде жарық ай Қансонарда бүркітші шығады аңғаӨлең - сөздің патшасы, сөз сарасыМен жазбаймын өлеңді ермек үшінКұлақтан кіріп, бойды аларӨзгеге, көңілім, тоярсыңҚараша, желтоқсан мен сол бір-екі айБіреудің кісісі өлсе, қаралы олБілімдіден шыққан сөзҚақтаған ақ күмістей кең маңдайлыСап, сап, көңілім, сап, көңілім Ақынның өз балалары: Абай Ділдәдән Әйгерімнен Ақылбай, ӘкімбайӘбдірахман,Райхан Тұрағұл, МекайылІзкәйіл, Кенже Талантты балалары:Әбдірахман,Мағауия,Тұрағұл,Мекайыл Күлбадан Мағауия 1891 жылдан бастап Абай басына ауыртпалық түсіп, бір-біріне ұласқан қайғы бұлты ашылмай қояды. Осы жылы ақынның сүйікті інісі Оспан жарық дүниеден өтеді. Одан кейін орысша әскери білімі бар, үлкен үміт күткен баласы Әбдірахманнан айырылады. Бұлардың қазасының ақын жанына қандай батқаны оның осы тақырыпқа арнаған топтама өлеңдерінен айқын көрінеді. Сөйтіп жүргенде соңғы тіренішіндей болған дарынды ақын баласы Мағауия да қайтыс болды. Осындай қабаттасқан қайғы қасіреттен күрт сынған Абай Мағауияның қазасынан кейін қырық күннен соң, өзі де дүние салады. Шыңғыстаудың ығындағы Жидебай мекенінде, інісі Оспанның жанына жерленеді. Абайдың шығарған кітаптарының бірі Бағалау критериялары:1. Автор туралы дерек білу2. Өлең мазмұнын түсіну3. Жақсы және жаман қасиеттерді тану4. Мағынаны тану.